Η προσωρινή διαταγή που εξέδωσε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του σχετικού αιτήματος για την προσωρινή αναστολή ισχύος της κοινής υπουργικής απόφασης με την οποία έπαυσε η λειτουργία της ΕΡΤ Α.Ε. εμπεριέχει πλήρως το στοιχείο της λακωνικότητας -μέχρι έλλειψης! - αιτιολογίας που παρουσιάζει το συγκεκριμένο ιδιόμορφο είδος δικαστικής παρέμβασης, αλλά σε συνδυασμό και με προς μια εξαιρετικά κρυπτική κι ενδιαφέρουσα ως προς την ερμηνεία της νομική κρίση.
Η προσωρινή διαταγή διατάσσει την αναστολή της διακοπής μετάδοσης των εκπομπών και της λειτουργίας των ιστότοπων της ΕΡΤ Α.Ε. καθώς και την περιέλευση των συχνοτήτων της ΕΡΤ σε ανενέργεια. Η εκτέλεση της προσβαλλόμενης κοινής υπουργικής απόφασης αναστέλλεται μόνο ως προς αυτό το μέρος της και οι Υπουργοί διατάσσονται να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την συνέχιση της λειτουργίας της ΕΡΤ.
Το πιο ενδιαφέρον νομικά είναι ότι η προσωρινή διαταγή δεν βασίζεται ευθέως σε κάποια κρίση αντισυνταγματικότητας της Κ.Υ.Α. Δηλαδή δεν αναφέρει ότι η κοινή υπουργική απόφαση πρέπει να καταργηθεί επειδή είναι αντίθετη σε κάποια διάταξη του Συντάγματος, όπως το δικαίωμα καθενός στην πληροφόρηση (άρθρο 5Α) ή στον άμεσο έλεγχο του κράτους στην τηλεόραση (άρθρο 15) ή στο δικαίωμα δίαδοσης των στοχασμών (άρθρο 14) ή, τελικά, στον δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματος (άρθρο 1 παρ.1). Η προσωρινή διαταγή αναφέρεται ρητά μόνο στην κοινή ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία, δηλαδή το άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 1730/1987, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 19 παρ. 1 του ν. 1866/1989 (Α 222) που κατοχυρώνει την συμβολή δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα στην ενημέρωση, στη μόρφωση και στην ψυχαγωγία του ελληνικού λαού και της ομογένειας. Με αυτή την συνοπτική αιτιολογική διαπίστωση, η προσωρινή διαταγή εμφανίζεται να κρίνει απλώς αντίθετη στο νόμο την Κ.Υ.Α., ως προς την έλλειψη ενδεχομένως λ.χ. μιας μεταβατικής διάταξης που θα επέβαλε την εξακολούθηση της λειτουργίας μέχρι την ίδρυση του νέου φορέα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Η γνώμη μου όμως είναι ότι η ανάγνωση συτή δεν είναι ολοκληρωμένη. Η Κ.Υ.Α βασίστηκε σε μια εξουσιοδοτική διάταξη νόμου, του άρθρου 14Β του ν.3429/2005 που προστέθηκε με το άρθρο 66 του ν.4002/2011. Ο νόμος αυτός αναφέρει πολύ απλά ότι με Κ.Υ.Α μπορεί να καταργηθεί η ΕΡΤ, όπως και άλλες κρατικές ετσιρίες. Ο νόμος αυτός έχει απολύτως ίση τυπική ισχύ με τον ν.1730/1987 και τον ν.1866/1989 που ορίζουν την αποστολή της ΕΡΤ, μόνο που είναι μεταγενέστερος. Επίσης, στον νόμο του 2011 ουδεμία επιφύλαξη υπέρ της νομοθεσίας περί ΕΡΤ υπάρχει. Δηλαδή δεν διαχωρίζεται η αρμοδιότητα κατάργησης της ΕΡΤ από την αρμοδιότητα περί διακοπής της λειτουργίας της! Θεωρώ ότι οι δύο αυτοί νόμοι δεν βρίσκονται σε σχέση υπεροχής ο ένας σε σχέση με τον άλλο, αλλά και ότι η εφαρμογή του νεότερου νόμου δεν μπορεί να εξαρτάται από την συνέχιση ισχύος του παλαιότερου. Πώς θα καταργηθεί η ΕΡΤ, αν ταυτόχρονα πρέπει να ασκεί την αποστολή της, χωρίς μια μεταβατική διάταξη που να το επιβάλλει και χωρίς να πρέπει να ανατρέξουμε σε υπερκείμενους κανόνες;
Παρά την σεμνή διατύπωση, η προσωρινή διαταγή δεν μπορεί παρά να υποκρύπτει μια συνταγματικού δικαίου κρίση: επιτρέπεται μεν η κατάργηση της ΕΡΤ, αλλά το νομικό πλαίσιο θα έπρεπε να προβλέπει και ότι δεν διακόπτεται η λειτουργία της μέχρι τη διάδοχη νομική κατάσταση. Αυτή η δικαστική "βελτίωση" της νομοθεσίας θα ήταν εντελώς αυθαίρετη, εάν δεν είχε κάποιο υπόβαθρο σε επίπεδο συνταγματικού δικαίου ή έστω σε επίπεδο γενικών αρχών του δικαίου. Με δεδομένη την έλλειψη μιας συνταγματικής διάταξης που να επιβάλλει την υποχρέωση του κράτους σε διαρκή παραγωγή ραδιοτηλεοπτικού προϊόντος καταλήγω στην άλλη εκδοχή. Κατά την οποία,το ΣτΕ υπενθυμίζει ότι σε κάθε διάταξη που καταργεί μια δημόσια παροχη, πρέπει να υπάρχει μεταβατική διάταξη που να μην αναστέλει ούτε προσωρινά την συνέχιση αυτής της παροχής. Αυτή όμως δεν είναι μια συνταγμστικού δικαίου στάθμιση, αλλά η διαπίστωση δυσαρμονίας προς τις γενικές αρχές του δικαίου και τις αρχές της καλής νομοθέτησης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου