Παιδεία: Ντέρμπι σε λάθος γήπεδο...

Χριστόφορος Κάσδαγλης...

            

 Δεν θα κάτσω να το πολυκουβεντιάσω αν η ΟΛΜΕ έκανε καλά ν’ αποφασίσει απεργίες μέσα στις Πανελλαδικές. Δεν θα συνεχίσω αυτή την κουβέντα, για τον απλούστατο λόγο ότι κατά τη γνώμη μου όλη αυτή η σύγκρουση διεξάγεται σε λάθος γήπεδο. Το κλειδί της τεράστιας λαθροχειρίας βρίσκεται, νομίζω, στη δήλωση του υπουργού Παιδείας, καθώς εξερχόταν προχθές από το Μέγαρο Μαξίμου: «Το δικαίωμα των νέων να διαγωνιστούν στην πρώτη πιο κρίσιμη εξέταση της ζωής τους σε ένα περιβάλλον ομαλότητας και ηρεμίας είναι ιερό»

Νάτη η κομπίνα! Ανακάλυψαν ξαφνικά το ιερό δικαίωμα των μαθητών στις… εξετάσεις! Μέχρι τώρα αναγνωρίζαμε το δικαίωμα στην υγεία, στην εργασία, στην κοινωνική ασφάλιση, στην παιδεία. Αυτό μάλιστα, κύριε καθηγητά, το δικαίωμα των παιδιών στην παιδεία, ναι! Αλλά το ρηξικέλευθο «δικαίωμα στις εξετάσεις» από πού κι ως πού σας προέκυψε;

Τι είναι οι Πανελλαδικές; Ένα στρεβλό, παρωχημένο, χρεοκοπημένο σύστημα, μια ελληνική πατέντα που έρχεται διαχρονικά να συγκαλύψει τις πάγιες και διαρκείς παθογένειες του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Την αδυναμία παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών εκπαίδευσης στην ελληνική νεολαία. Την αδυναμία όξυνσης της κριτικής σκέψης. Την αδυναμία καλλιέργειας του πολιτισμού. Την αδυναμία των πανεπιστημίων να επιλέξουν με αξιόπιστο τρόπο, στο πλαίσιο της αυτοδιοίκησής τους, τους φοιτητές τους. Την αδυναμία του κράτους να εμπεδώσει στην πράξη τη συνταγματική επιταγή για την παροχή δωρεάν παιδείας.

Κάπως, έτσι, λοιπόν, φτάσαμε ανεπαισθήτως στο… ιερό δικαίωμα στις εξετάσεις. Στο ιερό δικαίωμα, δηλαδή, της νεολαίας να μπει στο χειρουργείο και στην εντατική, χωρίς να πάσχει από την παραμικρή ασθένεια.

Μπορείτε, κύριοι, να εγγυηθείτε στα παιδιά μας ισότητα ευκαιριών; Δεν μπορείτε. Γι’ αυτό ομνύεται στις εξετάσεις και τις θεοποιείτε. Μπορείτε να τους εξασφαλίσετε ένα σύγχρονο σετ γνώσεων, να τους μεταδώσετε μεθοδολογία έρευνας και μελέτης, να τους συνδέσετε με τα κείμενα της ελληνικής γραμματείας διαχρονικά, να τους μυήσετε στη σύγχρονη επιστημονική γνώση, στο πείραμα και στην απόδειξη, στην αμφισβήτηση και στο ερευνητικό πνεύμα, να τους καλλιεργήσετε την αρμονία σώματος και πνεύματος, να τους εισαγάγετε στα σύγχρονα ρεύματα της τέχνης, του λόγου και της σκέψης, να τους διασφαλίσετε την άρτια εκμάθηση τουλάχιστον δύο γλωσσών – διαβατήριο για την ένταξη στην παγκόσμια κοινότητα;

Δεν μπορείτε, γι’ αυτό μετατρέπετε σε φετίχ τις εξετάσεις και εφευρίσκετε το αστείο «δικαίωμα» σ’ αυτές. Δεν μπορείτε, γι’ αυτό στοχοποιείτε τους δασκάλους και τους καθηγητές προκειμένου να μεταθέσετε σ’ αυτούς το βάρος της τεράστιας ευθύνης σας.

Επικαλείσθε την κρίση, αλλά η κρίση είναι μονάχα το πρόσχημα. Ας το δούμε λίγο αυτό. Έχουμε, λέτε, ακριβή παιδεία. Ουδέν ορθότερον! Αλλά η παιδεία δεν είναι ακριβή κυρίως λόγω των ωρομίσθιων καθηγητών (μια παραφωνία για την οποία εσείς φέρετε την ευθύνη στο ακέραιο), ούτε βέβαια των μόνιμων. Η παιδεία είναι ακριβή λόγω του οργίου της παραπαιδείας, των φροντιστηρίων, των ινστιτούτων ξένων γλωσσών, των ΚΕΚ και όλων αυτών των εξαμβλωμάτων που έχει δημιουργήσει η κακώς εννοούμενη ιδιωτική πρωτοβουλία με τη στήριξή σας.

Λέτε, λοιπόν, ότι είστε μεταρρυθμιστές και Ευρωπαίοι. Ιδού το πεδίο για να κάνετε μεταρρυθμίσεις, αυθεντικές μεταρρυθμίσεις και όχι προκρούστειες μνημονιακές επεμβάσεις. Καταργείστε τις εξετάσεις τώρα! Σπάστε το καρκίνωμα της παραπαιδείας που ρουφάει τον προϋπολογισμό της ελληνικής οικογένειας (ό,τι αφήσατε, τέλος πάντων απ’ αυτό, με τις περικοπές, τους φόρους και τα χαράτσια σας). Αποδομήστε την παπαγαλία και την τυποποίηση της γνώσης, που αποτελούν τα βάθρα στα οποία βασίζεται η φροντιστηριακή σας εκπαίδευση.

Κι αν εκεί βρίσκατε  αντιμέτωπους ένα μέρος των καθηγητών, τότε ας τους τσακίζατε. Θα είχατε μαζί σας όλη την κοινωνία… Αυτή όμως δεν θα ήταν μια οριζόντια παρέμβαση όπως οι δικές σας, τα ξερά μαζί με τα χλωρά, τα ήμερα με τα άγρια. Θα ήταν μια στοχευμένη παρέμβαση που θα έδινε εργαλεία στον ευσυνείδητο εκπαιδευτικό να κάνει καλύτερα τη δουλειά του και θα πέταγε έξω από το σύστημα τον φαύλο και τον διεφθαρμένο. Και τότε θα μπορούσατε να κάνετε με πειστικό τρόπο και άλλα βήματα: να εφαρμόσετε μια γνήσια και αντικειμενική αξιολόγηση, που παριστάνετε ότι τη θέλετε μονάχα για να την έχετε ως φόβητρο για τους καθηγητές και ως εργαλείο εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών σας. Κι ακόμα, θα μπορούσατε να σπάσετε την επετηρίδα και να πριμοδοτήσετε τους νέους και τους άξιους έναντι των κουρασμένων, των λουφαδόρων ή των προβληματικών (υπάρχουν και τέτοιοι, εσείς τους αναθρέψατε μέσα στην αναξιοκρατία που εγκαθιδρύσατε, στο κομματικό κράτος, με τις αποσπάσεις και τα ρουσφέτια σας).

Αλλά εσείς μονάχα μνημονιακές περικοπές ξέρετε να απεργάζεστε. Πού; Στην παιδεία! Στο μοναδικό πεδίο που θα ’πρεπε ν’ αφήσετε αλώβητο, αν όχι να επανεπενδύσετε σ’ αυτό, αν θέλατε πραγματικά να βγει η χώρα από τη δομική της κρίση και το σπιράλ της μιζέριας στην οποία διαχρονικά την έχετε καταδικάσει.

Σας ακούω συχνά να απολογείστε στους στρατιωτικούς και στα σώματα ασφαλείας για τις περικοπές που τους επιβάλλετε, να τους υπόσχεστε γονατιστοί ότι σε πρώτη ευκαιρία θα τους αποκαταστήσετε στην προτέρα οικονομική τους κατάσταση. Κανείς δεν θα διαφωνούσε μ’ αυτή σας την ευαισθησία, αν δεν ιεραρχούσατε πριν απ’  αυτούς την παιδεία και την υγεία (αλλά η περίπτωση της υγείας είναι μια άλλη μεγάλη συζήτηση, έτσι που την έχετε κι αυτήν καταντήσει με τις διαχρονικές πολιτικές σας).

Αντ’ αυτού όμως εσείς τι κάνετε; Επιχειρείτε να βάλετε ακόμα πιο βαθιά το μαχαίρι στον κορμό της παιδείας, να εξοικονομήσετε από ’κει τις απολύσεις που με άφρονα τρόπο δεσμευτήκατε να πραγματοποιήσετε και τώρα δεν ξέρετε πώς.

Και, το χειρότερο; Προσπαθείτε να ταπεινώσετε τους καθηγητές. Λες και υπάρχει περίπτωση ένας καθηγητής ταπεινωμένος να διδάξει ήθος και να μεταδώσει ικανότητα σκέψης στα παιδιά, να τους εμπνεύσει την αγάπη και την έφεση για τη γνώση, να διεγείρει μέσα τους ευαισθησίες και δεξιότητες.

Συνεχίστε έτσι και μη σας νοιάζει. Μια σπίθα θα είναι αρκετή για να βάλει φωτιά στον άνυδρο μνημονιακό σας κάμπο. Αν δεν έρθει σήμερα θα ’ρθει αύριο. Αν δεν έρθει στο χώρο της παιδείας θα έρθει από αλλού, π.χ. από το ποδόσφαιρο. Άλλη αρμοδιότητα κι αυτή -εντελώς συμπτωματικά- του υπουργείου Παιδείας, όπου εφαρμόζετε παρόμοιες πολιτικές. Σάββατο οργανώσατε την επιστράτευση των καθηγητών για να καθαρίσετε με την παιδεία. Λίγο αργότερα καθαρίσατε με το ποδόσφαιρο – επιστρατεύοντας εκεί τη διαιτησία…