Toυ Χρήστου Λάσκου, Red NoteBook...
Είναι σταθερά της εσωτερικής κριτικής που γίνεται στην θέση του
ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση πως ωραιοποιεί την κατάσταση.
Επιπλέον, συνεχίζει η κριτική, η θέση του ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει την ΕΕ ως
τόπο άνθισης της δημοκρατίας, αφειδώλευτης προστασίας των δικαιωμάτων
και ως «βασικό πυλώνα και επιτελείο αντίστασης των κοινωνιών στο φασισμό
και το ναζισμό» [1]. Με απλά λόγια, ο ΣΥΡΙΖΑ κατατρύχεται, υποτίθεται,
από ένα είδος ολοκληρωτικά ανυποψίαστου «ευρωπαϊσμού», που ποντάρει «όλα
τα λεφτά» του στη διεκδίκηση του «καλού ευρώ». Δεδομένου ότι το
τελευταίο –το «καλό ευρώ»– δεν είναι τώρα πια παρά φαντασιοκοπία, ο
πολιτικός μας προσανατολισμός είναι αντικειμενικά καταστροφικός.
Από την άλλη, η στρατηγική μας συμπυκνώνεται, λέει η κριτική, στη
διεκδίκηση μιας ταυτόχρονης ρήξης στο σύνολο της ευρωενωσιακής
επικράτειας ή, στην χειρότερη, στην αναμονή της «Μεγάλης Νύχτας στην
Ευρωζώνη».
Αλήθεια: σκέφτεται, λέει, διακηρύσσει και προσανατολίζεται ούτως πώς ο ΣΥΡΙΖΑ;
Αν το έκανε, δεν θα χρειαζόταν κανενός είδους κριτική. Θα ήταν
φανερό πως τα μέλη του βρίσκονται σε παράκρουση και το μυαλό τους έχει
φυράνει όσο δεν παίρνει. Έλα, όμως, που κάθε άλλο παρά λέει τέτοια
πράγματα. Και δεν πρόκειται να αναπτύξω εδώ αυτά που όντως λέει: Μια
ματιά στις αποφάσεις του Συνεδρίου φτάνει, για να αποδομήσει τους
αποδομητές με τον πιο δραστικό τρόπο: απευθύνοντάς τους τη μομφή πως,
προκειμένου να υποστηρίξουν την θέση τους, διατρέφουν ολοκληρωτικά αυτό
που «κρίνουν».
Μολονότι δε τα αντίστοιχα κείμενα του ΚΕΑ βρίσκονται πίσω από αυτά
του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε σε εκείνα μπορεί κάποιος να εντοπίσει τα ατοπήματα που
περιγράφονται στην κριτική.
Τα προηγούμενα, ωστόσο, σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνουν πως τα
ζητήματα της ευρωπαϊκής μας πολιτικής είναι εύκολα, σαφή και ευκρινή.
Ούτε πως επιμέρους ή και κεντρικές θέσεις δεν πρέπει να επερωτώνται
διαρκώς και να παραμενει ανοιχτός ο ορίζοντας ακόμη και για τη ριζική
μεταβολή τους. Όμως η κριτική δεν γίνεται στη βάση αυτή. Και ο βασικός
λόγος, νομίζω, είναι αυτό που έχω ήδη επισημάνει: ο στόχος της κριτικής
είναι μια καρικατούρα, που δεν υφίσταται σε κανέναν από τους
πραγματικούς κόσμους της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Πώς μπορεί να γίνει
συζήτηση, να διευκρινιστούν πράγματα, να ριζοσπαστικοποιηθούν περαιτέρω
πρακτικές, υπό αυτές τις συνθήκες; Γίνεται; Δεν γίνεται.
Τι αφορά, λοιπόν, εν τέλει η διαρκής σχετική διαμάχη; Κατά τη γνώμη
μου ένα και μόνο πράγμα: την έξοδο από το ευρώ ή και από την ΕΕ.
Οι κριτικοί θεωρούν πως η «έξοδος» είναι προαπαιτούμενο της
εκκίνησης ενός ριζοσπαστικού και προοπτικά αντικαπιταλιστικού αριστερού
προγράμματος, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θεωρεί πως η «έξοδος» είναι
προαπαιτούμενο της εκκίνησης ενός ριζοσπαστικού και προοπτικά
αντικαπιταλιστικού προγράμματος.
Νομίζω εδώ συγκεφαλαιώνεται το σύνολο της διαμάχης. Και, βέβαια, με
τη διεκτραγώδηση της σημερινής ευυρωενωσιακής κατάστασης ή την
επισήμανση των δολοφονικών ταξικών στοχεύσεων του κεφαλαίου σε ευρωπαϊκό
επίπεδο καμιά πλευρά δεν κερδίζει κάποιο πλεονέκτημα, στο μέτρο που, εν
πολλοίς, αυτά τα μοιράζονται και οι δύο.
Τι συμβαίνει, λοιπόν; Δεν υποκρύπτεται κάποια πραγματική διαφορά
στις δύο τοποθετήσεις; Πρόκειται απλώς για διαφοροποίηση επί της άμεσης
πρότασης; Η γνώμη μου είναι πως υποκρύπτεται πραγματική διαφορά. Και
μάλιστα μια διαφορά με μεγάλες στρατηγικές συνέπειες.
Η άποψη του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως ο αντίπαλός μας είναι το κεφάλαιο –και
πρώτα απ’ όλα το ελληνικό κεφάλαιο, μικρό και μεγάλο– και ότι στόχος
μας πρέπει να είναι «να πληρώσουν οι πλούσιοι την κρίση».
Η άποψη των κριτικών είναι πως ο αντίπαλός μας είναι το ευρωπαϊκό
«συνδικάτο του εγκλήματος», προεξάρχοντος του γερμανικού του τμήματος
και, επομένως, στόχος μας πρέπει να είναι η άμεση αποχώρηση.
Ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ αφορά εξίσου την εργατική τάξη ολόκληρης της
ΕΕ: απέναντι στο στόχο αυτό επιχειρεί να την ενώσει και είναι γι’ αυτό
που αναδεικνύει ως προνομιακό αυτό το δύσκολο εγχείρημα.
Ο στόχος των κριτικών είναι η απελευθέρωση του έθνους-κράτους από
τα ευρωπαϊκά δεσμά, ώστε να αποτελέσει προνομιακό έδαφος για την
υλοποίηση ενός προοδευτικού προγράμματος.
Σχηματοποιώ, θα μου πει κάποιος. Προφανώς και σχηματοποιώ. Νομίζω, όμως, πως δεν διαστρεβλώνω.
Δίνω μια φαντασιακή εικόνα της τοποθέτησης του ΣΥΡΙΖΑ, θα πουν
άλλοι. Και έχουν άδικο. Γιατί οι αποφάσεις του κόμματος είναι, χωρίς
αμφιβολία, στη γραμμή που περιγράφω. Το γεγονός πως στο δημόσιο λόγο
συχνά δεν βγαίνει αυτό το πνεύμα είναι μια πραγματικότητα, συνιστά
τεράστιο πρόβλημα και θα πρέπει επιτέλους να ελεγχθεί. Είναι κομματική
μας υποχρέωση αυτό. Και δεν αφορά μόνο τα «ευρωπαϊκά» ούτε εντοπίζεται
προνομιακά σε κάποια τάση ή υπο-τάση. Είναι συνολικό πρόβλημα.
Εγώ, ωστόσο, θα συνεχίσω, να θεωρώ θέση του ΣΥΡΙΖΑ αυτή που έχει
αποφασιστεί με τις ορθές δημοκρατικές διαδικασίες. Καλό είναι να κάνουμε
όλοι το ίδιο. Έτσι θα έχουμε περισσότερες πιθανότητες να
αντιλαμβανόμαστε γρήγορα όσα απαιτούν αλλαγή, θα έχουμε, δηλαδή,
περισσότερες πιθανότητες να κάνουμε πολιτική.
Τελειώνοντας αυτό το κείμενο, μεθοδολογικών εν πολλοίς
παρατηρήσεων, μια καταληκτική διατύπωση από το άρθρο του σ. Δημήτρη
Μπελαντή:
«Η αποχώρηση της Αριστεράς από το μαχητικό και αγωνιστικό προσκήνιο
και η ωραιοποίηση της ΕΕ μέσα από πλαστά κοσμοπολιτικά και δήθεν
‘διεθνιστικά’ ιδεώδη και αξίες, σηκώνει όλο το δυνατό αέρα στα πανιά του
δεξιού και ακροδεξιού ευρωσκεπτικισμού, την ίδια στιγμή που η Αριστερά
θα έπρεπε να ηγηθεί στο ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα και να το μετασχηματίσει
σε αριστερή ριζοσπαστική κατεύθυνση».
Ισχυρίζομαι πως, πρώτον, δεν προκύπτει από πουθενά πως η ελληνική
ριζοσπαστική Αριστερά, στην πλειοψηφία της, είναι «δήθεν» ο,τιδήποτε,
πολύ περισσότερο «δήθεν» διεθνιστική. Δεύτερον, δεν μπορώ να φανταστώ τι
σημαίνει μια αριστερή στρατηγική που διαγκωνίζεται με την δεξιά και την
ακροδεξιά στα χωράφια του ευρωσκεπτικισμού, αντί να συγκρούεται
μετωπικά μαζί τους με σημαία τον αντικαπιταλισμό.
Εδώ θα έπρεπε να εντοπιστεί η συζήτηση.
____________
[1] Δημήτρης Μπελαντής, «Ευρώπη και αριστερός ευρωπαϊσμός», Rproject, 24 Μαρτίου 2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου