Γιάννης Νικολόπουλος, απο το Red NoteBook...
Στη Γερμανία, συγκεκριμένα στη Βαυαρία και έπειτα από επτά χρόνια εγκλεισμού σε ψυχιατρική κλινική, αφέθηκε ελεύθερος ένας 56χρονος άνδρας, ο Γκουστλ Μόλαθ, που είχε αποκαλύψει ένα κολοσσιαίο σκάνδαλο φοροδιαφυγής, ξεπλύματος μαύρου χρήματος και λαθραίας μεταφοράς κεφαλαίων στην Ελβετία. Στο σκάνδαλο ενέχονταν υπάλληλοι και διευθυντικά στελέχη της έκτης μεγαλύτερης τράπεζας της Γερμανίας, μεταξύ των οποίων και η σύζυγος του 56χρονου, η οποία έκανε τα αδύνατα δυνατά για να τον κλείσει στο ψυχιατρείο ως ψυχοπαθή. Το κατάφερε πρόσκαιρα. Η έρευνα αποκάλυψε την αλήθεια των λεγομένων του, αφαίρεσε τα προσωπεία εντιμότητας από μια σειρά ενεχόμενων στελεχών και δρομολόγησε τις περαιτέρω εξελίξεις (δικαστική έρευνα), μετά και τη λαϊκή οργή που προκάλεσε η υπόθεση. Το γεγονός της απελευθέρωσης, και κυρίως της επιβεβαίωσης όσων ισχυριζόταν ο έγκλειστος στο ψυχιατρείο Μόλαθ, ενδέχεται να επηρεάσει και το αποτέλεσμα των παγγερμανικών εκλογών τουλάχιστον στο κρατίδιο της Βαυαρίας.
Στην Τουρκία, έχει εξαπολυθεί ένα εκτεταμένο πογκρόμ εναντίον δημοσιογράφων και σχολιαστών στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και κυρίως στον Τύπο. Όποιος έκανε το …λάθος να εναντιωθεί στην οικονομική και κοινωνική πολιτική του Ρ. Τ. Ερντογάν, να αποκαλύψει σκοτεινές πλευρές περίεργων δοσοληψιών της πολιτικής εξουσίας με οικονομικούς κύκλους, και κυρίως, να ταχθεί με το μέρος των διαδηλωτών της πλατείας Ταξίμ και να στηλιτεύσει τη βία, τα δακρυγόνα και τις συλλήψεις, είτε απολύεται, είτε εξαναγκάζεται σε παραίτηση είτε, τέλος, περιθωριοποιείται επαγγελματικά. Τα περισσότερα ΜΜΕ της χώρας ανήκουν σε εργολάβους και οικονομικούς παράγοντες, οι οποίοι κάνουν χρυσές δουλειές με την κυβέρνηση και οι κριτικές φωνές φιμώνονται με συνοπτικές διαδικασίες. Φυσικό επόμενο είναι ότι ο Τύπος βλέπει την κυκλοφορία του να έχει πάρει την κατιούσα και πλησιάζει σε ιστορικό ναδίρ απήχησης και αναγνωσιμότητας. «Στη χώρα μας δύο πράγματα δεν ευδοκιμούν, το δένδρο του καφέ και η δημοκρατία», έγραφε σκωπτικά, πριν από πολλές δεκαετίες ο Ασίζ Νεζίν, στο διήγημά του «Ο καφές και η δημοκρατία» (εκδόσεις Θεμέλιο, μετάφραση Ε. Αργαίου).
Στην Ελλάδα, όσοι αμφισβήτησαν από την πρώτη στιγμή την κυρίαρχη αφήγηση για τις αιτίες, τη νομιμοποίηση του μνημονίου και τη μονεταριστικής πολιτική, αντιμετωπίστηκαν από την ίδια κυρίαρχη μερίδα πολιτικών, mediaαρχών και κονδυλοφόρων σαν τρελοί. Είναι μάλιστα μια από τις πιο αγαπημένες φράσεις, που αποπειράται να λειτουργήσει σαν τελεσίδικος αφορισμός, γνωστού σχολιαστή και αρθρογράφου, ο οποίος ματαίως πασχίζει να προβάλει την ευρύτητα πνεύματος και την καθαρή ματιά του στα γεγονότα (δεν διαθέτει ούτε το ένα, ούτε το άλλο). Η φράση του μάλιστα εμπλουτίζεται με το απαραίτητο ουσιαστικό για να συνοδεύσει τον επιθετικό προσδιορισμό. Δεν είναι όλοι απαραίτητα παλαβοί, όπως για παράδειγμα είναι (από την επαύριο κιόλας του διάγγελματος του Γιώργου Παπανδρέου στο Καστελόριζο) τεμπέληδες, χαραμοφάηδες, διεφθαρμένοι και φαγοπότες της εποχής της επίπλαστης ευημερίας (και της φρενήρους, καπιταλιστικής επέλασης) στα χρόνια πριν από την κρίση. Παλαβοί είναι οι της Αριστεράς, οι ανήκοντες στην «παλαβή Αριστερά», με άλλα λόγια στον ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως ο γερμανός της πρώτης ιστορίας μας ενδύθηκε με το ζόρι τον ζουρλομανδύα για όσα ισχυριζόταν και αποκάλυπτε, έτσι και οι εγχώριοι πολιτικοί «ψυχίατροι εκ του προχείρου» φωνάζουν ότι χρειάζεται πολιτικός ζουρλομανδύας για όσα ο ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζεται και αποκαλύπτει. Το κακό γι΄ αυτούς είναι ότι δεν χρειάστηκαν καν επτά χρόνια για να επιβεβαιωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι μόνο για όσα προέβλεψε ότι θα συμβούν με και μετά το μνημόνιο. Τρία χρόνια λιτότητας, ύφεσης και οικονομικής αφαίμαξης έχουν επισωρεύσει τόσα κοινωνικά και πολιτικά δεινά στη χώρα, που μάλλον χρήζει όντως ψυχιατρικής παρακολούθησης μόνο εκείνος που συνεχίζει να εθελοτυφλεί, να συκοφαντεί και να κομπορρημονεί μπροστά σε αυτά τα δεινά, βαφτίζοντάς τα success story. Και για να γίνει και η γέφυρα με τη δεύτερη ιστορία, δεν είναι επίσης τυχαίο ότι στο τρίγωνο της (αδιάσπαστης) διαπλοκής τράπεζες–γαλαζοπράσινη, κυβερνητική εξουσία–ΜΜΕ, ο κρίκος που έβαλε και βάζει πλάτη για να μην αποκαλυφθούν και να μην τιμωρηθούν τα ανομήματα των δύο πρώτων είναι ο τρίτος.
Αξέχαστη, μεταξύ άλλων, καταπληκτικών στιγμών, παραμένει η (συγ)κάλυψη που δόθηκε στον μεγαλοτραπεζίτη της χώρας, όταν ξένο ειδησεογραφικό δίκτυο έβγαλε στη φόρα τις περίεργες συναλλαγές και δοσοληψίες, τις υπερτιμολογημένες αγορές ακινήτων, τις έκτακτες δανειοδοτήσεις και την εκροή κεφαλαίων από την τράπεζά του, σε εταιρίες και παρένθετα νομικά πρόσωπα, με δικαιούχους ακόμη και συγγενικά του πρόσωπα. Τα εγχώρια ΜΜΕ, κατά το κοινώς λεγόμενο, έπαιξαν τη διάψευση του μεγαλοτραπεζίτη χωρίς καν να αναφερθούν στο τι είχε προκαλέσει αυτή τη διάψευση. Με άλλα λόγια, προσπάθησαν όχι απλώς να περάσουν φίμωτρο, αλλά και κανονικό ζουρλομανδύα σε όσους πιθανώς ήξεραν είτε το θέμα είτε τη δημοσίευση και την έκτασή του. Ευνόητο επίσης, ότι χωρίς ούτως ή άλλως να έχουν την έξωθεν και την έσωθεν καλή μαρτυρία εδώ και πολλά, τελευταία, χρόνια, τα καθεστωτικά ΜΜΕ στην Ελλάδα μάλλον δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από την τακτική και τις ανθρωποθυσίες στη γείτονα χώρα.
Οι πρώτοι δημοσιογράφοι που πήραν πόδι από τα κυρίαρχα ΜΜΕ καταρχάς και κυρίως από τον Τύπο και εν συνεχεία από το ραδιόφωνο ή τα τηλεοπτικά κανάλια ήταν είτε μη αρεστοί, είτε «αντιμνημονιακοί», είτε απείθαρχοι στις βουλές των ιδιοκτητών και της ιεραρχίας των διευθυντών. Δεν υπήρχε –και δεν υπάρχει– χώρος ή ανοχή για να αρθρωθεί αντικυβερνητικός, δραστικός και επίμονος, κριτικός λόγος στα θεωρούμενα μεγάλα ΜΜΕ, όπως δηλαδή συμβαίνει και τώρα στην Τουρκία. Μετά από αυτά, απορούν ορισμένοι γιατί, συν τοις άλλοις, η Ελλάδα του μνημονίου έχει κατρακυλήσει κάτω ακόμη και από χώρες με δικτατορικά και ανελεύθερα καθεστώτα στις ετήσιες, διεθνείς μετρήσεις για την ελευθερία και τον πλουραλισμό του Τύπου.
Τη δικαιοσύνη που φαίνεται να βρίσκει ο 56χρονος Γερμανός της πρώτης μας ιστορίας, επιζητεί και απαιτεί και η ελληνική κοινωνία: Δικαιοσύνη και απονομή ευθυνών και πριν και μετά το μνημόνιο. Δικαιοσύνη οικονομική, κοινωνική, φορολογική, αμείλικτη. Αλλιώς ο εθισμός, η ταπείνωση και η οργή μπροστά στην «από τα πάνω» αυθαιρεσία και πολεμική, στον «από τα πάνω» ακρωτηριασμό των δημοκρατικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, στην εκπαραθύρωση του ελέγχου, της έρευνας και της ενημέρωσης από την πάλαι ποτέ 4η εξουσία και τους λειτουργούς της, πληγώνουν το δένδρο της δημοκρατίας και τροφοδοτούν εκείνους που θέλουν να περνούν ζουρλομανδύες και να πραγματοποιούν ανθρωποθυσίες, ωσάν άλλοι δήμιοι-Ηρακλείς του μνημονίου, κλείνοντας πονηρά το μάτι και στους ομολόγους τους, της σβάστικας. Αυτές είναι εξάλλου οι δύο όψεις του νομίσματος, όταν αναστέλλονται δημόσιες και δημοκρατικές λειτουργίες, δικαιώματα και κατακτήσεις στη Γερμανία, την Τουρκία ή την Ελλάδα. Όπου δηλαδή μπορεί να μην ευδοκιμεί το δένδρο του καφέ, αλλά περισσεύουν οι ζουρλομανδύες…
Στην Τουρκία, έχει εξαπολυθεί ένα εκτεταμένο πογκρόμ εναντίον δημοσιογράφων και σχολιαστών στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και κυρίως στον Τύπο. Όποιος έκανε το …λάθος να εναντιωθεί στην οικονομική και κοινωνική πολιτική του Ρ. Τ. Ερντογάν, να αποκαλύψει σκοτεινές πλευρές περίεργων δοσοληψιών της πολιτικής εξουσίας με οικονομικούς κύκλους, και κυρίως, να ταχθεί με το μέρος των διαδηλωτών της πλατείας Ταξίμ και να στηλιτεύσει τη βία, τα δακρυγόνα και τις συλλήψεις, είτε απολύεται, είτε εξαναγκάζεται σε παραίτηση είτε, τέλος, περιθωριοποιείται επαγγελματικά. Τα περισσότερα ΜΜΕ της χώρας ανήκουν σε εργολάβους και οικονομικούς παράγοντες, οι οποίοι κάνουν χρυσές δουλειές με την κυβέρνηση και οι κριτικές φωνές φιμώνονται με συνοπτικές διαδικασίες. Φυσικό επόμενο είναι ότι ο Τύπος βλέπει την κυκλοφορία του να έχει πάρει την κατιούσα και πλησιάζει σε ιστορικό ναδίρ απήχησης και αναγνωσιμότητας. «Στη χώρα μας δύο πράγματα δεν ευδοκιμούν, το δένδρο του καφέ και η δημοκρατία», έγραφε σκωπτικά, πριν από πολλές δεκαετίες ο Ασίζ Νεζίν, στο διήγημά του «Ο καφές και η δημοκρατία» (εκδόσεις Θεμέλιο, μετάφραση Ε. Αργαίου).
