Δεν χρειάζεται να ξαναπούμε από τη στήλη αυτή ότι το «επίτευγμα» του
πρωτογενούς πλεονάσματος, που γιορτάζει η κυβέρνηση, κάθε άλλο παρά
αποτελεί λόγο για εορτασμούς. Ακόμη και ο Γιώργος Κύρτσος έχει
περιγράψει τη σχετική «πολιτική μυθολογία» (δικός του ο όρος) στην
αρθρογραφία του, πριν από την ανακήρυξη της υποψηφιότητάς του για την
Ευρωβουλή.
Δεν αντανακλά καμιά βελτίωση στην πραγματική οικονομία, δεν οφείλεται
στην αύξηση των εσόδων από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, που
αποτελεί ιστορικά το βασικό λόγο διόγκωσης των ελλειμμάτων. Αποτελεί αφ'
ενός δημιούργημα νέας εκδοχής των Greek statistics και αφ' ετέρου
αιματηρό λάφυρο της καταλήστευσης μισθών, συντάξεων και του ξεπουλήματος
των υποδομών του κοινωνικού κράτους.
Η οικονομία εξακολουθεί να είναι παγιδευμένη στη σπείρα αργού θανάτου που την έχει οδηγήσει η συνταγή του Μνημονίου: το χρέος διογκώνεται, ενώ η παραγωγική βάση της χώρας συνεχίζει να συρρικνώνεται. Ο αποπληθωρισμός του τελευταίου διαστήματος δεν αποτελεί όψιμη επιτυχία του σεναρίου της εσωτερικής υποτίμησης, αλλά θανάσιμη παγίδα, από την οποία ακόμη και πανίσχυρες οικονομίες, όπως η ιαπωνική, παλεύουν χρόνια να ξεφύγουν. Στο πλαίσιο αυτό δεν έχει τόση σημασία εάν το 2014 θα έχουμε μια αναιμική ανάπτυξη του 0,6%, όπως προβλέπει η πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ή συνέχιση της ύφεσης, όπως προβλέπει ο ΟΟΣΑ.
Αλλωστε, αυτή είναι η φύση των κυκλικών κρίσεων του καπιταλισμού, κάποια στιγμή έρχεται και η πάνω πλευρά τους. Το θέμα είναι κυρίως ποιος θα ωφεληθεί από την ανάπτυξη και τι χαρακτήρα θα έχει όταν έρθει. Οι πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού, όπως κατ' εξοχήν είναι αυτές των Μνημονίων, ακόμη και εάν «πετύχουν», προαναγγέλλουν υποτονική ανάκαμψη χωρίς νέες θέσεις εργασίας, μισθούς Βουλγαρίας και θηριώδη ποσοστά ανεργίας, σε συνδυασμό με τη διάλυση όχι μόνον των εργασιακών δικαιωμάτων, αλλά και κάθε άλλης ρύθμισης της οργανωμένης κοινωνικής συμβίωσης.
Τα επικείμενα νέα μέτρα απελευθέρωσης της αγοράς, όπως η γενίκευση, για παράδειγμα, της λειτουργίας των μαγαζιών τις Κυριακές, προαναγγέλλουν το θάνατο του Ελληνα εμποράκου. Εχει ήδη επισημανθεί στα κείμενα της τρόικας ότι στη χώρα μας το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων ανέρχεται σε 36%, ενώ ο μέσος όρος της Ευρωζώνης είναι μόλις 11%. Αυτό έρχονται να «διορθώσουν» παρόμοια μέτρα.
Τα παραπάνω πλήρως επιβεβαιώνονται, άλλωστε, και από την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οχι μόνο αναθεωρεί προς τα πάνω τις προβλέψεις της προηγούμενης έκθεσής της του Ιουλίου ως προς το χρέος, βλέποντάς το να σκαρφαλώνει και άλλο το 2014, στο 177%. Ακόμη πιο αποκαλυπτικές είναι οι «κρυφές» διαπιστώσεις του κειμένου, οι οποίες, εάν αποκωδικοποιηθούν, προκαλούν ανατριχίλα. Κατά την Επιτροπή, ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν έπεσε η ανεργία είναι ότι η απορρύθμιση του εργατικού δικαίου δεν ολοκληρώθηκε ακόμη ούτε μειώθηκαν αρκετά οι μισθοί στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα. Ετσι, η έκθεση πανηγυρίζει γιατί το 2013 αυτοί έπεσαν, κατά μέσον όρο, περισσότερο από το 2012, ήτοι κατά 7% σε σχέση με το 4,2% του 2012. Το χειρότερο είναι ότι και για το 2014 προβλέπει περαιτέρω μείωση των αποδοχών, κατά 1,5%! Η ειρωνεία είναι ότι αυτή η συνεχής εξαθλίωση των εργαζομένων της χώρας μας διαφημίζεται ως επιτυχία, γιατί αποκαθιστά, τάχα, την ανταγωνιστικότητά μας. Και τούτο όταν ακόμη και ο ΣΕΒ παραδέχεται ότι δεν είναι το μισθολογικό κόστος που επιβαρύνει την τελευταία.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης προσπαθεί να μας πείσει, τάχα, ότι το διακύβευμα των εκλογών είναι η διατήρηση της σταθερότητας. Η μόνη σταθερότητα, όμως, στην οποία οδηγεί η κυβερνητική πολιτική, είναι αυτή του νεκροταφείου. Αλλο είναι το πραγματικό δίλημμα των εκλογών: Μνημόνια και λιτότητα, ή ανάπτυξη και κοινωνικό κράτος; Η ανατροπή μπορεί να ξεκινήσει από την Ελλάδα, γιατί η χώρα μας έχει γίνει ο αδύναμος κρίκος του νεοφιλελευθερισμού στην ήπειρό μας. Και τούτο γιατί η εξαθλίωση της κοινωνίας, η διάλυση της οικονομίας, αλλά και η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος καθιστούν αδύνατη τη συνέχιση του πειράματος των Μνημονίων. Από την Ελλάδα μπορεί να ξεκινήσει ένα ντόμινο αλλαγών που θα αμφισβητήσει τις σημερινές επιλογές της γερμανικής Ευρώπης. Αυτή είναι η ιστορική ευκαιρία των επικείμενων εκλογών.
* Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ
Η οικονομία εξακολουθεί να είναι παγιδευμένη στη σπείρα αργού θανάτου που την έχει οδηγήσει η συνταγή του Μνημονίου: το χρέος διογκώνεται, ενώ η παραγωγική βάση της χώρας συνεχίζει να συρρικνώνεται. Ο αποπληθωρισμός του τελευταίου διαστήματος δεν αποτελεί όψιμη επιτυχία του σεναρίου της εσωτερικής υποτίμησης, αλλά θανάσιμη παγίδα, από την οποία ακόμη και πανίσχυρες οικονομίες, όπως η ιαπωνική, παλεύουν χρόνια να ξεφύγουν. Στο πλαίσιο αυτό δεν έχει τόση σημασία εάν το 2014 θα έχουμε μια αναιμική ανάπτυξη του 0,6%, όπως προβλέπει η πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ή συνέχιση της ύφεσης, όπως προβλέπει ο ΟΟΣΑ.
Αλλωστε, αυτή είναι η φύση των κυκλικών κρίσεων του καπιταλισμού, κάποια στιγμή έρχεται και η πάνω πλευρά τους. Το θέμα είναι κυρίως ποιος θα ωφεληθεί από την ανάπτυξη και τι χαρακτήρα θα έχει όταν έρθει. Οι πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού, όπως κατ' εξοχήν είναι αυτές των Μνημονίων, ακόμη και εάν «πετύχουν», προαναγγέλλουν υποτονική ανάκαμψη χωρίς νέες θέσεις εργασίας, μισθούς Βουλγαρίας και θηριώδη ποσοστά ανεργίας, σε συνδυασμό με τη διάλυση όχι μόνον των εργασιακών δικαιωμάτων, αλλά και κάθε άλλης ρύθμισης της οργανωμένης κοινωνικής συμβίωσης.
Τα επικείμενα νέα μέτρα απελευθέρωσης της αγοράς, όπως η γενίκευση, για παράδειγμα, της λειτουργίας των μαγαζιών τις Κυριακές, προαναγγέλλουν το θάνατο του Ελληνα εμποράκου. Εχει ήδη επισημανθεί στα κείμενα της τρόικας ότι στη χώρα μας το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων ανέρχεται σε 36%, ενώ ο μέσος όρος της Ευρωζώνης είναι μόλις 11%. Αυτό έρχονται να «διορθώσουν» παρόμοια μέτρα.
Τα παραπάνω πλήρως επιβεβαιώνονται, άλλωστε, και από την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οχι μόνο αναθεωρεί προς τα πάνω τις προβλέψεις της προηγούμενης έκθεσής της του Ιουλίου ως προς το χρέος, βλέποντάς το να σκαρφαλώνει και άλλο το 2014, στο 177%. Ακόμη πιο αποκαλυπτικές είναι οι «κρυφές» διαπιστώσεις του κειμένου, οι οποίες, εάν αποκωδικοποιηθούν, προκαλούν ανατριχίλα. Κατά την Επιτροπή, ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν έπεσε η ανεργία είναι ότι η απορρύθμιση του εργατικού δικαίου δεν ολοκληρώθηκε ακόμη ούτε μειώθηκαν αρκετά οι μισθοί στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα. Ετσι, η έκθεση πανηγυρίζει γιατί το 2013 αυτοί έπεσαν, κατά μέσον όρο, περισσότερο από το 2012, ήτοι κατά 7% σε σχέση με το 4,2% του 2012. Το χειρότερο είναι ότι και για το 2014 προβλέπει περαιτέρω μείωση των αποδοχών, κατά 1,5%! Η ειρωνεία είναι ότι αυτή η συνεχής εξαθλίωση των εργαζομένων της χώρας μας διαφημίζεται ως επιτυχία, γιατί αποκαθιστά, τάχα, την ανταγωνιστικότητά μας. Και τούτο όταν ακόμη και ο ΣΕΒ παραδέχεται ότι δεν είναι το μισθολογικό κόστος που επιβαρύνει την τελευταία.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης προσπαθεί να μας πείσει, τάχα, ότι το διακύβευμα των εκλογών είναι η διατήρηση της σταθερότητας. Η μόνη σταθερότητα, όμως, στην οποία οδηγεί η κυβερνητική πολιτική, είναι αυτή του νεκροταφείου. Αλλο είναι το πραγματικό δίλημμα των εκλογών: Μνημόνια και λιτότητα, ή ανάπτυξη και κοινωνικό κράτος; Η ανατροπή μπορεί να ξεκινήσει από την Ελλάδα, γιατί η χώρα μας έχει γίνει ο αδύναμος κρίκος του νεοφιλελευθερισμού στην ήπειρό μας. Και τούτο γιατί η εξαθλίωση της κοινωνίας, η διάλυση της οικονομίας, αλλά και η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος καθιστούν αδύνατη τη συνέχιση του πειράματος των Μνημονίων. Από την Ελλάδα μπορεί να ξεκινήσει ένα ντόμινο αλλαγών που θα αμφισβητήσει τις σημερινές επιλογές της γερμανικής Ευρώπης. Αυτή είναι η ιστορική ευκαιρία των επικείμενων εκλογών.
* Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου