Crubellier Balthazar, μεταφραση Χαρης Λογοθέτης, απο monde diplomatique...
Μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, η
ομαλοποίηση της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αφορά και το
ποδόσφαιρο. Οι μεγάλοι σύλλογοι, δομημένοι για πολύ καιρό διαφορετικά
απ’ ό,τι στη Δύση, έγιναν η ευχάριστη ασχολία ολιγαρχών που απέκτησαν
τις περιουσίες τους με αμφιλεγόμενο τρόπο. Το μόνο που ξεχωρίζει είναι
ορισμένοι γραφικοί νεόπλουτοι πρόεδροι.
Οι περισσότεροι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι της Δυτικής
Ευρώπης έχουν συγκροτήσει την ταυτότητά τους γύρω από γεωγραφικούς,
πολιτιστικούς ή και πολιτικούς άξονες. Έτσι, η Μαρσέιγ, στη Γαλλία, ή η
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στο Ηνωμένο Βασίλειο, ξεχωρίζουν από τον
ανταγωνισμό τους με τις ομάδες της πρωτεύουσας. Στην Ισπανία, η Αθλέτικο
Μπιλμπάο είναι γνωστή για τη χρήση παικτών αποκλειστικά βασκικής
« εθνικότητας ». Στην Ανατολική Ευρώπη, αντίθετα, οι κυριότεροι
ποδοσφαιρικοί σύλλογοι προέρχονται από ενώσεις που συνδέονταν με ισχυρές
κρατικές υπηρεσίες ή με επαγγέλματα τα οποία καθορίζουν και το όνομά
τους. Ακόμη και σήμερα, οι διάφορες ΤΣΣΚΑ (CSKA- αρχικά του « Κεντρικού
Αθλητικού Συλλόγου του Στρατού »), Λοκομοτίβ (ομάδες των σιδηροδρομικών)
ή Ντιναμό (σύλλογος του υπουργείου Εσωτερικών) αφθονούν. Βέβαια,
υπάρχουν και τοπικές παραλλαγές : η Στεάουα Βουκουρεστίου (Ρουμανία) ή η
Ντούκλα Πράγας (Δημοκρατία της Τσεχίας) προέρχονται από στρατιωτικές
υπηρεσίες, χωρίς να έχουν πάρει τις συνηθισμένες ονομασίες, κάτι που
ισχύει και για τη Χόνβεντ Βουδαπέστης (Ουγγαρία). Στη Γιουγκοσλαβία, η
Παρτιζάν Βελιγραδίου είχε για πολύ καιρό δεσμούς με την αστυνομία. Και
στην Πολωνία, η Λεχ Πόζναν -με το προσωνύμιο Kolejorz :
« σιδηροδρομικοί »- είχε μακρόχρονους δεσμούς με την κρατική εταιρεία
σιδηροδρόμων.
Οι ιδιαιτερότητες αυτές αμβλύνθηκαν κατά τη δεκαετία του
1990, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, στην οποία το
υπουργείο Άμυνας παραμένει σημαντικός μέτοχος. Για τους άλλους
συλλόγους, πρόκειται απλώς για « ταμπέλες », στις οποίες οι οπαδοί
μοιάζουν πολύ πιστοί, όπως δείχνει η ατυχής και, τελικά, αποτυχημένη
απόπειρα του εθνικιστή προέδρου της Κροατίας, Φράνιο Τούτζμαν, να
μετονομάσει, το 1993, την Ντιναμό Ζάγκρεμπ σε « Κροάσια Ζάγκρεμπ ».
Το ανατολικό τμήμα της Ευρώπης προσχώρησε με ζήλο στους
κανόνες του σύγχρονου ποδοσφαίρου, σε σημείο που η εικόνα του μοιάζει με
μια παραμορφωμένη αντανάκλαση των δυτικών παθογενειών : οι ατζέντηδες
των ποδοσφαιριστών αποφασίζουν για τα πάντα, οι μεταγραφές
πραγματοποιούνται χωρίς πραγματική αθλητική λογική, ενώ οι διαφορές
ανάμεσα στους προϋπολογισμούς των ομάδων μεγαλώνουν συνεχώς.