Στην Ελλάδα, όσοι αμφισβήτησαν από την πρώτη στιγμή την κυρίαρχη αφήγηση για τις αιτίες, τη νομιμοποίηση του μνημονίου και τη μονεταριστικής πολιτική, αντιμετωπίστηκαν από την ίδια κυρίαρχη μερίδα πολιτικών, mediaαρχών και κονδυλοφόρων σαν τρελοί. Είναι μάλιστα μια από τις πιο αγαπημένες φράσεις, που αποπειράται να λειτουργήσει σαν τελεσίδικος αφορισμός, γνωστού σχολιαστή και αρθρογράφου, ο οποίος ματαίως πασχίζει να προβάλει την ευρύτητα πνεύματος και την καθαρή ματιά του στα γεγονότα (δεν διαθέτει ούτε το ένα, ούτε το άλλο). Η φράση του μάλιστα εμπλουτίζεται με το απαραίτητο ουσιαστικό για να συνοδεύσει τον επιθετικό προσδιορισμό. Δεν είναι όλοι απαραίτητα παλαβοί, όπως για παράδειγμα είναι (από την επαύριο κιόλας του διάγγελματος του Γιώργου Παπανδρέου στο Καστελόριζο) τεμπέληδες, χαραμοφάηδες, διεφθαρμένοι και φαγοπότες της εποχής της επίπλαστης ευημερίας (και της φρενήρους, καπιταλιστικής επέλασης) στα χρόνια πριν από την κρίση. Παλαβοί είναι οι της Αριστεράς, οι ανήκοντες στην «παλαβή Αριστερά», με άλλα λόγια στον ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως ο γερμανός της πρώτης ιστορίας μας ενδύθηκε με το ζόρι τον ζουρλομανδύα για όσα ισχυριζόταν και αποκάλυπτε, έτσι και οι εγχώριοι πολιτικοί «ψυχίατροι εκ του προχείρου» φωνάζουν ότι χρειάζεται πολιτικός ζουρλομανδύας για όσα ο ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζεται και αποκαλύπτει. Το κακό γι΄ αυτούς είναι ότι δεν χρειάστηκαν καν επτά χρόνια για να επιβεβαιωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι μόνο για όσα προέβλεψε ότι θα συμβούν με και μετά το μνημόνιο. Τρία χρόνια λιτότητας, ύφεσης και οικονομικής αφαίμαξης έχουν επισωρεύσει τόσα κοινωνικά και πολιτικά δεινά στη χώρα, που μάλλον χρήζει όντως ψυχιατρικής παρακολούθησης μόνο εκείνος που συνεχίζει να εθελοτυφλεί, να συκοφαντεί και να κομπορρημονεί μπροστά σε αυτά τα δεινά, βαφτίζοντάς τα success story. Και για να γίνει και η γέφυρα με τη δεύτερη ιστορία, δεν είναι επίσης τυχαίο ότι στο τρίγωνο της (αδιάσπαστης) διαπλοκής τράπεζες–γαλαζοπράσινη, κυβερνητική εξουσία–ΜΜΕ, ο κρίκος που έβαλε και βάζει πλάτη για να μην αποκαλυφθούν και να μην τιμωρηθούν τα ανομήματα των δύο πρώτων είναι ο τρίτος.
Αξέχαστη, μεταξύ άλλων, καταπληκτικών στιγμών, παραμένει η (συγ)κάλυψη που δόθηκε στον μεγαλοτραπεζίτη της χώρας, όταν ξένο ειδησεογραφικό δίκτυο έβγαλε στη φόρα τις περίεργες συναλλαγές και δοσοληψίες, τις υπερτιμολογημένες αγορές ακινήτων, τις έκτακτες δανειοδοτήσεις και την εκροή κεφαλαίων από την τράπεζά του, σε εταιρίες και παρένθετα νομικά πρόσωπα, με δικαιούχους ακόμη και συγγενικά του πρόσωπα. Τα εγχώρια ΜΜΕ, κατά το κοινώς λεγόμενο, έπαιξαν τη διάψευση του μεγαλοτραπεζίτη χωρίς καν να αναφερθούν στο τι είχε προκαλέσει αυτή τη διάψευση. Με άλλα λόγια, προσπάθησαν όχι απλώς να περάσουν φίμωτρο, αλλά και κανονικό ζουρλομανδύα σε όσους πιθανώς ήξεραν είτε το θέμα είτε τη δημοσίευση και την έκτασή του. Ευνόητο επίσης, ότι χωρίς ούτως ή άλλως να έχουν την έξωθεν και την έσωθεν καλή μαρτυρία εδώ και πολλά, τελευταία, χρόνια, τα καθεστωτικά ΜΜΕ στην Ελλάδα μάλλον δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από την τακτική και τις ανθρωποθυσίες στη γείτονα χώρα.
Οι πρώτοι δημοσιογράφοι που πήραν πόδι από τα κυρίαρχα ΜΜΕ καταρχάς και κυρίως από τον Τύπο και εν συνεχεία από το ραδιόφωνο ή τα τηλεοπτικά κανάλια ήταν είτε μη αρεστοί, είτε «αντιμνημονιακοί», είτε απείθαρχοι στις βουλές των ιδιοκτητών και της ιεραρχίας των διευθυντών. Δεν υπήρχε –και δεν υπάρχει– χώρος ή ανοχή για να αρθρωθεί αντικυβερνητικός, δραστικός και επίμονος, κριτικός λόγος στα θεωρούμενα μεγάλα ΜΜΕ, όπως δηλαδή συμβαίνει και τώρα στην Τουρκία. Μετά από αυτά, απορούν ορισμένοι γιατί, συν τοις άλλοις, η Ελλάδα του μνημονίου έχει κατρακυλήσει κάτω ακόμη και από χώρες με δικτατορικά και ανελεύθερα καθεστώτα στις ετήσιες, διεθνείς μετρήσεις για την ελευθερία και τον πλουραλισμό του Τύπου.
Τη δικαιοσύνη που φαίνεται να βρίσκει ο 56χρονος Γερμανός της πρώτης μας ιστορίας, επιζητεί και απαιτεί και η ελληνική κοινωνία: Δικαιοσύνη και απονομή ευθυνών και πριν και μετά το μνημόνιο. Δικαιοσύνη οικονομική, κοινωνική, φορολογική, αμείλικτη. Αλλιώς ο εθισμός, η ταπείνωση και η οργή μπροστά στην «από τα πάνω» αυθαιρεσία και πολεμική, στον «από τα πάνω» ακρωτηριασμό των δημοκρατικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, στην εκπαραθύρωση του ελέγχου, της έρευνας και της ενημέρωσης από την πάλαι ποτέ 4η εξουσία και τους λειτουργούς της, πληγώνουν το δένδρο της δημοκρατίας και τροφοδοτούν εκείνους που θέλουν να περνούν ζουρλομανδύες και να πραγματοποιούν ανθρωποθυσίες, ωσάν άλλοι δήμιοι-Ηρακλείς του μνημονίου, κλείνοντας πονηρά το μάτι και στους ομολόγους τους, της σβάστικας. Αυτές είναι εξάλλου οι δύο όψεις του νομίσματος, όταν αναστέλλονται δημόσιες και δημοκρατικές λειτουργίες, δικαιώματα και κατακτήσεις στη Γερμανία, την Τουρκία ή την Ελλάδα. Όπου δηλαδή μπορεί να μην ευδοκιμεί το δένδρο του καφέ, αλλά περισσεύουν οι ζουρλομανδύες…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου