Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου, απο την Αυγη...
Παρακολουθώντας τις τελευταίες μέρες τον λαλίστατο αντιπρόεδρο της κυβέρνησης μάθαμε ενδιαφέροντα πράγματα. Μάθαμε μεταξύ άλλων ότι η δημοσιονομική προσαρμογή «εάν επρόκειτο ν' αντιμετωπισθεί με τη δική μας μέθοδο και τις δικές μας δυνάμεις, βεβαίως και θ' αντιμετωπιζόταν με πολύ πιο άνετο και ήπιο τρόπο μέσα στον ορίζοντα μιας δεκαετίας». Μάθαμε επίσης ότι το μοντέλο δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόζεται, δηλαδή το Μνημόνιο, «ήταν ένα μοντέλο που δεν το επιλέξαμε», αλλά «στην πραγματικότητα εκείνη τη στιγμή, εν όψει του συσχετισμού των δυνάμεων, δεν είχες καμία άλλη επιλογή». Μάθαμε επίσης ότι στην Ευρωζώνη «στην πραγματικότητα υπάρχει μια Κυβέρνηση που αποφασίζει, μία μόνη, καμία δεύτερη και άλλες 16 Κυβερνήσεις, οι οποίες είναι αναγκασμένες να αποδεχτούν». Μάθαμε, τέλος, ότι «οι εταίροι μας κρέμασαν στα μανταλάκια και μας αδίκησαν κατάφωρα» και ότι «δεν τηρούνται τα θεσμικά προσχήματα ούτε καν του Ecofin, καθώς η Γερμανία αποφασίζει και οι άλλοι ακολουθούν».
Στην πραγματικότητα δεν μάθαμε κάτι που δεν ξέραμε - ότι το Μνημόνιο δεν ήταν μονόδρομος, ότι επιβλήθηκε από τους εταίρους για δικούς τους λόγους και ότι η Ευρωζώνη δεν είναι παρά μια γερμανική αυτοκρατορία. Αλλά έχει σημασία από ποιους τ' ακούμε κάθε φορά.
Μάθαμε κι άλλα πράγματα από εκεί που δεν περιμέναμε. Ότι η τρόικα είναι ένα θεσμικό έκτρωμα που δεν λογοδοτεί σε κανένα και γι' αυτό τον λόγο «ελέγχεται» από το ευρωκοινοβούλιο - έστω και για τα μάτια του κόσμου, δια τον φόβον των ευρωεκλογών.
Ότι για την καρκινοβασία της Ευρωζώνης δεν ευθύνονται τελικά οι δημοσιονομικά «ασύδοτες» μνημονιακές χώρες, αλλά τα γερμανικά εμπορικά πλεονάσματα που απομυζούν κάθε παραγωγική ικμάδα της περιφέρειας και γι' αυτό η Γερμανία θα «ελεγχθεί» από την Κομισιόν. Αυτό το μάθαμε προ δύο εβδομάδων και από το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και από το ΔΝΤ, που ανησυχούν για τη διάχυση των ευρωπαϊκών ανισορροπιών σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο. Αλλά το επιβεβαιώσαμε και από την ΕΚΤ που αποφάσισε μείωση του επιτοκίου του ευρώ, προκαλώντας τη δυσφορία του Βερολίνου που αισθάνεται ν' απειλούνται οι εξαγωγές και τα τεράστια κεφάλαια που είναι παρκαρισμένα στις τράπεζές του. Θυμηθήκαμε επίσης, δια του κ. Χανς Βέρνερ Ζιν του ινστιτούτου Ifo, ότι ένα σημαντικό τμήμα της γερμανικής ελίτ απεργάζεται σχέδια αποχώρησης της Ελλάδας και άλλων προβληματικών του Νότου από το ευρώ και μάλιστα με ανάληψη μέρους του κόστους από τη Γερμανία - κούρεμα χρέους και πληθωρισμός- , υπονοώντας ότι ένας ακρωτηριασμός της ευρωζώνης έχει πια διαχειρίσιμο κόστος και μακροπρόθεσμα οφέλη.
Απ' όλα όσα μάθαμε ή επιβεβαιώσαμε τις τελευταίες μέρες βγαίνουν μερικά χρήσιμα συμπεράσματα ή ερωτήματα. Πρώτον, η Ευρωζώνη είναι διαμορφωμένη σαν γερμανική ενδοχώρα, καταδικασμένη σε θηριώδεις ανισότητες και σε φαύλο κύκλο πλεονασμάτων του Βορρά και ελλειμμάτων του Νότου. Ερώτημα: Αλλάζει αυτό; Και με ποιους συσχετισμούς, σε τι βάθος χρόνου που να έχει νόημα η ανοχή των κοινωνιών- υποζυγίων; Δεύτερον. Η Ευρωζώνη είναι θεμελιωμένη πάνω σε αβυσσαλέες αντιθέσεις ανάμεσα στις «εθνικές» οικονομικές ελίτ που περιέχουν το σπέρμα της διάλυσης. Το δίλημμα που αντιμετωπίζουν τα μέλη της είναι ή να υποταγούν πλήρως στο γερμανικό σχέδιο συνοχής, ή να επιλέξουν χωριστούς δρόμους. Εκτός αν θεωρούν ρεαλιστικό ότι θα παραιτηθεί εθελοντικά η γερμανική ελίτ από τα προνόμια που της εξασφαλίζει η Ευρωζώνη. Τρίτον. Ο τρόπος που επιλέγουν οι ισχυροί πόλοι της Ευρωζώνης να υπερβαίνουν τις αντιθέσεις τους είναι να φορτώνουν όλο το βάρος της εξισορρόπησης στην ασθενή περιφέρεια, πρωτίστως στις χώρες του Νότου. Τα Μνημόνια έκαναν τη δουλειά κι έχουν πια διαμορφώσει την «υγειονομική ζώνη» που είχαν ανάγκη η Γερμανία και οι άσπονδοι φίλοι της. Το Grexit, αλλά και το Portugexit ή το Cyprexit δεν έχουν πια το ρίσκο που είχαν ενδεχομένως πριν δύο ή τρία χρόνια, κι αυτό εξηγεί και την πολιτική ακαμψία της τρόικας, της Κομισιόν και του Eurogroup απέναντι σε«σεμνά» αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης.
Επομένως, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ είναι ένα παιχνίδι win- win (που θα 'λεγε κι ο ΓΑΠ) κι ότι αντίστροφα η έξοδός της είναι ένα παιχνίδι lose-lose, ώστε να ισχυριστεί κανείς ότι αυτό από μόνο του αυξάνει τη διαπραγματευτική της ισχύ, χωρίς καν να χρησιμοποιήσει το χαρτί του εκβιασμού. Αντίθετα, ο σκληρός πυρήνας της Ευρωζώνης φαίνεται ότι κρατάει για πάρτη του και το εναλλακτικό χαρτί της βίαιης εξώθησης στην άτακτη έξοδο και το χαρτί του μακρόχρονου εγκλωβισμού της χώρας στο ευρώ, που θα σωρεύσει όλα τα διεκτραγωδούμενα δεινά μιας υποτίμησης του εθνικού νομίσματος, χωρίς να της αφήνει κανένα από τα οφέλη της. Εμείς, ως χώρα, ως κοινωνία, ποιο χαρτί διαθέτουμε;
Παρακολουθώντας τις τελευταίες μέρες τον λαλίστατο αντιπρόεδρο της κυβέρνησης μάθαμε ενδιαφέροντα πράγματα. Μάθαμε μεταξύ άλλων ότι η δημοσιονομική προσαρμογή «εάν επρόκειτο ν' αντιμετωπισθεί με τη δική μας μέθοδο και τις δικές μας δυνάμεις, βεβαίως και θ' αντιμετωπιζόταν με πολύ πιο άνετο και ήπιο τρόπο μέσα στον ορίζοντα μιας δεκαετίας». Μάθαμε επίσης ότι το μοντέλο δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόζεται, δηλαδή το Μνημόνιο, «ήταν ένα μοντέλο που δεν το επιλέξαμε», αλλά «στην πραγματικότητα εκείνη τη στιγμή, εν όψει του συσχετισμού των δυνάμεων, δεν είχες καμία άλλη επιλογή». Μάθαμε επίσης ότι στην Ευρωζώνη «στην πραγματικότητα υπάρχει μια Κυβέρνηση που αποφασίζει, μία μόνη, καμία δεύτερη και άλλες 16 Κυβερνήσεις, οι οποίες είναι αναγκασμένες να αποδεχτούν». Μάθαμε, τέλος, ότι «οι εταίροι μας κρέμασαν στα μανταλάκια και μας αδίκησαν κατάφωρα» και ότι «δεν τηρούνται τα θεσμικά προσχήματα ούτε καν του Ecofin, καθώς η Γερμανία αποφασίζει και οι άλλοι ακολουθούν».
Στην πραγματικότητα δεν μάθαμε κάτι που δεν ξέραμε - ότι το Μνημόνιο δεν ήταν μονόδρομος, ότι επιβλήθηκε από τους εταίρους για δικούς τους λόγους και ότι η Ευρωζώνη δεν είναι παρά μια γερμανική αυτοκρατορία. Αλλά έχει σημασία από ποιους τ' ακούμε κάθε φορά.
Μάθαμε κι άλλα πράγματα από εκεί που δεν περιμέναμε. Ότι η τρόικα είναι ένα θεσμικό έκτρωμα που δεν λογοδοτεί σε κανένα και γι' αυτό τον λόγο «ελέγχεται» από το ευρωκοινοβούλιο - έστω και για τα μάτια του κόσμου, δια τον φόβον των ευρωεκλογών.
Ότι για την καρκινοβασία της Ευρωζώνης δεν ευθύνονται τελικά οι δημοσιονομικά «ασύδοτες» μνημονιακές χώρες, αλλά τα γερμανικά εμπορικά πλεονάσματα που απομυζούν κάθε παραγωγική ικμάδα της περιφέρειας και γι' αυτό η Γερμανία θα «ελεγχθεί» από την Κομισιόν. Αυτό το μάθαμε προ δύο εβδομάδων και από το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και από το ΔΝΤ, που ανησυχούν για τη διάχυση των ευρωπαϊκών ανισορροπιών σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο. Αλλά το επιβεβαιώσαμε και από την ΕΚΤ που αποφάσισε μείωση του επιτοκίου του ευρώ, προκαλώντας τη δυσφορία του Βερολίνου που αισθάνεται ν' απειλούνται οι εξαγωγές και τα τεράστια κεφάλαια που είναι παρκαρισμένα στις τράπεζές του. Θυμηθήκαμε επίσης, δια του κ. Χανς Βέρνερ Ζιν του ινστιτούτου Ifo, ότι ένα σημαντικό τμήμα της γερμανικής ελίτ απεργάζεται σχέδια αποχώρησης της Ελλάδας και άλλων προβληματικών του Νότου από το ευρώ και μάλιστα με ανάληψη μέρους του κόστους από τη Γερμανία - κούρεμα χρέους και πληθωρισμός- , υπονοώντας ότι ένας ακρωτηριασμός της ευρωζώνης έχει πια διαχειρίσιμο κόστος και μακροπρόθεσμα οφέλη.
Απ' όλα όσα μάθαμε ή επιβεβαιώσαμε τις τελευταίες μέρες βγαίνουν μερικά χρήσιμα συμπεράσματα ή ερωτήματα. Πρώτον, η Ευρωζώνη είναι διαμορφωμένη σαν γερμανική ενδοχώρα, καταδικασμένη σε θηριώδεις ανισότητες και σε φαύλο κύκλο πλεονασμάτων του Βορρά και ελλειμμάτων του Νότου. Ερώτημα: Αλλάζει αυτό; Και με ποιους συσχετισμούς, σε τι βάθος χρόνου που να έχει νόημα η ανοχή των κοινωνιών- υποζυγίων; Δεύτερον. Η Ευρωζώνη είναι θεμελιωμένη πάνω σε αβυσσαλέες αντιθέσεις ανάμεσα στις «εθνικές» οικονομικές ελίτ που περιέχουν το σπέρμα της διάλυσης. Το δίλημμα που αντιμετωπίζουν τα μέλη της είναι ή να υποταγούν πλήρως στο γερμανικό σχέδιο συνοχής, ή να επιλέξουν χωριστούς δρόμους. Εκτός αν θεωρούν ρεαλιστικό ότι θα παραιτηθεί εθελοντικά η γερμανική ελίτ από τα προνόμια που της εξασφαλίζει η Ευρωζώνη. Τρίτον. Ο τρόπος που επιλέγουν οι ισχυροί πόλοι της Ευρωζώνης να υπερβαίνουν τις αντιθέσεις τους είναι να φορτώνουν όλο το βάρος της εξισορρόπησης στην ασθενή περιφέρεια, πρωτίστως στις χώρες του Νότου. Τα Μνημόνια έκαναν τη δουλειά κι έχουν πια διαμορφώσει την «υγειονομική ζώνη» που είχαν ανάγκη η Γερμανία και οι άσπονδοι φίλοι της. Το Grexit, αλλά και το Portugexit ή το Cyprexit δεν έχουν πια το ρίσκο που είχαν ενδεχομένως πριν δύο ή τρία χρόνια, κι αυτό εξηγεί και την πολιτική ακαμψία της τρόικας, της Κομισιόν και του Eurogroup απέναντι σε«σεμνά» αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης.
Επομένως, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ είναι ένα παιχνίδι win- win (που θα 'λεγε κι ο ΓΑΠ) κι ότι αντίστροφα η έξοδός της είναι ένα παιχνίδι lose-lose, ώστε να ισχυριστεί κανείς ότι αυτό από μόνο του αυξάνει τη διαπραγματευτική της ισχύ, χωρίς καν να χρησιμοποιήσει το χαρτί του εκβιασμού. Αντίθετα, ο σκληρός πυρήνας της Ευρωζώνης φαίνεται ότι κρατάει για πάρτη του και το εναλλακτικό χαρτί της βίαιης εξώθησης στην άτακτη έξοδο και το χαρτί του μακρόχρονου εγκλωβισμού της χώρας στο ευρώ, που θα σωρεύσει όλα τα διεκτραγωδούμενα δεινά μιας υποτίμησης του εθνικού νομίσματος, χωρίς να της αφήνει κανένα από τα οφέλη της. Εμείς, ως χώρα, ως κοινωνία, ποιο χαρτί διαθέτουμε;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου