Γιούργος Κωστής, απο την Αυγη...
Το 2014 είναι παρόν, η χρονιά που η σημασία και η κρισιμότητά της τόσο συζητήθηκαν τον περασμένο χρόνο είναι εδώ. Σεβόμενοι όλους τους λόγους που επικαλείται σ' ένα νεανικό του κείμενο ο Γκράμσι εξηγώντας γιατί «κάθε πρωινό θέλω να 'ναι για μένα και μια Πρωτοχρονιά, κάθε μέρα να κάνω κι έναν προσωπικό απολογισμό και να ανανεώνομαι κάθε μέρα»,1 πρέπει να παραδεχτούμε, ωστόσο, ότι, στην περίπτωσή μας, σε αντίθεση με τις προηγούμενες περίπου 560 κατά Γκράμσι Πρωτοχρονιές από τις εκλογές της 17 Ιουνίου 2012, η Πρωτοχρονιά της 1ης Ιανουαρίου 2014 τους όρους τους επιβάλλει η ίδια. Προχθές ακόμη, το 2014 ήταν το «αύριο» από το οποίο μπορούσαμε να ζητούμε και να παίρνουμε πίστωση χρόνου. Την επομένη κιόλας των εορτών, ο χρόνος άλλαξε βηματισμό, επιταχύνθηκε. Τέλος η πίστωση, καλώς ορίσατε στο πολυσυζητημένο 2014.
Το βράδυ της 17ης Ιουνίου 2012, ανάμεσα στην κοινωνία και τη ριζοσπαστική Αριστερά συνάφθηκε ένα άτυπο αλλά βαρυσήμαντο συμβόλαιο.
Σαν εγγύηση, η μεν κοινωνία κατέθεσε ένα 26,89% σε έγκυρα ψηφοδέλτια, αφήνοντας να εννοηθεί ότι την επόμενη φορά ίσως είναι πιο γενναιόδωρη, ο δε ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύτηκε να ξεπεράσει τον εαυτό του και να φέρει τα πάνω κάτω. Συμβόλαιο άτεγκτα δεσμευτικό. Όποιος το παραβεί θα πληρώσει βαρύ τίμημα. Αν η κοινωνία υπαναχωρήσει, θα συνεχίσει να κυβερνάται το ίδιο κι από τους ίδιους που την οδήγησαν στα τωρινά τραγικά αδιέξοδα. Αν η Αριστερά διστάσει μπροστά στον τεράστιο όγκο των προβλημάτων, αν μετριάσει τις προσπάθειες να πείσει ότι και θέλει και μπορεί να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες, θα χάσει αυτό που, με θυσίες και κόπους πολλών δεκαετιών, έχει αποθησαυρίσει σαν συλλογικότητα και σαν μεμονωμένα άτομα: την εμπιστοσύνη στο κουράγιο, την ειλικρίνεια, την ανιδιοτέλεια, την αυταπάρνηση, την αγωνιστικότητά της. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο κίνδυνος να συμβεί το πρώτο ενδεχόμενο απομακρύνεται ολοένα. Όσο για το δεύτερο, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ευθυγραμμίζεται με την επιτακτική ανάγκη η Αριστερά να «επινοήσει τον κυβερνητικό εαυτό της», όπως τόσο ευφάνταστα και τόσο αποδοτικά -σε συνθήκες θανάσιμα αντίξοες εσωτερικά και διεθνώς- είχε χειριστεί μετεμφυλιακά τις ευθύνες της ως αριστερή δημοκρατική αντιπολίτευση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι συγκροτημένο κόμμα, διαθέτει δημοκρατικά εκλεγμένα στελέχη, έχουν μοιραστεί πόστα και ευθύνες. Να γίνει συνείδηση ότι από τον δημόσιο λόγο των στελεχών, όταν πρόκειται για την προβολή και υπεράσπιση των θέσεών μας, πρέπει να εκλείψουν λέξεις και φράσεις του είδους «νομίζουμε» και «κατά τη γνώμη μας». Αρκετή αβεβαιότητα αντιμετωπίζει καθημερινά η κοινωνία, που στήνει αυτί να ακούσει τι να περιμένει από εμάς. Το σενάριο πρέπει να είναι ένα: Θα επικρατήσουμε στην κάλπη επειδή θα μας εμπιστευτείτε. Και θα μας εμπιστευτείτε, επειδή δεσμευόμαστε για τα εξής δέκα-δεκαπέντε πράγματα.
Ποια είναι αυτά τα δέκα-δεκαπέντε πράγματα, δεν είναι αρμοδιότητα του γράφοντος να πει. Κυρίως δεν είναι του παρόντος. Αυτά θα προβληθούν με λακωνική ευκρίνεια και θα ακουστούν σαν ομοβροντία όταν ο τόπος θα μπει στην ευθεία των βουλευτικών εκλογών. Ας θυμηθούμε με πόση προωθητική δύναμη έδρασαν οι δεσμεύσεις που ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ διά στόματος Αλέξη Τσίπρα στην «Αθηναΐδα» στις παραμονές των προηγούμενων εκλογών. Πλανάται η βεβαιότητα, μέσα από την αρθρογραφία στον Τύπο, μέσα από συλλογικά έργα με τις υπογραφές προβεβλημένων στελεχών, ότι αυτό το πακέτο δεσμεύσεων θα είναι εκεί την κρίσιμη ώρα. Ένα «Συμβόλαιο με τον Λαό», που όμως δύσκολα θα μπορούσε, για ευνόητους λόγους, να έχει αυτόν τον τίτλο. Κάθε πρόταση ευπρόσδεκτη, πίστωση χρόνου υπάρχει γι' αυτό.
Περισσότερο στενεμένη χρονικά μοιάζει μια άλλη ανάγκη. Η ανάγκη να υπάρξει πολύ νωρίτερα και να κυκλοφορήσει πλατιά ένα διεξοδικότερο κείμενο που θα συνοψίζει τα δεινά των μνημονιακών πολιτικών και θα προβάλλει τις δυνατότητες εξόδου από την κρίση, με υλικό αντλημένο και από την πλούσια εσωτερική και διεθνή επιχειρηματολογία. Με δυο λόγια, ένα χρηστικό εργαλείο, πείτε το «εγκόλπιο επιχειρημάτων», πείτε το «εγχειρίδιο δράσης». Πείτε το ακόμη και «Τι είναι και τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ», αν δεν ακούγεται υπερφίαλο ή αναχρονιστικό. Ξεπερασμένος πάντως σαν τίτλος δεν είναι - ούτε απαξιωμένος όπως, δυστυχώς, εκείνο το έρμο το «Συμβόλαιο με τον Λαό». Το αντίθετο, μάλιστα.
1 Το άρθρο του Αντόνιο Γκράμσι «Μισώ την Πρωτοχρονιά» δημοσιεύθηκε την 1η Ιανουαρίου 1916 στην εφημερίδα «Avanti!», όργανο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας. Υπάρχει, μεταφρασμένο στα ελληνικά από τον Πέτρο-Ιωσήφ Στανγκανέλλη, στο RedNoteBook.
Το βράδυ της 17ης Ιουνίου 2012, ανάμεσα στην κοινωνία και τη ριζοσπαστική Αριστερά συνάφθηκε ένα άτυπο αλλά βαρυσήμαντο συμβόλαιο.
Σαν εγγύηση, η μεν κοινωνία κατέθεσε ένα 26,89% σε έγκυρα ψηφοδέλτια, αφήνοντας να εννοηθεί ότι την επόμενη φορά ίσως είναι πιο γενναιόδωρη, ο δε ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύτηκε να ξεπεράσει τον εαυτό του και να φέρει τα πάνω κάτω. Συμβόλαιο άτεγκτα δεσμευτικό. Όποιος το παραβεί θα πληρώσει βαρύ τίμημα. Αν η κοινωνία υπαναχωρήσει, θα συνεχίσει να κυβερνάται το ίδιο κι από τους ίδιους που την οδήγησαν στα τωρινά τραγικά αδιέξοδα. Αν η Αριστερά διστάσει μπροστά στον τεράστιο όγκο των προβλημάτων, αν μετριάσει τις προσπάθειες να πείσει ότι και θέλει και μπορεί να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες, θα χάσει αυτό που, με θυσίες και κόπους πολλών δεκαετιών, έχει αποθησαυρίσει σαν συλλογικότητα και σαν μεμονωμένα άτομα: την εμπιστοσύνη στο κουράγιο, την ειλικρίνεια, την ανιδιοτέλεια, την αυταπάρνηση, την αγωνιστικότητά της. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο κίνδυνος να συμβεί το πρώτο ενδεχόμενο απομακρύνεται ολοένα. Όσο για το δεύτερο, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ευθυγραμμίζεται με την επιτακτική ανάγκη η Αριστερά να «επινοήσει τον κυβερνητικό εαυτό της», όπως τόσο ευφάνταστα και τόσο αποδοτικά -σε συνθήκες θανάσιμα αντίξοες εσωτερικά και διεθνώς- είχε χειριστεί μετεμφυλιακά τις ευθύνες της ως αριστερή δημοκρατική αντιπολίτευση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι συγκροτημένο κόμμα, διαθέτει δημοκρατικά εκλεγμένα στελέχη, έχουν μοιραστεί πόστα και ευθύνες. Να γίνει συνείδηση ότι από τον δημόσιο λόγο των στελεχών, όταν πρόκειται για την προβολή και υπεράσπιση των θέσεών μας, πρέπει να εκλείψουν λέξεις και φράσεις του είδους «νομίζουμε» και «κατά τη γνώμη μας». Αρκετή αβεβαιότητα αντιμετωπίζει καθημερινά η κοινωνία, που στήνει αυτί να ακούσει τι να περιμένει από εμάς. Το σενάριο πρέπει να είναι ένα: Θα επικρατήσουμε στην κάλπη επειδή θα μας εμπιστευτείτε. Και θα μας εμπιστευτείτε, επειδή δεσμευόμαστε για τα εξής δέκα-δεκαπέντε πράγματα.
Ποια είναι αυτά τα δέκα-δεκαπέντε πράγματα, δεν είναι αρμοδιότητα του γράφοντος να πει. Κυρίως δεν είναι του παρόντος. Αυτά θα προβληθούν με λακωνική ευκρίνεια και θα ακουστούν σαν ομοβροντία όταν ο τόπος θα μπει στην ευθεία των βουλευτικών εκλογών. Ας θυμηθούμε με πόση προωθητική δύναμη έδρασαν οι δεσμεύσεις που ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ διά στόματος Αλέξη Τσίπρα στην «Αθηναΐδα» στις παραμονές των προηγούμενων εκλογών. Πλανάται η βεβαιότητα, μέσα από την αρθρογραφία στον Τύπο, μέσα από συλλογικά έργα με τις υπογραφές προβεβλημένων στελεχών, ότι αυτό το πακέτο δεσμεύσεων θα είναι εκεί την κρίσιμη ώρα. Ένα «Συμβόλαιο με τον Λαό», που όμως δύσκολα θα μπορούσε, για ευνόητους λόγους, να έχει αυτόν τον τίτλο. Κάθε πρόταση ευπρόσδεκτη, πίστωση χρόνου υπάρχει γι' αυτό.
Περισσότερο στενεμένη χρονικά μοιάζει μια άλλη ανάγκη. Η ανάγκη να υπάρξει πολύ νωρίτερα και να κυκλοφορήσει πλατιά ένα διεξοδικότερο κείμενο που θα συνοψίζει τα δεινά των μνημονιακών πολιτικών και θα προβάλλει τις δυνατότητες εξόδου από την κρίση, με υλικό αντλημένο και από την πλούσια εσωτερική και διεθνή επιχειρηματολογία. Με δυο λόγια, ένα χρηστικό εργαλείο, πείτε το «εγκόλπιο επιχειρημάτων», πείτε το «εγχειρίδιο δράσης». Πείτε το ακόμη και «Τι είναι και τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ», αν δεν ακούγεται υπερφίαλο ή αναχρονιστικό. Ξεπερασμένος πάντως σαν τίτλος δεν είναι - ούτε απαξιωμένος όπως, δυστυχώς, εκείνο το έρμο το «Συμβόλαιο με τον Λαό». Το αντίθετο, μάλιστα.
1 Το άρθρο του Αντόνιο Γκράμσι «Μισώ την Πρωτοχρονιά» δημοσιεύθηκε την 1η Ιανουαρίου 1916 στην εφημερίδα «Avanti!», όργανο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας. Υπάρχει, μεταφρασμένο στα ελληνικά από τον Πέτρο-Ιωσήφ Στανγκανέλλη, στο RedNoteBook.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου