Χριστόφορος Κάσδαγλης...
Εντάξει, ο Παπακωνσταντίνου είναι ο εύκολος στόχος. Ποιος δεν θα ’θελε να δει να τιμωρούνται η αλαζονεία των πρώτων μνημονιακών μέτρων και ο παρείσακτος που αναγορεύθηκε σε τσάρο της οικονομίας και έκοβε με ευκολία μισθούς και συντάξεις.
Αυτά ως προς τις εντυπώσεις. Γιατί ως προς τη νομική ουσία, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι καθόλου δεν έχουν αποδείξει, μέχρι στιγμής, πως ο Παπακωνσταντίνου ήταν εκείνος που αλλοίωσε τη λίστα Λαγκάρντ. Είχε, λέει, το κίνητρο και την ευκαιρία… Μα αν ήταν έτσι, σε κάθε φόνο θα ενοχοποιούσαμε αμέσως τους κληρονόμους του θύματος!
Ναι, αλλά υπήρχε μέσα στο σπίτι και άλλος ύποπτος. Ο οποίος αποδείχτηκε ότι κρατούσε στα χέρια του επί ένα χρόνο το όπλο του εγκλήματος, και μονάχα όταν στριμώχτηκε το παρέδωσε στις αρχές. Κι έπειτα άρχισε να τρέχει στους δρόμους με το δάχτυλο προτεταμένο φωνάζοντας «Κλέφτης, κλέφτης, πιάστε τον!», προσπαθώντας στρέψει αλλού το κυνηγητό, να βγει απ’ το κάδρο και να επιρρίψει όλες τις ευθύνες στον συνένοχό του.
Κι οι άλλοι; θα πεις. Γιατί το κάνουν οι άλλοι κυβερνητικοί;
Οι άλλοι, μάτια μου, δεν ψάχνουν για τον ένοχο. Πτώμα για να πατήσουν ψάχνουν και να βγουν στην άλλη όχθη με τα πόδια κατά το δυνατόν στεγνά. Ο Βενιζέλος είναι το σωσίβιό τους. Δεν προσφέρεται για ανθρωποθυσία – προς το παρόν.
Δεν μου αρέσει και δεν με εκφράζει η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής. Ποτέ δεν έφερε καλό σ’ αυτό τον τόπο. Δίκη Κολοκοτρώνη, δίκη των Έξι, Ιδιώνυμο, Αναγκαστικός Νόμος 509/1947, χουντικά στρατοδικεία, μεταπολιτευτικά ειδικά δικαστήρια.
Οι δίκες πολιτικών προσώπων διχάζουν, χωρίς να προσφέρουν κάτι στην αυτογνωσία του έθνους αλλά και χωρίς να συμβάλλουν -όπως θα περίμενε κανείς- στην κάθαρση από την τραγωδία.
Οι δίκες πολιτικών προσώπων αποπροσανατολίζουν από το εκάστοτε πραγματικό πρόβλημα – στοχοποιούν πρόσωπα και αθωώνουν πολιτικές. Ζουμάρουν σε συγκεκριμένα άτομα, αφήνοντας απέξω τα συμφέροντα που καθοδήγησαν τις πράξεις τους: τις ιδεολογίες, τα ιδεολογήματα, τις κρυφές ατζέντες.
Ειδικά σε συνθήκες κρίσης, οι δίκες πολιτικών προσώπων είναι πιθανό να χορτάσουν μια ορισμένη εκδικητική μανία του πλήθους, αφήνοντας αλώβητες τις δομές και τους συσχετισμούς πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που τη δημιούργησαν. Ικανοποιούν ενδεχομένως το λαϊκό θυμικό, όχι όμως και το λαϊκό συμφέρον.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος μιλάει για σκευωρία. Πάγιο επιχείρημα που επικαλέστηκαν κατά καιρούς πολιτικοί όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Δημήτρης Τσοβόλας, ο Άκης Τσοχατζόπουλος, ο Γιώργος Βουλγαράκης, ο Αριστοτέλης Παυλίδης, ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, ο Παναγιώτης Ψωμιάδης. Δεν ξέρω πώς γίνεται το επιχείρημα να επανέρχεται κάθε φορά χωρίς ίχνος πρωτοτυπίας. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι επιστρατεύεται οσάκις τα υπόλοιπα λογικά επιχειρήματα έχουν τελειώσει. Μια άλλη ότι ο καθένας που το χρησιμοποιεί παίρνει κουράγιο από την ατιμωρησία που πέτυχε ο προηγούμενος.
Προσωπικά, θα ήμουν εξαιρετικά επιφυλακτικός αν τα κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης άφηναν τα επείγοντα καθήκοντά τους να προασπίσουν την επιβίωση των λαϊκών και των μεσαίων στρωμάτων, να οργανώσουν την ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών, και επιδίδονταν σε εκστρατεία κυνηγητού μαγισσών ποινικοποιώντας και προσωποποιώντας τις παραμέτρους της κρίσης.
Αλλά εδώ δεν πρόκειται περί αυτού. Ήταν τα τρία κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση τα οποία έσπευσαν δρομέως να καταθέσουν την πρόταση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής παραμονές πρωτοχρονιάς, λες κι έτρεχαν να προλάβουν την προθεσμία για την… εκταμίευση της επόμενης δόσης.
Η ποινικοποίηση, λοιπόν, δεν προέκυψε, όπως σε άλλες περιπτώσεις, από τη σπουδή της αντιπολίτευσης – ήταν τα ίδια τα κυβερνητικά κόμματα που επέλεξαν αυτό το δρόμο. Ε, αν τώρα εκείνα θέλουν να προωθήσουν την πιο ανώδυνη λύση, να «θυσιάσουν» τον εκτός πολιτικού παιχνιδιού Παπακωνσταντίνου και να απαλλάξουν από κάθε ποινική ευθύνη το Βενιζέλο, η αντιπολίτευση δεν έχει κανένα λόγο να τους κάνει τη χάρη.
Αυτά ως προς τις εντυπώσεις. Γιατί ως προς τη νομική ουσία, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι καθόλου δεν έχουν αποδείξει, μέχρι στιγμής, πως ο Παπακωνσταντίνου ήταν εκείνος που αλλοίωσε τη λίστα Λαγκάρντ. Είχε, λέει, το κίνητρο και την ευκαιρία… Μα αν ήταν έτσι, σε κάθε φόνο θα ενοχοποιούσαμε αμέσως τους κληρονόμους του θύματος!
Ναι, αλλά υπήρχε μέσα στο σπίτι και άλλος ύποπτος. Ο οποίος αποδείχτηκε ότι κρατούσε στα χέρια του επί ένα χρόνο το όπλο του εγκλήματος, και μονάχα όταν στριμώχτηκε το παρέδωσε στις αρχές. Κι έπειτα άρχισε να τρέχει στους δρόμους με το δάχτυλο προτεταμένο φωνάζοντας «Κλέφτης, κλέφτης, πιάστε τον!», προσπαθώντας στρέψει αλλού το κυνηγητό, να βγει απ’ το κάδρο και να επιρρίψει όλες τις ευθύνες στον συνένοχό του.
Κι οι άλλοι; θα πεις. Γιατί το κάνουν οι άλλοι κυβερνητικοί;
Οι άλλοι, μάτια μου, δεν ψάχνουν για τον ένοχο. Πτώμα για να πατήσουν ψάχνουν και να βγουν στην άλλη όχθη με τα πόδια κατά το δυνατόν στεγνά. Ο Βενιζέλος είναι το σωσίβιό τους. Δεν προσφέρεται για ανθρωποθυσία – προς το παρόν.
Δεν μου αρέσει και δεν με εκφράζει η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής. Ποτέ δεν έφερε καλό σ’ αυτό τον τόπο. Δίκη Κολοκοτρώνη, δίκη των Έξι, Ιδιώνυμο, Αναγκαστικός Νόμος 509/1947, χουντικά στρατοδικεία, μεταπολιτευτικά ειδικά δικαστήρια.
Οι δίκες πολιτικών προσώπων διχάζουν, χωρίς να προσφέρουν κάτι στην αυτογνωσία του έθνους αλλά και χωρίς να συμβάλλουν -όπως θα περίμενε κανείς- στην κάθαρση από την τραγωδία.
Οι δίκες πολιτικών προσώπων αποπροσανατολίζουν από το εκάστοτε πραγματικό πρόβλημα – στοχοποιούν πρόσωπα και αθωώνουν πολιτικές. Ζουμάρουν σε συγκεκριμένα άτομα, αφήνοντας απέξω τα συμφέροντα που καθοδήγησαν τις πράξεις τους: τις ιδεολογίες, τα ιδεολογήματα, τις κρυφές ατζέντες.
Ειδικά σε συνθήκες κρίσης, οι δίκες πολιτικών προσώπων είναι πιθανό να χορτάσουν μια ορισμένη εκδικητική μανία του πλήθους, αφήνοντας αλώβητες τις δομές και τους συσχετισμούς πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που τη δημιούργησαν. Ικανοποιούν ενδεχομένως το λαϊκό θυμικό, όχι όμως και το λαϊκό συμφέρον.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος μιλάει για σκευωρία. Πάγιο επιχείρημα που επικαλέστηκαν κατά καιρούς πολιτικοί όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Δημήτρης Τσοβόλας, ο Άκης Τσοχατζόπουλος, ο Γιώργος Βουλγαράκης, ο Αριστοτέλης Παυλίδης, ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, ο Παναγιώτης Ψωμιάδης. Δεν ξέρω πώς γίνεται το επιχείρημα να επανέρχεται κάθε φορά χωρίς ίχνος πρωτοτυπίας. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι επιστρατεύεται οσάκις τα υπόλοιπα λογικά επιχειρήματα έχουν τελειώσει. Μια άλλη ότι ο καθένας που το χρησιμοποιεί παίρνει κουράγιο από την ατιμωρησία που πέτυχε ο προηγούμενος.
Προσωπικά, θα ήμουν εξαιρετικά επιφυλακτικός αν τα κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης άφηναν τα επείγοντα καθήκοντά τους να προασπίσουν την επιβίωση των λαϊκών και των μεσαίων στρωμάτων, να οργανώσουν την ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών, και επιδίδονταν σε εκστρατεία κυνηγητού μαγισσών ποινικοποιώντας και προσωποποιώντας τις παραμέτρους της κρίσης.
Αλλά εδώ δεν πρόκειται περί αυτού. Ήταν τα τρία κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση τα οποία έσπευσαν δρομέως να καταθέσουν την πρόταση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής παραμονές πρωτοχρονιάς, λες κι έτρεχαν να προλάβουν την προθεσμία για την… εκταμίευση της επόμενης δόσης.
Η ποινικοποίηση, λοιπόν, δεν προέκυψε, όπως σε άλλες περιπτώσεις, από τη σπουδή της αντιπολίτευσης – ήταν τα ίδια τα κυβερνητικά κόμματα που επέλεξαν αυτό το δρόμο. Ε, αν τώρα εκείνα θέλουν να προωθήσουν την πιο ανώδυνη λύση, να «θυσιάσουν» τον εκτός πολιτικού παιχνιδιού Παπακωνσταντίνου και να απαλλάξουν από κάθε ποινική ευθύνη το Βενιζέλο, η αντιπολίτευση δεν έχει κανένα λόγο να τους κάνει τη χάρη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου