Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Το "κατηγορώ" του Εμίλ Ζολά ...

Η Αυγή online...
ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΚΑΡΑΦΟΥΛΙΔΟΥ*
Ιανουάριος του 1898. Ο Εμίλ Ζολά δημοσιεύει το περίφημο «κατηγορώ» του προς τον πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας για την πολύκροτη υπόθεση Dreyfus. Με ισχυρότατη την αίσθηση της ιστορικής και πολιτικής του ευθύνης, ο δημιουργός της «Νανάς» μιλάει μέσα από το πρωτοσέλιδο μιας εφημερίδας που γίνεται ανάρπαστη. Η φωνή του μοιάζει να αντλεί τη δύναμή της από τους πολίτες μιας πολιτείας που θέλει να είναι δημοκρατική, από το δικό τους απαράγραπτο δικαίωμα να ακούσουν την αλήθεια. Ξεκάθαρη, λιτή, οδυνηρή. Μια ισότιμη συνομιλία ανάμεσα σε έναν στοχαστή και έναν λαό: «Κατηγορώ» τη συνενοχή στο έγκλημα, την τερατώδη μεροληψία, τη σύνταξη ψεύτικων εκθέσεων και την επαίσχυντη εκστρατεία παραπλάνησης της κοινής γνώμης. «Εγώ», ο υπογράφων, ο Εμίλ Ζολά, «κατηγορώ».
Η μεγαλειώδης καταγγελία του στηρίζεται σε ένα αδιαμφισβήτητο ηθικό πλεονέκτημα. Εκπορεύεται μέσα από ένα βαθύ αίσθημα ειλικρίνειας και δικαιοσύνης. Σήμερα, τον Ιανουάριο του 2012, στην Ελλάδα που παραλυμένη οδηγείται στην καταστροφή, φαίνεται πως καμιά εκδοχή του δημόσιου λόγου δεν μπορεί να υψώσει ένα ανάλογο κατηγορητήριο, με την ίδια ένταση και το ίδιο, κορυφαίο, συμβολικό εκτόπισμα.
Από τη μια πλευρά, εκείνοι οι πνευματικοί άνθρωποι που επέλεξαν να στηρίξουν την μνημονιακή πολιτική αρθρώνουν το κομβικό ηθικοπολιτικό τους επιχείρημα με βάση τόσο την προνομιακά φορτισμένη ανάγνωση του νοσηρού εθνικού παρελθόντος όσο και την εκκωφαντική αποσιώπηση του τραγικού οικονομικοκοινωνικού παρόντος. Προσωπικότητες προερχόμενες στην πλειοψηφία τους από τον χώρο της κεντροαριστεράς επιθυμούν να θέσουν εκ νέου το οικείο δίλημμα του εκσυγχρονισμού, μετατοπίζοντας ωστόσο διαρκώς τη διχοτομία προόδου και συντήρησης προς αντιδραστικότερες κατευθύνσεις. Για να σκιαγραφήσουν το ζοφερό πορτρέτο της μεταπολίτευσης με αληθοφάνεια μεν, πλην χωρίς κοινωνική γείωση, αφού, στο όνομα της «ανάπτυξης» και της δυτικής φυσιογνωμίας της χώρας, προσφέρουν ιδεολογικό έρεισμα στις πολιτικές που αντί να θεραπεύουν κατεδαφίζουν. Άνθρωποι που τάχθηκαν στην υπηρεσία των επιστημών, των τεχνών και των γραμμάτων σήμερα επικυρώνουν τη διάλυση της κοινωνικής συνοχής, διαιωνίζουν τη μεταφυσική του νεοφιλελεύθερου μονοδρόμου και προσφέρουν γενναιόδωρα τη συνηγορία τους στη συρρίκνωση της δημοκρατίας.
Πίσω από όλα αυτά, διαφαίνεται αχνά η πιο σκληρή περιφρόνηση για την ελληνική κοινωνία με τα χρόνια πολιτισμικά ελλείμματα και τις πολυδαίδαλες στρεβλώσεις της. Με σημαία την καυτηρίαση του λαϊκισμού, αναδύεται η συγκατάθεση για την τιμωρητική, σχεδόν σαδιστική, συντριβή ενός «ανάξιου λαού». Ενός «λαού», που επειδή ποτέ δεν έγινε επαρκώς «ευρωπαϊκός», δεν δικαιούται σήμερα να ακούσει πως η Ευρώπη των τραπεζών δεν έχει πλέον καμία σχέση με την κλασική, ανθρωπιστική έννοια της Ευρώπης του Διαφωτισμού. Ενός «λαού» που, επειδή κακομεταχειρίστηκε τον κοινοβουλευτικό θεσμό και αφέθηκε στο κακοχωνεμένο φαντασιακό του καταναλωτικού εξισωτισμού, δεν δικαιούται σήμερα να διαφυλάξει τη Δημοκρατία του. Έτσι, καμιά φωνή από τον χώρο του πολιτικού φιλελευθερισμού δεν βρέθηκε να καταγγείλει τις σωρευτικές παραβιάσεις του Συντάγματος, καμιά δημοκρατική μνήμη δεν στάθηκε αρκετά ισχυρή να ονοματίσει τον ολοκαίνουργιο οικονομικό μας ολοκληρωτισμό. Καμιά φωνή δεν απευθύνθηκε στην κοινωνία την ίδια, δεν αξίωσε την ελεύθερη, ισότιμη απεύθυνση. Αντίθετα, στο κάλεσμά της αναζήτησε ξανά εκείνες τις φθαρμένες εξουσίες, που σήμερα στερούνται πλέον κάθε νομιμοποίησης.
Από την άλλη, οι στοχαστές του αντιμνημονιακού λόγου βρίσκονται ασφυκτικά φυλακισμένοι στην τραγωδία ενός χρόνου που πέρασε ανεπιστρεπτί. Σήμερα καταδεικνύουν με θάρρος και ακρίβεια το πολιτικό και κοινωνικό διακύβευμα της συγκυρίας, αλλά είναι πλέον αργά. Γιατί, οι συνειδήσεις και οι πολιτικές πρακτικές, στον συνδικαλισμό, στο πανεπιστήμιο και όπου αλλού, δεν διεκδικήθηκαν επαρκώς από την αριστερά όταν έπρεπε. Γιατί η αριστερά προσπάθησε, αλλά δεν μπόρεσε πολιτισμικά να λογαριαστεί εγκαίρως ούτε με εκείνους τους παλαιούς «μη προνομιούχους» του ΠΑΣΟΚ, ούτε με τους εκσυγχρονιστές του Σημίτη. Βέβαια, το γεγονός ότι, στις συνθήκες της τωρινής ακραίας πόλωσης, σημαντικοί διανοούμενοι υπερασπίζονται τη δημοκρατία και τον κόσμο της εργασίας, δεν παύει να τους τιμά ιδιαιτέρως. Η δική τους συμβολή είναι ό,τι καλύτερο διαθέτουμε. Ποιος όμως «λαός» είναι τώρα διατεθειμένος να τους ακούσει; Κουφή στα λόγια τους, η κοινωνία, αβέβαιη και οργισμένη, δίχως ισχυρά πολιτισμικά και ιδεολογικά αναχώματα, προς το παρόν θα πορεύεται σκοτεινά, αδύναμη να βρει εκείνον τον λαμπερό και σπουδαίο Εμίλ Ζολά της.
* Η Β. Καραφουλίδου είναι ιστορικός.

Ο λαός μας λέει πως το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι του...

αριστερό blog
Χρήστος Επαμ. Κυργιάκης
Δεν είναι ούτε μία ούτε δύο ούτε τρεις οι φορές που διάφορα κορυφαία στελέχη του κυρίαρχου πολιτικού μας συστήματος έχουν προβεί και συνεχίζουν να προβαίνουν σε δηλώσεις οι οποίες προκαλούν ανάμεικτα συναισθήματα απορίας, οργής, αγανάκτησης και θυμηδίας.
Τις περισσότερες φορές, κάνουμε το λάθος να τις προσπερνάμε εύκολα, αποδίδοντάς τις είτε στο «εκρηκτικόν του χαρακτήρος» εκείνου που έκανε τη δήλωση, είτε σε «αποκοτιά» είτε, τέλος, σε «πολιτική» παρορμητικότητα.
Δηλώνει, ας πούμε, ο κύριος Πάγκαλος, ότι «μαζί τα φάγαμε» και ότι «οι αγανακτισμένοι είναι μ@λ@κες», ο κύριος Παπαδόπουλος ότι «η πλειοψηφία των δημοσίων υπαλλήλων είναι άχρηστοι», ο κύριος Ρομπόπουλος ότι «ψήφισα χωρίς να γνωρίζω τι έγραφε το μνημόνιο», ο κύριος Χρυσοχοΐδης ότι «ψήφιζα με το πιστόλι στον κρόταφο, χωρίς να γνωρίζω τι έγραφε το μνημόνιο, γιατί είχα άλλες δουλειές», ο κύριος Λοβέρδος ότι «θα γίνει μακελειό, αν πειράξουν τον Παπανδρέου», ο κύριος Σημίτης ότι «ήταν πολιτικό λάθος η υπογραφή του μνημονίου», ο κύριος Βενιζέλος ότι «κάποια πράγματα έπρεπε να γίνουν διαφορετικά στην αρχή της κρίσης», η κυρία Διαμαντοπούλου ότι «πρώτα ο μαθητής» αλλά στην πράξη να εφαρμόζει το «πρώτα οι φωτοτυπίες», o κύριος Άδωνις Γεωργιάδης ότι «αυτοί είναι κομμουνιστές, δεν είναι πολίτες» και πάει λέγοντας, με τα παραδείγματα να μην έχουν τελειωμό.
Πέρα από το γεγονός ότι όλοι οι παραπάνω ενδιαφέρονται για την πολιτική τους επιβίωση και τη συνέχιση της πολιτικής στους σταδιοδρομίας, υπάρχει αναμφισβήτητα και η πρόθεσή τους να εγκαθιδρύσουν μια καινούρια πρακτική στα πολιτικά ήθη και τις πολιτικές συνήθειες του τόπου. Μια πρακτική που θα βασίζεται στη λογική ότι «Μπορώ να λέω και να κάνω ότι θέλω χωρίς να έχω το άγχος να λογοδοτήσω πολιτικά». Καλά για το ποινικό μέρος υπάρχει βλέπετε η βουλευτική ασυλία, αν και το ζητούμενο δεν είναι η ποινική τους δίωξη αλλά η πολιτική τους καταδίκη.
Γιατί να μπορεί ο κύριος Πάγκαλος να με βρίζει, χωρίς συνέπειες;
Γιατί να μπορεί να με απειλεί ο κύριος Λοβέρδος με πρόκληση μακελειού, χωρίς συνέπειες, μπαίνοντας, μέσω των ΜΜΕ απρόσκλητος στο σπίτι μου;
Γιατί να με καταδικάζει ο ίδιος υπουργός με τις υπογραφές του, σε ανυπαρξία ιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης, χωρίς να έχει συνέπειες και να αποφασίζει για παράδειγμα, πάλι χωρίς συνέπειες, πως δικαίωμα φυσικοθεραπείας και μάλιστα κουτσουρεμένης, θα έχουν τα άτομα που χρήζουν ειδικής αγωγής, μόνο μέχρι τα δεκαοχτώ τους και μετά ας κόψουν το σβέρκο τους τα ίδια και οι οικογένειές τους. Αν τον απειλήσω με πρόκληση μακελειού, θα επέμβουν οι άνθρωποι της προσωπικής του φρουράς ή όχι;
Ακούμε τον κύριο Χρυσοχοΐδη να λέει ότι παραδέχτηκε πως δεν είχε ιδέα για το τι έγραφε το μνημόνιο αλλά το ψήφισε γιατί του είχαν βάλει το πιστόλι στον κρόταφο. Βέβαια, θεώρησε σωστό, να μην παραιτηθεί, ούτε να διαμαρτυρηθεί δημοσίως για τον εκβιασμό, αλλά να στρέψει το πιστόλι, από τον δικό του κρόταφο, στον κρόταφο του ελληνικού λαού. Συγνώμη, αλλά αυτό συνιστά, το λιγότερο, προσβολή της νοημοσύνης μας και λέγεται για να δικαιολογήσει την προτίμηση του κυρίου υπουργού στο να διαφυλάξει τη θέση του παρά να παραιτηθεί με αξιοπρέπεια. Και έρχεται ο ίδιος, εν κατακλείδι, να βαφτίσει την παραπάνω παραδοχή του ως γενναία πολιτική στάση και χτύπημα στο στομάχι του πολιτικού κατεστημένου.
Μα για ποιο στομάχι μιλάει όταν εδώ και χρόνια το πολιτικό κατεστημένο στη χώρα μας έχει αποδείξει ότι διαθέτει μόνο χοντρούς γοφούς που εφαρμόζουν απόλυτα σε αναπαυτικές πολυθρόνες;
Και φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε και την άλλη «καραμέλα» πως τάχα «σώζουν» τη χώρα χωρίς να απολογούνται για το ότι «σκοτώνουν» τους πολίτες.
Δεν πρέπει όλοι αυτοί να πάρουν απάντηση; Πρέπει και μάλιστα, τώρα, σήμερα. Όσο δεν απαντάμε αντιστεκόμενοι στους δρόμους, θα βγαίνουν ένας-ένας παριστάνοντας, πότε τα θύματα και πότε τους Σωτήρες ζητώντας στην αρχή συγχώρεση και μετά ευγνομωσύνη.

Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012

Ντουβάρια!

Της Σταυρουλας Κεντιε απο το Mediasoup...
24 Ιανουαρίου 2012. Η μέρα της Αποκάλυψης:

Ο – ποτέ ξανά κύριος – Χρυσοχοΐδης βγαίνει σε παράθυρο εκπομπής και παραδέχεται δημόσια – ω, τι άντρας! - ότι δε διάβασε το μνημόνιο πριν να το υπογράψει.

Είχε άλλες δουλειές “τότες”, όπως είπε...

Δηλώνω άγρια εξοργισμένη από το γεγονός ότι στα κανάλια, τα κοινωνικά δίκτυα και τους δρόμους , όλοι κάνουν πλάκα με θέμα τον “Αδιάβαστο Χρυσοχοΐδη”. Ένας ακόμη άνθρωπος, που με την ανεύθυνη υπογραφή του κάθισε μια Ελλάδα στα τέσσερα για να ικανοποιήσει τις ορέξεις του κάθε τροϊκανός και παρατρεχάμενος της Μέρκελ και του Σαρκοζί, πήρε μόλις άφεση αμαρτιών, αφού κανείς δεν τόλμησε να πάει έξω από το στούντιο του τηλεοπτικού σταθμού που εμφανίστηκε και να τον λούσει με πίσσα και πούπουλα.

Λίγες ώρες πριν, ο Κώστας Σημίτης χαρακτήρισε το Μνημόνιο ως ένα “πολιτικά μοιραίο λάθος”. Αναφερόταν άραγε στο Μνημόνιο 1, στο 2, το 3 ή τα πολλαπλά επικαιροποιημένα μπακαλόχαρτα που υποθηκεύουν την τιμή και την αξιοπρέπεια της χώρας μας και των πολιτών της;

Τις δηλώσεις του μοιρολάτρη πρώην Πρωθυπουργού λοιπόν διαδέχτηκαν σήμερα οι ανήθικες δηλώσεις ενός άχρηστου υπουργού, που έβαλε ευχαρίστως το χεράκι του για να μπουν οι Έλληνες στην γκιλοτίνα της φτώχειας, στην κρεμάλα της ανεργίας και της ανέχειας, στο σφαγείο γαλλογερμανών χασάπηδων, που θέλουν να αγοράσουν όσο όσο περιουσία, αξίες και ζωές.

Η ανηθικότητα των “έντιμων” κατά τα άλλα πολιτικών μας, ξεπέρασε για άλλη μια φορά τα όρια.

Και εμείς, κάνουμε πλάκα!

Όλοι αυτοί, συνεργοί σε ένα τεράστιο έγκλημα.. Και ο Χρυσοχοΐδης, φωτισμένος και μακιγιαρισμένος σε ένα ευρύχωρο τηλεοπτικό παράθυρο, να δηλώνει χωρίς φόβο και πάθος, ότι “τότες” στόχος του ήταν να εξαλείψει το έγκλημα... Ενώ ο ίδιος, εγκληματεί κατά της χώρας του! Ξεκαθαρίζει ωστόσο ότι το κάνει... εν αγνοία του... (Διαπιστώνουμε πως ο πιο χιουμοριστικός τίτλος που κατείχε ήταν... “Υπουργός Προστασίας του Πολίτη", σωστά;)

- Οι σημερινές σας δηλώσεις λοιπόν, υπουργέ, τί σημαίνουν; Ότι παραδίνεστε;

- Αν, τώρα που γνωρίζετε “τι εστί μνημόνιο” (προφανώς από τα δελτία ειδήσεων, τις εφημερίδες, ή τα posts των φίλων σας στο Facebook - όχι ότι θα το έχετε διαβάσει...), δινόταν το έγγραφο αυτό στα χέρια σας, θα υπογράφατε ξανά;

- Έχετε το θράσος, υπουργέ, να πάτε λίγο έξω από το πάρκινγκ της Βουλής και στα στενά γύρω από τα στέκια σας στο Κολωνάκι, και να αντικρίσετε τους αστέγους και τα παιδιά τους στα μάτια;

- “Δε αποσείω την ευθύνη μου” είπατε υπουργέ, αλλά τι; Περιμένετε να ακούσετε “μπράβο” που παραδεχτήκατε πόσο ντουβάρια είστε και βαραίνετε τα έδρανα μιας Βουλής που βρωμάει από τη σαπίλα και ξεχειλίζει από την αλητεία δεκάδων – υποτίθεται - “αντιπροσώπων” του λαού;

- Και μία τελευταία ερώτηση. Αν το Μνημόνιο που υπογράψατε, έθετε ως όρο, να σας πετροβολήσουν οι άνθρωποι που οδηγείτε κάθε μέρα σε δρόμους γεμάτους αδιέξοδα, θα υπογράφατε “κύριε” Χρυσοχοΐδη;

Είμαστε οι περισσότεροι και δεν είμαστε πουθενά. Συζητούν, υπογράφουν, εκλέγουν, ψηφίζουν, κυβερνούν και αποφασίζουν χωρίς εμάς, για εμάς!

Ένα φθηνό κουκλοθέατρο με πρωταγωνιστές μπαλωμένες μαριονέτες που κρέμονται από φθαρμένα σχοινιά και δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας σε ρόλους αδίστακτων εγκληματιών, στυγνών δολοφόνων, ανήθικων κακοποιών και ψευδομαρτύρων, σε μια σκηνή που τρίζει γιατί δεν άντεξε το βάρος της ασχήμιας τους.

Αυτοί είναι.

Θα τους κοιτάμε ακόμα;

Κυβερνούν τον κόσμο 147 εταιρείες!

γιωργος δελαστικ, ethnos.gr...
Ποιος κυβερνά τον κόσμο; Το κλασικό και σχεδόν γραφικό αυτό ερώτημα, που σε κάθε εποχή δέχεται διαφορετικές απαντήσεις, έχει την απάντησή του και στις μέρες μας: μόλις 147 επιχειρήσεις! Μπορείτε να απαντήσετε και 737 επιχειρήσεις, καθώς οι 147 πρώτες ελέγχουν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ οι 737 (στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι 147) ελέγχουν το 80% της οικονομίας του πλανήτη! Είναι απίστευτη πραγματικά η συγκέντρωση του κεφαλαίου και η αλληλοδιασύνδεση των κολοσσιαίων επιχειρήσεων που κυριαρχούν στην υδρόγειο.
Οι πάντες υπέθεταν ισχυρότατη συγκέντρωση ελέγχου, αλλά τέτοιο πράγμα, μερικές εκατοντάδες επιχειρήσεις αλληλοδιαπλεκόμενες να έχουν συμμετοχή σε εταιρείες που εκπροσωπούν το 80% της παγκόσμιας οικονομίας από πλευράς κύκλου εργασιών, κανένας δεν το φανταζόταν. Γι' αυτό και έχει προκαλέσει παγκόσμιο σάλο, αίσθηση και συζητήσεις η πρωτοποριακή μελέτη τριών Ελβετών ερευνητών του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης, που αποκάλυψε τα στοιχεία αυτά.
Ο Τζέιμς Γκλάτφελντερ, ο Στέφανο Μπατιστόν και η Στεφανία Βιτάλι, ειδικοί στα σύνθετα δίκτυα, ανέλαβαν ένα εξαιρετικής σημασίας και τεράστιου όγκου δουλειάς έργο. Αντλησαν τα στοιχεία της βάσης δεδομένων του ΟΟΣΑ για τις επιχειρήσεις (Οτβίς) για το έτος 2007, το οποίο τότε περιλάμβανε στοιχεία για 37 εκατομμύρια επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο (σήμερα περιλαμβάνει 44 εκατομμύρια εταιρείες).
Από αυτά τα 37.000.000 ξεχώρισαν 43.060 επιχειρήσεις, οι οποίες ανταποκρίνονται στα κριτήρια που θέτει ο ΟΟΣΑ για να οριστούν ως πολυεθνικές. Από εκεί και πέρα άρχισε η κοπιαστική και πρωτότυπη δουλειά των ερευνητών: ερεύνησαν τι ποσοστό συμμετοχής έχει η καθεμιά από τις μεγάλες αυτές επιχειρήσεις παγκόσμιας κλίμακας σε άλλες επιχειρήσεις, μικρές ή μεγάλες.
Εκπληκτοι διαπίστωσαν ότι κάθε μία από αυτές τις 43.000 επιχειρήσεις είχε κατά μέσο όρο πακέτα μετοχών (όχι πλειοψηφικά, εννοείται) σε άλλες 20 επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας! Η αλληλοδιαπλοκή μεταξύ τους δηλαδή ήταν τεράστιας έκτασης, πέρα φυσικά από τις μετοχές εταιρειών μικρότερου μεγέθους που κατείχαν και οι οποίες αποκάλυψαν ένα δίκτυο 600.000 αλληλεξαρτώμενων εταιρειών.
Η περαιτέρω επεξεργασία των στοιχείων αυτών έφερε στο φως τις 147 προαναφερθείσες επιχειρήσεις (τα τρία τέταρτα των οποίων ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα, με πρώτη στον κόσμο τη βρετανική τράπεζα Μπάρκλεϊς) που εκπροσωπούν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας. Διαπιστώνεται έτσι η ύπαρξη «μιας οικονομικής υπερ-οντότητας στο παγκόσμιο δίκτυο των μεγάλων εταιρειών», όπως επισημαίνουν οι Ελβετοί ερευνητές.
Η αλληλοδιασύνδεση αυτών των πανίσχυρων επιχειρήσεων ενισχύεται ακόμη περισσότερο από δάνεια που χορηγούν η μία στην άλλη, από ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) και από άλλα υψηλού κινδύνου χρηματοοικονομικά προϊόντα εντελώς αδιαφανή.
Το πολύ σημαντικό όμως στοιχείο επίσης είναι ότι αυτή η στενότατη αλληλοδιασύνδεση αυξάνει τρομερά τους κινδύνους μετάδοσης σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, γιατί «σε άσχημες εποχές οι επιχειρήσεις εμφανίζουν ταυτόχρονα προβλήματα» και έτσι δρουν άκρως αποσταθεροποιητικά για το σύστημα.
Αυτό αποδείχτηκε περίτρανα το φθινόπωρο του 2008 με την κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας Λίμαν Μπράδερς. Ετσι εξηγείται γιατί η χρεοκοπία μίας και μόνης τράπεζας (34ης στη λίστα των Ελβετών ερευνητών το 2007) πυροδότησε μια παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση - ακριβώς λόγω της ισχυρότατης αλληλοδιασύνδεσης αυτών των γιγαντιαίων επιχειρήσεων.
Η μελέτη των ερευνητών του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης δεν μετράει φυσικά την τρομερή πολιτική ισχύ που δίνει σε αυτές τις 147 εταιρείες η κολοσσιαία οικονομική τους δύναμη. «Στις ΗΠΑ κατόρθωσαν πάνω απ' όλα οι πρώην συνεργάτες της τράπεζας Γκόλντμαν Σαξ που βρίσκονται στην αμερικανική κυβέρνηση και στο Κογκρέσο καθώς και οι λομπίστες της Γουόλ Στριτ να εμποδίσουν κάθε πραγματικό έλεγχο του χρηματοπιστωτικού τομέα... Επίσης στην Αγγλία, στην Ελβετία ή στη Γερμανία πολύ λίγα έχουν γίνει στο θέμα αυτό», έγραφε η συντηρητική γερμανική εφημερίδα «Ντι Βελτ».
Σκάνδαλο
Αντί για φόρους επιδοτήσεις
Ισχύς χωρίς οικονομικά ανταλλάγματα δεν σημαίνει τίποτα στην εποχή μας. Γι' αυτό και οι κολοσσιαίες επιχειρήσεις που προαναφέραμε δεν πληρώνουν ουσιαστικά φόρους. Οπως γράφουν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης», η Τζένεραλ Ελέκτρικ για παράδειγμα, με κέρδη μέσα στις ΗΠΑ το 2010 ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, όχι μόνο δεν πλήρωσε ούτε ένα δολάριο φόρο, αλλά πήρε κι από πάνω προνομιακές επιδοτήσεις τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων! Σκανδαλώδες, αλλά συνηθισμένο πλέον. Αρκεί να φανταστεί κανείς ότι στις ΗΠΑ της δεκαετίας του 1950, το κράτος εισέπραττε από τις επιχειρήσεις το 30% των εσόδων του, ενώ το 2009 εισέπραξε μόλις το... 6,6%! Τώρα τα κράτη «γδέρνουν» φορολογικά τους πολίτες τους. Οι εταιρείες κάνουν πάρτι.

PSI σημαίνει πλύση εγκεφάλου;

Του Σ.Κούλογλου, TVXS - TV Χωρίς Σύνορα...
Οσοι ακόμη αναρωτιούνται για την αναγκαιότητα της ανεξάρτητης ενημέρωσης, ιδίιατερα στις κρίσιμες μέρες μας, δεν έχουν παρά να διαβάσουν το χθεσινό αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Tvxs για τις σοβαρότατες παρενέργειες μιας ενδεχόμενης συμφωνίας για το PSI στα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας. Παρά τις λίγες διαφορετικές, έγκυρες αναλύσεις, η συστηματική πλύση εγκεφάλου θυμίζει όλο και περισσότερο το 1984, του Τζωρτζ Οργουελ.
Η μονότονη επανάληψη της ίδιας φαρσοκωμωδίας καταντά εξοργιστική: κάθε τρίμηνο παίζεται ένα διεθνές θρίλερ με επίκεντρο την Ελλάδα, της οποίας η χρεοκοπία κρέμεται από ένα τεντωμένο σχοινί. Την τελευταία στιγμή το ναυάγιο της χώρας αποφεύγεται, αλλά πάντα με το ίδιο τίμημα: νέα μέτρα λιτότητας, τα οποία οδηγούν σε μεγαλύτερη ύφεση την ελληνική οικονομία, γεγονός το οποίο δημιουργεί το σκηνικό για ένα νέο θρίλερ περί χρεοκοπίας.
Αυτές τις μέρες έχουμε την τύχη η παράσταση να παίζεται ταυτοχρόνως σε δύο σκηνές. Στις διαπραγματεύσεις για το PSI, για το κούρεμα δηλαδή του ελληνικού χρέους, και συγχρόνως στο καινούργιο μνημόνιο που πρέπει να υπογραφεί, επειδή τα αποτελέσματα των οικονομικών μέτρων που επιβλήθηκαν με τα προηγούμενα μνημόνια, μεσοπρόθεσμα κ.λπ., δεν κρίνονται ικανοποιητικά από τους δανειστές. Αν δεν τους ικανοποιήσουμε ούτε τώρα, δεν θα μας δώσουν το νέο δάνειο και θα χρεοκοπήσουμε τον Μάρτιο.
Το κούρεμα ήταν μια γερμανική ιδέα που επιβλήθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη και παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο ως η μαγική συνταγή για τον Έλληνα ασθενή. Ούτε τρεις μήνες αργότερα, οι ίδιοι οι Γερμανοί που το επέβαλαν παραδέχονται ότι πρόκειται για ασπιρίνη, ότι ο βασικός στόχος του κουρέματος-PSI, να μειωθεί δηλαδή το χρέος στο 120% του ΑΕΠ το (ζήσε Μάη μου…) 2020, δεν είναι εφικτός και χρειάζεται κι άλλο κούρεμα. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, από τη στιγμή που τα παράπλευρα μέτρα λιτότητας μειώνουν το ΑΕΠ κι επομένως αυξάνουν το ποσοστό του χρέους, που παραμένει αμετάβλητο; Είναι σαν μια τράπεζα να ζητά από έναν μπατιριμένο φουκαρά να μειώσει τα χρέη του, αναγκάζοντάς τον όμως να δουλεύει λιγότερο και να έχει μικρότερα έσοδα.
Γιατί, στην πραγματικότητα, αυτό προκαλούν τα μέτρα λιτότητας σε μια οικονομία που έχει χρεοκοπήσει: διεθνώς, με την αναδιάρθρωση του χρέους, που βάφτισαν PSI για να μη δημιουργηθεί πιστωτικό επεισόδιο, και κυρίως εσωτερικά, με τη στάση πληρωμών του Δημοσίου, την αδυναμία των επίσης μπατιριμένων ελληνικών τραπεζών να χρηματοδοτήσουν την παραμικρή επιχειρηματική δραστηριότητα, τις ακάλυπτες επιταγές και τα κανόνια που διαρκώς σκάνε στην αγορά.
Ίσως δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο μιας οικονομίας που λειτουργεί -καλύτερα, δεν λειτουργεί-, ενώ όλοι συζητούν για το αν θα χρεοκοπήσει, την ίδια στιγμή που οι πολίτες της τρώνε από τα έτοιμα χρήματά τους και βγάζουν τα υπόλοιπα στο εξωτερικό. Και όλα αυτά με φόντο μια κυβέρνηση, διορισμένη στη μεγάλη πλειονότητά της από έναν ανίκανο που τάχα μου τον πολέμησε το κατεστημένο, αποδεδειγμένα ανίκανη να περιορίσει τα ελλείμματά της, να κάνει σοβαρές μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την οικονομία (εδώ δεν έχουν ακόμη καταργήσει την υποχρέωση των Ανώνυμων Εταιρειών να δημοσιεύουν τον απολογισμό τους σε 3 εφημερίδες οι γελοίοι) ή ακόμη και να αξιοποιήσει τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, που θα έδιναν μια ανάσα στις επιχειρήσεις.
Δεν πάει άλλο, αλλά η κυβέρνηση και οι δανειστές και εκτός πραγματικότητας είναι και δεν νοιάζονται να την καταλάβουν. Τρομοκρατούν τον πληθυσμό με την απειλή της χρεοκοπίας, αν δεν υπακούσει στις νέες απαιτήσεις της τρόικας για νέα μέτρα που ζητάει το-παίζω εγώ τον ρόλο του κακού-ΔΝΤ για να εγκριθεί, παράλληλα με την συμφωνία για το PSI, η νέα δανεική σύμβαση. Χωρίς σχεδόν κανείς να λέει ότι ούτε ευρώ από τα χρήματα αυτού του νέου μνημονίου δεν θα πηγαίνει για τις ανάγκες του ελληνικού Δημοσίου, ενώ αντίθετα όλα θα πηγαίνουν για να εξυπηρετούνται τα προηγούμενα δάνεια.
Με ή χωρίς PSI, κούρεμα και δανειακή σύμβαση, δεν πάει άλλο. Η χώρα ή θα καταρρεύσει ή θα εκραγεί, με απρόβλεπτες συνέπειες. Η μόνη κόκκινη γραμμή είναι η παραμονή στην ευρωζώνη και την Ε.Ε.: γιατί οι τελευταίες βάζουν ένα πλαίσιο, έστω και συχνά παραβιαζόμενων κανόνων λειτουργίας και συμπεριφοράς σε μια χώρα που από την ανεξαρτησία της ταλαντεύεται ανάμεσα στον Διαφωτισμό και τον Οθωμανισμό. Και η επιστροφή στην παράδοση του τελευταίου, σημαίνει επιστροφή στον παράδεισο των λαμόγιων της ανομίας και όσων έχουν επενδύσει στην επιστροφή στη δραχμή γιατί θα αγοράσουν την χώρα με τα εκατομμύρια ευρώ του εξωτερικού. Το κούρεμα και το νέο μνημόνιο δεν είναι κόκκινες γραμμές: είναι προπαγάνδα.

Το πρώτο βήμα για την εισβολή του νεοεπιθεωρητισμού...

Η Αυγή online...
Όταν ακούς «τάξη» ανθρώπινο κρέας μυρίζει
Οδυσσέας Ελύτης, «σηματολόγιον»


ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΤΣΙΚΑ
Είναι φανερό ότι οι επιδόσεις των μαθητών θα αποτελέσουν κριτήριο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Στο νέο πλαίσιο, οι εκπαιδευτικοί «χρεώνονται» την επιτυχία ή αποτυχία των μαθητών τους σε προτυποποιημένα τεστ και η διοίκηση του σχολείου «χρεώνεται» με τη σειρά της την επιτυχία και την αποτυχία όλων. Δεν είναι, βέβαια, τυχαίο ότι από την επίσημη αξιολόγηση ουσιαστικά «αγνοούνται» ή καταγράφονται τυπικά οι αμέτρητοι κοινωνικοί και εκπαιδευτικοί παράγοντες που επηρεάζουν και συνδιαμορφώνουν την εκπαιδευτική διαδικασία και το εκπαιδευτικό έργο. Κοινωνική προέλευση, οικογενειακή κατάσταση, συνθήκες διαβίωσης και κατοικίας, υλικοτεχνική υποδομή σχολείου, τύπος εξετάσεων, σχολικά βιβλία, εκπαιδευτικό κλίμα, παιδαγωγικές μέθοδοι, τα πάντα γίνονται καπνός. «Αγνοούνται» οι κοινωνικές και γεωγραφικές ανισότητες που διαμορφώνουν αντίξοες συνθήκες για την εκπαίδευση των μαθητών από τα ασθενέστερα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα. Παραλείπονται όλοι εκείνοι οι παράγοντες που οδηγούν στον Καιάδα της εγκατάλειψης του σχολείου και του αναλφαβητισμού.
Η αντίληψη αυτή «επιβλέπει» τη σχολική επιτυχία/αποτυχία μέσα από την «κλειδαρότρυπα» της αίθουσας διδασκαλίας, όπου όλα εξαφανίζονται εκτός από τον δάσκαλο και τον μαθητή. Δεν είναι, ωστόσο, λίγοι αυτοί που κατανοούν ή διαισθάνονται ότι το σχολείο δεν είναι «θερμοκήπιο» όπου τα παιδιά αναπτύσσονται ομαλά και απρόσκοπτα με καλό πότισμα και συστηματική φροντίδα!
Μύθος και πραγματικότητα για την αξιολόγηση των «καλών» και «κακών» σχολείων
Πολύχρονες και πολυάριθμες έρευνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά και οι επίσημες κρατικές στατιστικές έχουν τεκμηριώσει με αδιάσειστα στοιχεία ότι στο «πατρόν» της σχολικής επιτυχίας/αποτυχίας παρεμβαίνουν μια σειρά εξωσχολικοί και εσωσχολικοί παραγόντες που δραστηριοποιούνται στο έδαφος των κοινωνικών ανισοτήτων.
Η γνωστική αυτή κατάκτηση, που στοιχειοθετείται στο «δάσος» των πορισμάτων εκατοντάδων ερευνών, αίφνης, τα τελευταία χρόνια «ξεχνιέται» όλο και πιο συχνά.
«Πώς γίνεται», ρωτούν με επιτηδευμένη αφέλεια κάποιοι, «Λύκεια που εδρεύουν στις ίδιες περιοχές, όπου δεν υπάρχει ούτε διαφορά στην κοινωνική προέλευση ούτε στη δυνατότητα φοίτησης σε φροντιστήρια, να παρουσιάζουν τόσο τρομακτικές ανισότητες στην επίδοση των μαθητών τους;». Και συνεχίζουν: «Εφόσον», λένε, «υπάρχουν οι ίδιες δημόσιες χρηματοδοτήσεις, το ίδιο πρόγραμμα και οι ίδιες πάνω κάτω μέθοδοι, οι διαφορές οφείλονται στην έλλειψη αξιολόγησης των εκπαιδευτικών γεγονός που σηματοδοτεί την ανάγκη για άμεση και αντικειμενική αξιολόγηση όλων των σχολείων στην Ελλάδα».
Η πραγματικότητα που κρύβεται με επιμέλεια
Η τολμηρή πρόταση του Θαλή, σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό Μπάμπη Νούτσο, δεν μπορεί να χρησιμεύσει για την κοινωνική μέτρηση της σχολικής πυραμίδας, όσο οι σκιές της σχολικής στατιστικής δε φωτίζονται και με τη θεμελιώδη μεταβλητή της κοινωνικο-επαγγελματικής προέλευσης των μαθητών.
- Αγνοούν το υπουργείο Παιδείας και οι «ειδικοί μας» ότι σε κάθε γεωγραφική περιοχή υπάρχει κοινωνική, οικονομική, μορφωτική, δηλαδή ταξική διαφοροποίηση;
- Αγνοούν ότι υπάρχουν σχολεία σε κάθε πόλη, ακόμη και στη μικροκλίμακα μιας περιοχής, που παραδοσιακά «στρατολογούν» και «στρατολογούνται» από παιδιά ευπόρων και μορφωμένων οικογενειών;
Ας πάρουμε, για παράδειγμα, την Περιφέρεια Πρωτευούσης. Είναι γνωστή η διαίρεσή της σε περιοχές υψηλών εισοδημάτων και κοινωνικού γοήτρου (κυρίως τα Βορειοανατολικά προάστια) και σε περιοχές που κατοικούν κυρίως τα εργατικά, μικροϋπαλληλικά στρώματα (κυρίως η Δυτική Αθήνα και μεγάλο τμήμα του Πειραιά). Αν ρίξει κάποιος μια ματιά μόνο στους «χάρτες» κατανομής των εισοδημάτων και των καταληκτικών εκπαιδευτικών επιπέδων, θα διαπιστώσει εύκολα ότι η Αττική φαίνεται σαν να είναι κομμένη στα δύο.
Η παρουσίαση των επιδόσεων στους Δήμους Περιστερίου, Αιγάλεω, Άνω Λιοσίων, Αγ. Βαρβάρας, Νίκαιας, Περάματος, Κερατσινίου, Δραπετσώνας, κ.ά. από τη μια και Κηφισιάς, Ψυχικού, Εκάλης, Αμαρουσίου, Αγ. Παρασκευής, Βριλησσίων, Παπάγου, Γλυφάδας, Βούλας κ.ά. από την άλλη οριοθετεί μια ανισοκατανομή που επιβεβαιώνει τη «γραμμή» των πορισμάτων της εκπαιδευτικής έρευνας, τα οποία συνοψίζονται στο ότι «η κοινωνική ανισότητα διευθύνει τη σχολική».
Αγνοούν το υπουργείο Παιδείας και οι «ειδικοί μας» τα πορίσματα των ερευνών της Γεωγραφίας του Αστικού χώρου (Θωμάς Μαλούτας κ.ά., Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) που τεκμηριώνουν ότι οι δήμοι διακρίνονται από σημαντικό βαθμό εσωτερικής ανισοκατανομής; Για παράδειγμα, όσο κι αν φαίνεται παράξενο η Κηφισιά, η Νέα Ερυθραία και η Γλυφάδα χαρακτηρίζονται από έντονη εσωτερική ανισοκατανομή των υψηλών, των μεσαίων και των εργατικών κατηγοριών. Πρόκειται για δήμους όπου, βεβαίως, κυριαρχούν οι υψηλές και μεσαίες κατηγορίες, αλλά παράλληλα υπάρχει σημαντικό τμήμα εργατικών κατηγοριών. Επίσης, άλλη μορφή εσωτερικής ανισοκατανομής εμφανίζουν, για παράδειγμα, και οι δήμοι Αχαρνών, Ασπροπύργου και Ελευσίνας, οι οποίοι, ενώ έχουν κυρίως εργατική σύνθεση, περιλαμβάνουν και υψηλές και μεσαίες κοινωνικές-επαγγελματικές κατηγορίες οι οποίες συγκεντρώνονται σε ορισμένες «ζώνες» των παραπάνω περιοχών. Έτσι, δεν είναι καθόλου παράξενο αν οι μαθητές δύο σχολείων του ίδιου δήμου, για παράδειγμα, της Βουλιαγμένης, παρουσιάζουν διαφορετικές σχολικές επιδόσεις, καθώς εκεί συγκατοικούν σημαντικά τμήματα εργαζομένων των χαμηλών βαθμίδων του τριτογενούς τομέα και παράλληλα έχουμε και διευρυμένους θύλακες υψηλών κοινωνικών-επαγγελματικών κατηγοριών και εισοδημάτων.
Εκπαιδευτικοί: οι "αποδιοπομπαίοι τράγοι" της σχολικής αποτυχίας!
Είναι προφανές ότι η πολιτική ηγεσία και οι τεχνοκράτες του ΥΠΕΠΘ γνωρίζουν πολύ καλά τις κοινωνικές παραμέτρους της σχολικής επίδοσης. Η στόχευση είναι αλλού και «φωτογραφίζει» κατευθείαν τον εκπαιδευτικό.
Το ΥΠΕΠΘ θεωρεί κατάλληλο τον χρόνο να προβάλει συστηματικά μια, έτσι κι αλλιώς, διαδεδομένη αντίληψη σύμφωνα με την οποία για ό,τι «καλό» ή «κακό» γίνεται στα σχολεία την ευθύνη την έχει ο εκπαιδευτικός. «Το παν εξαρτάται από τον δάσκαλο» θα αναφωνήσει σε λίγο με βικτοριανή υποκρισία.
Μια τέτοια αντίληψη, όπως γίνεται φανερό, εναποθέτει μεγάλο φορτίο ευθύνης στους ώμους του δασκάλου και συνήθως, όταν τίθεται θέμα σχολικής αποτυχίας ή εκπαιδευτικής κρίσης, ο δάσκαλος είναι ο «αποδιοπομπαίος τράγος». Με αυτόν τον τρόπο γίνεται ευκολότερη υπόθεση η επιβολή αυταρχικών μέτρων αξιολόγησης, εντατικοποίησης και διοικητικού ελέγχου.
Είναι αλήθεια ότι ο εκπαιδευτικός αναδεικνύεται συχνά σε κεντρικό θέμα της «ημερήσιας διάταξης» για την εκπαίδευση. Το ερώτημα όμως που συνήθως δεν τίθεται είναι: Πού συναντιέται η ευθύνη των εκπαιδευτικών με την ευθύνη του κράτους και πώς οριοθετείται το έργο των εκπαιδευτικών κάτω από συγκεκριμένες επιλογές που γίνονται κατά την άσκηση της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής;
Δεν αμφισβητούμε, βεβαίως, σε καμιά περίπτωση ότι η παρέμβαση του εκπαιδευτικού μπορεί να έχει θετικές ή αρνητικές συνέπειες, που μερικές φορές μάλιστα ξεπερνούν την παιδική και εφηβική ηλικία του μαθητικού πληθυσμού και προεκτείνονται σε ολόκληρη τη ζωή του.
Όμως, τα «συμβαλλόμενα υποκείμενα» της σχολικής επίδοσης δεν εξαντλούνται σε καμιά περίπτωση στη «θέληση» του μαθητή ή στο «ταλέντο» και την «αποδοτικότητα» του δασκάλου. Το «μαύρο κουτί» της αίθουσας διδασκαλίας περιλαμβάνει, όπως υπαινιχθήκαμε παραπάνω, αρκετούς «καταλύτες».
Οι εκπαιδευτικοί δεν είναι ούτε ολοκληρωτικά αθώοι ούτε μοναδικοί ένοχοι, όπως προσπαθεί να πείσει το ΥΠΕΠΘ.

Αχτίδα στο σκοτάδι ....

του Γιαννη Βαρουφακη απο το Protagon...

Κάθε Πέμπτη βράδυ, που κάθομαι να γράψω το Δελτίο Κρίσης της Παρασκευής, ψάχνω να βρω λίγο φως στο σκοτάδι για να μην αναγκαστώ, άλλη μια Παρασκευή, να σας μαυρίσω την καρδιά. Συστηματικά αποτυγχάνω. Σήμερα, νομίζω ότι θα τα καταφέρω. Ίσως βοηθά το γεγονός ότι σας γράφω από την Οτάβα (την Καναδική πρωτεύουσα), με την απόσταση από την θλιμμένη μας πατρίδα να βοηθά. (*) Ίσως το ότι, κάποια στιγμή, τα μάτια του ανθρώπου, αν υπάρχει η λαχτάρα, καταφέρνουν να «δουν» φως ακόμα και στο πιο πηχτό σκοτάδι. Ό,τι και να «φταίει» πάντως, σήμερα σας επιφυλάσσω μόνο καλά νέα!
Για να καταφέρω να κρατήσω την υπόσχεσή μου, δεν θα αναφερθώ καθόλου στα «δικά» μας. Θα διαγράψω από την μνήμη μου PSI, έλληνες πολιτικούς τε και «τεχνοκράτες» κλπ. Αντί για όλα αυτά θα σταθώ σε σπουδαίες εξελίξεις, τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων και συζητήσεων, που συνέβησαν αυτές τις μέρες εκτός Ελλάδας και που μου έδωσαν λόγο να αφεθώ σε μια μικρή αίσθησης αισιοδοξίας.
Πραγματικά, τις μέρες που πέρασαν, συνέβη κάτι που δεν θα το πίστευα πριν μερικούς μήνες. Ο «άξονας του κακού» λύγισε κάτω από το βάρος της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής Κρίσης. Έβαλε νερό στο κρασί του. ¨Όχι πολύ αλλά αρκετό. Εγκατέλειψε (τουλάχιστον στα λόγια) την μανιώδη προσήλωσή του στην Σκοτεινή Πλευρά (θυμάστε το dark side of the Force, στο Star Wars;).
Ποιός είναι ο «άξονας του κακού» που λύγισε; Και τι ακριβώς αναίρεσε; Η απάντηση είναι: Το δίδυμο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας (συν μια σειρά από άλλους «συμβαλλόμενους» διεθνείς οργανισμούς) το οποίο, με ένα μπαράζ δηλώσεων, απομακρύνεται εμμέσως πλην σαφώς από την λογική της λιτότητας ως το εργαλείο καταπολέμησης της Κρίσης.
Όποιος παρακολουθεί την συμπεριφορά του δίδυμου αυτού (ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας) από το 1980 και έπειτα, θα έχει παρατηρήσει μια συγκεκριμένη άποψη-πολιτική την οποία το τρομερό αυτό δίδυμο εφάρμοζε συστηματικά σε όποια χώρα είχε την ατυχία να δεχθεί την επίσκεψη των απεσταλμένων του: Ο μόνος δρόμος προς την επιστροφή από μια κρίση χρέους ήταν η άνευ ενδοιασμού λιτότητα παντού (στις κοινωνικές παροχές, στους μισθούς και τις συντάξεις, στην υγεία, στην παιδεία κλπ). Όποιοι τόλμαγαν να διαμαρτυρηθούν ότι η πολιτική λιτότητας
(α) διαρρηγνύει τον κοινωνικό ιστό και καταστρέφει την κοινωνική συνοχή, και (β) μπορεί να λειτουργήσει σαν μπούμερανγκ επιδεινώνοντας το δημόσιο χρέος μιας χώρας που έχει πιαστεί στην δίνη της ύφεσης, αγνοούνταν επιδεικτικά.
Έτσι, σε δεκάδες χώρες ανά τον κόσμο, το δίδυμο ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας έσπερνε για χρόνια πολλά τον σπόρο της λιτότητας εκεί που πρώτα είχε οργώσει το άροτρο της κρίσης. Αρχικά στον Τρίτο Κόσμο (που βούλιαξε σε χρέη όταν, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, τα επιτόκια πενταπλασιάστηκαν), κατόπιν σε χώρες όπως το Μεξικό, η Λατινική Αμερική, με τελευταίο και πιο αποκρουστικό παράδειγμα την Ν.Α. Ασία και, βεβαίως, την Αργεντινή. Μάλιστα, ήταν τόσο αποκρουστικό το πέρασμα του δίδυμου από την Ν. Κορέα και την Αργεντινή (την περίοδο 1998-2000), που το ΔΝΤ παρά λίγο να πάψει να υφίσταται. Γιατί; Επειδή τα κράτη έκαναν σκοπό της «ζωής» τους να μην χρειαστεί ποτέ ξανά να ζητήσουν την βοήθεια είτε του ΔΝΤ είτε της Παγκόσμιας Τράπεζας. Οπότε, από το 2000 μέχρι την Κρίση του 2008, το ΔΝΤ έμεινε, ουσιαστικά, άπραγο. Το ίδιο, λίγο πολύ και η Παγκόσμια Τράπεζα η οποία, για να σας δώσω ένα παράδειγμα, το 2007 (την χρονιά πριν το Κραχ του 2008) έδωσε δάνεια, σε ολόκληρο τον πλανήτη, λιγότερα από τα χρήματα που επένδυσε η Κίνα μόνον στην… Αγκόλα!
Η Κρίση του 2008, και η μετεξέλιξή της στην Κρίση της ευρωζώνης, έδωσε στο ΔΝΤ μια νέα ευκαιρία, την οποία και άδραξε: να βάλει πόδι στην ευρωζώνη. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τον Μάιο του 2010 οι υψηλά ιστάμενοι του ΔΝΤ δεν πίστεψαν στο Μνημόνιό μας (κι ας το είχαν διαβάσει πολύ καλά, αντίθετα με κάποιους άλλους). Απλά, δέχθηκαν να παίξουν τον ρόλο που ζήτησε από αυτούς να παίξουν η Γερμανία – μόνο και μόνο για να βρουν ξανά λόγο ύπαρξης (μετά την περίοδο απραγίας και «υπαρξιακής κρίσης» τα χρόνια που ακολούθησαν το φιάσκο με την Αργεντινή). [Σε συζητήσεις που είχα από τότε (Μάη του 2010) με ανθρώπους του ΔΝΤ ήταν ξεκάθαρο ότι δεν πίστευαν ούτε στο ελληνικό Μνημόνιο ούτε και στην συνολική ευρωπαϊκή προσέγγιση στην Κρίση της ευρωζώνης. Απλά μας το επέβαλαν κυνικά, λειτουργώντας ως «εκτελεστές» συμβολαίου.]
Όταν ο Strauss-Kahn αντικαταστάθηκε από την Christine Lagarde, δεν σας κρύβω ότι φοβήθηκα πως το ΔΝΤ μπορεί να αρχίσει ξανά να πιστεύει στην πολιτική λιτότητας (για χώρες με δυσβάσταχτα χρέη, όπως η Ελλάδα) την οποία πρέσβευε επισήμως – και μας επέβαλε. Έσφαλα. Υπό την κα Lagarde, λόγω της σοβαρότητας της Κρίσης, το ΔΝΤ όχι μόνο δεν άρχισε να ξανα-πιστεύει ότι η λιτότητα είναι η λύση αλλά, φευ, αυτή την εβδομάδα άρχισε να μιλάει (για πρώτη φορά από το 1971) εναντίον της πίστης στην λιτότητα!
Μήπως έπαθε κάποια παράκρουση η κα Lagarde; Μήπως πρόκειται για μια περαστική μεταβολή της στάσης του ΔΝΤ; Όχι. Πρόκειται για συντεταγμένη αλλαγή πλεύσης του έως πρότινος «άξονα του κακού». Το λέω αυτό επειδή την ίδια βδομάδα είχαμε δηλώσεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση την σοφία της λιτότητας από: (1) επίσημη έκθεση του ΔΝΤ, (2) την κα Lagarde, (3) τον κ. Robert Zoelick, Πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας (σε άρθρο του στους Financial Times), και (4) κοινή δήλωση ανάλογου περιεχόμενου από την κα Lagarde, τον κ. Zoelick καθώς και τους επί κεφαλής των εξής οργανισμών: τον Οργανισμό Διεθνούς Εμπορίου, του Διεθνούς Οργανισμού Υγείας, του Συμβουλίου για την Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα (Financial Stability Board), του ΟΟΣΑ, της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης, του Προγράμματος Τροφίμων του ΟΗΕ και του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας.
Θα ξεκινήσω με μια παράγραφο από το κείμενο που φέρει όλες αυτές τις βαριές υπογραφές: «Οι κυβερνήσεις» αναφέρει «πρέπει να διαχειριστούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα με στόχο την βελτίωση, και όχι την μείωση, της προοπτικής για μεγέθυνση και απασχόληση. Η διαχείριση αυτή πρέπει να γίνεται με τρόπο κοινωνικά ευαίσθητο. Η αύξηση της ανισότητας μας καλεί να δώσουμε πιο μεγάλη προσοχή σε μοντέλα μεγέθυνσης που αγκαλιάζουν περισσότερους ανθρώπους. Πρέπει να πετύχουμε χειροπιαστές βελτιώσεις στο επίπεδο διαβίωσης και στην κοινωνική συνοχή.» Δηλαδή το ακριβώς αντίθετο εκείνου που επιχειρείται σήμερα στην Ελλάδα και την ευρωζωνική περιφέρεια!
Περνάω τώρα στο κείμενο του ΔΝΤ: «Εκείνες οι προηγμένες χώρες που καταφέρνουν να δανείζονται με πολύ χαμηλά επιτόκια, ή έχουν γενικά περιθώριο για να αυξήσουν τον δανεισμό τους, συμπεριλαμβανομένων χωρών της ευρωζώνης (σημ. αναφέρεται καθαρότατα στην Γερμανία), πρέπει να ξανασκεφτούν τον ρυθμό της μείωσης των ελλειμμάτων τους. Αν παρακάνουν την μείωση αυτή, βραχυπρόθεσμα, ώστε να αντισταθμίσουν απώλειες φόρων, τότε θα καταφέρουν να μειώσουν την οικονομική δραστηριότητα, να χάσουν την λαϊκή υποστήριξη για προσαρμογή και να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των αγορών.»
Και σαν να μην έφτανε αυτό, το ΔΝΤ συνεχίζει: «Η σφικτή δημοσιονομική πολιτική χρειάζεται για να αντιμετωπιστεί το χρέος που δημιουργήθηκε τα χρόνια των παχιών αγελάδων. Όμως πρέπει να ασκηθεί με αργούς ρυθμούς που να δίνουν την ευκαιρία για αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης.»
Δηλαδή, το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα και μια σειρά από άλλοι οργανισμοί, την εβδομάδα που μας πέρασε, συντόνισαν τις φωνές τους για να πουν το εξής απλό, αλλά και συνάμα πρωτάκουστο: Η Γερμανία πρέπει να σταματήσει να πνίγει την ελλειμματική ευρωζώνη με μια πολιτική λιτότητα η οποία υποσκάπτει τις ελπίδες για ανάκαμψη με αποτέλεσμα: (α) να απομακρύνεται ακόμα περισσότερο ο στόχος της μείωσης του χρέους (ως ποσοστό του ΑΕΠ) και (β) την απώλεια της κοινωνικής συνοχής και της πολιτικής νομιμοποίησης που έχει ανάγκη η προσαρμογή.
Θα μου πείτε: Λόγια, λόγια, λόγια. Στην πράξη, οι άνθρωποι του ΔΝΤ που βρίσκονται εδώ στην Αθήνα, την ίδια ώρα, απαιτούν να μειωθούν οι κατώτατοι μισθοί, να συρρικνωθεί κι άλλο το ΑΕΠ της χώρας, να διαλυθεί ό,τι ψήγμα κοινωνικής «συνοχής» μας έχει μείνει. Δεν διαφωνώ. Όμως, θέλω να πιστεύω ότι τόσο συντονισμένες ανακοινώσεις ίσως προαναγγέλλουν μια διαμάχη στο εσωτερικό της τρόικα που δεν θα επιρρεάσει την συμπεριφορά των εν Αθήναις «κατώτερων» υπαλλήλων της παρά μόνο εφόσον επέλθει κάποια συμφωνία και με την κα Μέρκελ.
Πάντως, ελπίζω να συμφωνείτε ότι, ό,τι και να σημάνουν τελικά οι συντονισμένες αυτές δηλώσεις, αποτελούν μια λεπτή αλλά υπαρκτή αχτίδα στο σκότος των ημερών. Αυτή η πεποίθηση ενισχύεται από άλλα δύο περιστατικά-δηλώσεις: Το ένα αφορά τον Mario Monti, τον νέο Ιταλό πρωθυπουργό, ενώ το άλλο τον Robert Zoelick, Πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Ξεκινώντας από τον κ. Monti, θεωρώ ελπιδοφόρο που επέλεξε να πει ξεκάθαρα στην Γερμανία ότι, ό,τι και να κάνει η Ιταλία, όσο και να «μεταρρυθμιστεί», η σημερινή δομή του ευρώ δεν θα την αφήσει να παραμείνει στις αγορές. Χρειάζεται βοήθεια από την ΕΚΤ και τις πλεονασματικές χώρες. Πρόκειται για μια γενναία κίνηση για κάποιους, για κίνηση απελπισίας για κάποιους άλλους. Έγκυρος συνομιλητής του κ. Monti μου λέει ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός θεωρεί πως η ώρα των ευρωομολόγων δεν είναι μακρυά. Η Γερμανία δεν είναι ακόμα έτοιμη. Προς το παρόν αποδέχεται να αφήνει την ΕΚΤ να κόβει χρήμα με την σέσουλα και να το δίνει, μέσω των τραπεζών, στα καταρρέοντα κράτη όπως η Ιταλία και η Ισπανία (κάτι που εξηγεί γιατί έχουν ηρεμήσει τα spreads). Ο κ. Monti θεωρεί ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα: Όταν η Γερμανία καταλάβει την υποκρισία του να έχουμε μια ΕΚΤ που (υποτίθεται) δεν χρηματοδοτεί τα κράτη, όταν η ΕΚΤ κάνει ακριβώς αυτό, τότε ίσως να αποδεχθεί την ιδέα του ευρωομόλογου.
Η δική μου ελπίδα είναι ότι, όταν θα είναι «έτοιμη» η Γερμανία (και εφόσον η ευρωζώνη δεν έχει καταρρεύσει ακόμα), το ευρωομόλογο δεν θα είναι έκδοσης όλων των κρατών μαζί αλλά της ΕΚΤ (όπως σας έχω κουράσει να λέω). Γιατί; Επειδή έτσι θα πετύχουμε με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια: Και δεν θα χρειαστεί να εγγυώνται τα δάνεια της περιφέρειας οι γερμανοί (καθώς τα ευρωομόλογα θα τα εκδίδει η ΕΚΤ) και θα μπορεί να γίνεται χρήση αυτών των ευρωομολόγων (της ΕΚΤ) για να συγχρηματοδοτείται ένα μόνιμο πανευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (την ΕΤΕπ). (Ναι, άλλη μια φορά αναφέρω την πρόταση που έχουμε κάνει εδώ με τον Stuart Holland.)
Από πού προκύπτει αυτή η ελπίδα; Από δυο «εδάφια» στην πρόσφατη επιστολή του Robert Zoelick, Πρόεδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας, στους Financial Times. Σε αυτήν αναφέρει τα εξής:
«Όταν μετά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο ο υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ Alexander Hamilton αποφάσισε να αναλάβει η Ομοσπονδία τα χρέη των ελλειμματικών πολιτειών, ανακοίνωσε ότι αυτό θα γίνει μόνο μία φορά. Κατόπιν, οι πολιτείες θα έπρεπε να υπόκεινται στην πειθαρχία της αγοράς. Αμερικανικές πολιτείες ήταν πλέον δυνατόν να χρεοκοπήσουν – και χρεοκόπησαν. Ο στόχος της Γερμανίας πρέπει να είναι να κρατήσει τα κράτη-μέλη υπό την πειθαρχία των αγορών. Όμως ως ένα κίνητρο για να γίνουν αποδεκτές οι μεταρρυθμίσεις, η Γερμανία θα μπορούσε να προτείνει ένα ευρωομόλογο το οποίο να εξυπηρετήσει ένα μέρος των παλαιών χρεών τους.» (Βλέπετε την ομοιότητα με την 1η πολιτική που προτείναμε εδώ, τον Νοέμβρη του 2011;)
Και πως δεν θα ξαναπροκύψουν συστηματικά ελλείμματα στα κράτη-μέλη της περιφέρειας, σύμφωνα με τον κ. Zoelick; Να τι απαντά ο ίδιος:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, θα πρέπει να θέσει τα ανά την Ευρώπη αδιάθετα κεφάλαια στην υπηρεσία των επενδύσεων που είναι αναγκαίο να ακολουθούν τις δομικές μεταρρυθμίσεις.» (Βλέπετε την ομοιότητα με την 3η πολιτική που προτείναμε εδώ;)
Είπαμε: Μπορεί όλα αυτά, το μπαράζ των πιο πάνω δηλώσεων από τον (θα ήθελα να πιστεύω) τέως «άξονα του κακού», να μην βγάλουν πουθενά. Να αποδειχθούν λόγια που τα συμπαρασύρει και τα σκορπά η θύελλα της Κρίσης. Πάντως, νομίζω να συμφωνήσετε: όταν τέτοιες δηλώσεις προβάλλονται στο παρασκήνιο της απόλυτης μαυρίλας μας, φαντάζουν σαν μια όμορφη ηλιαχτίδα.
(*) Για όσους/ες έχετε περιέργεια να δείτε τι κάνω στον Καναδά, πατήστε εδώ.

Οι τενεκέδες βρυχώνται...

Ροΐδη Εμμονές...
και ως επαγγελματίες πολιτικοί, Απέτυχαν
Ανθελληνικό τέρας -εκ των Μαλτέζικων ακτών
Αν κάποιοι της εξουσίας θεωρούν ορισμένους από εμάς τους «ψευδώνυμους» ανθρωποφάγους ή κανίβαλους ας κοιτάξουν κι ας συλλογιστούν τα αποφάγια που άφησαν πίσω τους, αυτό που θέλουν να ονομάζουν «πατρίδα».
Ας μας πουν τι δεν ξεκοκαλίστηκε στα χρόνια των κυβερνήσεών τους, κι ας μας ονοματίσουν κάποιο θεσμό που δεν αυτό-ροκανίστηκε και ποιος από αυτούς απέμεινε αντάξιος τιμητής του ρόλου του, και μετά ας μας κοιτάξουν ευθέως στα μάτια.
Πόσοι λοιπόν «θεσμοί» θα μπορούσαν να θεωρηθούν στη χώρα αξιόπιστοι για να θεωρηθεί –για παράδειγμα- το ποσοστό του χρέους, όπως αυτό ανακοινώθηκε από την ΕΛΣΤΑΤ ως αξιόπιστο…
Πως πρέπει να κριθεί μια δήλωση-απειλή, ενός κορυφαίου υπουργού του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ, του κ. Λοβέρδου, προς τους δύο εισαγγελείς, ότι «θα γίνει μακελειό» εάν θιγεί το «κύρος» και «σπιλωθεί» η αξιοπρέπεια του Παπανδρέου του Γάμα, ενός πρωθυπουργού, που λόγω του κατάλληλου λαϊκού μορφωτικού υπόβαθρο, ανάγει συστηματικά το Ψεύδος σε επιστήμη…
Τι θράσος -αν υπάρχεις- Θεέ.
Γιατί θα πρέπει να θεωρήσουμε ερασιτεχνική ή ακόμα νομότυπη (με το γράμμα του νόμου), ή τυχαία, την επέμβαση του Μηλτιάδη Παπαϊωάννου, που έθεσε ερώτημα στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο σχετικώς με την παραμονή ή αποπομπή των δύο εισαγγελέων που ασχολήθηκαν με το έλλειμμα του 2009.
Πόσο εύκολο είναι να μείνει κανείς αδιάφορος από την ταυτόχρονα συντονισμένη «σύμπτωση» των. κ.κ. Λοβέρδου-Παπαϊωάννου και να μην τους καταλογιστεί δόλος ως προς συγκάλυψη συγκεκριμένων ευθυνών σε συγκεκριμένα πρόσωπα: Παπανδρέου Γάμα και Παπακωνσταντίνου.
Να κλάψει ή να γελάσει κανείς για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας το βράδυ της Τρίτης, όταν σαράντα και πλέον βουλευτές καταψήφισαν διατάξεις του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών. Ναι, καταψήφισαν (δεν κρίνω καλώς ή κακώς) αντιδρώντας εναντίον διατάξεων ενός Μνημονίου που ήδη υπερψήφισαν ( το… διάβασαν; ).
Πόση χλεύη θεωρείται αρκετή να τους περιλούσει.
«Μνημόνιο»
Οι άνεργοι ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο, οι άεργοι χωρίς καν επίδομα ανεργίας καλπάζουν, αυξάνονται οι άστεγοι, ουρές για ένα καρότο, μια σακούλα πατάτες, ένα πιάτο περισσευούμενο κεμπάπ απ’ το σουβλατζίδικο κι οι αυτοκτονίες εμφανίζονται αυξημένες, για πρώτη φορά μια ηλιόλουστη, όμορφη κι αλέγρα μεσογειακή χώρα. Τη δική μας χώρα.
Μέσα σε αυτή τη νοσηρή πραγματικότητα, έρχεται ένας (πάλι «κορυφαίος»), ο κ. Χρυσοχοΐδης, ένας ακόμη εθισμένος με τη πρόσκαιρη δόξα της δημοσιότητας των τηλεπαραθύρων, και σου λέει ότι υπερψήφισε το Μνημόνιο δίχως να το διαβάσει, καθότι είχε «άλλες ασχολίες».
Κάποιοι από εμάς τους «ψευδώνυμους κι ανώνυμους» το πρώτο Μνημόνιο κάναμε τον κόπο, το διαβάσαμε. Με τις ελάχιστες πολιτικοοικονομικές μας γνώσεις καταλάβαμε ότι το βάρος αυτού του πρώτου Μνημονίου έπεφτε στη δραστική μείωση των δημοσίων δαπανών, στο χτύπημα της φοροδιαφυγής, στο κλείσιμο εκατοντάδων αόρατων οργανισμών, στην αποκρατικοποίηση πολυέξοδων κρατικών επιχειρήσεων. Δεν εξετάζω το «καλώς ή κακώς», εκφράζω όμως την απορία μου: Γιατί ενώ το πρώτο Μνημόνιο έριχνε σαφέστατα το βάρος αλλού, οι σοσιαλιστές κυβερνώντες προτίμησαν την εύκολη, επώδυνη και παλιάνθρωπη λύση την οριζόντιας περικοπής μισθών και συντάξεων, και… όχι μόνο μία φορά, αλλά ξανά-και-ξανά. Γιατί. Να υποθέσουμε αφελέστατα ότι δεν διάβασαν το Μνημόνιο. Και για να προλάβω «καλοπροαίρετους» δεν είναι ακριβώς ο στόχος μας, να υμνήσουμε το Μνημόνιο –συνενοηθήκαμε;
Οι ίδιοι. Οι ίδιοι που τώρα διαπραγματεύονται θρηνούν. Το δάκρυ κορόμηλο για τον 13ο και 14ο μισθό. Είναι οι ίδιοι που χωρίς καμία ουσιαστική πρόταση εξόδου από την κρίση, εφαρμόζοντας με κομματικό-πελατειακό κριτήριο μια οριζόντια παρανοϊκή πολιτική εξόντωσης της μικρομεσαίας τάξης. Οι ίδιοι οι εξαρχής (εδώ και δύο χρόνια) υπέρμαχοι μείωσης του μισθολογικού κόστους. Οι ίδιοι που υπονόμευσαν κάθε προσπάθεια για εξορθολογισμό και περιορισμό των κρατικών δαπανών. Επαναλαμβάνω: Οι ίδιοι που δεν είχαν ποτέ καμία οικονομική πρόταση, βύθισαν τη χώρα στην ύφεση ρίχνοντας το φταίξιμο εντέχνως –αποκλειστικά- στους «ξένους που θέλουν να εξαγοράσουν κοψοχρονιά τον Παρθενώνα».
Η βρομιά κι η δυσωδία στη χώρα μας, ονομάζεται ευγενικά «ιδιαιτερότητα». Πολύ σωστά. Γιατί ακόμα και μειώσεις μισθών να μην είχαν γίνει –ακόμα και οι μισθοί να ήταν στο ύψος του μέσου ευρωπαίου, πάλι χαμένοι σε σχέση με αυτούς θα ήμασταν, διότι βλέπετε, οι ευρωπαίοι δεν ξοδεύουν ενάμιση, δύο ή και τρεις μισθούς (και βάλε) επιπλέον σε συνεχείς κι αλλεπάλληλους φόρους κατανάλωσης στα πάντα, δεν ξοδεύουν δεκάρα σε φροντιστήρια, σε ιατρικά, πολεοδομικά κ.α. φακελάκια.
Άλλος ο δικός τους πλανήτης, άλλος ο δικός μας.
Το ίδιο κι ο καπιταλισμός τους.

Το αποκαλυπτικό δεκασέλιδο του "Δεύτερου Μνημονίου"

Capital.gr...
Των Μαρίνα Μάνη, Σπύρου Δημητρέλη

«Δύο μεγάλες αποκρατικοποιήσεις» προσεχώς, προνομιούχες μετοχές, φορολογικό, μειώσεις στα ειδικά μισθολόγια, απολύσεις στο Δημόσιο, επικουρικές.

Ένα δεκασέλιδο πυκνογραμμένο κείμενο παρέδωσε στους «εμπλεκόμενους» με τη νέα δανειακή σύμβαση υπουργούς ο Λουκάς Παπαδήμος μετά τη χθεσινή σύσκεψη στο Μαξίμου.

Το κείμενο αποτελεί, στην ουσία, τις βασικές αρχές του «δεύτερου Μνημονίου», καθώς απαρτίζεται από το σύνολο των υποχρεώσεων που καλείται να αποδεχθεί η χώρα προκειμένου, μαζί με τη συμφωνία για το «κούρεμα», να ανοίξει ο δρόμος προς το νέο δάνειο.

Άλλα σημεία του είναι διατυπωμένα με σαφήνεια (π.χ. για τις επικουρικές τίθεται η «περικοπή μη απαραίτητων παροχών των επικουρικών ταμείων») και άλλα παρατίθενται γενικά για παράδειγμα, γίνεται αναφορά στη μείωση του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους χωρίς ωστόσο να υπάρχει εξειδίκευση ως προς τον κατώτατο 13ο 14ο μισθό.

«Δύο αποκρατικοποιήσεις»

Έτερο σημείο που θεωρείται σημαντικό είναι αυτό που αφορά στις αποκρατικοποιήσεις, καθώς επισημαίνεται η ανάγκη να γίνουν «τουλάχιστον δύο μεγάλες» μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, χωρίς να διευκρινίζεται ποιες και πώς.

Στα «δύσκολα» σημεία ανήκει η νέα αύξηση των αντικειμενικών αξιών (κατά 25% με αναδρομική ισχύ από 1/1/2011) και οι απολύσεις στο Δημόσιο μέχρι το 2015, καθώς γίνεται λόγος για 150.000 λιγότερες θέσεις που θα προέλθουν «από τους υπαλλήλους που θα αποχωρήσουν κι από εκείνους που θα απολυθούν».

Περικοπές δαπανών, όχι νέοι φόροι

Στα «θετικά» του κειμένου εντάσσονται κατά τις ίδιες πηγές η δέσμευση ότι η δημοσιονομική προσαρμογή το 2012 θα επιδιωχθεί να γίνει από τη μείωση των δαπανών και όχι από επιβολή νέων φόρων αν και θα μπει «μαχαίρι» σε φοροαπαλλαγές που έχουν απομείνει. (Ειδικά για την κάλυψη της μαύρης τρύπας του 2011 που ανέρχεται σε 2 δις ευρώ, θα γίνει προσπάθεια να καλυφθεί από περιστολή αμυντικών και φαρμακευτικών δαπανών).

Επίσης, η σαφής αναφορά στη μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κάτι που εκτιμάται ότι θα συμβάλλει στην πιο επιεική αντιμετώπιση του μισθολογικού κόστους στον ιδιωτικό τομέα.

Προνομιούχες και φορολογικό

Όσον αφορά στο κεφάλαιο για τις Τράπεζες, αναφέρεται σαφώς ότι όσες κριθούν βιώσιμες (viable) μετά το κούρεμα, η κεφαλαιακή τους ενίσχυση θα γίνει με έκδοση προνομιούχων μετοχών που σημαίνει ότι η διοίκησή τους δεν θα περάσει σε δημόσιο έλεγχο.

Αναλυτικά, τα μέτρα

Ειδικότερα, η τρόικα στο κείμενο ζητάει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

- Λήψη μέτρων 1% του ΑΕΠ (περίπου 2,2 δισ. ευρώ) προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για το έλλειμμα του 2012, ο οποίος ωστόσο μένει να προσδιοριστεί. Τα μέτρα αυτά πρέπει να είναι αποκλειστικά από την πλευρά των δαπανών και μάλιστα από την περικοπή μεγάλων κατηγοριών δαπανών. Στο πλαίσιο αυτό η τρόικα συστήνει το κλείσιμο δημοσίων φορέων και "μείωση απασχολούμενων", δηλαδή απολύσεις.

Άλλο μέτρο που συστήνουν είναι η μείωση των δαπανών για την υγεία, μέσω μείωσης των δαπανών για φάρμακα (ζητάει τουλάχιστον το 50% των συνταγογραφούμενων να είναι γεννόσημα και μείωση των αμυντικών δαπανών.

Στο κείμενο αναφέρεται πως θα οριστούν πιο λεπτομερώς τα μέτρα στο μέλλον.

- Υιοθέτηση ενός νόμου-πλαισίου για τις επικουρικές συντάξεις που θα συγχωνεύει όλα τα επικουρικά σε ένα ταμείο και θα προβλέπει περικοπές "προνόμια" των επικουρικών συντάξεων για το 2013-2014 σε συνδυασμό με τους στόχους του μεσοπρόθεσμου πλαισίου.

- Πιο αποτελεσματικός έλεγχος των προσλήψεων (εξασφάλιση τήρησης του κανόνα 1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις) μαζί με έλεγχο των προσλήψεων στις αστυνομικές και στρατιωτικές σχολές.

- Μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, δημιουργία χρονοδιαγράμματος. Το χρονοδιάγραμμα που προβλέπει ότι έως τέλος Μαρτίου θα έχει ολοκληρωθεί ο διάλογος για το φορολογικό σύστημα αναφέρεται στο κείμενο ότι είναι πολύ σύντομο.

- Καθορισμός στο μέσον του 2012 των μέτρων περικοπής δαπανών για την διετία 2013-2014 για την εξασφάλιση των δημοσιονομικών στόχων. Μένει να προσδιοριστεί το ύψος του δημοσιονομικού κενού για αυτά τα δύο έτη.

- Εισαγωγή ενός προγράμματος για στοχευμένη μείωση προσωπικού στο Δημόσιο, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης των δημοσιών υπαλλήλων κατά 150.000 έως το 2015. Στο συγκεκριμένο σημείο γίνεται λόγος επί λέξει για απολύσεις.

- Μεταφορά όλης της δικαιοδοσίας για την εποπτεία του ΕΟΠΥΥ και των άλλων ταμείων υγείας στο υπουργείο Υγείας. Οι αρμοδιότητες για την κοινωνική προστασία να περάσουν στο υπουργείο Εργασίας.

- Δημιουργία ενός χρονοδιαγράμματος για τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική και προϋπολογισμό.

- Ορισμός και δημοσιοποίηση διαδικασιών για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες.

- Δημιουργία μιας διυπουργικής επιτροπής για την παρακολούθηση και δημοσίευση κάθε μήνα στο site του υπουργείο Οικονομικών της απόδοσης «των κοινωνικών δαπανών».

- Επίτευξη τριμηνιαίων ποσοτικών στόχων στην ανάληψη υποχρεώσεων του Δημοσίου.

- Αναθεώρηση του νόμου για την ανεξαρτησία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής προκειμένου το διοικητικό συμβούλιο της αρχής να αποκτήσει συμβουλευτικό χαρακτήρα και να ξεκαθαριστεί η «επαγγελματική εξουσία» του προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ ως επικεφαλής αξιωματούχου της και συντονιστή του εθνικού στατιστικού συστήματος. Η συγκεκριμένη απαίτηση της τρόικας «μυρίζει» παρέμβαση στην υπόθεση του φουσκώματος του ελλείμματος του 2009, καθώς το ζήτημα ξεκίνησε από κόντρα μελών του Δ.Σ. της ΕΛΣΤΑΤ και του προέδρου της.

- Νομοθέτηση για τη βελτίωση της ευελιξίας των μισθών.
- Μείωση των μη εργοδοτικών εισφορών κατά 10%.
- Απελευθέρωση των οδικών μεταφορών.
- Άνοιγμα του επαγγέλματος τω συμβολαιογράφων και σε ξένους υπηκόους.

- Περαιτέρω αύξηση των περιορισμών για τους δικηγόρους, με κατάργηση της υποχρεωτικής παρουσίας τους σε πολλές συναλλαγές όταν είναι και συμβολαιογράφος παρόν (εννοούν τα συμβόλαια μεταβίβασης ακινήτων και άλλα).

- Ψήφιση νόμου για την άρση των περιορισμών σε 20 υψηλών αμοιβών επαγγέλματα, όπως ορκωτούς εκτιμητές, λογιστές, φορολογικούς συμβούλους, αναλογιστές, ιδιωτικά σχολεία, φορτοεκφορτωτές, ξεναγούς, μεσίτες και παρόχους πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας.

- Άνοιγμα της αγοράς ενέργειας με πώληση μονάδων της ΔΕΗ.

Τα 13 φορολογικά μέτρα του νέου μνημονίου


Αύξηση των αντικειμενικών τιμών, κατάργηση ρυθμίσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και σαρωτικές παρεμβάσεις στη στελέχωση των φορολογικών υπηρεσιών: πρόκειται για τρία από τα συστατικά του φορολογικού σκέλους των απαιτήσεων της τρόικας που περιλαμβάνονται στο αναλυτικό 10σέλιδο που δόθηκε χθες από τον Πρωθυπουργό στους υπουργούς και έφερε πρώτο στη δημοσιότητα χθες το βράδυ το Capital.gr.

Ειδικότερα, το νέο μνημόνιο που απαιτεί η τρόικα περιλαμβάνει:

-την αύξηση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων κατά 25% αναδρομικά από την 1-1-2012. Η αύξηση αυτή θα οδηγήσει σε αύξηση μιας σειράς φόρων, όπως είναι το χαράτσι των ακινήτων μέσω της ΔΕΗ, ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας, οι φόροι κληρονομιών, γονικών παροχών κλπ.

-κάταργηση των πρόσφατων ρυθμίσεων για τα ληξιπρόθεσμα χρέη και τις οφειλές εισφορών προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Θα πρέπει επίσης να καταργηθεί και η άρση των ποινικών διώξεων και το ξεπάγωμα των περιουσιακών στοιχείων που προσφέρουν αυτές οι ρυθμίσεις.

-απαγόρευση νέων ρυθμίσεων περαίωσης στο εξής

-αλλαγή του ποινικού κώδικα για τα αδικήματα της ενεργητικής και παθητικής δωροδοκίας προκειμένου να καλύπτονται και περιπτώσεις κρατικών λειτουργών στο πλαίσιο ή και εκτός των καθηκόντων τους.

-ο έλεγχος των φορολογικών υπηρεσιών θα πρέπει να περάσει από το πολιτικό επίπεδο στο υπηρεσιακό επίπεδο. Θα πρέπει, σημειώνεται συγκεκριμένα, να τοποθετηθεί ανεξάρτητος από την πολιτική ηγεσία Γενικός Γραμματέας Φορολογικών και Τελωνειακών θεμάτων ο οποίος θα είναι ειδικός σε θέματα φορολογίας.

-οι προϊστάμενοι των φορολογικών υπηρεσιών θα πρέπει να αλλάζουν θέση κάθε δυο χρόνια (rotate).

-αντικατάσταση των προϊσταμένων των φορολογικών υπηρεσιών που δεν αποδίδουν (π.χ. στη ΔΥΟ μεγάλων επιχειρήσεων και στις μεγάλες εφορίες).

-εκπόνηση σχεδίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς στο φορολογικό μηχανισμό.

-σύσταση της υπηρεσίας εσωτερικών υποθέσεων που έχει θεσπιστεί με νόμο του 2011.

-λήψη μέτρων για τη βελτίωση της είσπραξης των εισφορών

-άμεση έναρξη ελέγχου των δηλώσεων πόθεν έσχες των στελεχών του υπουργείου Οικονομικών.

-θέσπιση μέτρων προστασίας από την πολιτεία αυτών που καταγγέλουν και αποκαλύπτουν περιπτώσεις διαφθοράς.

-λήψη μέτρων για την επιτάχυνση των φορολογικών δικών. Το 50% πρέπει να έχουν φθάσει στο στάδιο της ακρόασης έως το τέλος Ιουνίου 2012 και το 85% έως το τέλος του 2012. Όλες οι υποθέσεις θα πρέπει να έχουν εκκαθαριστεί έως το τέλος του 2013 με προτεραιότητα στις υποθέσεις άνω του ενός εκατ. ευρώ.

Τα «ρετιρέ»


Ένα δύσκολο σημείο (που ωστόσο δεν βρίσκεται αντίθετους τους εταίρους) είναι οι νέες μειώσεις μισθών σε συγκεκριμένες κατηγορίες αμειβομένων από τον κρατικό κορβανά (σ.σ. ειδικά μισθολόγια), όπως οι δικαστικοί, οι διπλωμάτες, οι πανεπιστημιακοί, οι γιατροί του ΕΣΥ και οι ένστολοι αν και για τους τελευταίους εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις.

Κατά τις πληροφορίες, η ΝΔ θα προτάξει μειώσεις μισθών στα «ρετιρέ» των πρώην ΔΕΚΟ που δεν εθίγησαν όπως οι υπόλοιπες κατηγορίες εργαζομένων.

Το κεφάλαιο για τις διαρθρωτικές αλλαγές δείχνει να συγκεντρώνει την σύμφωνη γνώμη όλων των κυβερνητικών εταίρων, καθώς ουδείς έχει εγείρει ενστάσεις σε πολιτικές όπως η απελευθέρωση των επαγγελμάτων, οι καταργήσεις-συγχωνεύσεις δημοσίων οργανισμών ή το fast track.

Η δέσμευση των «τριών»

Το περιεχόμενο του δεκασέλιδου μελετάται ήδη από τους κυβερνητικούς εταίρους, ενώ η προσοχή εστιάζεται στην αντιμετώπισή του από τη ΝΔ. Κατά τις πρώτες πληροφορίες, το κείμενο θεωρείται «σε γενικές γραμμές ικανοποιητικό» και τα όποια «γκρίζα σημεία» θα επιδιωχθεί να φωτιστούν πριν από τη συνάντηση που θα έχει ο πρωθυπουργός με τους Γιώργο Παπανδρέου, Αντώνη Σαμαρά και Γιώργο Καρατζαφέρη πιθανότατα αύριο.

Κατά τις επίμονες πληροφορίες πάντως δεν θα ζητηθεί από τους τρεις αρχηγούς να βάλουν τις υπογραφές τους κάτω από αυτό, όπως διαρρέουν κυβερνητικοί παράγοντες που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ.

«Αυτό που θα μεταφέρει ο κ. Παπαδήμος στους δανειστές θα είναι η πολιτική συμφωνία των κομμάτων ότι θα στηρίξουν μέχρι τέλους την κυβέρνηση και το πρόγραμμα που απαιτείται για τη δεύτερη δανειακή σύμβαση», είναι η επωδός.

Με την επισήμανση ότι οι διαπραγματεύσεις γι’ αυτήν θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου.



Πηγή:www.capital.gr

Διορίστε «αρμοστή» να κυβερνήσει στιβαρά τη χώρα

Το κουτι της Πανδωρας ...

Στη συνέντευξη που έδωσε στο Spiegel ο Φόλκερ Κάουντερ πρόεδρος της κοιν οβουλευτικής ομάδας της χριστιανικής Ένωσης της Γερμανίας δήλωσε προκλητικά ότι μία από τις λύσεις για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα θα ήταν να διοριστεί Ευρωπαίος «αρμοστής» ο οποίος θα κυβερνά στιβαρά τη χώρα. Η συγκεκριμένη απαράδεκτη δήλωση δείχνει το εύρος των εναλλακτικών που επεξεργάζονται στη Γερμανία προκειμένου να αντιμετωπίσουν όχι μόνο την Ελληνική αλλά και την Ευρωπαϊκή κρίση.
«Πιστεύω ότι θα ήταν εξαιρετικά προβληματικό να εκδιωχθεί η Ελλάδα από την ευρωζώνη (…) Όμως αν η Ελλάδα αποφάσιζε η ίδια να βγει από την ευρωζώνη, αυτό θα ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό» δήλωσε στη συνέντευξη του ο κ. Κάουντερ τονίζοντας ότι «η πίεση επί της Ελλάδας πρέπει να αυξηθεί» αφού κατά την εκτίμηση του πολύ λίγα έχουν αλλάξει στην Ελλάδα κατά τα δύο τελευταία χρόνια που αντιμετωπίζει μια ανευ προηγουμένου δημοσιονομική κρίση.
«Πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε: Λεφτά θα υπάρξουν μόνο εάν κυβερνηθεί στιβαρά η χώρα – στην ανάγκη μέχρι και από Αρμοστή που θα διοριστεί από την ΕΕ ή από τις ευρωπαϊκές χώρες» και πρόσθεσε «Μόνο πολύ λίγα πράγματα έχουν βελτιωθεί ουσιωδώς στην Ελλάδα, παρά τα πακέτα βοήθειας της ΕΕ και του ΔΝΤ»
«Η Eλλάδα αποτελεί τεράστιο πρόβλημα», συμπεραίνει σε άλλο σημείο της συνέντευξης και καταλήγει: «Το να τεθεί η χώρα υπό κηδεμονία θα ήταν σκληρό μέτρο (…) αλλά ίσως και οι ίδιοι οι Έλληνες να συμφιλιώνονταν τελικά με την ιδέα. Δεν γίνεται μόνο να πληρώνουμε χωρίς να αλλάζει τίποτα»

Βελούδινες λέξεις ηχούν στο Παπαδημιστάν.

ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΒΗΜΑ
Ο υπουργός που βαφτίζει τον όλεθρο απλή "πίκρα, ο πρωθυπουργός που "συμπαρίσταται" στους ανέργους...


Από το "ΠΡΙΝ" (22/1/2011)

«Οικονομική γενοκτονία» χαρακτήρισε κάποτε ο Αλεξάντερ Ρουτσκόι τα πεπραγμένα στη Ρωσία της δεκαετίας του 1990, δηλαδή του γκανγκστερικού καπιταλισμού της εποχής Γέλτσιν. Ο Ρουτσκόι, ο άνθρωπος που συμπύκνωσε σε δυο λέξεις τα οδυνηρά βιώματα των συμπατριωτών του, ήταν αντιπρόεδρος κατά τα δυο πρώτα χρόνια (1991 -93) της οκταετούς διακυβέρνησης του μέθυσου Γέλτσιν.

Ακόμη κι αν οι Times του Λονδίνου δεν είχαν παρατηρήσει το περασμένο καλοκαίρι ότι η Ελλάδα του 2011 αρχίζει να θυμίζει Ρωσία των μέσων της δεκαετίας του ’90 (προθυμία να ξεπουληθεί ο δημόσιος πλούτος και μάλιστα με εξευτελιστικά αντίτιμα, «καλπασμός» της ανέχειας και της ανεργίας, κλπ), εμείς εδώ θα ξέραμε πολύ καλά τι ζούμε. Με μία διαφορά, όμως: η πολιτική μας ελίτ δεν περιλαμβάνει μέθυσους, αλλά εξόχως νηφάλιους τύπους. Τόσο νηφάλιοι και μειλίχιοι είναι, ώστε περιγράφουν τον όλεθρο με λόγια βελούδινα.

«Πικράναμε το λαό για να σώσουμε το έθνος» είπε ο Ευ. Βενιζέλος μιλώντας στο Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ. Πέραν της επανάληψης του ανατριχιαστικού ιδεολογήματος, σύμφωνα με το οποίο κάποιου είδους «εθνική σωτηρία» μπορεί να ξεπηδά από τα αποκαΐδια μιας κοινωνίας, αξιοπρόσεκτη είναι η επιλογή της λέξης που υπογραμμίζει ότι οι άνθρωποι έχουν επίγνωση των συνεπειών του «έργου» τους: «Πικράναμε...». Τόσο κομψά, τόσο απαλά κρίνουν τη διολίσθηση – ενίοτε και την απότομη βύθιση – εκατομμυρίων ανθρώπων στο βάλτο της δυστυχίας και της απελπισίας!

«Πικράναμε...». Μπορείς να πικράνεις με τη συμπεριφορά σου το έτερόν σου ήμισυ ή κάποιο άλλο οικείο πρόσωπο. Μπορεί να σε πικράνει η ομάδα σου, εάν έχει μαύρα χάλια ή ακόμη και η θεία που σου έφτιαξε καφέ, ξεχνώντας να ρίξει τη ζάχαρη. Ακόμη και στην ορολογία που αφορά διελκυστίνδες εξουσίας, η λέξη «πίκρα» δεν αποδίδει συναισθήματα βαρύτερα από όσα νιώθει οποιοσδήποτε υπουργός «αποκαθηλώθηκε» σε έναν ανασχηματισμό ή ο φιλόδοξος πολιτικός ο οποίος απέτυχε να αναρριχηθεί στην αρχηγία του κόμματος. Το ρήμα «πικραίνω» αντί του «ρημάζω» ή «εξαθλιώνω» πιστοποιεί απλώς πόσο τροφαντό είναι το ειδικό, καθεστωτικό λεξικό που χρησιμοποιούν οι σύγχρονες Μαρίες Αντουανέτες. Αν ο Μαρκ Τουέιν μπορούσε να ακούσει την «βενιζέλεια» αποστροφή, τότε θα είχε μια ακόμη αδιάσειστη απόδειξη της ορθότητας της ρήσης του: «Η διαφορά ανάμεσα στην κατάλληλη λέξη και την ... περίπου κατάλληλη, είναι όση και ανάμεσα στην αστραπή και την πυγολαμπίδα».

Για λέξεις έτοιμες να κρύψουν σκέψεις και προθέσεις είχε μιλήσει ο Βολτέρος. Τη δική του δικαίωση στη σημερινή Ελλάδα δεν την υπογραμμίζει τόσο το κουκλοθέατρο του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ (αλήθεια, πώς θα μπορούσαν να αντισταθούν στα Μνημόνια οι μανδαρίνοι που δεν τόλμησαν να πουν «ως εδώ και μη παρέκει» στον ΓΑΠ;), όσο τα λόγια του ίδιου του τραπεζίτη – πρωθυπουργού: «Οι άνεργοι δεν έχουν κατώτατο μισθό ή 13ο και 14ο μισθό». Συγκινητικός, σπαραξικάρδιος πρωθυπουργικός «πόνος» για τους άνεργους! Στην αρχή το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα πνίγηκε – ω του θαύματος- μέσα σε θάλασσες κροκοδείλιων δακρύων για το πόσο αδικημένοι ήταν εν συγκρίσει προς τους «δημόσιους». Τώρα άπαντες οι εργαζόμενοι κηρύσσονται «προνομιούχοι» σε σχέση με τους ανέργους. Έτσι όπως εκδηλώνεται η ... κοινωνική αλληλεγγύη των καθεστωτικών κανίβαλων μάλλον δεν θα αργήσει η στιγμή κατά την οποία θα καταργηθούν πλήρως και τα επιδόματα ανεργίας, για να αρθεί η ... αδικία σε βάρος όσων έπαψαν να τα λαμβάνουν. Το Παπαδημιστάν έχει γίνει απέραντο Αποδημιστάν: Δεν αποδημούν μόνο μισθοί, συντάξεις και δικαιώματα, αλλά και οι ίδιες οι έννοιες...

Προκάτ συγκυβερνήσεις...

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ...

thumb
Η εικόνα διάλυσης που εμφάνισε η κυβέρνηση Παπαδήμου την περασμένη Τρίτη στη Βουλή, κατά την ψηφοφορία για το «μεταρρυθμιστικό» πολυνομοσχέδιο, πρέπει να έχει εκθέσει πολύ άσχημα όσους εσχάτως
- όπως π.χ. υπουργοί, ο ΛΑΟΣ και άλλοι πολλοί
- έχουν βάλει στην ατζέντα τους μια κυβέρνηση «τύπου Παπαδήμου» και για μετά τις επόμενες εκλογές.
Πολύ περισσότερο εκθέτει ως κουτοπόνηρες τις αναφορές περί «κυβέρνησης αρίστων», ιδιαιτέρως όταν αυτοί που τις διατυπώνουν - παρότι ανήκουν στο πολιτικό συνονθύλευμα που διέλυσε και πτωχεύει τη χώρα - περιλαμβάνουν αρρήτως αλλά σαφώς τους... εαυτούς τους μεταξύ των υποτιθέμενων «αρίστων».
Φυσικά όλα αυτά δεν λέγονται ούτε τυχαία ούτε απρογραμμάτιστα, απλώς για να πει ο καθένας την ανοησία του. Μεταφορείς είναι οι άνθρωποι των απόψεων και των επιθυμιών δανειστών και τρόικας. Μια ματιά σε όσα είπαν την Τρίτη κάποιοι κατ’ εξοχήν... «αρμόδιοι» για τα εσωτερικά πολιτικά της χώρας μας είναι ενδεικτικά:
1 Ο επίτροπος για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις Όλι Ρεν: «Είναι ξεκάθαρο ότι χρειαζόμαστε σαφείς δεσμεύσεις από όλες τις πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, ώστε να υπάρχει σαφής στήριξη στο νέο πρόγραμμα. Αυτό αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχει το νέο ελληνικό πρόγραμμα».
2 Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: «Η Ελλάδα πρέπει να υλοποιήσει ό,τι συμφώνησε. (...) Όλα τα κόμματα στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος των εκλογών, πρέπει να συναινέσουν στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ».
3 Η υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Μαρία Φέκτερ: «Στέλνουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην Ελλάδα πως περιμένουμε περισσότερα, σε ό,τι αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Δεν είμαστε ευχαριστημένοι και, μόνο όταν δούμε γραπτό μήνυμα μπροστά μας στο τραπέζι, μπορούμε να συ ζητήσουμε για περαιτέρω βοήθεια».
Στην πραγματικότητα με το αίτημα για νέες γραπτές δεσμεύσεις των ελληνικών πολιτικών κομμάτων -όλων, όπως λέει ο Σόιμπλε, ή των τριών συγκυβερνώντων, όπως λέει η κοινή λογική – ζητείται η πολιτική δέσμευση για πιστή τήρηση όχι μόνο των ήδη συμφωνηθέντων, αλλά και όσων θα προβληθούν ως απαιτήσεις και εκβιασμοί στην πορεία προς την ολοκλήρωση του τριπτύχου
♦ ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης χρέους (PSI),
♦ νέο δάνειο από την τρόικα,
♦ νέα υφεσιακά μέτρα και γενικό ξεπούλημα για την υποτιθέμενη... αποκατάσταση της δημοσιονομικής καταστροφής που προκλήθηκε λόγω της ύφεσης.

Στημένο παιχνίδι
Η κοινή δέσμευση στην πραγματικότητα προεξοφλεί ότι οι τρεις πολιτικές δυνάμεις θα συνυπογράψουν την πλήρη εφαρμογή ενός πολιτικού προγράμματος με βάθος τουλάχιστον μιας δεκαετίας. Επιπλέον θα συνομολογήσουν ότι δεν υφίσταται περιθώριο κανενός είδους... «επαναδιαπραγμάτευσης» όσων συμφωνηθούν σήμερα. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο το PSI, το νέο δάνειο και όλα τα - δίχως τέλος - μέτρα αποτελούν ένα ενιαίο πακέτο, με το κάθε επιμέρους συστατικό του να αποτελεί προϋπόθεση για τα άλλα δύο.
Έτσι όμως προδιαγράφεται και το μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας: συγκυβερνήσεις εκ των προτέρων δεσμευμένες σε ένα προαποφασισμένο πρόγραμμα. Ποιο κόμμα, με εκ των προτέρων υποθηκευμένες τις πολιτικές του επιλογές, θα θελήσει να κυβερνήσει μόνο του επισύροντας την οργή μιας κοινωνίας που έχει ήδη ξεπεράσει τα όρια αντοχής της; Ούτε καν η... «αντιμνημονιακή» Ν.Δ., αν υποτεθεί ότι θα κατάφερνε να διαψεύσει τα προγνωστικά και να κερδίσει αυτοδυναμία.
Ένας σταθερά «μεγάλος» κυβερνητικός συνασπισμός, με τη δύναμη των εταίρων του να αυξομειώνεται, με κάποιους να μπαίνουν στο σχήμα και άλλους να αποσύρονται έως ότου ανασυγκροτηθούν, είναι το επιθυμητό μοντέλο διακυβέρνησης. Με την επιλογή ενός σχήματος «αρίστων» (με... νονά την Άννα Διαμαντοπούλου και με ερώτημα όχι μόνο τη σύνθεση, τα κριτήρια, αλλά και τη διαδικασία συγκρότησής του) να αποτελεί το επόμενο βήμα σε περίπτωση πολιτικού αδιεξόδου.
Πιάνουν θέσεις
Στο πλαίσιο αυτό παρατηρούνται οι ηχηρές -αλλά και άκομψες ή υστερικές ή απλώς... αστείες - διαφοροποιήσεις υπουργών του Παπανδρέου και του Παπαδήμου, οι αναφορές πότε σε «μακελειό», πότε του είδους «δεν διάβασα το μνημόνιο», πότε περί... κοινωνικής δικαιοσύνης, πότε περί προσωπικής θυσίας για τη σωτηρία της χώρας.
Χωρίς να είναι καν ορατό το μέλλον του ίδιου του ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο στην κάλπη, αλλά και ως προς τη συνοχή του και τη βιωσιμότητά του στη σημερινή μορφή, στελέχη και επίδοξοι αρχηγοί του προσπαθούν πάση θυσία να κερδίσουν μια θέση στο σκηνικό -«χυλό» που ετοιμάζουν δανειστές και επιτηρητές.
Την ίδια ώρα ο ΛΑΟΣ ετοιμάζεται να κατακτήσει μια μονιμότερη θέση στη διακυβέρνηση, η Ντόρα Μπακογιάννη προετοιμάζει τη δική της θέση σε αυτό το ελεγχόμενο πολιτικό σκηνικό - έστω και ατομικά, αν δεν μπει στη Βουλή ως κόμμα - και η Δημοκρατική Αριστερά του Φώτη Κουβέλη ταλανίζεται από τις προσωπικές φιλοδοξίες μερίδας στελεχών που βλέπουν τον εαυτό τους ως μελλοντικούς μνηστήρες υπουργικών και άλλων θώκων εφαρμόζοντας το μνημόνιο (!!!) ή ως... διαδόχους του ρημαγμένου ΠΑΣΟΚ στην Κεντροαριστερά.
Και όλα αυτά ενώ το κυβερνητικό «μοντέλο Παπαδήμου» δείχνει τα πολύ στενά όριά του όχι μόνο με την εικόνα οπερέτας που έδειξε προχθές στη Βουλή, αλλά και με τις συνεχείς τριβές μεταξύ των εταίρων του. Ο ρόλος του διαχειριστή της χρεοκοπίας αποδεικνύεται πάρα πολύ δύσκολος ήδη πριν αυτή επέλθει. Αν είτε ένα προσωρινά διαχειρίσιμο «πιστωτικό γεγονός» είτε μια (ελεγχόμενη ή ανεξέλεγκτη) χρεοκοπία είναι το επόμενο βήμα, ποιος είναι βέβαιος ότι μπορεί να το διαχειριστεί με «οικουμενικά» πολιτικά τρικ;
Η ομπρέλα της τρόικας δεν θα είναι αρκετή, αφού ήδη έχουν δρομολογηθεί κατακλυσμιαίες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα. Οι οποίες πολύ δύσκολα θα ανακοπούν. Ιδού η Ρόδος, λοιπόν, ιδού και το... «πήδημα» - κυριολεκτικό και μεταφορικό...

Θ. Αγγελόπουλος: Όταν ο χρόνος γίνεται ο τόπος της ιστορίας ...

αριστερό blog...
Βασίλης Τσιράκης
Βροχή, σιωπή, ομίχλη, ταξίδι, συλλογικότητα, έρωτας, πλάνο σεκάνς, εξορία, ποίηση, ιστορία, αριστερά, μνήμη, θάλασσα, τελετουργικότητα, αγάλματα, σύνορα, προσφυγιά, επανάσταση, αρχαία τραγωδία, περιπλάνηση, είναι ίσως μερικές από τις λέξεις που «καταγράφονται» στην κινηματογραφική γραφή του Θ. Αγγελόπουλου και εμείς θα αποπειραθούμε μέσα από αυτό το σημείωμα να ξετυλίξουμε το νήμα που τις συνδέει.
Ανακαλώντας στη μνήμη μας τις ταινίες του σκηνοθέτη, έρχονται στο μυαλό μας εικόνες που μιλώντας για το χτες σκιαγραφούν το μέλλον, που ψηλαφώντας ανοιχτές πληγές μας τροφοδοτούν με πληροφορίες και υλικό για το σήμερα, που ακουμπούν ανθρώπινες διαδρομές που αγωνιούν να ξαναβγούν στο δρόμο, να ξαναδούν το νόημα του κόσμου και να φτιάξουν το καινούργιο όραμα.
Που ανακαλούν κομμάτια της ιστορίας μέσα από ένα σύγχρονο κοίταγμα του κόσμου. Που δεν αναπολούν μελαγχολικά το παρελθόν, ούτε καταδείχνουν απλά την απόσταση του χθες από το σήμερα. Με σώμα την ιστορία και τη συλλογική μνήμη οι ταινίες του Θ. Αγγελόπουλου προκαλούν όχι την αναπόληση και τη νοσταλγία, αλλά ρωγμές στο χρόνο, όπου το παρελθόν μπλέκεται με το παρόν, όπου το χτες παίρνει θέση στις σύγχρονες αντιθέσεις βγάζοντας στην επιφάνεια μια άλλη πραγματικότητα.
Έτσι η κινηματογραφική γραφή του υποτάσσεται στα παραπάνω και χαρακτηρίζεται από τα πλάνα σεκάνς, για να χωρέσουν τον αδιαίρετο χρόνο που στο έργο του λειτουργεί ως τέταρτη διάσταση, Ο χρόνος γυρνά πίσω, όχι όμως με φλας μπακ, ο χώρος και ο χρόνος συμπλέκονται, διαστέλλονται και συστέλλονται, ο χρόνος γίνεται ο τόπος της ιστορίας, οι εποχές και οι γενιές συνομιλούν άμεσα, χωρίς διαμεσολαβήσεις.
Η χρήση του πλάνου-σεκάνς επιτρέπει τη συμπύκνωση του χρόνου και το ταξίδι στον τόπο γίνεται ταυτόχρονα και ταξίδι μέσα στην ιστορία. Τα άλματα στο χρόνο είναι πρώτα ιστορικά και μετά προσωπικά, ενώ οι νεκροί χρόνοι κυριαρχούν ως σημείο τομής του ανθρωπολογικού και του φιλμικού.
Τα πλάνα είναι εξωτερικά, πανοραμίκ ή τράβελιγκ, αντί για κοντινά και εσωτερικά, υποδηλώνοντας την μακροσκοπική ματιά με τη οποία ο σκηνοθέτης διαβάζει την ιστορία. Πλάνα αργά και μακρινά που επιδιώκουν την αποστασιοποίηση, αλλά και υποδηλώνουν την επικράτηση του συλλογικού απέναντι στο ατομικό. Όπως και η φωνή οf και το espace of που λειτουργούν υποβοηθητικά στη Μπρεχτική αποστασιοποίηση, αποφεύγοντας μ’ αυτό τον τρόπο τη συναισθηματική ταύτιση και τους μελοδραματισμούς
Έτσι τα γεγονότα αναγγέλλονται από τους ηθοποιούς και τα μηνύματα δεν λέγονται με λόγια, αλλά αναδεικνύονται μέσα από τα πλάνα σεκάνς, ενώ οι σκηνές δεν συνδέονται μεταξύ τους αιτιοκρατικά, αλλά οργανικά.
Οι ήρωες δεν είναι χαρακτήρες, αλλά σύμβολα που εκφράζουν τάσεις και ρεύματα της εποχής, βρισκόμενοι σ’ ένα διαρκή διάλογο με την ιστορία, που εντέλει καθορίζει και σφραγίζει την ανθρώπινη ύπαρξη. Έτσι οι ήρωες δέσμιοι και υποχείρια της ιστορίας εκφράζουν - υπό το βάρος μιας πραγματικότητας που τα υπερβαίνει – συλλογικές αγωνίες και πόθους, πόνους και θλίψεις. Είναι θα μπορούσαμε να πούμε η συλλογική συνείδηση μέσα στην αέναη ροή της Ιστορίας.
Να προσθέσουμε ακόμα τις θεατρικές επιρροές όπως αυτές εκφράζονται με την χειρονομία που μας έδωσε κυρίως το μπρεχτικό θέατρο, την τελετουργικότητα ως ένδειξη σεβασμού στη σοβαρότητα του ιστορικού και ανθρώπινου δράματος, αλλά και την ειρωνεία ως μέσου γελοιοποίησης της εξουσίας της άρχουσας τάξης.
Κεντρικός άξονας και στις τρεις περιόδους του σκηνοθέτη είναι το ταξίδι και η περιπλάνηση. Το ταξίδι συνεχίζεται, οι τόποι εναλλάσσονται, οι ήρωες περιπλανιόνται στον χώρο και στον χρόνο. Έτσι οι ήρωες γίνονται εκτός από ταξιδιώτες στον χώρο και μάρτυρες της ιστορικής εξέλιξης, βυθιζόμενοι στο ιστορικό παρελθόν, με τη βοήθεια της συλλογικής μνήμης.
Όπως ακριβώς οι αριστεροί σκηνοθέτες του Χόλυγουντ της δεκαετίας του ’40, έτσι και ο Αγγελόπουλος ξεκινά το μεγάλο του ταξίδι το 1970 με μια «αστυνομική» ταινία με σαφείς κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις. Στην ασπρόμαυρη «Αναπαράσταση» θα επιχειρήσει τους πρώτους πειραματισμούς σχετικά με την κινηματογραφική του γραφή, ενώ οι πρώτες λέξεις του σεναρίου υποδηλώνουν ξεκάθαρα την ατμόσφαιρα των ταινιών που θα ακολουθήσουν:
«Βρέχει… Ένα λεωφορείο έρχεται από το βάθος πολύ σιγά μέσα στη βροχή, μ’ αναμμένα φώτα. Στο βάθος τα βουνά χιονισμένα ανάμεσα στα χαμηλά σύννεφα. Ακούγεται ο θόρυβος της βροχής και το αγκομαχητό της μηχανής του αυτοκινήτου...»
Στην πρώτη τριλογία του σκηνοθέτη, αυτή της δεκαετίας του 70 (Μέρες του 36, Θίασος, Κυνηγοί), κυριαρχεί η ιστορία με την αριστερά σε πρώτο πλάνο, πρωταγωνιστή και ενεργητικό υποκείμενο.
Σ’ αυτή την πρώτη περίοδο του έργου του ο σκηνοθέτης επικεντρώνει το ενδιαφέρον του τόσο στις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, όσο και στους ιδεολογικούς προβληματισμούς στον χώρο της Αριστεράς. Εδώ οι ήρωες είναι φορείς πολιτικών ιδεών και οι μεταξύ τους συγκρούσεις είναι συγκρούσεις μεταξύ ιδεολογιών.
Ο Θ. Αγγελόπουλος τολμά να αγγίξει τα ανοιχτά τραύματα της πρόσφατης ιστορίας, αντί να τα καλύψει ή να απαλύνει τον πόνο τους. Τολμά να οξύνει αντί να στρογγυλεύει τις αντιθέσεις που συνοδεύουν την ιστορική διαδρομή της χώρας, όπως η κατοχή και ο εμφύλιος (Θίασος), η δικτατορία του Μεταξά (Μέρες του 36), τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια (Οι κυνηγοί).
Μια ιδιαίτερη πλευρά που αξίζει να σημειωθεί εδώ είναι και η σχέση που αναπτύσσει ο μύθος με την αρχαία τραγωδία. Έτσι στο Θίασο μπορεί να ανακαλύψει κανείς τη σχέση όλων των προσώπων της ταινίας με τον αρχαίο Μύθο των Ατρειδών.
Μεσολαβεί ο «Μεγαλέξανδρος», η πιο δύσκολη αλλά και η πιο πολιτική ταινία του, κάποιοι τη χαρακτήρισαν κομματική, όπου κυριαρχεί η εσωτερική πάλη στους κόλπους της αριστεράς. Εδώ ο σκηνοθέτης σε ανύποπτο χρόνο ανιχνεύει το μέλλον, επιχειρώντας μια κατάδυση στο εσωτερικό της αριστεράς, με το ζήτημα της εξουσίας να είναι το επίδικο θέμα του «εσωκομματικού» διαλόγου, αλλά και το έδαφος όπου απομυθοποιούνται τόσο οι λαϊκοί ήρωες, όσο και ο ίδιος ο λαϊκός μύθος. Δέκα χρόνια μετά η ιστορία θα τον επαληθεύσει με την κατάρρευση των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού.
«Από τον Μεγαλέξανδρο και μετά βλέπω την αριστερά από τα μέσα, οι ταινίες μου προσπαθούν να ανιχνεύσουν την αριστερά στο εσωτερικό της», δήλωνε ο σκηνοθέτης τον Απρίλη του 89.
Ακολουθεί η τριλογία της δεκαετίας του 80 (Ταξίδι στα Κύθηρα, Μελισσοκόμος, Τοπίο στην ομίχλη), όπου το κοινωνικό κυριαρχεί πάνω στο πολιτικό, με την Αριστερά να εξακολουθεί να είναι παρούσα μέσα από σύμβολα και παραλληλισμούς.
Στη δεύτερη αυτή περίοδο του σκηνοθέτη η πολιτική κατάσταση και οι ιδεολογικές συγκρούσεις δεν βρίσκονται σε πρώτο πλάνο, δεν προσφέρουν δηλαδή την πρώτη ύλη στη μυθοπλασία - αντίθετα αποτελούν το φόντο στο οποίο αναπτύσσεται η αφήγηση.
Η άρνηση του πολιτικού πρόσφυγα να προσαρμοστεί στα νέα πολιτικά δεδομένα (Ταξίδι στα Κύθηρα), η σχέση «μίσους» αλλά και πάθους ανάμεσα στη νεαρή κοπέλα και στον παλιό αριστερό (Μελισσοκόμος), η αναζήτηση ενός μυθικού πατέρα – οράματος (Τοπίο στην ομίχλη), αναδεικνύουν για πρώτη φορά και την εσωτερική - υπαρξιακή πλευρά στο ταξίδι των ηρώων, όχι όμως σαν προσωπική ιδιαιτερότητα αλλά σαν αποτέλεσμα της κίνησης της ιστορίας. Έτσι το προσωπικό πρόβλημα γενικεύεται και κινείται παράλληλα με την κοινωνική πλευρά του, όπως ακριβώς το ταξίδι του πολιτικού πρόσφυγα, της κοπέλας και του μελισσοκόμου ή των παιδιών στο «Τοπίο στην ομίχλη», που μεταπλάθονται τελικά σε ταξίδια που αναζητούν το συλλογικό όραμα.
Στην τριλογία της δεκαετίας του 90 (Το μετέωρο βήμα του πελαργού, Το βλέμμα του Οδυσσέα, Μια αιωνιότητα και μια μέρα), κυριαρχούν τα εσωτερικά ταξίδια των κεντρικών ηρώων (ο πολιτικός που γίνεται αναχωρητής, ο σκηνοθέτης που ψάχνει τα χαμένα φιλμ, ο ποιητής που ανακαλύπτει ότι δεν έζησε την πραγματικότητα), με φόντο τις κοινωνικές αντιθέσεις της εποχής (σύνορα, πόλεμος, μετανάστες).
Εδώ η ιστορία είτε μπλέκεται με υποδειγματικό τρόπο με το παρόν (Το βλέμμα του Οδυσσέα), είτε απουσιάζει (Μια αιωνιότητα και μια μέρα), ενώ η Αριστερά γίνεται βαθμιαία εξωτερικό στοιχείο που αρκετές φορές εισβάλλει σαν ξένο σώμα στην αφήγηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η σεκάνς με το νεαρό που κρατά την κόκκινη σημαία στο λεωφορείο (Μια αιωνιότητα και μια μέρα).
Κι εδώ ο σκηνοθέτης προηγείται των ιστορικών γεγονότων επιχειρώντας να ψηλαφήσει το μέλλον. «Περάσαμε τα σύνορα και είμαστε ακόμα εδώ. Πόσα σύνορα πρέπει να περάσουμε για να πάμε σπίτι μας;», λέει ο ήρωας στο «Μετέωρο βήμα του πελαργού», όπου ότι φαινόταν ακραίο και συμπτωματικό έγινε πραγματικότητα πριν η ταινία προβληθεί στους κινηματόγραφους.
Στην τρίτη αυτή περίοδος που θα μπορούσε να ονομαστεί και υπαρξιακή, ο Θ. Αγγελόπουλος επικεντρώνεται αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο, στην προσωπική τραγωδία, στην ανθρώπινη μοίρα, τα σύνορα, εσωτερικά και εξωτερικά και οι αναφορές στο κοινωνικό περιβάλλον, όπως οι αναταραχές στα Βαλκάνια και η κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, γίνονται το έδαφος για τα εσωτερικά ταξίδια στις ψυχές των κεντρικών χαρακτήρων.
Όμως και πάλι τις περισσότερες φορές το προσωπικό πρόβλημα μετατρέπεται σε κοινωνικό, όπως η εσωτερική εξορία του πολιτικού στο «Μετέωρο βήμα» που παραπέμπει στη συλλογική εξορία των προσφύγων, ή το προσωπικό πρόβλημα του ήρωα στο «Βλέμμα», που μετατρέπεται σε συλλογικό μέσα στη τρέλα του πολέμου.
Αντίθετα στο «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» που κατέκτησε και το 1ο βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών, πέρα από την απουσία της ιστορικής μνήμης, της «ψυχής» των μέχρι τώρα ταινιών του σκηνοθέτη, η σχέση του με το συλλογικό και επομένως με το χρόνο είναι διαφορετική. Έτσι ο χρόνος δεν είναι πια ενιαίος και αδιαίρετος και τα άλματα στην ιστορία γίνονται στα πλαίσια του κλασσικού φλας μπακ που τόσο απέφευγε στις παλιότερες ταινίες του.
Ακολούθησε «Το Λιβάδι που δακρύζει» όπου ο σκηνοθέτης επιχειρώντας να μιλήσει για τον ανθρώπινο πόνο επαναφέρει την ιστορία και μέσα από αυτή αναγκαστικά την αριστερά. Όμως η οπτική γωνία που ξαναγράφει το ιστορικό πλαίσιο είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό του «Θίασου». (Η σύγκριση είναι αναπόφευκτη λόγω του εύρους της ταινίας, της δομής, του μύθου, της τελετουργικότητας κλπ).
Έχοντας χάσει την επαφή με τις σύγχρονες τάσεις ριζοσπαστικοποίησης της κοινωνίας, αναγκαστικά αναζητεί την αριστερά μόνο στο παρελθόν, ενώ η σχέση ατομικού - συλλογικού ανατρέπεται. Έτσι η διαδρομή της Ελένης παραμένει μέχρι τέλους προσωπική και στην καλύτερη περίπτωση παραπέμπει όχι στο κοινωνικό, αλλά στο εθνικό.
Είναι η περίοδος της ραγδαίας ανάπτυξης του ελληνικού καπιταλισμού, της ΟΝΕ και της Ολυμπιάδας, όπου η νέα τριλογία εντάσσεται στο πρόγραμμα της πολιτιστικής Ολυμπιάδας, ενώ το χτίσιμο ενός ολόκληρου χωριού στον πάτο της Λίμνης Κερκίνη κάνει το κόστος της ταινίας να αγγίξει το αστρονομικό για τα ελληνικά δεδομένα ποσό των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Είναι η εποχή που όλες οι κριτικές αποβάλουν ως δια μαγείας την αριστερά από το έργο του και προβάλουν τον επηρεασμένο από την αρχαία τραγωδία ουμανισμό και τον μοντερνισμό του. «Εκπρόσωπος του μοντερνισμού, εμπνέεται από τα αρχαία ελληνικά κείμενα, ισορροπεί ανάμεσα στην ιστορική παράδοση και τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα…», επαναλαμβανόταν σε κάθε σχεδόν ομιλία στο διεθνές συμπόσιο που έγινε προς τιμή του στο πλαίσιο του 41ο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Καμιά λέξη για κοινωνικές αντιθέσεις, για καταπιεσμένους και συλλογικά οράματα.
Έτσι το «Λιβάδι» είναι η μοναδική ίσως ταινία του Θ. Αγγελόπουλου όπου απουσιάζει η εποχή της. Που ενώ μιλά για την ιστορία, το χτες δεν μπλέκεται με το σήμερα στον ενιαίο χωροχρόνο, που η αφήγηση είναι μεν ασυνεχής, αλλά μοιάζει περισσότερο με διακεκομμένη γραμμή παρά με «καρδιογράφημα», όπου τα άλματα στο χρόνο (όταν γίνονται), δεν γίνονται μέσα στα πλάνα σεκάνς αλλά έξω από αυτά.
Με τη «Σκόνη του χρόνου» γίνεται φανερή η απόπειρα του σκηνοθέτη να επικοινωνήσει ξανά με τον «παλιό» εαυτό του, κρατώντας μεν τον άξονα της νέας τριλογίας, (ατομικό-συλλογικό, έρωτας και πολιτική, ως υποκείμενα και αντικείμενα της ιστορίας), αλλά αποφεύγοντας επιμελώς τόσο την τεχνική της συναισθηματικής ταύτισης, όσο και την οπτική της «αβάσταχτης ελαφρότητας» των πραγμάτων.
Όπως είναι φανερή και η αγωνία του να ξαναβρεθεί με τους «κάτω», λέγοντας μας με λόγια, πως «κάποιοι βιάστηκαν να μιλήσουν για το τέλος της ιστορίας», αλλά και δείχνοντάς μας μέσα από μια προκάτ μεν, αλλά περίτεχνη σκηνή (αυτή του σκονισμένου παλιού μουσικού οργάνου), πως η ταξική πάλη συνεχίζεται και στο χέρι μας είναι να βγει ξανά στο προσκήνιο της ιστορίας. Αρκεί να διώξουμε τη σκόνη; Θα ρωτήσουμε εμείς.
Συνοψίζοντας θα λέγαμε πως το έργο του Θ. Αγγελόπουλου μας ταξίδεψε με όχημα τον ποιητικό ρεαλισμό πέρα από τα στενά όρια του κινηματογράφου, συμπυκνώνοντας διαλεκτικά τη τέχνη με την πολιτική και μεταφέροντας στο σήμερα εικόνες από το μέλλον, όπου ο πολιτισμός και μόνο αυτός θα διέπει τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων.
«Η τέχνη είναι η αναζήτηση του ανείπωτου. Με αυτή την έννοια μπορεί να είναι αναζήτηση του αιώνιου», έλεγε σε συνέντευξή του ο σκηνοθέτης στην μηνιαία εφημερίδα των Χανίων Πυξίδα το 2009.
Ο Θ. Αγγελόπουλος δεν έγραφε ποτέ τη λέξη «τέλος» στις ταινίες του. Αλλά τις περισσότερες φορές το τέλος δεν το καθορίζει ο δημιουργός. Έρχεται μόνο του. Απρόσκλητα.
Φιλμογραφία
2008 Η σκόνη του χρόνου
2004 Το Λιβάδι που Δακρύζει
1998 Μία αιωνιότητα και μια μέρα
1995 Το Βλέμμα του Οδυσσέα
1991 Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού
1988 Τοπίο στην Ομίχλη
1986 Ο Μελισσοκόμος
1984 Ταξίδι στα Κήθυρα
1983 Αθήνα
1983 Αθήνα, επιστροφή στην Ακρόπολη
1981 Χωριό ένα, Κάτοικος ένας
1980 Μεγαλέξανδρος
1977 Οι Κυνηγοί
1975 Ο Θίασος
1972 Μέρες του 36
1970 Αναπαράσταση
1968 Εκπομπή

Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012

ΠΑΡΑΜΑΓΑΖΑ

Καρτεσιος ...
Τα παραμάγαζα της Εξουσίας. Σέχτες, δόγματα και βαρεμένοι. Φαλακροί με κοτσίδες, αναστημένοι επαναστάτες των 70’s. Μια λογοδιάρροια ακατάσχετη. Ασυνάρτητη. Με σάλια να πετάγονται από το πάθος.
Κρυμμένες ταμπέλες γκρουπούσκουλων, θαμμένα τσεκούρια του πολέμου που ξεθάφτηκαν για να κυριαρχήσουν με τη λεκτική βία και τη συκοφαντία. Να χτίσουν με μπόλικη λάσπη τους αντιπάλους.
Ποτέ δεν υπήρξε ενιαίο αντι – Μνημονιακό κίνημα στην Ελλάδα. Ούτε για μία μέρα, για μία ώρα. Η κρίση έγινε ευκαιρία για θεωρητικούς της κάθε βασανισμένης ιδεοληψίας.
Βρήκαν χώρο να θυμηθούν. Βρήκαν εξέδρα να ανεβούν και να μιλήσουν. Βρήκαν Σύνταγμα και το έκαναν ρινγκ ουτοπιστικών φαντασιώσεων. Βρήκαν κοινό. Και κατάφεραν να το διώξουν. Να το κάνουν να φύγει τρέχοντας.
Ομαδούλες και παρεάκια, κάτοχοι της μόνης αλήθειας, ιδιοκτήτες αριστεροσύνης, αναγεννημένοι χίπηδες συγκρούστηκαν μεταξύ τους για την Ηγεσία των απλών ανθρώπων που κατέβαιναν με την ελπίδα να σώσουν τις ζωές τους.
Τελικά, ύστερα από δεκάδες ώρες παρακολούθησης επιδειξιών ρητόρων, το κοινό έφευγε κουβαλώντας στα χέρια του τους πρησμένους όρχεις του. Κι έμπαινε στο ίντερνετ, μήπως καταλάβει από κει τί γίνεται, μήπως διαβάσει κάποια ελπίδα.
Αλλά κι εκεί ήταν πιασμένα τα πόστα. Μωροφιλόσοφοι έχτιζαν ναούς ιδεολογικής πίστης και οι ιερείς τους, κρατούσαν λιβανιστήρι στο ένα χέρι και μαστίγιο στο άλλο για να τιμωρούν όσους τολμούσαν να ψελλίσουν ένα δειλό «μα…».
Κι έτσι, σπαταλήθηκαν άνθρωποι, όρεξη, οργή, θυμός, δυναμική, λύσεις. Κι έτσι σήμερα γίναμε θεατές. Και βγαίνουν πρώτοι οι ανθρωποδιώχτες αυτοί να μας κατακεραυνώσουν για την απουσία μας. Αντί να το βουλώσουν επιτέλους! Να σκάσουν!
Ζητάνε ευθύνες επειδή δεν αποδεχτήκαμε τη λύση τους ως λύση μας. Ζητάνε ευθύνες επειδή δεν τους ακολουθήσαμε τυφλά στους παράδεισους του ολοκληρωτισμού που μας υπόσχονταν.
Μας κατηγορούν οι τρελοί για δέσιμο. Ποια τρέλα τελικά ν’ αντέξεις πρώτα; Προτιμούν να μην υπάρξει κανένα αποτέλεσμα, καμία ουσία, καμία λύση, παρά να υπάρξει και να μην είναι οι ίδιοι στην κορυφή. Να μην αναγνωριστούν ως Ηγέτες!
Ακόμη και σήμερα, εδώ που φτάσαμε, τελειωμένοι κι εξαθλιωμένοι, αυτοί επιμένουν να μετατρέψουν τη χλαμύδα τους σε σημαία μας. Ρε δε θέλουμε! Μπορούμε και μόνοι μας. Θα βρούμε τον τρόπο να οργανωθούμε, μην αγχώνεστε τόσο πολύ για εμάς. Κι όταν ξαναμαζευτούμε, μην τολμήσετε να μας βάλετε στο χέρι κάνα κοντάρι με περίεργη σημαία γιατί αυτή τη φορά πρώτα θα το νιώσετε εσείς πάνω σας ή μέσα σας.
Αν θέλετε στρατιωτάκια για τα ιδεολογικά σας μικρομάγαζα ψαρέψτε αλλού. Μπορεί να κουτουλάμε από τις σφαλιάρες των κομματικών super markets, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι θα υποταχθούμε στις δικές σας νοσηρές καταστάσεις κομματικής πειθαρχίας.
Η αλήθεια είναι ότι πέρασε καιρός για να καταλάβουμε το ρόλο σας. Η υστερία σας όμως, που διαρκώς μεγαλώνει για τη «χαμένη ευκαιρία» σας, είναι αποκαλυπτική της μαλακίας που σας δέρνει.
Συνεχίστε να σκοτώνεστε για την ορθογραφία του «αυγού». Ε, την επόμενη φορά που θα συναντηθούμε, είτε αβγό, είτε αυγό, θα το φάτε κι εσείς μαζί μ’ εκείνους που εξυπηρετείτε, συνειδητά ή ασυνείδητα.

"Ακούτε: "Μωρή κοντούλα λεμονιά"

Αίθρα ...
Εβλεπα, έβλεπα και με ρουφούσε το έργο. Είχα δει πολύ σινεμά. Πολύ! Αμερικάνους, ιταλούς, ρώσσους. Ολους. Ρουφηγμένη όπως ήμουνα, και κλαμένη βέβαια από μια στιγμή και μετά, σηκώνεται ένας ψηλός πλατάς, σαν τον Παπασπυρίδη, από την τρίτη σειρά δεξιά και χειροκροτάει. Και σηκώνεται όλο το σινεμά. Κι εγώ! Πονέσανε τα χέρια μου. Προς στιγμήν νόμιζα ότι οι ηθοποιοί θα κάνουν εύσχημες παύσεις όπως στο θέατρο. Εκεί όμως συνέχιζε. Και η μια σκηνή διαδεχόταν την άλλη. Όταν ο Ορέστης με τα γαλανά μάτια βγήκε με το περίστροφο και πυροβόλησε τη μάνα του πάνω στη σκηνή σηκώθηκα εγώ! Πονέσανε τα χέρια μου. Μετά ξαναέκλαψα όταν η Κοταμανίδου στους Κυνηγούς έλεγε «ένα πιάνω δύο αφήνω θα το βγάλω Κωνσταντίνο» και πάλι έκλαψα γιατί το πτώμα του αντάρτη ήταν ζεστό. Το έπιανα με τα χέρια μου. Είχε σφυγμό. Ηταν ο παλήκαρος αντάρτης που μου διηγόταν η μάνα μου στα παιδικά μου παραμύθια. Ενας από αυτούς που συνόδευσαν την κηδεία των πρώτων νεκρών των δεκεμβριανών. Τέτοιος παλήκαρος. Με τα μούσια, με τα φυσεκλίκια. Μετά δεν έκλαιγα. Ρουφούσα μόνο. Το έργο και τη μύτη μου. Σπαρταρούσε η ψυχή μου. Μαζί με τη Σταθοπούλου στο φτηνό ξενοδοχείο και μετά να την κυνηγάνε οι ερυνείες γυναίκες του περιβάλλοντος και να μην μπορεί να απενοχοποιηθεί με τίποτε από το θάνατο του Αγαμέμνονα αλλά με το μάτι γεμάτο από έρωτα. Καβάλησα το ποδήλατο στις μέρες του 36 και ήπια όλο το ρετσινόλαδο που είχε πιει ο πατέρας μου. Δεν έκλαιγα. Είχα σταματήσει να κλαίω σε όλα του τα έργα. Μέχρι που ο Τζώρτζογλου είπε : «έτσι είναι μοναχούλα». Και λίγο ακόμη άντεξα! Μέχρι που βρήκαν το άλογο πεθαμένο έξω από το καφενείο κι εκεί άρχισα να κλαίω μέχρι που τελείωσε το έργο και μέχρι που έφτασα σπίτι μου.

Σκηνές – σκηνές μου έρχονταν προχτές το βράδυ! Τα μπούτια της Χρονοπούλου, η Ρουσσέα μπροστά στις προσφυγικές στο Δουργούτι, η κραυγή μπροστά στη θάλασσα της Θεσσαλονίκης «και η αριστερά Αλέξανδρε?», το ρολόϊ που προβαλόταν στον τοίχο του τζακιού. Ο Μαστρογιάννι σε ένα καφενείο στην Εθνική συναντάει τον Πουλικάκο.

Η Ελλάδα.

Η ιστορία μου.

Η φωνή μου.

Η φωνή της Ελλάδας στον κόσμο. Η φωνή μου βραχνιασμένη από τα συνθήματα. Τα ακούσματα της Ελλάδας στον κόσμο. Ο κόσμος να τον παρακολουθεί όπως τον Βιτόριο ντε Σίκα. Η αριστερά να αποχτάει φωνή. Αυτή τη φωνή που δεν έβγαινε από τον κόμπο που είχε στο λαιμό της. Την δυνατή, την κοσμοπολίτικη, την εμπνευσμένη, την αγωνιώδη, την ερωτική. Του τη χρωστάει η αριστερά τη φωνή της. Του σκηνοθέτη της αλληγορίας που με το θάνατό του υπηρέτησε έναν σκληρό, υπερκόσμιο, πολυδιάστατο συμβολισμό. Αυτόν του ανθρώπου που πεθαίνει πάνω σ’ αυτό που αγαπάει πιο πολύ. Αυτόν του ότι ένας μπάτσος σκοτώνει έναν άνθρωπο. Αυτός του ότι τίποτε δεν γίνεται τυχαία. Αυτόν του ότι ο προικισμένος κι ο φωτισμένος ακόμη και με το θάνατό του έχει να προσφέρει. Ολες οι ανακοινώσεις των αριστερών οργανώσεων για το θάνατό του είχαν κάτι εξαιρετικό, κάτι άλλο από την καθημερινή γλώσσα που έχουν μάθει να μιλάνε. Μαρή κοντούλα λεμονιά τελείωνε η ανακοίνωση του ΝΑΡ. Μαρή κοντούλα λεμονιά Για το θάνατο του ποιητή. Του ποιητή της αριστεράς.
"Ακούτε: "Μωρή κοντούλα λεμονιά""

Ροη αρθρων