“Control-Alt-Delete”...

Αφουσιά...

Τις προάλλες βρέθηκα σε ένα καφέ. Δίπλα μου δυο οικογένειες, οι μεγάλοι σε ένα τραπέζι, τα παιδιά σε άλλο. 4 παιδάκια, όχι πάνω από 10 χρόνων. Θα περίμενε κανείς να έχουν κάνει άνω κάτω το μαγαζί. Αλλά το καθένα ήταν απορροφημένο στη δική του οθόνη. Έπαιζαν το ίδιο παιχνίδι, ακίνητα και σιωπηλά. Που και που πεταγόταν κάποιο να κομπάσει την επιτυχία του. Τα λυπήθηκα. Θυμήθηκα τα δικά μου παιδικά χρόνια, πόσο ζωηρά ήταν. Πώς θα καταλήξουν άραγε, σκέφτηκα. Αλλά μετά σκέφτηκα μερικούς συνομήλικους μου. Και εκείνοι μεγάλωσαν όπως εγώ, σε αλάνες και σε γήπεδα. Παίζανε κρυφτό και κυνηγητό, πόλεμο και μήλα. Και τώρα είναι απορροφημένοι όλοι μέρα σε μια οθόνη, όπως ακριβώς τα παιδάκια στο καφέ.

Συχνά σκέφτομαι την κρίση, κυρίως το ότι δεν αντιδράμε ενώ βλέπουμε το άδικο ολόγυρα μας. Πώς γίνεται να υπάρχουν γύρω μας άστεγοι, άνθρωποι που δεν έχουν ούτε τα απαραίτητα για να ζήσουν και να μην κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Και εκεί το συνειδητοποίησα. Ο άστεγος, ο άνεργος, το άδικο, υπάρχουν μόνο αν θες να τα δεις. Και πλέον υπάρχουν συσκευές με τις οποίες επιλέγεις τι θα δεις  μπροστά σου. Χαρούμενες φωτό, αστεία πόστ, τσόντες κατά βούληση. Και αν κάποια στιγμή βρεθεί μπροστά σου κάτι που να σε δυσαρεστεί, μια είδηση, μια εικόνα, απλώς το διαγράφεις, και είναι σαν να μην υπήρξε ποτέ.

Όταν κυκλοφόρησε το ίντερνετ, κάποιοι ανησυχούσαν για τις αρνητικές επιδράσεις που θα μπορούσε να έχει. Όπως ακριβώς και με την τηλεόραση δεκαετίες πριν. Πίστευαν ότι η τόσο εύκολη πρόσβαση σε έτοιμες εικόνες θα σκότωνε τη φαντασία και τη σκέψη. Και σε έναν βαθμό είχαν δίκιο. Αλλά πλέον άρχισε να ροκανίζει την ίδια την πραγματικότητα.

Για να εξηγούμαι, δεν θεωρώ ότι το ίντερνετ και τα smartphones είναι κάτι διαβολικό. Είναι εργαλεία, και όπως με κάθε εργαλείο, η χρήση τους είναι που τα κάνει καλά ή κακά. Αλίμονο, μπορούμε πλέον να επικοινωνούμε και να μοιραζόμαστε με ανθρώπους οπουδήποτε στη γη, εκεί που παλαιότερα αυτό ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Να ενημερωνόμαστε χωρίς περιορισμούς και φίλτρα. Αλλά η επικοινωνία και η ενημέρωση είναι μονάχα μέσα, όχι αυτοσκοπός. Οπότε, ναι, το ίντερνετ είναι κάτι κακό όταν επικοινωνείς χωρίς τελικά να έρχεσαι πιο κοντά. Όταν ενημερώνεσαι χωρίς η παραπάνω γνώση να σε οδηγεί σε πράξεις. Γιατί δημιουργήθηκε για να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά και τελικά φαίνεται να τους απομακρύνει.

Αλλά κυρίως είναι κάτι κακό όταν μας εμποδίζει να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα μας. Νιώθεις μοναξιές, ανοίγεις το fb. Είσαι κακόκεφος, κατεβάζεις μια κωμική σειρά. Έχεις αγαμίες, μπαίνεις στο youporn. Και δεν στέκεσαι ποτέ να αναρωτηθείς, γιατί νιώθω μοναξιά, γιατί είμαι κακόκεφος, γιατί δεν γαμάω; Και συνεχίζεις να παίρνεις παυσίπονα αντί να αναζητήσεις την πραγματική πηγή του πόνου.

Η επόμενη γενιά θα είναι κρίσιμη. Ενδέχεται να είναι η πρώτη γενιά ανθρώπων που θα γνωρίσει τον κόσμο μέσα από μια οθόνη. Στον δυτικό κόσμο, τουλάχιστον. Σε όσους φαίνεται υπερβολική η πρόβλεψη, να ξέρει πως η google ανακοίνωσε προσφάτως ότι σύντομα θα κυκλοφορήσει γυαλιά που θα επιτρέπουν στον χρήστη τους να έχει συνεχώς στο οπτικό του πεδίο μια οθόνη, να είναι συνεχώς on-line. Ένας νέος τύπος ανθρώπου γεννιέται, εντελώς απρόσμενα.