Οι «Αντάρτες της Αγίας Παρασκευής»...

Της Μαριαννας Τζιαντζη...

Οι Αντάρτες του Μπροντγουέι είναι μια αμερικανική ταινία του 1999 που περιγράφει μια αληθινή ιστορία, μια θεατρική «ανταρσία» στα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης. Η ταινία αυτή πέρασε σχεδόν απαρατήρητη στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, όχι λόγω έλλειψης καλλιτεχνικής ποιότητας ή απουσίας διάσημων πρωταγωνιστών (κάθε άλλο) αλλά γιατί το θέμα της ήταν ιδιαίτερα αντιεμπορικό: το ανέβασμα ενός πολιτικού μιούζικαλ με εργατικό θέμα τη δεκαετία του ’30, στα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης. Η ταινία έχει εξαιρετικό πολιτικό και ιστορικό ενδιαφέρον, καθώς περιγράφει μια άγνωστη καλλιτεχνική εξέγερση σε μια εποχή οικονομικής κρίσης και από αρκετές απόψεις παρόμοια με τη δική μας.

Περίπου 80 χρόνια μετά από εκείνους τους «αντάρτες» του πολιτισμού, που έδωσαν την παράστασή τους στο δρόμο γιατί πάνοπλοι άντρες της Εθνοφυλακής στάλθηκαν στο θέατρο για να εμποδίσουν το ανέβασμα του έργου, ήρθαν οι «αντάρτες της Αγίας Παρασκευής», οι οποίοι όμως υπερασπίζονται το Σύνταγμα και τη νομιμότητα -και όχι την παλιά αμαρτωλή τάξη πραγμάτων, όπως ισχυρίζονται η κυβέρνηση και οι φίλοι της. Ταυτόχρονα, υπερασπίζονται το ψωμί, τη δουλειά, τη ζωή τους χωρίς αυτό να καθιστά λιγότερο ευγενικό τον αγώνα τους για μια ελεύθερη δημόσια τηλεόραση.

Αν πριν ένα χρόνο κάποιος προφήτευε ότι το κτίριο της Αγίας  Παρασκευής θα βρισκόταν στα χέρια των εργαζομένων και ότι επί ένα μήνα και πλέον οι ίδιοι οι εργαζόμενοι θα παρήγαγαν πρόγραμμα που μεταδίδεται σε όλη την Ελλάδα, θα τον παίρναμε για τρελό. Θα λέγαμε ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί μόνο σε συνθήκες γενικευμένης λαϊκής εξέγερσης. Ωστόσο, το αδιανόητο συνέβη... και η ζωή ή μάλλον η κατάρρευση της ζωής και της χώρας συνεχίζεται.

Οι μουσικοί, οι τεχνικοί, οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ δεν είναι αντάρτες ή μάλλον δεν διάλεξαν να ανέβουν στο βουνό: η ίδια η κυβέρνηση παραδίδει τα ιμάτια του Δημοσίου στους ιδιώτες πλιατσικολόγους. Και το κάνει μεθοδικά και αναίσχυντα. Σήμερα η ΕΡΤ, τα σχολεία, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα λιμάνια, αύριο το νερό, τα νοσοκομεία, ο ενεργειακός πλούτος. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ δεν θεωρούν τον εαυτό τους «καταληψία»: απλώς παραμένουν στη θέση τους και κάνουν ό,τι έκαναν και πριν. Και μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις το κάνουν πολύ καλύτερα τώρα, χωρίς την πίεση και τη λογοκρισία των κυβερνητικών τοποτηρητών. 

Μόνο καρικατούρα μπορεί να χαρακτηριστεί η ΔουΤού, η δημόσια τηλεόραση των Κουίσλινγκ του κ. Καψή. Μια τηλεόραση φάντασμα που οι συντελεστές της κρύβουν το πρόσωπο και το ονοματεπώνυμό τους πίσω από τις ασπίδες των ΜΑΤ. Ο Καπετάν Σβούρας, μια σειρά του 1986 στο πρόγραμμά της, και ο Καπετάν Σαβούρας επικεφαλής του μεταβατικού σχήματος. Ας σημειωθεί ότι οι δημιουργοί της σειράς, η σκηνοθέτις Κλεώνη Φλέσσα και ο μουσικός Ηρακλής Πασχαλίδης, θεωρούν αυτή την προβολή «προσβολή του έργου και της προσωπικότητάς» τους. Η ΔΤ δεν είναι το αντίθετο του «μαύρου», αλλά η αυταρχική και άλλο τόσο γελοία εκδοχή του.

Οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ δεν είναι, δε θα είναι -δε θα μπορούσε να ήταν- «μια φωνή, μια γροθιά». Η ίδια η κοινωνία, η εργατική τάξη, ακόμα και τα πρωτοπόρα τμήματα της είναι διασπασμένα. Ωστόσο, η λάμψη που σκόρπισαν οι «Αντάρτες της Αγίας Παρασκευής» σ’ αυτό το μαύρο καλοκαιρινό ουρανό δεν θα σβήσει έτσι εύκολα. Θα μετασχηματιστεί σε κάτι άλλο που θα βρεθεί ξανά μπροστά μας, άσμα ηρωικό και ευφρόσυνο, όχι πια πένθιμο.

(ΠΡΙΝ, 14.7.2013)