Το αγκάθι της αξιολόγησης....

Της Πέπης Ρηγοπούλου, απο την Εφημεριδα των Συντακτων...

Το τελευταίο διάστημα τα ελληνικά πανεπιστήμια αξιολογήθηκαν κατά τον νόμο από καθηγητές που υπηρετούν σε αντίστοιχα ιδρύματα του εξωτερικού. Θα μιλήσω λίγο πιο κάτω για κάποια αποτελέσματα της αξιολόγησης που συμβαίνει να τα γνωρίζω και για τη σημασία τους μέσα στο μνημονιακό τοπίο.Ωστόσο, θα ξεκινήσω από ένα δημοσίευμα που δείχνει εύγλωττα τις διαθέσεις κάποιων εκπροσώπων του Τύπου απέναντι στα ελληνικά ΑΕΙ.
Με τον τίτλο «Αξιολογητές… made in Greece», το άρθρο του Α. Λακατσά («Καθημερινή» 31 Ιανουαρίου 2014) πληροφορεί τον αναγνώστη ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια αντί να επιλέγουν «βέρους [sic] αλλοδαπούς καταφεύγουν κατά κύριο λόγο σε Ελληνες που εργάζονται σε ξένα ΑΕΙ». Το υπόλοιπο ύφος του άρθρου με υπότιτλο «Μαγειρέματα» προσθέτει απλόχερα πινελιές υποτίμησης για τα πανεπιστήμιά μας, έστω και αν στη συνέχεια στρέφει με χαρακτηριστική αβρότητα την κριτική του και προς το υπουργείο Παιδείας.

Θα μείνω στο γράμμα του κειμένου, χωρίς να καταφύγω σε δίκη προθέσεων. Και θα ξεκινήσω από το ότι το κριτήριο για την εγκυρότητα ενός αξιολογητή καθίσταται εδώ φυλετικό. Ενας ελληνικής καταγωγής πανεπιστημιακός του εξωτερικού (προφανώς ακόμα και ο πιο αξιόλογος και διακεκριμένος στον τόπο εργασίας του ή και παγκόσμια) στερείται εγκυρότητας ως κριτής διότι, καθώς δεν είναι «βέρος» αλλοδαπός, είναι εξ ορισμού ύποπτος για ένοχα αλισβερίσια και έχει επιλεγεί με βασικό στόχο να υπηρετήσει την ανηθικότητα που πολεμούν τα Μνημόνια και οι φίλοι τους. Και ναι μεν τα μόνιμα μέλη των συμβουλίων -Ελληνες του εξωτερικού επίσης- χαίρουν μιας άνευ όρων εκτίμησης, οι άλλοι -επίσης διακεκριμένοι- καθηγητές που έρχονται να κρίνουν κατηγορούνται από τον αρθρογράφο ακόμα και για τα λίγα χρήματα που παίρνουν. Δηλαδή, αυτό που θα έκανε δίκαιη μια αξιολόγηση θα ήταν να απουσίαζε παντελώς η ελληνική γλώσσα και να δεχτούμε ότι είμαστε αποικία τιμωρημένων και αναγκασμένων να έχουμε ως πρώτη γλώσσα τα αγγλικά;



Τι θυμίζουν τέτοιες απόπειρες ενοχοποίησης των ελληνικών πανεπιστημίων; Προσωπικά, και πέρα από τις συνειδητές προθέσεις του καθενός, μου φέρνουν στον νου την καμπάνια ενοχοποίησης της Ελλάδας από δημοσιογραφικά Μέσα της Γερμανίας και άλλων χωρών, που άρχισε μαζί με τις πιέσεις για να δεχτούμε τα Μνημόνια, και έκτοτε δεν έχει ποτέ σταματήσει. Στόχος της καμπάνιας αυτής ήταν και είναι όχι μόνον η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη να πεισθεί για την ενοχή της Ελλάδας, αλλά και ο Ελληνας πολίτης να ενστερνιστεί την υποτιθέμενη ενοχή του, για να σκύψει πειθήνια το κεφάλι στον διασυρμό και την ισοπέδωση.

Η αναλογία με το τι συνέβη και συνεχίζει να συμβαίνει με τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι προφανής. Από την εποχή Διαμαντοπούλου και Πανάρετου, αν όχι και νωρίτερα, οι προθέσεις σε σχέση με την ανώτατη -και όχι μόνον- παιδεία συνοδεύτηκαν από διοχετευμένες μέσω του Τύπου καμπάνιες απαξίωσης των ακαδημαϊκών δασκάλων και γενικότερα όσων εργάζονται σε αυτά. Με στόχο να δεχτεί η κοινή γνώμη ότι, αφού το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι άρρωστο και ένοχο, έχουμε κάθε λόγο να το διαλύσουμε και να το παραδώσουμε στις σωτήριες φροντίδες του ημεδαπού και αλλοδαπού ιδιωτικού κεφαλαίου που -παρεμπιπτόντως- έχει κάθε λόγο να υποτιμά την πραμάτεια που εποφθαλμιά να αποκτήσει.

Εδώ αναδύεται το αγκάθι της αξιολόγησης. Δεν θα υποστηρίξω ότι γνωρίζω τι συνέβη πρόσφατα σε κάθε τμήμα των ελληνικών ΑΕΙ. Αλλά είμαι υποχρεωμένη να επισημάνω το γεγονός ότι, για παράδειγμα, η κρίση των αξιολογητών για το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών -και τίποτε δεν μου λέει ότι το παράδειγμα αυτό είναι το μόνο- υπήρξε περισσότερο από επαινετική. Με τέτοιες όμως κρίσεις, οι αγαθές προθέσεις του υπουργείου -και περισσότερο ακόμη των ελληνικών και ξένων οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων που εδώ και χρόνια προωθούν τη διάλυση της ανώτατης ελληνικής παιδείας- κινδυνεύουν να πέσουν στο κενό.

Αφού λοιπόν γίνεται πιο δύσκολο να διαλύσεις, να συγχωνεύσεις, να υποβαθμίσεις και να λεηλατήσεις Τμήματα που πέρασαν θριαμβευτικά την αξιολόγηση που θέσπισε το ίδιο το κράτος και να στείλεις το προσωπικό τους στην ανεργία, τι μένει; Να πείσεις την κοινή γνώμη ότι η θετική αξιολόγησή τους δεν μετρά, διότι υπήρξε made in Greece και συνεπώς έωλη και ύποπτη, και έτσι να φέρεις εις πέρας τη δουλειά σου.