του Νικου Σκοπλακη, απο την Αυγη...
Η πεποίθηση ότι οι τεχνικές της επικοινωνίας οφείλουν να κυριαρχούν επί της ιστορικής οπτικής και να εγκαθιδρύουν ηγεμονεύουσες
αφηγήσεις για τα πολιτικά φαινόμενα αποτελεί το επίκεντρο στην
ιδεολογία της σύγχρονης καπιταλιστικής κυριαρχίας. Με αυτόν τον τρόπο
διηθείται στον δημόσιο λόγο η χρηστική για τον νεοφιλελεύθερο
καπιταλισμό σημασιοδότηση του ακροδεξιού και του φασιστικού φαινομένου,
απέναντι στην οποία η ιστορία εκβιάζεται να φεύγει με άδεια χέρια. Διότι η συγκεκριμένη σημασιοδότηση αντιστοιχεί σε πλήρη συσκότιση των δομικών παραγόντων και των προϋποθέσεων του εκφασισμού, προκειμένου να επιβάλλεται ως «αρμονική» και «δημοκρατική» η πρόσοψη του Κέντρου, το οποίο έχει επινοηθεί ως βιότοπος διαρκώς ανασυγκροτούμενης κυριαρχίας για την ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού.
Το πήγαινε-έλα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν του εκφασισμού αναπτύσσει αυτή τη στρατηγική της συσκότισης, αφενός ως μονομερή μικροανάλυση επικαιρικών και ιστορικών στιγμών με την τυφλή αποδοχή κατηγοριών έξω από αιτιακές σχέσεις, αφετέρου ως πλαίσιο αναγωγής του φασιστικού φαινομένου στις αντιφασιστικές και ριζοσπαστικές αριστερές δυνάμεις που το καταπολεμούν. Στο μακρο-θεωρητικό ιστορικό επίπεδο εξέλιξης των αντιθέσεων, ο «κεντρώος» ιστορικός αναθεωρητισμός ανέλαβε να υπαγάγει την κατάλυση της νικηφόρας αντιφασιστικής εμπειρίας σε όλες τις μορφές, με τις οποίες μπορούσε να συμμαχήσει γόνιμα η νέα Ακροδεξιά, καθώς λ.χ. τόσο οι «άλλοι καπετάνιοι» όσο και το ιδεολογικό τους οπλοστάσιο υπηρετούσαν τις αναγκαίες ψευδο-αναιρέσεις για την κοινωνική και πολιτισμική της διείσδυση, με όχημα τη μετριοπάθεια του νεοφιλελεύθερου Κέντρου. Στο μικρο-επίπεδο του επικαιρικού, η ίδια μετριοπάθεια συσσώρευσε χαοτικά μια ατέρμονη μετάλλαξη σημασιών, πάνω στις οποίες αρθρώνονταν εύληπτα οι προωθητικές για την Ακροδεξιά αφηγήσεις. Σταθερό τυφλό σημείο γινόταν η όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή του έθνους της Ακροδεξιάς με το έθνος του νεοφιλελευθερισμού.
Διότι μετριοπάθεια κατέστη η πολύμορφη χρήση των αρχαϊσμών για την κατίσχυση μιας επιχειρηματικότητας χωρίς κοινωνικό έλεγχο, ο έξαλλος στιγματισμός των κοινωνικών κινημάτων και του νέου αριστερού ριζοσπαστισμού, ο κοινωνικός δαρβινισμός που διαπλεκόταν και με τον εθνοφυλετισμό ενάντια στην πολιτικοποίηση με όρους ταξικής πάλης.
Το έθνος της Ακροδεξιάς μπορούσε έτσι να ριζώσει και να πλέξει τα κλαδιά του με το έθνος της νεοφιλελεύθερης μετριοπάθειας, ορίζοντας μια καινούργια εξέλιξη: η σημασιοδοτική αυθαιρεσία του νεοφιλελεύθερου Κέντρου μεταβίβαζε την «κεντρώα» ταυτότητα με την ίδια ευκολία σε πρώην(;) ΕΠΕΝίτες, πλευρικούς εμποράκους, εθνικόφρονες διώκτες της ετερότητας. Κέντρο, λοιπόν, μπορεί να γίνει κατά περίπτωση οτιδήποτε προς τα (ακρο)δεξιά αποτελεί ανάχωμα σε μια κοινωνική, δημοκρατική αλλαγή στον αντίποδα του κρατούντος. Άλλωστε, η ψευδής αντισυστημικότητα της Χρυσής Αβγής προβαλλόταν επί μακρόν από τις επικοινωνιακές τεχνικές αυτού του Κέντρου, ώστε να συντηρείται η προοπτική για συστηματικότερη εναρμόνιση του εκφασισμού στο έθνος της μετριοπάθειας. Διότι η «σοβαρή Χρυσή Αβγή» δεν ήταν απλώς μια «κεντρώα» μπαρούφα στον ουρανό (αγγλιστί sky) των ασυμφιλίωτων!
Το επικοινωνιακό αντιπολιτικό μοντάζ του νεοφιλελεύθερου Κέντρου αποκρύπτει την ανέλιξη του εκφασισμού μέσα στο έθνος της μετριοπάθειας. Από αυτή την άποψη, οφείλουμε να μελετήσουμε σοβαρά τη ρήση του Βάλτερ Μπένγιαμιν: «το επαναστατικό πνεύμα της αστικής τάξης έχει μετασχηματιστεί σε χρυσαλλίδα, από την οποία αργότερα ανέβηκε έρποντας η νυχτοπεταλούδα του ναζισμού». Στην Ουκρανία, είδαμε πώς το επικοινωνιακό αντιπολιτικό μοντάζ του νεοφιλελεύθερου Κέντρου, στις ευρωπαϊκές του διαστάσεις και διαπλοκές, μπορεί να περάσει σε μια επόμενη φάση: να εμφανίζει ως πανόραμα «κεντροδεξιάς» κυβερνητικής συνεργασίας την εκφασιστική χρυσαλλίδα, η οποία ανοίγει από όλες τις πλευρές. Καμία αριστεροφανής εμμονική προθεσιακότητα δεν επιτρέπεται να παραβλέπει ότι στην Ουκρανία η απόδοση της κεντρώας ιδιότητας συμπεριέλαβε όλο το φαιό φάσμα. Στο έδαφος της μετασοβιετικής διαμάχης μεταξύ ολιγαρχών, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και οι παραφυάδες του «κεντροποίησαν» τους εκλεκτούς τους μαζί με όλες τις ακροδεξιές πολιτικές εκπροσωπήσεις και τα ομόλογα παραστρατιωτικά σώματα. Εφιαλτικό ιστορικό προηγούμενο για τον 21ο αιώνα: η μετριοπάθεια δεν είναι μόνο επιτηδευμένα τυφλή απέναντι στον εκφασισμό που ανελίσσεται στο εσωτερικό της, αλλά κάνει τον ίδιο τον εκφασισμό αόρατο ως μετριοπάθεια.
* Ο Ν. Σκοπλάκης είναι ιστορικός
απέναντι στην οποία η ιστορία εκβιάζεται να φεύγει με άδεια χέρια. Διότι η συγκεκριμένη σημασιοδότηση αντιστοιχεί σε πλήρη συσκότιση των δομικών παραγόντων και των προϋποθέσεων του εκφασισμού, προκειμένου να επιβάλλεται ως «αρμονική» και «δημοκρατική» η πρόσοψη του Κέντρου, το οποίο έχει επινοηθεί ως βιότοπος διαρκώς ανασυγκροτούμενης κυριαρχίας για την ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού.
Το πήγαινε-έλα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν του εκφασισμού αναπτύσσει αυτή τη στρατηγική της συσκότισης, αφενός ως μονομερή μικροανάλυση επικαιρικών και ιστορικών στιγμών με την τυφλή αποδοχή κατηγοριών έξω από αιτιακές σχέσεις, αφετέρου ως πλαίσιο αναγωγής του φασιστικού φαινομένου στις αντιφασιστικές και ριζοσπαστικές αριστερές δυνάμεις που το καταπολεμούν. Στο μακρο-θεωρητικό ιστορικό επίπεδο εξέλιξης των αντιθέσεων, ο «κεντρώος» ιστορικός αναθεωρητισμός ανέλαβε να υπαγάγει την κατάλυση της νικηφόρας αντιφασιστικής εμπειρίας σε όλες τις μορφές, με τις οποίες μπορούσε να συμμαχήσει γόνιμα η νέα Ακροδεξιά, καθώς λ.χ. τόσο οι «άλλοι καπετάνιοι» όσο και το ιδεολογικό τους οπλοστάσιο υπηρετούσαν τις αναγκαίες ψευδο-αναιρέσεις για την κοινωνική και πολιτισμική της διείσδυση, με όχημα τη μετριοπάθεια του νεοφιλελεύθερου Κέντρου. Στο μικρο-επίπεδο του επικαιρικού, η ίδια μετριοπάθεια συσσώρευσε χαοτικά μια ατέρμονη μετάλλαξη σημασιών, πάνω στις οποίες αρθρώνονταν εύληπτα οι προωθητικές για την Ακροδεξιά αφηγήσεις. Σταθερό τυφλό σημείο γινόταν η όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή του έθνους της Ακροδεξιάς με το έθνος του νεοφιλελευθερισμού.
Διότι μετριοπάθεια κατέστη η πολύμορφη χρήση των αρχαϊσμών για την κατίσχυση μιας επιχειρηματικότητας χωρίς κοινωνικό έλεγχο, ο έξαλλος στιγματισμός των κοινωνικών κινημάτων και του νέου αριστερού ριζοσπαστισμού, ο κοινωνικός δαρβινισμός που διαπλεκόταν και με τον εθνοφυλετισμό ενάντια στην πολιτικοποίηση με όρους ταξικής πάλης.
Το έθνος της Ακροδεξιάς μπορούσε έτσι να ριζώσει και να πλέξει τα κλαδιά του με το έθνος της νεοφιλελεύθερης μετριοπάθειας, ορίζοντας μια καινούργια εξέλιξη: η σημασιοδοτική αυθαιρεσία του νεοφιλελεύθερου Κέντρου μεταβίβαζε την «κεντρώα» ταυτότητα με την ίδια ευκολία σε πρώην(;) ΕΠΕΝίτες, πλευρικούς εμποράκους, εθνικόφρονες διώκτες της ετερότητας. Κέντρο, λοιπόν, μπορεί να γίνει κατά περίπτωση οτιδήποτε προς τα (ακρο)δεξιά αποτελεί ανάχωμα σε μια κοινωνική, δημοκρατική αλλαγή στον αντίποδα του κρατούντος. Άλλωστε, η ψευδής αντισυστημικότητα της Χρυσής Αβγής προβαλλόταν επί μακρόν από τις επικοινωνιακές τεχνικές αυτού του Κέντρου, ώστε να συντηρείται η προοπτική για συστηματικότερη εναρμόνιση του εκφασισμού στο έθνος της μετριοπάθειας. Διότι η «σοβαρή Χρυσή Αβγή» δεν ήταν απλώς μια «κεντρώα» μπαρούφα στον ουρανό (αγγλιστί sky) των ασυμφιλίωτων!
Το επικοινωνιακό αντιπολιτικό μοντάζ του νεοφιλελεύθερου Κέντρου αποκρύπτει την ανέλιξη του εκφασισμού μέσα στο έθνος της μετριοπάθειας. Από αυτή την άποψη, οφείλουμε να μελετήσουμε σοβαρά τη ρήση του Βάλτερ Μπένγιαμιν: «το επαναστατικό πνεύμα της αστικής τάξης έχει μετασχηματιστεί σε χρυσαλλίδα, από την οποία αργότερα ανέβηκε έρποντας η νυχτοπεταλούδα του ναζισμού». Στην Ουκρανία, είδαμε πώς το επικοινωνιακό αντιπολιτικό μοντάζ του νεοφιλελεύθερου Κέντρου, στις ευρωπαϊκές του διαστάσεις και διαπλοκές, μπορεί να περάσει σε μια επόμενη φάση: να εμφανίζει ως πανόραμα «κεντροδεξιάς» κυβερνητικής συνεργασίας την εκφασιστική χρυσαλλίδα, η οποία ανοίγει από όλες τις πλευρές. Καμία αριστεροφανής εμμονική προθεσιακότητα δεν επιτρέπεται να παραβλέπει ότι στην Ουκρανία η απόδοση της κεντρώας ιδιότητας συμπεριέλαβε όλο το φαιό φάσμα. Στο έδαφος της μετασοβιετικής διαμάχης μεταξύ ολιγαρχών, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και οι παραφυάδες του «κεντροποίησαν» τους εκλεκτούς τους μαζί με όλες τις ακροδεξιές πολιτικές εκπροσωπήσεις και τα ομόλογα παραστρατιωτικά σώματα. Εφιαλτικό ιστορικό προηγούμενο για τον 21ο αιώνα: η μετριοπάθεια δεν είναι μόνο επιτηδευμένα τυφλή απέναντι στον εκφασισμό που ανελίσσεται στο εσωτερικό της, αλλά κάνει τον ίδιο τον εκφασισμό αόρατο ως μετριοπάθεια.
* Ο Ν. Σκοπλάκης είναι ιστορικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου