Παλιές ρωγμές στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα...

ΜΑΡΙΑ ΣΑΜΠΑΤΑΚΑΚΗ, απο την Ελευθεροτυπια...

Στις αρχές της δεκαετίας του '40, εν μέσω γερμανικού εθνικιστικού παροξυσμού, προέκυψε ένα σχέδιο ευρωπαϊκής ενοποίησης που έλαβε την ονομασία «νέα τάξη στην Ευρώπη».

Το σχέδιο αντικατόπτριζε πλήρως τις χιτλερικές επιδιώξεις για μία γηραιά ήπειρο υπό γερμανική εποπτεία και ήταν σαφώς προσανατολισμένο στα βρετανικά αποικιοκρατικά πρότυπα.
Ο Αδόλφος Χίτλερ, προσεκτικός παρατηρητής και θαυμαστής του τρόπου με τον οποίο οι Αγγλοι είχαν καταφέρει να εκμεταλλεύονται οικονομικά μία ευρεία περιφέρεια τόπων προς όφελος του διοικητικού τους κέντρου, προχώρησε στη συγκρότηση επιστημονικής ομάδας που επεξεργάστηκε αντίστοιχου τύπου πολιτικές για λογαριασμό της ναζιστικής Γερμανίας.
Το σχέδιο της «νέας τάξης στην Ευρώπη» διαπνεόταν από τη φιλοσοφία του οικονομικού επεκτατισμού και της εδραίωσης της γερμανικής ηγεμονίας. Το σύνολο των κατακτημένων κρατών αποτελούσε μία ζώνη ελέγχου, απ' όπου οι Γερμανοί θα είχαν τη δυνατότητα άντλησης πόρων, αναγκαίων για την τροφοδότησή τους.
Η αλόγιστη χρήση των πλουτοπαραγωγικών πηγών των συγκεκριμένων χωρών θα οδηγούσε αυτόματα στην απογύμνωσή τους και τη ραγδαία πληβειοποίηση μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων. Τα φθηνά εργατικά χέρια, που θα προέκυπταν από αυτή τη διαδικασία, θα απορροφούνταν από τις γερμανικές βιομηχανίες.
Ενας από τους ανθρώπους που εργάστηκαν για την υλοποίηση εκείνης της ιδέας ήταν και ο οικονομολόγος Λούντβιχ Ερχαρτ, μεταπολεμικός υπουργός Οικονομικών της Δυτικής Γερμανίας, καγκελάριος και εμπνευστής του αποκληθέντος «γερμανικού οικονομικού θαύματος» (του στηριγμένου στη δουλειά των «γκασταρμπάιτερ»).
Αμβλυμένα στοιχεία του παλιού χιτλερικού σχεδίου υιοθετήθηκαν και αξιοποιήθηκαν από τον ίδιο, στα χρόνια της ανόρθωσης, στους τομείς της επιχειρηματικότητας, της παραγωγής, της εργασίας, με σκοπό την άμεση ανασυγκρότηση της πατρίδας του και αποτέλεσαν έκτοτε βασικά συστατικά της οικονομικής σκέψης και πρακτικής της.
Ευθυγραμμισμένος με μια στρεβλή αντίληψη υπηρέτησης του εθνικού συμφέροντος και στοχεύοντας σ' αυτό, ο Ερχαρτ υπήρξε από τους πρώτους που προώθησαν την ευρωπαϊκή συνεννόηση, τη συνεργασία, την ενοποίηση, ασκώντας σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση της γερμανικής θεώρησης περί ευρωπαϊκής κοινότητας. Η Ανγκελα Μέρκελ θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί πνευματικό του τέκνο.