Γιατί οι Γερμανοί αγαπούν τους Ρώσους;

cynical...

Σχετικά με την Ουκρανική κρίση, η Μέρκελ βάζει τα δυνατά της για να δείξει ότι τόσο ενδοευρωπαικά όσο και διατλαντικά υπάρχει ένα μέτωπο αραγές, ενωμένο σαν γροθιά απέναντι στις κινήσεις των Ρώσων· τις de facto, όπως η προσάρτηση της Κριμαίας, και τις μελλοντικές, όπως μια επέμβαση στις ρωσόφωνες ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας.

Σ' αυτό άλλωστε στόχευε και το πρόσφατο ταξίδι της στις ΗΠΑ όπου με τον Ομπάμα παρέα συμφώνησαν να τραβήξουν από κοινού τις κόκκινες γραμμές. Πολύ λεπτές ακόμα, είναι αλήθεια, τόσο που να αγγίζουν μόνο κάποιους λίγους από το περιβάλλον Πούτιν και τόσο απαλές όσο το πάτημα της γάτας.

Για να τις χοντρύνουν, θα πρέπει πρώτα η Μέρκελ να ξεπεράσει κάποια προβληματάκια στο εσωτερικό. Προβληματάκια, τρόπος του λέγειν. Στην πραγματικότητα, προβληματάρες. Και δεν είναι οι γνωστοί επιχειρηματίες και τραπεζίτες που δυσανασχετούν από τις ενδεχόμενες κυρώσεις, μιας και το εμπόριο, οι γερμανικές επενδύσεις και οι τράπεζες έχουν ομολογουμένως τεράστια ανοίγματα σε Ρωσία και Ουκρανία. Και δεν είναι, ούτε η αριστερά, ούτε ο Gysi, ούτε η Sahra Wagenknecht που οργώνουν την επικράτεια σηκώνοντας την παντιέρα του αντι-αμερικανισμού και προπαγανδίζοντας κατά της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής και υπέρ του δημοψηφίσματος της Κριμαίας. Ούτε το ευρωσκεπτικιστικό, εναλλακτικό κόμμα AfD, που ταξίδεψε ως τον 19ο αιώνα για να ξεθάψει, στο όνομα του γερμανικού ρομαντισμού, το παραδοσιακό αντι-δυτικό πνεύμα και την έχθρα προς τις διεφθαρμένες δυτικές αξίες και τον αγοραίο καπιταλισμό.

Εδώ καλέ κουνήθηκε η ίδια η Καγκελαρία. Τόσο από τους ομοϊδεάτες της Μέρκελ, όσο και από τους όψιμους συμμάχους της στην κυβέρνηση, τους σοσιαλδημοκράτες. Το αίσθημα της συμπάθειας ξεκινάει από τον υπεύθυνο εξωτερικής πολιτικής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Μέρκελ, ως τον αρχηγό του CDU στο πολυπληθές κρατίδιο του Βόρειου Ρήνου-Βεστφαλίας, ο οποίος μάλιστα κατηγόρησε για λαϊκισμό αυτούς που τολμούν και εναντιώνονται στον Πούτιν. Όσο για τους σοσιαλδημοκράτες, εδώ μιλάμε κυριολεκτικά για φιλο-ρωσικό ξεσάλωμα. Ο πρώην Καγκελάριος Schmidt πήγε τόσο μακριά ώστε να εκφράσει την κατανόησή του για την ενέργεια της προσάρτησης, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να την χαρακτηρίσει και νόμιμη. Και σα να μην έφτανε αυτός, ο επίσης πρώην Καγκελάριος Schroeder ευρισκόμενος αυτές τις μέρες στην Αγία Πετρούπολη, στο πάρτι γενεθλίων που παρέθεσε, όχι μόνο προσκάλεσε τον Βλαδίμηρο, αλλά και έσπευσε να τον σφιχταγκαλιάσει, όταν αυτός προσήλθε νύκτωρ για να εκφράσει τα σέβη του. Με τη φωτογραφία του εναγκαλισμού να κάνει το γύρο του κόσμου και με τη Μέρκελ να τρώει τα μουστάκια της πάνω-κάτω στη Καγκελαρία από θυμό, νάσου και το Spiegelτην άλλη μέρα να βάζει στο στόχαστρο ολόκληρο το SPD και να διερωτάται για τις προθέσεις ως κι αυτού του ίδιου του υπουργού εξωτερικών, του σοσιαλδημοκράτη Steinmeier.

Αλλά ούτε κιαυτό φαίνεται αρκετό. Η διαμάχη θα μπορούσε να είχεπεριοριστεί στα σαλόνια της ελίτ και τα πράγματα να τέλειωναν εκεί. Δυστυχώς όμως, είχαν την ατυχία να μπλεχτεί σ' αυτή κι ολόκληρος ο γερμανικός λαός· από τους διανοούμενους, τους καθηγητάδες και τους δημοσιογράφους, ώς τους απλούς πολίτες και τις νοικοκυρές. Τα social media και τα διάφορα for a, οι τηλεοπτικές εκπομπές και τα talk shows, οι εφημερίδες και τα περιοδικά,εδώ και ένα μήνα παίρνουν κυριολεκτικά φωτιά. Η Κριμαία ξαφνικά κι απ' το πουθενά, γίνεται κάτι πολύ παραπάνω από ένα αδιάφορο θέμα των εξωτερικών ειδήσεων, από μια χερσόνησος χίλια μίλια μακρυά. Στην πραγματικότητα αποτέλεσε το προσάναμμα για να φουντώσει μετά από χρόνια, ουσιαστικά από τα χρόνια του πολέμου, η συζήτηση για τη γερμανική ταυτότητα. Οι Γερμανοί ξανάρχισαν να ψάχνονται, ανακαλύπτοντας ότι η θέση που πάνω της εδώ και χρόνια κάθονταν στο κέντρο της Ευρώπης, με θέα προς τα δυτικά, ήτανε μάλλον άβολη!

Τέλη Μάρτη και αρχές Απρίλη εμφανίστηκαν στο Spiegelδυο μακροσκελή άρθρα με τους ενδεικτικούς τίτλους “Πόσο δυτική είναι η Γερμανία; Η Ρωσική κρίση πυροδοτεί κρίση ταυτότητας” και “Το πρόβλημα της συμπάθειας: Είναι η Γερμανία μια χώρα που υπερασπίζεται τη Ρωσία;”. Και δεν έφτανε αυτό. Την Τρίτη εμφανίστηκε ακόμα ένα άρθρο στους Times της Νέας Υόρκης αυτή τη φορά, με τον συντάκτη του, ανταποκριτή της DieWelt να διερωτάται με θυμό: “Γιατί οι Γερμανοί αγαπούν τη Ρωσία;” [4]. Έλα ντε!

Η Γερμανία, τσακισμένη ηθικά μετά από δυο ολέθριους πολέμους, κουβαλώντας ένα κάρο ενοχές και κάτω από την πίεση των συμμάχων νικητών, αποφάσισε ότι από δω και πέρα θα έπρεπε να ξεχάσει τα βουκολικά της οράματα, τους εθνικισμούς, τις ρομαντικές, αντι-φιλελεύθερες και αντι-ορθολογικές της πλευρές, τo πολιτισμικό της υπόβαθρο εν γένει, που μπορεί να εξέθρεψε ωραίους ποιητές, μουσικούς και φιλοσόφους, αλλά συνάμα εξέθρεψε και τον Χίτλερ, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα λοιπά, και να κοιτάξει οριστικά και αμετάκλητα προς τη φιλελεύθερη Δύση. Και είναι αλήθεια ότι η δημοκρατία της στα μεταπολεμικά χρόνια ήταν υποδειγματική. Οι νέες γενιές που διαπαιδαγωγήθηκαν σε άλλες αξίες από αυτές των προγόνων τους και που υποχρεώθηκαν να επισκεφτούν δυο τουλάχιστον στρατόπεδα συγκέντρωσης, ήρθαν κι έβαλαν καινούργια ρούχα. Αλλά οι παλιές αγάπες δύσκολα ξεχνιούνται. Αγάπες, που ξεκινούν από τον Μπίσμαρκ και τη στήριξη των Ρώσων στο σχηματισμό του γερμανικού κράτους το 1871, από τις ανέκαθεν καλές σχέσεις με τους τσάρους, από τους κοινούς πολέμους ενάντια στον Ναπολέοντα, ως την Ostpolitik του Willy Brandt. Και για του Γερμανούς, οι Ρώσοι είναι φιλόξενοι, έχουν κουλτούρα, έχουν Τολστόι και Τσαϊκόφσκι, έχουν βαθιά ψυχή, μα πάνω απ' όλα δυο είναι οι κυριότεροι δεσμοί: ο ρομαντισμός και ο πόλεμος, δηλαδή η ενοχή για τις θηριωδίες που διέπραξαν εναντίον τους. A! Και ο αντι-αμερικανισμός.

Σε πρόσφατη δημοσκόπηση του Spiegel, το 54% των ερωτηθέντων εκφράστηκε θετικά στηνπροσάρτηση της Κριμαίας. Αρνητικά απάντησε το 38%