Τελευταίο κείμενο αυτής της χρονιάς και, θες δεν θες, σε πιάνει αυτή η μάταιη ανάγκη των απολογισμών για όσα έγιναν, για όσα θα μπορούσαν να γίνουν και δεν έγιναν, αλλά και η ανάγκη των υποσχέσεων «εις εαυτόν», μπροστά στον βόμβο της νέας χρονιάς. Ανθρώπινα πράγματα. Αρκεί να τα ζει κανείς στο ύψος ακριβώς που τους αξίζει: στο ύψος του ανθρώπου.
Δεν είναι λίγο, δεν πρόκειται για αίσθημα ταπεινοφροσύνης. Άλλωστε, δεν εκτιμώ καθόλου μα καθόλου το επιβεβλημένο στανικά αίσθημα ταπεινότητας που έτσι όπως προβάλλεται λίγο απέχει (ίσως καθόλου) από τη δουλικότητα. Γιατί είναι μικρή απόσταση από την πίστη και την υπακοή στον άρχοντα του ουρανού, την άνευ κρίσεων, αμφιβολιών και λοιπών ανταρσιακών εκδηλώσεων, στην παρόμοια πίστη και υπακοή στους άρχοντες του «μάταιου» αυτού κόσμου. Του απέραντα μάταιου, αλλά και απέραντα ωραίου, αφού η ομορφιά είναι εκείνη που μας σώζει, επειδή εμείς είμαστε που τη σώζουμε. Γιατί η ομορφιά είναι όπως ο χρόνος: χωρίς εμάς δεν υπάρχει. Και ας μην ξεχνάμε ότι, όπως ο χρόνος, έτσι και η ομορφιά είναι ένα μέγεθος απροσμέτρητο.
Οπότε, για ποια ταπεινότητα να μιλήσουμε; Ο άνθρωπος δεν υπάρχει ως ταπεινό υποκείμενο ποικίλων υποχρεώσεων. Κι αν υποθέσουμε ότι έχει κάποια θεμελιώδη υποχρέωση, αυτή δεν είναι άλλη από το να είναι άνθρωπος. Δηλαδή συνείδηση ελευθερίας και εσαεί άπειρο. Οπότε, ιδού η ωραία ματαιότητα των χρονικών κατατάξεων για να μπορέσεις να συνεννοηθείς με τη θνητή αθανασία και να κατανοήσεις το μηδέν (το μηδέ εν) που σε περιβάλλει. Το μηδέ εν που ανεπιστρεπτί χωνεύεται στο εν του παντός.
Του παντός που άλλοτε το προσλαμβάνουμε ως ψίθυρο, άλλοτε ως παφλασμό κι άλλοτε ως ορυμαγδό και εκκωφαντικό θόρυβο που σε τυφλώνει και σε κουφαίνει και δεν βλέπεις μήτε ακούς την αρμονία του χάους που έρχεται και φεύγει διαρκώς. Χρειάζεται να το αντέξεις αυτό. Χρειάζεται να παρηγορηθείς ακόμα και από την ίδια την ομορφιά που, καθώς έρχεται από παντού, μπορεί να σε συνθλίψει. Γι' αυτό ο άνθρωπος είναι παρηγορητικό ον. Για να προστατέψει την ίδια του την ύπαρξη, προστατεύοντας τον εαυτό του και τους άλλους. Αυτή νομίζω πως είναι η απαντοχή του βίου μας και του εαυτού μας, καθώς και η φετινή χρονιά αποστερεύεται και χάνεται μέσα στους κόκκους του απαρηγόρητου ενός, έτσι, σαν τρυφερή μορφή παιδιού που γράφεται και σβήνεται.
Κάπως έτσι και με το 2013 που τελειώνει σε λίγες μέρες. Σου λέει ο άλλος: 2013. Κι όμως, αν θέλουμε να παρηγορήσουμε και να παρηγορηθούμε, θα πρέπει να μιλήσουμε για το τι σημαίνει και τι συνέβη μέσα σ' αυτό το μάταιο μήκος του καταμετρημένου χρόνου. Το ότι πρόκειται για ματαιότητα δεν κάνει τα πράγματα ευκολότερα. Ίσα - ίσα, τα κάνει πιο σκληρά. Και οι δυστυχίες, όπως και οι απώλειες, φωτίζονται από ακόμα πιο σκοτεινό φως, από ακόμα πιο απαρηγόρητο κενό που χρειάζεται όλο και περισσότερο κουράγιο, όλο και περισσότερη πεποίθηση εξανθρωπισμένης ομορφιάς, όλο περισσότερους πληθυντικούς παρηγορητικών αποφάσεων και πράξεων, ώστε ο κόσμος και το ον να μη γίνουν ένας πολτός αδίστακτης, θα τολμούσα να πω, ταπεινότητας που μετατρέπει τον χρόνο σε σφαγέα και τον καιρό σε δεσμοφύλακα, βασανιστή και δήμιο.
Δεν γεννηθήκαμε γι' αυτό, δεν γεννηθήκαμε για ν' αφήνουμε τους φίλους μας απαρηγόρητους να φεύγουνε για πάντα με δικιά τους θέληση, επειδή, πριν ακόμα νυστάξει η ψυχή τους, «νυστάζει» η ζωή τους μέσα στον εφιάλτη. Είναι διαστροφή. Είναι στρεβλός αριθμός υπακοής. Κι έχουμε πολλούς στρεβλούς αριθμούς μέσα στο 2013, που αποθεμελιώνουν τα μαθηματικά της ύπαρξης σ' ένα θηριώδες παιχνίδι πόνου. Γιατί το παιχνίδι γίνεται με τη σημαδεμένη τράπουλα της αποθηριωμένης επιβολής, όπου οι χαμένοι συμμετέχουν με ολοένα και μεγαλύτερη λυσσασμένη απελπισία, προσπαθώντας να ρεφάρουν, ποντάροντας τη ζωή τους στους τοκογλύφους, που τους δανείζουν με διαρκώς μεγαλύτερο επιτόκιο για να παίξουν «εν ου παικτοίς» με μια ζαριά όλη την ομορφιά. Που είναι μεγαλύτερη ακόμα και από τη ζωή τους.
Αυτό είναι το αισχρό προϊόν της ταπείνωσης. Και τότε ο χρόνος, από ωραία ματαιότητα, εξαλλάσσεται σε μυθική αγωνία. Και γίνεται ένας χρόνος ηττημένος, αφού τον προσλαμβάνουμε ως υποτακτικοί μετρήσεων που άλλοι κάνουν για μας. Και μας απολύουν από τον ίδιο μας τον χρόνο. Δηλαδή μας διώχνουν από το σπίτι μας κι εμείς αποδεχόμαστε αυτό που μας λένε: ότι τους χρωστάμε τη μόνη μας περιουσία - τη ζωή μας. Χρωστάμε τις δόσεις της ζωής μας.
Καθυστερούμε αδικαιολόγητα κι έτσι είναι αναγκασμένοι, αφού οι αριθμοί της οικονομίας τού υπάρχειν δεν βγαίνουν, να πλειστηριάσουν την ζωή. Τη δική μας ζωή. Για να την αγοράσει ποιος; Και να την κάνει τι; Τι είδους πλούτος είναι αυτός; Τι είδους «χρήμα» του χρόνου είναι αυτό; Τι είδους αριθμός ήταν αυτό το 2013 που έφυγε από μας και κατεγράφη σε ακατανόητες αριθμήσεις κερδών και ζημιών; Ας το σκεφτούμε καλύτερα. Ας αναμετρηθούμε με το απαρηγόρητο. Κι ας υποσχεθούμε ότι μέσα στο 2014 θα δώσουμε όσο περισσότερες απαντήσεις καταφέρουμε εκεί που χρειάζεται.
Δεν είναι λίγο, δεν πρόκειται για αίσθημα ταπεινοφροσύνης. Άλλωστε, δεν εκτιμώ καθόλου μα καθόλου το επιβεβλημένο στανικά αίσθημα ταπεινότητας που έτσι όπως προβάλλεται λίγο απέχει (ίσως καθόλου) από τη δουλικότητα. Γιατί είναι μικρή απόσταση από την πίστη και την υπακοή στον άρχοντα του ουρανού, την άνευ κρίσεων, αμφιβολιών και λοιπών ανταρσιακών εκδηλώσεων, στην παρόμοια πίστη και υπακοή στους άρχοντες του «μάταιου» αυτού κόσμου. Του απέραντα μάταιου, αλλά και απέραντα ωραίου, αφού η ομορφιά είναι εκείνη που μας σώζει, επειδή εμείς είμαστε που τη σώζουμε. Γιατί η ομορφιά είναι όπως ο χρόνος: χωρίς εμάς δεν υπάρχει. Και ας μην ξεχνάμε ότι, όπως ο χρόνος, έτσι και η ομορφιά είναι ένα μέγεθος απροσμέτρητο.
Οπότε, για ποια ταπεινότητα να μιλήσουμε; Ο άνθρωπος δεν υπάρχει ως ταπεινό υποκείμενο ποικίλων υποχρεώσεων. Κι αν υποθέσουμε ότι έχει κάποια θεμελιώδη υποχρέωση, αυτή δεν είναι άλλη από το να είναι άνθρωπος. Δηλαδή συνείδηση ελευθερίας και εσαεί άπειρο. Οπότε, ιδού η ωραία ματαιότητα των χρονικών κατατάξεων για να μπορέσεις να συνεννοηθείς με τη θνητή αθανασία και να κατανοήσεις το μηδέν (το μηδέ εν) που σε περιβάλλει. Το μηδέ εν που ανεπιστρεπτί χωνεύεται στο εν του παντός.
Του παντός που άλλοτε το προσλαμβάνουμε ως ψίθυρο, άλλοτε ως παφλασμό κι άλλοτε ως ορυμαγδό και εκκωφαντικό θόρυβο που σε τυφλώνει και σε κουφαίνει και δεν βλέπεις μήτε ακούς την αρμονία του χάους που έρχεται και φεύγει διαρκώς. Χρειάζεται να το αντέξεις αυτό. Χρειάζεται να παρηγορηθείς ακόμα και από την ίδια την ομορφιά που, καθώς έρχεται από παντού, μπορεί να σε συνθλίψει. Γι' αυτό ο άνθρωπος είναι παρηγορητικό ον. Για να προστατέψει την ίδια του την ύπαρξη, προστατεύοντας τον εαυτό του και τους άλλους. Αυτή νομίζω πως είναι η απαντοχή του βίου μας και του εαυτού μας, καθώς και η φετινή χρονιά αποστερεύεται και χάνεται μέσα στους κόκκους του απαρηγόρητου ενός, έτσι, σαν τρυφερή μορφή παιδιού που γράφεται και σβήνεται.
Κάπως έτσι και με το 2013 που τελειώνει σε λίγες μέρες. Σου λέει ο άλλος: 2013. Κι όμως, αν θέλουμε να παρηγορήσουμε και να παρηγορηθούμε, θα πρέπει να μιλήσουμε για το τι σημαίνει και τι συνέβη μέσα σ' αυτό το μάταιο μήκος του καταμετρημένου χρόνου. Το ότι πρόκειται για ματαιότητα δεν κάνει τα πράγματα ευκολότερα. Ίσα - ίσα, τα κάνει πιο σκληρά. Και οι δυστυχίες, όπως και οι απώλειες, φωτίζονται από ακόμα πιο σκοτεινό φως, από ακόμα πιο απαρηγόρητο κενό που χρειάζεται όλο και περισσότερο κουράγιο, όλο και περισσότερη πεποίθηση εξανθρωπισμένης ομορφιάς, όλο περισσότερους πληθυντικούς παρηγορητικών αποφάσεων και πράξεων, ώστε ο κόσμος και το ον να μη γίνουν ένας πολτός αδίστακτης, θα τολμούσα να πω, ταπεινότητας που μετατρέπει τον χρόνο σε σφαγέα και τον καιρό σε δεσμοφύλακα, βασανιστή και δήμιο.
Δεν γεννηθήκαμε γι' αυτό, δεν γεννηθήκαμε για ν' αφήνουμε τους φίλους μας απαρηγόρητους να φεύγουνε για πάντα με δικιά τους θέληση, επειδή, πριν ακόμα νυστάξει η ψυχή τους, «νυστάζει» η ζωή τους μέσα στον εφιάλτη. Είναι διαστροφή. Είναι στρεβλός αριθμός υπακοής. Κι έχουμε πολλούς στρεβλούς αριθμούς μέσα στο 2013, που αποθεμελιώνουν τα μαθηματικά της ύπαρξης σ' ένα θηριώδες παιχνίδι πόνου. Γιατί το παιχνίδι γίνεται με τη σημαδεμένη τράπουλα της αποθηριωμένης επιβολής, όπου οι χαμένοι συμμετέχουν με ολοένα και μεγαλύτερη λυσσασμένη απελπισία, προσπαθώντας να ρεφάρουν, ποντάροντας τη ζωή τους στους τοκογλύφους, που τους δανείζουν με διαρκώς μεγαλύτερο επιτόκιο για να παίξουν «εν ου παικτοίς» με μια ζαριά όλη την ομορφιά. Που είναι μεγαλύτερη ακόμα και από τη ζωή τους.
Αυτό είναι το αισχρό προϊόν της ταπείνωσης. Και τότε ο χρόνος, από ωραία ματαιότητα, εξαλλάσσεται σε μυθική αγωνία. Και γίνεται ένας χρόνος ηττημένος, αφού τον προσλαμβάνουμε ως υποτακτικοί μετρήσεων που άλλοι κάνουν για μας. Και μας απολύουν από τον ίδιο μας τον χρόνο. Δηλαδή μας διώχνουν από το σπίτι μας κι εμείς αποδεχόμαστε αυτό που μας λένε: ότι τους χρωστάμε τη μόνη μας περιουσία - τη ζωή μας. Χρωστάμε τις δόσεις της ζωής μας.
Καθυστερούμε αδικαιολόγητα κι έτσι είναι αναγκασμένοι, αφού οι αριθμοί της οικονομίας τού υπάρχειν δεν βγαίνουν, να πλειστηριάσουν την ζωή. Τη δική μας ζωή. Για να την αγοράσει ποιος; Και να την κάνει τι; Τι είδους πλούτος είναι αυτός; Τι είδους «χρήμα» του χρόνου είναι αυτό; Τι είδους αριθμός ήταν αυτό το 2013 που έφυγε από μας και κατεγράφη σε ακατανόητες αριθμήσεις κερδών και ζημιών; Ας το σκεφτούμε καλύτερα. Ας αναμετρηθούμε με το απαρηγόρητο. Κι ας υποσχεθούμε ότι μέσα στο 2014 θα δώσουμε όσο περισσότερες απαντήσεις καταφέρουμε εκεί που χρειάζεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου