Της Πέπης Ρηγοπούλου, απο την Εφημεριδα των Συντακτων...
Οτι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ’ ευχήν στην αποικία / Δεν μένει η ελαχίστη αμφιβολία
Κ.Π. Καβάφης
Το ποίημα «Εν μεγάλη ελληνική αποικία» του Κωνσταντίνου Καβάφη μιλά για μια αρχαία, ελληνική αποικία η οποία, αντιμετωπίζοντας δεινά προβλήματα, αποφασίζει να αποταθεί για βοήθεια σε κάποιον ή κάποιους αναμορφωτές που αμέσως απαιτούν όλο και πιο δυσβάστακτες θυσίες ώς τη στιγμή που οι κάτοικοι της αποικίας, που οι αναμορφωτές έχουν φροντίσει να τη γδύσουν προς ίδιον όφελος, αποφασίζουν να απαλλαγούν από τις ύποπτες υπηρεσίες τους.
Δεν καταφεύγω σε στίχους μεγάλων ποιητών για να ενισχύσω τις όποιες απόψεις μου με σεβαστές παραπομπές. Το ομολογώ. Η καβαφική αποικία και η σημερινή Ελλάδα δεν έχουν πολλά κοινά. Πρώτον διότι η κατάστασή μας είναι πολύ πιο δραματική από αυτήν της αρχαίας αποικίας, της οποίας οι κάτοικοι μπορούσαν ακόμα να ισχυρίζονται ότι «τέλος πάντων, να τραβούμε εμπρός». Και δεύτερον διότι δεν είμαστε, τουλάχιστον επισήμως, αποικία. Εχουμε τέλος πάντων ακόμη κάτι σαν κοινοβούλιο, κάτι σαν παιδεία, κάτι σαν στρατό, κάτι σαν κρατική ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια.
Η αναπάντεχη αντιστοιχία βρίσκεται αλλού: στον «εσωτερικό» και όχι μετακλητό μεταρρυθμιστή που κρύβουν κάποιοι ιθαγενείς δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες ή και διανοούμενοι της νεο-αποικίας μας – όρο που καθώς τώρα το σκέφτομαι θυμίζει άλλους, όπως νεοφιλελευθερισμός, νεοπλασία κ.λπ. Οι αυτόκλητοι αυτοί αναμορφωτές ή παραμορφωτές είναι συχνά αστέρια της σόουμπιζ, με την αντικειμενική ενημέρωση ασπίδα της διαπλοκής τους, καλλιτέχνες μεγάλου βεληνεκούς που δεν θέλουν να το μειώσουν ή διανοούμενοι που χρόνια έβγαλαν και συνεχίζουν να βγάζουν το ψωμάκι -ή μάλλον το παντεσπάνι τους- πουλώντας επίπλαστη πρόκληση και ασφαλή παραξενιά. Τόσο οι πρώτοι όσο και οι υπόλοιποι έχουν μια ιδιότυπη σχέση με τη φτώχεια και τις θυσίες, καθώς προβαίνουν σε δηλώσεις του τύπου «τώρα που θα φτωχύνουμε θα γίνουμε καλύτεροι» ή, λίγο πιο σεμνά, «ενδέχεται να γίνουμε είτε χειρότεροι είτε καλύτεροι».
Είναι χαρά οφθαλμών το γεγονός ότι τέτοιες βαθυστόχαστες σοφίες εκφωνούνται μεσολαβημένες στις πιο προβεβλημένες εκπομπές των Μέσων, είτε «λάιβ» μπροστά στο σύνολο της μνημονιακής ελίτ της χώρας, η οποία, προφανώς αυτοαναγνωριζόμενη σ’ αυτές, τις επικροτεί, ίσως και διότι τις θεωρεί κάτι σαν τον πνευματικό στόκο που βοηθά στη συνοχή της. Μα θα μου πείτε: Κανείς από όλο αυτόν τον καλό κόσμο δεν υποψιάστηκε ότι αυτοί οι ξεδιάντροποι υπέρμαχοι της ηθικοπλαστικής φτώχειας μιλούν πάντα ΓΙΑ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ, διότι οι ίδιοι είναι οι τελευταίοι που θα χάσουν τις παχυλές αμοιβές τους και τις καταθέσεις τους που καμιά λίστα Λαγκάρντ δεν πρόκειται ποτέ να αποκαλύψει; Η απορία είναι τουλάχιστον αφελής. Ο καλός κόσμος είναι καλός κόσμος ακριβώς διότι δεν κάνει τέτοιες ενοχλητικές ερωτήσεις. Τα άλλα είναι για εμάς τους ανάγωγους που, όπως και ο Καβάφης, δεν μάθαμε να εκτιμούμε αυτούς που δηλώνουν αναμορφωτές με το αζημίωτο.
Οτι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ’ ευχήν στην αποικία / Δεν μένει η ελαχίστη αμφιβολία
Κ.Π. Καβάφης
Το ποίημα «Εν μεγάλη ελληνική αποικία» του Κωνσταντίνου Καβάφη μιλά για μια αρχαία, ελληνική αποικία η οποία, αντιμετωπίζοντας δεινά προβλήματα, αποφασίζει να αποταθεί για βοήθεια σε κάποιον ή κάποιους αναμορφωτές που αμέσως απαιτούν όλο και πιο δυσβάστακτες θυσίες ώς τη στιγμή που οι κάτοικοι της αποικίας, που οι αναμορφωτές έχουν φροντίσει να τη γδύσουν προς ίδιον όφελος, αποφασίζουν να απαλλαγούν από τις ύποπτες υπηρεσίες τους. Δεν καταφεύγω σε στίχους μεγάλων ποιητών για να ενισχύσω τις όποιες απόψεις μου με σεβαστές παραπομπές. Το ομολογώ. Η καβαφική αποικία και η σημερινή Ελλάδα δεν έχουν πολλά κοινά. Πρώτον διότι η κατάστασή μας είναι πολύ πιο δραματική από αυτήν της αρχαίας αποικίας, της οποίας οι κάτοικοι μπορούσαν ακόμα να ισχυρίζονται ότι «τέλος πάντων, να τραβούμε εμπρός». Και δεύτερον διότι δεν είμαστε, τουλάχιστον επισήμως, αποικία. Εχουμε τέλος πάντων ακόμη κάτι σαν κοινοβούλιο, κάτι σαν παιδεία, κάτι σαν στρατό, κάτι σαν κρατική ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια.
Η αναπάντεχη αντιστοιχία βρίσκεται αλλού: στον «εσωτερικό» και όχι μετακλητό μεταρρυθμιστή που κρύβουν κάποιοι ιθαγενείς δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες ή και διανοούμενοι της νεο-αποικίας μας – όρο που καθώς τώρα το σκέφτομαι θυμίζει άλλους, όπως νεοφιλελευθερισμός, νεοπλασία κ.λπ. Οι αυτόκλητοι αυτοί αναμορφωτές ή παραμορφωτές είναι συχνά αστέρια της σόουμπιζ, με την αντικειμενική ενημέρωση ασπίδα της διαπλοκής τους, καλλιτέχνες μεγάλου βεληνεκούς που δεν θέλουν να το μειώσουν ή διανοούμενοι που χρόνια έβγαλαν και συνεχίζουν να βγάζουν το ψωμάκι -ή μάλλον το παντεσπάνι τους- πουλώντας επίπλαστη πρόκληση και ασφαλή παραξενιά. Τόσο οι πρώτοι όσο και οι υπόλοιποι έχουν μια ιδιότυπη σχέση με τη φτώχεια και τις θυσίες, καθώς προβαίνουν σε δηλώσεις του τύπου «τώρα που θα φτωχύνουμε θα γίνουμε καλύτεροι» ή, λίγο πιο σεμνά, «ενδέχεται να γίνουμε είτε χειρότεροι είτε καλύτεροι».
Είναι χαρά οφθαλμών το γεγονός ότι τέτοιες βαθυστόχαστες σοφίες εκφωνούνται μεσολαβημένες στις πιο προβεβλημένες εκπομπές των Μέσων, είτε «λάιβ» μπροστά στο σύνολο της μνημονιακής ελίτ της χώρας, η οποία, προφανώς αυτοαναγνωριζόμενη σ’ αυτές, τις επικροτεί, ίσως και διότι τις θεωρεί κάτι σαν τον πνευματικό στόκο που βοηθά στη συνοχή της. Μα θα μου πείτε: Κανείς από όλο αυτόν τον καλό κόσμο δεν υποψιάστηκε ότι αυτοί οι ξεδιάντροποι υπέρμαχοι της ηθικοπλαστικής φτώχειας μιλούν πάντα ΓΙΑ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ, διότι οι ίδιοι είναι οι τελευταίοι που θα χάσουν τις παχυλές αμοιβές τους και τις καταθέσεις τους που καμιά λίστα Λαγκάρντ δεν πρόκειται ποτέ να αποκαλύψει; Η απορία είναι τουλάχιστον αφελής. Ο καλός κόσμος είναι καλός κόσμος ακριβώς διότι δεν κάνει τέτοιες ενοχλητικές ερωτήσεις. Τα άλλα είναι για εμάς τους ανάγωγους που, όπως και ο Καβάφης, δεν μάθαμε να εκτιμούμε αυτούς που δηλώνουν αναμορφωτές με το αζημίωτο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου