Η παιδεία του φόβου...

Της Μαριαννας Τζιαντζη...

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τα σχολεία, το φάντασμα του φόβου. Όχι του φόβου των μαθητών για το βαθμό ή την τιμωρία αλλά ο φόβος του εκπαιδευτικού μήπως χαρακτηριστεί επίορκος, πλεονάζων, αχρείαστος.

Φοβάται ο Γιάννης το θεριό, λέγαμε κάποτε, όμως τώρα το αλλοτινό θεριό της έδρας φοβάται τον μαθητή που θα τον καρφώσει στους γονείς του, φοβάται τον γονέα που θα καρφώσει το δάσκαλο στον σχολικό σύμβουλο, φοβάται τον αξιολογητή, φοβάται και τη σκιά του.

Οι καταγγελίες έχουν πάρει τη μορφή επιδημίας. Δεν καταγγέλλουν οι πάνω τους κάτω, αλλά οι κάτω τον διπλανό τους. Εφόσον δεν μπορούν να τα βάλουν με το σύστημα, πολλοί τα βάζουν με όποιον θεωρούν του χεριού τους, με τον πιο βολικό αδύνατο κρίκο είτε αυτός είναι συνάδελφος είτε μετανάστης. 

Ένα από τα «επιτεύγματα» των μνημονιακών κυβερνήσεων είναι η καλλιέργεια του φθόνου, του μίσους των καταπιεσμένων απέναντι στους (φαινομενικά) λιγότερο καταπιεσμένους. Δεν είναι κρίμα κι άδικο, μας λένε, να απολύονται μόνο οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα και όχι του Δημοσίου; Η στάση αυτή, που καλλιεργήθηκε από κόμματα και ΜΜΕ, βαφτίστηκε «κοινωνικός αυτοματισμός», όμως η λέξη κανιβαλισμός θα ταίριαζε καλύτερα.

Όπλο στα χέρια της εξουσίας γίνονται οι ίδιοι οι γονείς που οι καταγγελίες τους (βάσιμες ή μη) μπορεί να στοιχίσουν σε έναν εκπαιδευτικό ο τη θέση του. Όπλο γίνονται τα ίδια τα παιδιά που, όταν ακούν στο σπίτι τους γονείς να χαρακτηρίζουν τους δημόσιους υπαλλήλους «κοπρίτες και αργόσχολους», μαθαίνουν να γράφουν τον δάσκαλο στα παλιά τους παπούτσια.

Το πρόβλημα της πειθαρχίας μες στην τάξη, όπως και το πρόβλημα της σχολικής βίας, είναι υπαρκτό και οι αιτία δεν είναι μόνο το άγχος, η κατάθλιψη και η οικονομική πίεση που δέχεται η οικογένεια, αλλά και η τεχνητή, η καλλιεργημένη εχθρότητα της κοινωνίας απέναντι στον δάσκαλο.

Καθηγητές ζαρωμένοι, αγχωμένοι, εξαθλιωμένοι και φοβισμένοι θα εκπαιδεύσουν μια γενιά χαμένη πριν καν αυτή προλάβει να μπει στο παιχνίδι της επιβίωσης. Αυτή η απεργία δεν γίνεται «μέσα» στις εξετάσεις. Αυτές τις μέρες δίνει εξετάσεις η ίδια η κοινωνία που κινδυνεύει να μείνει μεταξεταστέα στο μάθημα του αυτοσεβασμού και της αξιοπρέπειας.

(ΠΡΙΝ, "Το τέλος της αγοράς", 12/5/2013)