Θα πρέπει να είμαστε από την αρχή ξεκάθαροι: Οι μετανάστες δεν είναι το πρόβλημα. Και θα πρέπει να το πούμε αυτό στον Δήμο της Αθήνας, στο κέντρο της ελληνικής κοινωνίας, που, καλώς ή κακώς, βιώνει το φαινόμενο της μετανάστευσης με τον πλέον εμφανή τρόπο.

Θα πρέπει να πούμε στους κατοίκους της Αθήνας να μην ντρέπονται να παραδεχθούν ότι ξενίζονται από τις μαντίλες, τις κελεμπίες, τα καπελάκια που φορούν οι Άραβες, οι μουσουλμάνοι και οι Αφρικανοί που όλο και πιο συχνά εμφανίζονται στους δρόμους της πόλης μας.
Πρέπει να τους πούμε ότι είναι φυσιολογικό να ξενίζονται από ανθρώπους με διαφορετικό πολιτισμό, με διαφορετικά ήθη και έθιμα. "Έλα Ηπείρου κι Αχαρνών να σε γιουχαΐσω" τραγουδούσε ο Σαββόπουλος και τώρα πια εκεί οι Πακιστανοί, οι Αφρικανοί και οι Άραβες είναι περισσότεροι από τους Ρουμάνους και τους Αλβανούς που κατοικούν στην περιοχή. Πού πήγαν οι Έλληνες; Μα στα βόρεια προάστια ή στις καινούργιες περιοχές κατοικίας του κέντρου (Κεραμεικός, Βοτανικός, Γκάζι), όπου, παρεμπιπτόντως, εκτόπισαν τους μουσουλμάνους κυρίως του Έβρου, που εγκαταστάθηκαν εκεί τις δεκαετίες του '70 και του '80, κάτι που ενθάρρυνε η ελληνική πολιτική για να κρατήσει τα σύνορα εθνοτικά ή γενετικά καθαρά.
Καλά, εσύ θα έμενες στον Άγιο Παντελεήμονα; Και δεν βλέπεις το μικρό γκέτο που έχει σχηματιστεί πίσω από το δημαρχείο της Κοτζιά έως την Πειραιώς, και δεν βλέπεις την εγκληματικότητα στους δρόμους γύρω από το κέντρο της Αθήνας; Ναι, τα βλέπω, αλλά δεν φταίνε οι μετανάστες που κατακλύζουν την περιοχή. Στις περιοχές γύρω από την Ομόνοια κυριαρχούσε τα χρόνια του '80 έως και του '90 η μικρή βιοτεχνική παραγωγή ρούχων και παπουτσιών που πλέον έχει εγκαταλειφθεί, καθώς τα είδη αυτά παράγονται ασύγκριτα φθηνότερα στις περιοχές από όπου ακριβώς προέρχονται οι μετανάστες, το σύγχρονο φθηνό εργατικό δυναμικό που τροφοδοτεί τη δυτική οικονομία.

Και οι άνθρωποι αυτοί εγκαθίστανται ακριβώς εκεί που οι κατοικίες είναι περισσότερο φθηνές, καθώς έχουν απαξιωθεί από την εγκατάλειψη. Το κέντρο της Αθήνας παλαιότερα έσφυζε από αγορές και δημόσιες υπηρεσίες, που τώρα πια μεταφέρονται στην Κηφισίας, στα κτήρια του Βωβού, και αφήνουν κτήρια - κουφάρια και μια πόλη έρημη από ζωή.
Δεν είναι οι μετανάστες αυτό που μας φοβίζει, είναι η φτώχεια και η υποβάθμιση της ζωής μας, της κατοικίας μας, του κοινωνικού μας περίγυρου. Αν μέναμε στην Εκάλη, δεν θα μας φόβιζε η μετανάστευση. Ο Άγιος Παντελεήμονας και τα δυτικά προάστια της Αθήνας υποβαθμίστηκαν όχι λόγω της μετανάστευσης, αλλά εξαιτίας της στρεβλής οικιστικής πολιτικής της αντιπαροχής φθηνών πολυκατοικιών που απαξιώθηκαν σύντομα και ταυτόχρονα της γειτνίασης με το κέντρο της Αθήνας που εγκαταλείπεται από όλες τις ζωντανές δραστηριότητες για να κατοικηθεί από τους νέους απόκληρους.
Και τι πρέπει να γίνει; Μικρά-μικρά βήματα. Επαναφορά ζωντανών δραστηριοτήτων στο κέντρο. Eκμετάλλευση των νεκρών ξενοδοχείων, με δημιουργία ξενώνων για Έλληνες και ξένους. Άνοιγμα των πάρκων, με πρώτη την παιδική χαρά του Αγίου Παντελεήμονα. Δημιουργία υπαίθριων αγορών για όλους. Μόνο μερικές ιδέες. Και, ταυτόχρονα, αποδοχή του φαινομένου της μετανάστευσης. Θέλουμε μια ξενοφοβική Αθήνα μόνο για Έλληνες ή μια Ανοικτή Πόλη; Πρωτεύουσα της Ελλάδας η Kωνσταντινούπολη, είπε ο Kασιδιάρης, ενώ ο Σπηλιωτόπουλος πλειοδότησε και ζήτησε να γίνει το τζαμί έξω από την Αθήνα. Ίσως θα έπρεπε και οι δυο τους να επισκεφθούν την Πόλη και να τη δουν πώς μεταμορφώνεται σε σύγχρονη πρωτεύουσα της Ανατολής. Μήπως έφταιξε σε αυτό η κατάργηση της βίζας για τα περισσότερα από τα αραβικά και μουσουλμανικά κράτη; Και το τζαμί μήπως θα πρέπει να γίνει πάνω σε ένα από τα νεκρά κτήρια-κουφάρια της πόλης μας για να ζωντανέψει ένα κομμάτι του ιστού της;

* Ο Β. Παπαδόπουλος είναι μέλος της Ομάδας Δικηγόρων για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών