του Άκη Ματούλα, απο toPortal...
“Buy land, they're not making it anymore!” Mark Twain
Η αποστροφή του Mark Twain «αγοράστε γη, δεν την φτιάχνουν πια..»
κρύβει σε δυο αράδες την σκοτεινότερη ίσως προσδοκία που ανέπτυξε ο άνθρωπος μαζί με τον πολιτισμό του, την διαρκή διεκδίκηση και αρπαγή γης, την αύξηση της γης που ορίζει και μαζί της, ότι βρίσκεται πάνω, κάτω και γύρω από αυτή….
“Land Grabbing”, (μτφ: Υφαρπαγή της γης), είναι ο διεθνής όρος που περιγράφει μια απίστευτα απάνθρωπη αλλά και καταστροφική για το Περιβάλλον, τις τοπικές οικονομίες και τον πολιτισμό, πρακτική. Μεγάλες, συνήθως πολυεθνικές εταιρίες νοικιάζουν ή εξαγοράζουν τεράστιες εκτάσεις, συνήθως καλλιεργήσιμες και τις εκμεταλλεύονται παραγωγικά προκειμένου να καλύψουν τις απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς σε αγροτικά προϊόντα και «ενεργειακές καλλιέργειες». Μια πρακτική ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Αφρική, την Ασία και την Λατινική Αμερική...
Οι τοπικές κυβερνήσεις σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς τύπου Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ και ΟΟΣΑ κ.α., διαμορφώνουν το νομικό καθεστώς ώστε οι τοπικοί πληθυσμοί να καθίστανται ανίσχυροι να διεκδικήσουν ή να σταματήσουν αυτή την διαδικασία και να αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ της παράδοσης της γης τους, ελπίζοντας σε μια ελάχιστη αποζημίωση, ή ακόμη πιο συχνά να την εγκαταλείψουν για πάντα φεύγοντας από αυτή.
Αυτά βέβαια μακριά από εμάς (μέχρι πρόσφατα), σε αυτόν που μας συνήθισαν να θεωρούμε «αναπτυσσόμενο κόσμο», που παλαιότερα ονομάζαμε τρίτο κόσμο και που πολύ πρόσφατα καλείται «αναδυόμενες οικονομίες» (το “κόσμος” εξαφανίστηκε μιας και η κοινωνική διάσταση του όρου, δεν είναι “επενδυτικά ελκυστικό” να ακούγεται…)
Στην Ευρώπη το “Land Grabbing” εμφανίστηκε ξανά σαν διαδικασία ακραίας οικονομικής εκμετάλλευσης χρησιμοποιώντας μια «πολιτισμένη» και «πράσινη» επίφαση… τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ).
Δημόσια και ιδιωτική γη ανεξάρτητα αν είναι αγροτική υψηλής παραγωγικότητας ή περιβαλλοντικά, οικολογικά, πολιτιστικά, προστατευμένη από διεθνής συνθήκες, ευρωπαϊκές οδηγίες η εθνική νομοθεσία, μετατρέπεται με μεθόδους fast track σε πεδίο ενεργειακών επενδύσεων.
Κάπως έτσι οι στίχοι του Πολέμη «Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είν' οι κάμποι;
Μην είναι τ' άσπαρτα ψηλά βουνά; Μην είναι ο ήλιος της, που χρυσολάμπει;….» αποκτά ένα νέο νόημα…. με ατελείωτες περιφράξεις, πυκνά δάση ανεμογεννητριών και σπαρμένες εκτάσεις φωτοβολταϊκών….
Η Πράσινη φιλοπεριβαλλοντική επίφαση που περιβάλλει αυτού του είδους τις επενδύσεις κρύβει μια εξαιρετικά επικίνδυνη για το φυσικό περιβάλλον, πραγματικότητα… Άνοιγμα δρόμων, βαριά μηχανήματα έργων, περιφράξεις, υποδομές και εγκαταστάσεις που αλλάζουν μόνιμα και σε πολλές περιπτώσεις μη αναστρέψιμα το φυσικό περιβάλλον και το τοπίο.
Προβλήματα που οι Περιβαλλοντολόγοι έχουν από πολύ νωρίς εντοπίσει και επισημάνει για να παραγκωνιστούν στην συνέχεια από τεχνοκράτες, managers επενδυτικών κεφαλαίων και τους κρατικούς και ευρωπαϊκούς μηχανισμούς διαχείρισης επενδύσεων.
Η Κρήτη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ( όχι όμως και το μοναδικό), της εισαγωγής αυτής αυτού του νέου είδους νεοαποικιακής «ανάπτυξης» στην Ελλάδα.
«Είναι πολλά τα λεφτά Άρη…» αυτό είναι το κυρίαρχο επιχείρημα όταν όλα τα άλλα ευκόλως αποδομούνται προς τις τοπικές κοινωνίες που γίνονται αποδέκτες των επιπτώσεων αυτής της οικονομικής και επενδυτικής πολιτικής. Πράγματι είναι… αλλά για ποιόν; Και γιατί;
Στην Ελλάδα, την Ισπανία, στις χώρες των «αναδυόμενων οικονομιών» ακόμη και στις ΗΠΑ, η δημιουργία προστατευόμενων περιοχών γίνεται τα τελευταία χρόνια το σκαλοπάτι της υφαρπαγής της γης. Μια σειρά από νομοθετικές ρυθμίσεις, περιορίζουν τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες κυρίως των ντόπιων πληθυσμών, ενώ την ίδια στιγμή επιτρέπουν την παραχώρηση, ελαστικοποιώντας τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς, για «πράσινα επενδυτικά σχέδια» μεγάλης βιομηχανικής κλίμακας εγκαταστάσεων.
Στην πραγματικότητα η πρακτική του green land grabbing μετατρέπει τις επισφαλείς και άυλες χρηματοπιστωτικές αξίες σε απτές, πραγματικές και για πολύ πολύ καιρό επικερδείς δραστηριότητες. Πρόκειται για την δημιουργία της διαχρονικής εξάρτησης των πληθυσμών για την ικανοποίηση δυο βασικότατων αναγκών τους, της τροφής και της ενέργειας… Είναι το νέο παιχνίδι του νεοφιλελευθερισμού που οδηγεί σε ένα σκοτεινό και εξαιρετικά επικίνδυνο νεοφεουδαλικό μέλλον…
κρύβει σε δυο αράδες την σκοτεινότερη ίσως προσδοκία που ανέπτυξε ο άνθρωπος μαζί με τον πολιτισμό του, την διαρκή διεκδίκηση και αρπαγή γης, την αύξηση της γης που ορίζει και μαζί της, ότι βρίσκεται πάνω, κάτω και γύρω από αυτή….
“Land Grabbing”, (μτφ: Υφαρπαγή της γης), είναι ο διεθνής όρος που περιγράφει μια απίστευτα απάνθρωπη αλλά και καταστροφική για το Περιβάλλον, τις τοπικές οικονομίες και τον πολιτισμό, πρακτική. Μεγάλες, συνήθως πολυεθνικές εταιρίες νοικιάζουν ή εξαγοράζουν τεράστιες εκτάσεις, συνήθως καλλιεργήσιμες και τις εκμεταλλεύονται παραγωγικά προκειμένου να καλύψουν τις απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς σε αγροτικά προϊόντα και «ενεργειακές καλλιέργειες». Μια πρακτική ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Αφρική, την Ασία και την Λατινική Αμερική...
Οι τοπικές κυβερνήσεις σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς τύπου Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ και ΟΟΣΑ κ.α., διαμορφώνουν το νομικό καθεστώς ώστε οι τοπικοί πληθυσμοί να καθίστανται ανίσχυροι να διεκδικήσουν ή να σταματήσουν αυτή την διαδικασία και να αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ της παράδοσης της γης τους, ελπίζοντας σε μια ελάχιστη αποζημίωση, ή ακόμη πιο συχνά να την εγκαταλείψουν για πάντα φεύγοντας από αυτή.
Αυτά βέβαια μακριά από εμάς (μέχρι πρόσφατα), σε αυτόν που μας συνήθισαν να θεωρούμε «αναπτυσσόμενο κόσμο», που παλαιότερα ονομάζαμε τρίτο κόσμο και που πολύ πρόσφατα καλείται «αναδυόμενες οικονομίες» (το “κόσμος” εξαφανίστηκε μιας και η κοινωνική διάσταση του όρου, δεν είναι “επενδυτικά ελκυστικό” να ακούγεται…)
Στην Ευρώπη το “Land Grabbing” εμφανίστηκε ξανά σαν διαδικασία ακραίας οικονομικής εκμετάλλευσης χρησιμοποιώντας μια «πολιτισμένη» και «πράσινη» επίφαση… τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ).
Δημόσια και ιδιωτική γη ανεξάρτητα αν είναι αγροτική υψηλής παραγωγικότητας ή περιβαλλοντικά, οικολογικά, πολιτιστικά, προστατευμένη από διεθνής συνθήκες, ευρωπαϊκές οδηγίες η εθνική νομοθεσία, μετατρέπεται με μεθόδους fast track σε πεδίο ενεργειακών επενδύσεων.
Κάπως έτσι οι στίχοι του Πολέμη «Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είν' οι κάμποι;
Μην είναι τ' άσπαρτα ψηλά βουνά; Μην είναι ο ήλιος της, που χρυσολάμπει;….» αποκτά ένα νέο νόημα…. με ατελείωτες περιφράξεις, πυκνά δάση ανεμογεννητριών και σπαρμένες εκτάσεις φωτοβολταϊκών….
Η Πράσινη φιλοπεριβαλλοντική επίφαση που περιβάλλει αυτού του είδους τις επενδύσεις κρύβει μια εξαιρετικά επικίνδυνη για το φυσικό περιβάλλον, πραγματικότητα… Άνοιγμα δρόμων, βαριά μηχανήματα έργων, περιφράξεις, υποδομές και εγκαταστάσεις που αλλάζουν μόνιμα και σε πολλές περιπτώσεις μη αναστρέψιμα το φυσικό περιβάλλον και το τοπίο.
Προβλήματα που οι Περιβαλλοντολόγοι έχουν από πολύ νωρίς εντοπίσει και επισημάνει για να παραγκωνιστούν στην συνέχεια από τεχνοκράτες, managers επενδυτικών κεφαλαίων και τους κρατικούς και ευρωπαϊκούς μηχανισμούς διαχείρισης επενδύσεων.
Η Κρήτη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ( όχι όμως και το μοναδικό), της εισαγωγής αυτής αυτού του νέου είδους νεοαποικιακής «ανάπτυξης» στην Ελλάδα.
«Είναι πολλά τα λεφτά Άρη…» αυτό είναι το κυρίαρχο επιχείρημα όταν όλα τα άλλα ευκόλως αποδομούνται προς τις τοπικές κοινωνίες που γίνονται αποδέκτες των επιπτώσεων αυτής της οικονομικής και επενδυτικής πολιτικής. Πράγματι είναι… αλλά για ποιόν; Και γιατί;
Στην Ελλάδα, την Ισπανία, στις χώρες των «αναδυόμενων οικονομιών» ακόμη και στις ΗΠΑ, η δημιουργία προστατευόμενων περιοχών γίνεται τα τελευταία χρόνια το σκαλοπάτι της υφαρπαγής της γης. Μια σειρά από νομοθετικές ρυθμίσεις, περιορίζουν τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες κυρίως των ντόπιων πληθυσμών, ενώ την ίδια στιγμή επιτρέπουν την παραχώρηση, ελαστικοποιώντας τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς, για «πράσινα επενδυτικά σχέδια» μεγάλης βιομηχανικής κλίμακας εγκαταστάσεων.
Στην πραγματικότητα η πρακτική του green land grabbing μετατρέπει τις επισφαλείς και άυλες χρηματοπιστωτικές αξίες σε απτές, πραγματικές και για πολύ πολύ καιρό επικερδείς δραστηριότητες. Πρόκειται για την δημιουργία της διαχρονικής εξάρτησης των πληθυσμών για την ικανοποίηση δυο βασικότατων αναγκών τους, της τροφής και της ενέργειας… Είναι το νέο παιχνίδι του νεοφιλελευθερισμού που οδηγεί σε ένα σκοτεινό και εξαιρετικά επικίνδυνο νεοφεουδαλικό μέλλον…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου