Του Στέφανου Δημητρίου*, απο την Αυγη...
Ορθώς περιγράφουμε την κρίση και ως κρίση του πολιτεύματος. Η κρίση περιγράφεται και ως κρίση της Δημοκρατίας και της αντιπροσώπευσης. Ας αναρωτηθούμε, τώρα: Μπορούμε να περιγράψουμε την κρίση της Δημοκρατίας, χωρίς να την περιγράψουμε και ως κρίση της λαϊκής κυριαρχίας; Η τελευταία είναι κανονιστική αρχή της Δημοκρατίας. Χωρίς την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, δεν μπορούμε να περιγράψουμε τη δημοκρατική αρχή.
Ας δούμε τώρα πώς κάμπτεται αυτή η αρχή: Η ασκούμενη πολιτική δεν τελεσφορεί σε συνθήκες Δημοκρατίας. Ακριβέστερα: η ίδια η Δημοκρατία δεν είναι επιτρεπτική συνθήκη για την ευχερή περάτωση αυτής της πολιτικής. Είναι εμπόδιο για τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, σε όλη την Ευρώπη. Το κοινωνικό κράτος κόστισε πολύ στο κεφάλαιο. Τώρα, ό,τι παραχώρησε το κεφάλαιο το παίρνει πίσω, στο πολλαπλάσιο. Το κοινωνικό κράτος απετέλεσε τη ριζοσπαστική - δημοκρατική εξέλιξη του φιλελεύθερου κράτους. Η κατακρήμνισή του συνιστά αντιμεταρρύθμιση. Η αναθεμελίωσή του συνιστά δημοκρατική μεταρρύθμιση προς όφελος των αδικουμένων.
Το κύριο δίλημμα διατυπώνεται ως εξής: Καπιταλισμός ή Δημοκρατία; Ο επανακάμψας φασισμός συνδέεται και με τον πρώτο όρο του διλήμματος. Η λαϊκή κυριαρχία είναι ουσιωδώς πραγματώσιμη μόνο στον σοσιαλισμό. Συνεπώς, ο σοσιαλισμός θα πρέπει να είναι αναποδράστως δημοκρατικός. Εκεί επιτυγχάνεται ο δημοκρατικός αυτοκαθορισμός του λαού. Προς τα εκεί ανοίγεται η μετανεοφιλελεύθερη προοπτική. Αυτά, όμως, είναι για τη μεγάλη κλίμακα.
Σήμερα, το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο αποσαθρώνει ακόμη και την αστική, φιλελεύθερη δημοκρατία. Και αυτή ακόμη αποτελεί εμπόδιο στην ευόδωση των σχεδίων του. Η δεσπόζουσα πολιτική απειλεί και τις δικαιοκρατικές και τις δημοκρατικές αρχές. Ρίχνοντας μια ματιά στην Ιερισσό, θα δούμε κατάματα μια από τις εκδοχές του προβλήματος: πώς μπράβοι εταιρείας υποκατέστησαν το κράτος δικαίου.
Εδώ, τα παραπάνω συνδέονται με την εξαθλίωση των πολλών και τη συσσώρευση πλούτου από τους σύγχρονους μαυραγορίτες. Αυτοί κερδίζουν από την κρίση. Δημιουργείται η δεύτερη, μετά την Κατοχή, μαύρη τάξη των πλουτισάντων. Μετά τους «πλουτίσαντες επί Κατοχής», θα έλθουν οι πλουτίσαντες κατά την κρίση. Ας το πούμε ξεκάθαρα: μόνο μαυραγορίτες ευημερούν με αυτή την κυβέρνηση. Αυτοί έλαβαν δωρεάν άδειες και για την ψηφιακή τηλεόραση.
Προϋπόθεση του μαύρου πλουτισμού τους είναι οι σχέσεις πατρωνίας. Γι' αυτό, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη αλλού, π.χ. στη Γαλλία, η κυβέρνηση δεν απαίτησε από τις κρατικές, πλέον, τράπεζες να δώσουν στοιχεία για τις off shore εταιρείες. Δεν υπάρχουν μαυραγορίτες χωρίς πάτρωνες. Αυτοί τους εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη θήρευση κέρδους. Η κυβέρνηση διαμορφώνει σχέσεις πατρωνίας, επειδή δεν έχει την απαιτητέα λαϊκή νομιμοποίηση. Γι' αυτό, παρακάμπτει το Κοινοβούλιο. Η κατάργηση της ΕΡΤ αποτελεί το υπόδειγμα για την κατάργηση φορέων του Δημοσίου, με την υπογραφή ενός υπουργού, αν και δεν του ανήκουν οι φορείς. Προϊστάμενός τους είναι, όχι κάτοχός τους.
Η συγκεκριμένη ΠΝΠ ουδέποτε κυρώθηκε από το Κοινοβούλιο. Δηλαδή, μια Πράξη, διά της οποίας καταργούνται φορείς, χωρίς προϋπάρξαντα κοινοβουλευτικό διάλογο και νομιμοποίηση, παρά την ακυρότητά της, παράγει νομικώς δεσμευτικά αποτελέσματα. Αυτό συνιστά κατάρρευση του κοινοβουλίου εκ των έσω. Ιδού η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης»: η υποκατάσταση της νομοθετικής εξουσίας από την εκτελεστική. Αυτή επιτρέπει την εκκόλαψη σχέσεων πατρωνίας. Έτσι, το Μνημόνιο λειτουργεί ως «παρασύνταγμα». Γι' αυτό, η λαϊκή κυριαρχία είναι η απάντηση στην επίκληση της έκτακτης ανάγκης.
Ας δούμε άλλο παράδειγμα: Η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας συνεπιφέρει κατάργηση του ίδιου του εργατικού δικαίου, δηλαδή της αναγνώρισης των δημοκρατικώς κεκτημένων δικαιωμάτων. Η υπεράσπιση της λαϊκής κυριαρχίας εγείρεται εν ταυτώ με το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη, για ανόρθωση της χώρας, καθώς και για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση του κράτους και της διοίκησης, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Η υπεράσπιση της Δημοκρατίας και η επιβίωση της κοινωνίας συνιστούν ενιαίο αίτημα.
Αυτή η κυβέρνηση είναι επικίνδυνη και για το πολίτευμα και για την κοινωνία. Μόνο οι νέοι μαυραγορίτες κόπτονται για την κυβερνητική μακροημέρευση των πατρώνων τους. Τώρα, απειλούνται η κοινωνία και το πολίτευμα. Εάν δεν σωθούν τώρα, θα καταρρεύσουν μαζί. Μετά, θα μείνουν, επί των ερειπίων, οι νέοι μαυραγορίτες και τα επονείδιστα ανδράποδα που τους εξυπηρετούν. Από τη χώρα ίσως καταφέρουν να αποδράσουν οι τελευταίοι. Από την Ιστορία ουδείς αποδιδράσκει.
* Ο Στέφανος Δημητρίου διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ορθώς περιγράφουμε την κρίση και ως κρίση του πολιτεύματος. Η κρίση περιγράφεται και ως κρίση της Δημοκρατίας και της αντιπροσώπευσης. Ας αναρωτηθούμε, τώρα: Μπορούμε να περιγράψουμε την κρίση της Δημοκρατίας, χωρίς να την περιγράψουμε και ως κρίση της λαϊκής κυριαρχίας; Η τελευταία είναι κανονιστική αρχή της Δημοκρατίας. Χωρίς την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, δεν μπορούμε να περιγράψουμε τη δημοκρατική αρχή.
Ας δούμε τώρα πώς κάμπτεται αυτή η αρχή: Η ασκούμενη πολιτική δεν τελεσφορεί σε συνθήκες Δημοκρατίας. Ακριβέστερα: η ίδια η Δημοκρατία δεν είναι επιτρεπτική συνθήκη για την ευχερή περάτωση αυτής της πολιτικής. Είναι εμπόδιο για τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, σε όλη την Ευρώπη. Το κοινωνικό κράτος κόστισε πολύ στο κεφάλαιο. Τώρα, ό,τι παραχώρησε το κεφάλαιο το παίρνει πίσω, στο πολλαπλάσιο. Το κοινωνικό κράτος απετέλεσε τη ριζοσπαστική - δημοκρατική εξέλιξη του φιλελεύθερου κράτους. Η κατακρήμνισή του συνιστά αντιμεταρρύθμιση. Η αναθεμελίωσή του συνιστά δημοκρατική μεταρρύθμιση προς όφελος των αδικουμένων.
Το κύριο δίλημμα διατυπώνεται ως εξής: Καπιταλισμός ή Δημοκρατία; Ο επανακάμψας φασισμός συνδέεται και με τον πρώτο όρο του διλήμματος. Η λαϊκή κυριαρχία είναι ουσιωδώς πραγματώσιμη μόνο στον σοσιαλισμό. Συνεπώς, ο σοσιαλισμός θα πρέπει να είναι αναποδράστως δημοκρατικός. Εκεί επιτυγχάνεται ο δημοκρατικός αυτοκαθορισμός του λαού. Προς τα εκεί ανοίγεται η μετανεοφιλελεύθερη προοπτική. Αυτά, όμως, είναι για τη μεγάλη κλίμακα.
Σήμερα, το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο αποσαθρώνει ακόμη και την αστική, φιλελεύθερη δημοκρατία. Και αυτή ακόμη αποτελεί εμπόδιο στην ευόδωση των σχεδίων του. Η δεσπόζουσα πολιτική απειλεί και τις δικαιοκρατικές και τις δημοκρατικές αρχές. Ρίχνοντας μια ματιά στην Ιερισσό, θα δούμε κατάματα μια από τις εκδοχές του προβλήματος: πώς μπράβοι εταιρείας υποκατέστησαν το κράτος δικαίου.
Εδώ, τα παραπάνω συνδέονται με την εξαθλίωση των πολλών και τη συσσώρευση πλούτου από τους σύγχρονους μαυραγορίτες. Αυτοί κερδίζουν από την κρίση. Δημιουργείται η δεύτερη, μετά την Κατοχή, μαύρη τάξη των πλουτισάντων. Μετά τους «πλουτίσαντες επί Κατοχής», θα έλθουν οι πλουτίσαντες κατά την κρίση. Ας το πούμε ξεκάθαρα: μόνο μαυραγορίτες ευημερούν με αυτή την κυβέρνηση. Αυτοί έλαβαν δωρεάν άδειες και για την ψηφιακή τηλεόραση.
Προϋπόθεση του μαύρου πλουτισμού τους είναι οι σχέσεις πατρωνίας. Γι' αυτό, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη αλλού, π.χ. στη Γαλλία, η κυβέρνηση δεν απαίτησε από τις κρατικές, πλέον, τράπεζες να δώσουν στοιχεία για τις off shore εταιρείες. Δεν υπάρχουν μαυραγορίτες χωρίς πάτρωνες. Αυτοί τους εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη θήρευση κέρδους. Η κυβέρνηση διαμορφώνει σχέσεις πατρωνίας, επειδή δεν έχει την απαιτητέα λαϊκή νομιμοποίηση. Γι' αυτό, παρακάμπτει το Κοινοβούλιο. Η κατάργηση της ΕΡΤ αποτελεί το υπόδειγμα για την κατάργηση φορέων του Δημοσίου, με την υπογραφή ενός υπουργού, αν και δεν του ανήκουν οι φορείς. Προϊστάμενός τους είναι, όχι κάτοχός τους.
Η συγκεκριμένη ΠΝΠ ουδέποτε κυρώθηκε από το Κοινοβούλιο. Δηλαδή, μια Πράξη, διά της οποίας καταργούνται φορείς, χωρίς προϋπάρξαντα κοινοβουλευτικό διάλογο και νομιμοποίηση, παρά την ακυρότητά της, παράγει νομικώς δεσμευτικά αποτελέσματα. Αυτό συνιστά κατάρρευση του κοινοβουλίου εκ των έσω. Ιδού η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης»: η υποκατάσταση της νομοθετικής εξουσίας από την εκτελεστική. Αυτή επιτρέπει την εκκόλαψη σχέσεων πατρωνίας. Έτσι, το Μνημόνιο λειτουργεί ως «παρασύνταγμα». Γι' αυτό, η λαϊκή κυριαρχία είναι η απάντηση στην επίκληση της έκτακτης ανάγκης.
Ας δούμε άλλο παράδειγμα: Η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας συνεπιφέρει κατάργηση του ίδιου του εργατικού δικαίου, δηλαδή της αναγνώρισης των δημοκρατικώς κεκτημένων δικαιωμάτων. Η υπεράσπιση της λαϊκής κυριαρχίας εγείρεται εν ταυτώ με το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη, για ανόρθωση της χώρας, καθώς και για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση του κράτους και της διοίκησης, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Η υπεράσπιση της Δημοκρατίας και η επιβίωση της κοινωνίας συνιστούν ενιαίο αίτημα.
Αυτή η κυβέρνηση είναι επικίνδυνη και για το πολίτευμα και για την κοινωνία. Μόνο οι νέοι μαυραγορίτες κόπτονται για την κυβερνητική μακροημέρευση των πατρώνων τους. Τώρα, απειλούνται η κοινωνία και το πολίτευμα. Εάν δεν σωθούν τώρα, θα καταρρεύσουν μαζί. Μετά, θα μείνουν, επί των ερειπίων, οι νέοι μαυραγορίτες και τα επονείδιστα ανδράποδα που τους εξυπηρετούν. Από τη χώρα ίσως καταφέρουν να αποδράσουν οι τελευταίοι. Από την Ιστορία ουδείς αποδιδράσκει.
* Ο Στέφανος Δημητρίου διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου