Η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ θα κυβερνήσουν μαζί ακόμη μία φορά. Την τελευταία. Αποτελεί πράξη ποιητικής δικαιοσύνης ότι τα δύο κόμματα του πάλαι ποτέ δικομματισμού καταδικάσθηκαν να συνυπάρξουν σε μια παρωδία «μεγάλου συνασπισμού», στο πλαίσιο των τελικών σπασμών του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης.
Στην πραγματικότητα όμως μαζί κυβερνούσαν και τις τέσσερις προηγούμενες δεκαετίες. Παρά τις μεταξύ τους θεατρικές συγκρούσεις, τάχα φωτός-σκότους, συμπλήρωναν το ένα το άλλο σε μία συμβιωτική σχέση, βασισμένη στην εναλλαγή τους στην εξουσία. Μαζί δημιούργησαν το πλέγμα πελατειακών σχέσεων που ακόμη δυναστεύει τη χώρα. Και η πατρωνία δεν περιορίζεται μόνο στη δημόσια διοίκηση ούτε στους διορισμούς των εκλεκτών ή των δυστυχισμένων που αναζητούσαν και έβρισκαν «προστασία». Η βασικότερη εκδήλωση των πελατειακών σχέσεων εκδηλώνεται στην κορυφή, όπου πολιτικές και οικονομικές ελίτ συμφύρονται σε ένα τρίγωνο νόμιμης διαφθοράς που ενώνει κόμματα, μεγαλοεργολάβους και ΜΜΕ στο μέρισμα του δημόσιου χρήματος. Ποιος έχει την παραμικρή αμφιβολία ότι ο αυταρχικός τυχοδιωκτισμός τής επίθεσης στη δημόσια τηλεόραση δεν ήταν παρά ένας αντιπερισπασμός που επιχείρησε σπασμωδικά να καλύψει το ράγισμα του success story από το φιάσκο της ΔΕΠΑ και την παταγώδη αποτυχία στον τομέα της δημόσιας διοίκησης; Οχι μόνον δεν έπραξαν τα κόμματα της συγκυβέρνησης οτιδήποτε για τον ουσιαστικό εξορθολογισμό και εκδημοκρατισμό της τελευταίας (πώς θα μπορούσαν, άλλωστε, να αναιρέσουν τον πελατειακό εαυτό τους;), αλλά απέτυχαν και να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους έναντι των δανειστών. Επειδή στο κυνήγι κεφαλών που είχαν αποδεχθεί δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσουν 2.000 κρανία καρατομημένων δημοσίων υπαλλήλων, επέλεξαν την κατάργηση της δημόσιας τηλεόρασης.
Η κυβερνητική πολιτική δεν απέτυχε όμως μόνον εκεί, καταρρέει με θόρυβο σε όλα τα μέτωπα, και ιδίως στην οικονομία. Το υποτιθέμενο πρωτογενές πλεόνασμα έπεσε μέσα στη μαύρη τρύπα των τριών δισεκατομμυρίων του ελλείμματος του ΕΟΠΥΥ και των ασφαλιστικών ταμείων. Η ανεργία αυξήθηκε και τον τελευταίο μήνα, παρά τους αντίθετους πανηγυρισμούς του υπουργού Εργασίας, η οικοδομή μειώθηκε κατά 55% ακόμη και σε σχέση με το καταστροφικό περσινό έτος, τα σπρεντ ξεπέρασαν τις 800 μονάδες, μέχρι και οι εξαγωγές, που ήταν μέχρι πρότινος με θετικό δείκτη, πήραν αρνητικό πρόσημο.
Η τεχνητή αισιοδοξία, που προσπαθούν να συντηρήσουν διάφορα διεθνή χαλκεία και η Α. Μέρκελ μέχρι τις γερμανικές εκλογές, δεν έχει πια φύλλο συκής. Το μείγμα των πολιτικών αυτών δεν αφήνει περιθώρια για άλλη κατάληξη: ο νεοφιλελευθερισμός των Μνημονίων, σε συνδυασμό με την πελατειακή λογική που έχουν ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. στο DNA τους, αλλά και την αβυσσαλέα διαχειριστική τους ανικανότητα, σπρώχνουν σταθερά τη χώρα πιο χαμηλά στη σπείρα αργού θανάτου της ύφεσης και της υπερχρέωσης.
Αυτοί που έριξαν τη χώρα στα βράχια δεν μπορούν να τη σώσουν. Οι διεφθαρμένοι και οι διαφθορείς δεν μπορούν να πολεμήσουν τη διαφθορά. Δεν είναι δείγμα συνέπειας ούτε εμμονής στις μεταρρυθμίσεις η τελευταία αυτή μετενσάρκωση του δικομματισμού.
Τα δύο κόμματα αγκιστρώνονται απλώς με νύχια και δόντια στην εξουσία, όπως είχαν πράξει και μετά την πρώτη χρεοκοπία οι τότε εκπρόσωποι του παλαιοκομματισμού. (Για το λόγο αυτό και προέβλεπα ήδη στις 23 Οκτωβρίου 2011 με άρθρο μου στην «Ελευθεροτυπία» το αναπόφευκτο του «μεγάλου συνασπισμού» ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ.) Θυμίζω ότι στις εκλογές της 8ης/21ης Αυγούστου του 1910, ένα χρόνο μετά το Γουδί, οι πρώην άσπονδοι εχθροί, τα δύο μεγάλα κόμματα του Γεωργίου Θεοτόκη και του Δημητρίου Ράλλη, κατήλθαν με κοινούς συνδυασμούς και κυβέρνησαν για λίγους μήνες. Στις επόμενες εκλογές της 28ης Νοεμβρίου (11 Δεκεμβρίου) τα παλαιά κόμματα δεν πήραν καν μέρος, σαρωμένα από τη γενικευμένη λαϊκή τους απαξίωση. Δεν ξαναεμφανίστηκαν ποτέ πια στην πολιτική ζωή της χώρας.
Αυτή η τύχη περιμένει και το σύγχρονο παλαιοκομματισμό, παρά τη λεοντή του μεταρρυθμιστή που επιχειρεί να ενδυθεί. Δεν πρέπει όμως να αφήσουμε να παρασύρει στην πτώση του και τη χώρα. Πριν να είναι πολύ αργά, με τη συλλογική μας αντίσταση πρέπει να επισπεύσουμε το τέλος του.
*Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου ΔΠΘ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου