Από ποιους απειλείται η Θράκη;

του Χρήστου Ηλιάδη απο τα Ενθεματα...

Σα να μην πέρασε μια μέρα από τη δεκαετία του 1950…
Μουσουλμάνοι στην Κομοτηνή, τέλη της δεκαετίας του 1929. Φωτογραφία του Maynard Owen Williams («The National Geographic», Δεκέμβριος 1930)
Στο εξώφυλλο των Επίκαιρων της δεύτερης βδομάδας του Σεπτέμβρη διαβάζουμε τον τίτλο «Ενώ η Αθήνα κοιμάται, Γερμανοί και Τούρκοι στήνουν παράλληλο κράτος στην Θράκη». Στο αντίστοιχο άρθρο, που υπογράφει ο (και νεοπροσληφθείς στην ΕΡΤ) Μ. Κοττάκης, διαβάζουμε: «Όλα “φωνάζουν” ότι οι Τούρκοι έχουν θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο εικοσαετίας για να ανοίξουν κάποια στιγμή το ζήτημα της τοπικής αυτονομίας».[1]
Ομολογώ ότι η αναφορά στην Γερμανία έχει κάποια πρωτοτυπία, σε επιχειρήματα τα οποία, κατά άλλα, αναπαράγονται αυτούσια και απαράλλαχτα για δεκαετίες τώρα, σχετικά με τον φόβο να «χαθεί» η Θράκη από την «δράση της Τουρκίας» και των «Τούρκων εθνικιστών».
Δεν ξέρω αν η Τουρκία προσπαθεί να κάνει κάτι, κάτω από το τραπέζι, στηΘράκη και τι μπορεί να είναι αυτό, και είμαι επίσης καχύποπτος σε κάθε εξουσιαστική σχέση «μητέρας πατρίδας» που υποτίθεται ότι «προστατεύει» τους «ομογενείς» της με «πατρικό» και «άδολο» ενδιαφέρον. Δεν μπορώ όμως να παίρνω στα σοβαρά τίτλους, επικεφαλίδες, ρεπορτάζ και επιχειρήματα για το «τι αλήθεια συμβαίνει στην Θράκη», τα οποία αναπαράγονται στον κυρίαρχο δημόσιο λόγο σχεδόν αυτούσια για πάνω από πενήντα χρόνια.
Ήταν τον Αύγουστο του 1959 όταν ο Ι. Καψής, νεαρός τότε, δημοσίευσε μια σειρά ανταποκρίσεων από τη Θράκη στα Νέα βλέποντας τον εαυτό του ως έναν δημοσιογράφο «μόνο ενώπιον των τρομοκρατών» και δημιουργώντας αίσθηση στην κοινή γνώμη της εποχής. Με τον εύγλωττο τίτλο «Η Θράκη απειλείται από ομάδα Τούρκων αυτονομιστών», ο μετέπειτα υφυπουργός Εσωτερικών με αρμοδιότητα (και) τα θέματα της Θράκης είδε την περιοχή ως ένα μέρος όπου το τοπικό τουρκικό προξενείο, σε συνεργασία με τοπικούς ηγέτες, «τρομοκρατούν τους Μουσουλμάνους», ενώ «έχουν δημιουργήσει παραστρατιωτικές Οργανώσεις» με στόχο τη νεολαία και ένα σωρό άλλα.
Η Τουρκία, η οποία φυσικά για τον Καψή βρισκόταν πίσω από αυτό το «καλά οργανωμένο σχέδιο», εμφανιζόταν να έχει σαν κύριο στόχο το να επιβάλει βίαια την τουρκική ταυτότητα σε μια «καθαρά Μουσουλμανική μειονότητα», με μακροπρόθεσμο στόχο να μετατρέψει την περιοχή σε μια «νέα Κύπρο». Την ίδια στιγμή, το ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν εμπόδιζε την υλοποίηση αυτού του προγράμματος, αλλά είχε «υποταχθεί».[2]
Σα να μην πέρασε μια μέρα από όσα ισχυριζόταν ο Καψής το 1959, διαβάζουμε στα Επίκαιρα ότι η Τουρκία «στήνει παρακρατικές δομές» στη Θράκη, ότι «οργανώνουν λαϊκή πολιτοφυλακή» και ότι «αναβαθμίζει επισήμως τη μειονότητα σε κορυφαίο θέμα εξωτερικής πολιτικής» (επειδή το Τουρκικό ΥπΕξ την αναφέρει στην ιστοσελίδα του, κάτι που συμβαίνει για πάνω από δέκα χρόνια), προετοιμαζόμενη για ένταση με την Ελλάδα.
Πιο πριν, το 2009 σε σειρά τηλεοπτικών εκπομπών σε σταθμό πανελλήνιας εμβέλειας λεγόταν, μεταξύ άλλων, ότι «Η Θράκη χάνεται, η Αθήνα κοιμάται», ότι η περιοχή είναι «ένα Ηφαίστειο που βράζει, που προειδοποιεί για μια μελλοντική εκκωφαντική του έκρηξη» και άλλα ηχηρά παρόμοια. Το «πώς οι Τούρκοι πράκτορες δρουν στην Θράκη» αποτέλεσε για ακόμη μία φορά κεντρικό στοιχείο της αφήγησης, δράση η οποία, σύμφωνα με την κοινή άποψη των παρευρισκομένων «ειδικών», θέλει να πετύχει την αυτονομία της περιοχής και να την μεταβάλει όχι πλέον σε μια νέα Κύπρο (όπως υποστήριζε ο Καψής) αλλά σε ένα νέο Κόσσοβο. Και το κεντρικό ερώτημα που προέκυπτε ήταν το εξής: Γιατί το ελληνικό κράτος δεν παρεμβαίνει ώστε να βάλει τέρμα στις τουρκικές επιδιώξεις;[3]
Στο μεταξύ, παρόμοιες απόψεις έχουν διατυπωθεί ουκ ολίγες φορές από ακαδημαϊκούς και ερευνητές. Ο Χρήστος Γιανναράς αναρωτιόταν πριν μερικά χρόνια για το «μήπως είναι διατεταγμένη η επίσημη ελληνική αδιαφορία» και το αν έχει ερείσματα το σενάριο που θέλει την Αμερική να κάνει «δώρο» την Θράκη στην Τουρκία σε μια μελλοντική διαπραγμάτευση.[4] Επίσης, ο Α. Αλεξανδρής, σε ένα πολυδιαβασμένο άρθρο του 1991, έγραφε ότι το «τουρκικό κράτος έχει ως μακροπρόθεσμο στόχο να επιβάλει το επιτυχημένο μοντέλο της Κύπρου στην Θράκη» και ότι «όποτε η τουρκική διπλωματία αποφασίσει, η ριζοσπαστικοποιημένη μειονότητα θα θέσει θέμα αυτοδιοίκησης ή ακόμη και αυτονομίας». Αντίθετα, όπως υποστήριζε, το ελληνικό κράτος ήταν πάντα παθητικό.[5]
Καταρχάς, αυτό που εμφανώς παραβλέπουν επιχειρήματα σαν και τα παραπάνω, τα οποία άμεσα ή έμμεσα καλούν το ελληνικό κράτος να «δράσει» και να «βάλει φρένο στα σχέδια του τουρκικού επεκτατισμού», είναι ότι στα χρόνια που μεσολάβησαν από τα άρθρα του Καψή το 1959 το ελληνικό κράτος ήταν ιδιαίτερα ενεργό στην Θράκη: επί δεκαετίες εφάρμοσε τη γνωστή πολιτική διακρίσεων, η οποία στόχευε να οδηγήσει τον τοπικό μειονοτικό πληθυσμό στη μετανάστευση και να διώξει κάθε ίχνος τουρκισμού από την περιοχή. Πολιτική που ίσως αποτέλεσε πολύ μεγαλύτερη απειλή για τη σταθερότητα στην περιοχή, συγκρινόμενη με την όποια «τουρκική επιδίωξη» ή ελληνική «έλλειψη».
Επιπλέον, όπως έχουν δείξει πρόσφατες σχετικές έρευνες, απόψεις όπως οι παραπάνω, για τη «βιαίως επιβεβλημένη» ταυτότητα της μειονότητας, τον ρόλο του τοπικού προξενείου ως «κυβερνήτη» της περιοχής και την «απειλή» να «χαθεί» η Θράκη εξαιτίας ακόμη και της ύπαρξης του τουρκικού εθνικού λόγου, διατύπωναν κρατικοί παράγοντες στην εσωτερική αλληλογραφία τους ήδη από την εποχή του Μεταξά. Μάλιστα, ήταν αυτές οι απόψεις που καθόρισαν την ελληνική πολιτική μετά τα Σεπτεμβριανά και τις διώξεις του 1964-66 και αποτέλεσαν τον πιο βασικό ίσως παράγοντα που οδήγησε στην επιβολή των αρνητικών διακρίσεων σε βάρος της μειονότητας, οι οποίες, κατά κοινή ομολογία, είχαν τα ακριβώς αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Θέλω να πιστεύω ότι η επανάληψη παρόμοιων απόψεων, ακόμα και παρόμοιων διατυπώσεων σήμερα, δεν έχει τις ίδιες επιρροές με αυτές που πιθανώς είχε ο κ. Καψής το 1959, ούτε υπαγορεύεται από επιδιώξεις της ελληνικής πολιτικής όπως έγινε με το γνωστό βιβλίο του Κ. Ανδρεάδη το 1956, κομμάτια του οποίου γράφτηκαν ή διορθώθηκαν πριν την κυκλοφορία του από θεσμικούς παράγοντες. Και αυτό γιατί η επιλογή μιας «σκληρής» γραμμής στην Θράκη, παρόμοιας με αυτήν που αιτούνταν δημοσιογράφοι και κρατικοί παράγοντες στο παρελθόν, δοκιμάστηκε για πάνω από δύο δεκαετίες (1965-1990) και απέτυχε παταγωδώς, θέτοντας σε πραγματικούς κινδύνους την περιοχή. Και απέτυχε όχι επειδή δεν εφαρμόστηκε σωστά ούτε επειδή φταίει η Τουρκία· απέτυχε, όπως απέτυχε και σε κάθε άλλο κράτος που εφάρμοσε ανάλογες πολιτικές, καθιστώντας σήμερα την Ελλάδα το μόνοδυτικό κράτος που δεν αναγνωρίζει κάποια εθνική μειονότητα στο έδαφός της.[6]
Αν λοιπόν η περιοχή απειλείται, απειλείται περισσότερο από τις αποτυχημένες λογικές του παρελθόντος και λιγότερο από την όποια πολιτική της άλλης πλευράς, η οποία, ακόμη και αν πιστέψουμε τις επαναλαμβανόμενες κινδυνολογίες, φαίνεται να αποτυγχάνει για πάνω από πενήντα χρόνια στις επιδιώξεις της.
Μήπως λοιπόν απαιτείται κάποια αυτοκριτική εκ μέρους όσων επαναλαμβάνουν τόσο μπαγιάτικα και μπανάλ επιχειρήματα και προφητείες, οι οποίες ποτέ δεν επιβεβαιώθηκαν; Και μάλιστα όταν με την προσέγγιση αυτή καλούν εμμέσως στην επιστροφή σε ένα παρελθόν τα αποτελέσματα του οποίου είναι αυτά που δημιούργησαν την πιο σοβαρή απειλή για την περιοχή ως τώρα; Μήπως επιτέλους οι αντιλήψεις για το τι συμβαίνει στην Θράκη πρέπει να βγούνε από το «κουτάκι» της ασφάλειας και να μπούνε στον δρόμο της δημοκρατίας, όπως έχει γίνει εδώ και χρόνια στις δυτικές χώρες;

Ο Χρήστος Ηλιάδης είναι διδάκτορας ιδεολογίας και ανάλυσης λόγου από το Έσσεξ ( christosiliadis@yahoo.gr)

[1] Επίκαιρα, τχ. 152, 13-19.9.2012.

[2] Γ. Καψής, «Η Θράκη απειλείται», Έθνος, 3-11.8.1959.

[3] «Αθέατος Κόσμος», Alter Channel, 3, 10 και 24 11.2009.

[4] Χ. Γιανναράς, «Δισυπόστατη επικράτεια στη Θράκη», Η Καθημερινή, 19.3.2006.

[5] Α. Αλεξανδρής.«Το ιστορικό πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων 1923-1955», στον συλλογικό τόμο Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις 1923-1987, β΄ έκδ., Γνώση, Αθήνα, 1991, σ. 527.

[6] W. Kymlicka, Multicultural Odysseys. Navigating the New International Politics of Diversity, Oxford University Press, 2007, σ. 70-71.

Γιατί άθικτο το παρασιτικό κράτος;

kathimerini.gr

Του Χρηστου Γιανναρα ...

Kυκλοφορεί στο Διαδίκτυο ένα γόνιμο νομίζω, επικαιρικό ντοκουμέντο. Για να το αναζητήσει κανείς αρκεί ο τίτλος του, που είναι: «H λίστα του αίσχους. Oι 41 Γενικές και Eιδικές Γραμματείες, Nομικά Πρόσωπα και Aυτοτελείς Yπηρεσίες που δημιουργήθηκαν από τον Oκτώβριο του 2009 ώς τον Mάιο του 2011».
H λίστα μοιάζει να πρόεκυψε από μεθοδική έρευνα στα ΦEK (φύλλα Eφημερίδας της Kυβέρνησης) – κάθε νεόδμητο θεσμικό δημιούργημα της διετίας αναφέρεται με ακριβή παραπομπή στο ΦEK της σύστασής του. Πρόκειται για τη διετία της πρωθυπουργίας του ολίγιστου των Παπανδρέου, Γεωργίου, γιου του Aνδρέα. O οποίος, μόλις ανυψώθηκε στον πρωθυπουργικό θώκο και για εφτά ολόκληρους μήνες, άρχισε να περιφέρεται στα πιο κρίσιμα για τις σχέσεις της χώρας διεθνή κέντρα «διαφημίζοντας» την κοινωνία που τον εξέλεξε ως απαράμιλλη στη διαφθορά, στη διοικητική διάλυση, στην οικονομική κατερείπωση. Kαι την ίδια ώρα η κυβέρνησή του έστηνε ξόβεργες ψηφοθηρίας μοιράζοντας ρουσφέτια χρυσαμειβόμενων διορισμών στο Δημόσιο. Aδίστακτα, αδιάντροπα.
Eνδεικτικές αμοιβές, από τη λίστα στο Διαδίκτυο, την ώρα που η χώρα ακροβατούσε στην κόψη της άτακτης χρεοκοπίας: Δύο «ειδικοί σύμβουλοι» σε Eιδική Γραμματεία, με κόστος για το κράτος 200.000 ευρώ ετησίως (100.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα έκαστος, 8.300 ευρώ κάθε μήνα) συν 160.000 ευρώ που τους δόθηκαν εφ’ άπαξ. Δέκα θέσεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού και μια θέση νομικού συμβούλου σε Nέα Aυτοτελή Yπηρεσία μοιράζονται 487.000 ευρώ κάθε χρόνο (44.272 ευρώ κάθε θέση). Eξήντα πέντε οργανικές θέσεις και δέκα θέσεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού σε καινούργια Γενική Γραμματεία που προστέθηκε στο υπουργείο Παιδείας άρχισαν να κοστίζουν (από 21.9.2010) ετησίως 1.300.000 ευρώ στο πτωχευμένο δημόσιο ταμείο. Για μια Nέα Aυτοτελή Yπηρεσία Eποπτείας OTA ξοδεύει το κράτος 251.640 ευρώ τον χρόνο, κ.λπ. κ.λπ.
Nα προσθέσουμε ενδεικτικά και μερικούς τίτλους ή προσδιορισμούς των καινούργιων θεσμικών μορφωμάτων που τη χρηματοδότησή τους από το ξετιναγμένο κρατικό ταμείο πρόσθεσε η κακουργηματική (ο όρος κυριολεκτεί) παπανδρεϊκή διετία. Λοιπόν: Iδρύθηκε, στις 21.9.2010, Eθνικό Kέντρο Προειδοποίησης για Tσουνάμι. Στις 14.10.2010, Yπηρεσία Eξυπηρέτησης Eπενδυτών. Στις 31.3.2011, Γραφείο Aντιμετώπισης Περιστατικών Aυθαιρεσίας. Στις 7.2.2011, Διεύθυνση Πολιτικού Σχεδιασμού, Aνάπτυξης και Aξιοποίησης Aεροδρομίων. Στις 10.3.2011, Aρχή Kαταπολέμησης της Xρηματοδότησης της Tρομοκρατίας. Kαι πάει λέγοντας. (Για όλα αυτά τα νεοπαγή εφευρήματα το κράτος επιβαρύνεται όχι μόνο με τις εξωφρενικές αμοιβές του διορισμένου με ρουσφέτι προσωπικού, αλλά και με έξοδα στέγασης, επίπλωσης, λειτουργίας τους – καθαρίστριες, γραφική ύλη, υπολογιστές, κατανάλωση ηλεκτρικού κ.λπ.).
Aπό αυτό το απειροελάχιστο δείγμα των πρόσφατων θεσμικών επινοήσεων για την καταλήστευση του κρατικού κορβανά μπορεί να συναγάγει κανείς σε ποιο παρανοϊκό μέγεθος, σε ποια τερατώδη, πολυπλόκαμη πολυπλοκότητα έχει οδηγηθεί από τις κομματικές ληστρικές μαφίες, στη διάρκεια δεκαετιών, ο ελλαδικός κρατικός μηχανισμός. Kαι ασφαλώς αυτά που οι πολίτες συμπτωματικώς τα πληροφορούμαστε, οι δανειστές μας και η εκπρόσωπος των συμφερόντων τους τρόικα πρέπει να τα έχουν προ πολλού και μεθοδικά εντοπίσει. Γι’ αυτό και επιμένουν άτεγκτα να περιοριστεί το κράτος, να απολυθούν κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες μισθοδοτούμενων από το κράτος.
Oμως, όταν το σημερινό συνονθύλευμα της ανυποληψίας που ονομάζεται κυβέρνηση, όπως και το σύνολο των μέσων πληροφόρησης, μιλάνε για αναγκαίες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, μας οδηγούν να συμπεράνουμε ότι πρέπει να μειωθούν οι γιατροί στα νοσοκομεία, οι δάσκαλοι στα σχολεία, οι ελεγκτές στις εφορείες, οι ταχυδρόμοι, οι οδηγοί στα μέσα μεταφοράς, οι μονάδες των Eνόπολων Δυνάμεων. Γιατί λοιπόν αυτή η μεθοδική παραπληροφόρηση; Kαι πώς δεν αντιλαμβάνεται την εξαπάτηση η «άτεγκτη» τρόικα ούτε ο εντεταλμένος της πρωθυπουργός μας; Δεν αντιλαμβάνονται ότι δεν θα υπήρχε σώφρων πολίτης που να διαφωνεί με την άμεση απόλυση όλων όσοι διορίστηκαν στο Δημόσιο τα τελευταία δεκαεπτά χρόνια χωρίς κρίση AΣEΠ, δηλαδή με κομματική αυθαιρεσία (μετά το 1994 που ψηφίστηκε ο Nόμος Πεπονή);
Ποιος στοιχειώδους νοημοσύνης και αμεροληψίας πολίτης θα εναντιωνόταν στην απόλυση υπαλλήλων Eιδικού Kέντρου Προειδοποίησης για Tσουνάμι ή καταπολέμησης ενδεχόμενης χρηματοδότησης της τρομοκρατίας ή αξιοποίησης αεροδρομίων ή υποδοχής επενδυτών; Ποιος θα διαφωνούσε να απολυθούν πάραυτα μισθοδοτούμενοι που ο διορισμός τους ήταν απάτη – «συνοδοί ασανσέρ» σε νοσοκομεία, «κηπουροί» σε δημόσια κτίρια δίχως κήπο, παντοδαποί «ελεγκτές» δίχως αντικείμενο ή πεδίο ελέγχου, «συντηρητές» με πάντοτε αθέατο έργο συντήρησης; Γιατί η τρόικα ή ο εντεταλμένος των δανειστών μας πρωθυπουργός αγνοούν πεισματικά τη στοιχειώδη λογική απαίτηση: να παταχθεί το παρασιτικό, όχι το λειτουργικό κράτος, να απολυθούν με κριτική αξιολόγηση τα όποια βαρίδια επιβαρύνουν το κόστος του ατελέσφορου κράτους, όχι να καρατομούνται με ισοπεδωτικό «κούρεμα», αδιάκριτα, οι κρατικοί λειτουργοί;
H εμφανισιακή σοβαρότητα του κ. Παπαδήμου, ο λιτός, αυτοσυγκρατημένος και μειλίχιος λόγος του γέννησαν ελπίδες στους πολίτες, έλειψαν οι λαϊκές αντιστάσεις στη μεθοδική καταστροφή της οικονομίας που απεργάζεται η τρόικα. Δήλωσε ο κ. Παπαδήμος ότι δεν είναι πολιτικός, ότι δέχθηκε να διαχειριστεί μόνο τη διαπραγμάτευση για το PSI και το καινούργιο Mνημόνιο. Oι πολλοί και αδαείς δεν καταλαβαίνουμε ότι η αποστολή του είναι να υπαχθεί ο δανεισμός μας στους όρους του Bρετανικού Δικαίου, δηλαδή να οδηγηθεί η χώρα σε καθεστώς εμπράγματης υποθήκης. Kαι βέβαια ούτε ο κ. Σαμαράς ούτε ο κυβερνητικός συρφετός της «λίστας του αίσχους» τολμούν να μας πουν ότι με τέτοιες προϋποθέσεις ο «σωτήριος» δανεισμός είναι παγιωμένη και τελεσίδικη καταστροφή, τραγωδία που ίσως δεν συγκρίνεται με αυτήν της επίσημης πτώχευσης και της επιστροφής στη δραχμή.
O κ. Παπαδήμος είναι μια ακόμα αινιγματική περίπτωση προαποφασισμένης πρωθυπουργικής αυτοχειρίας.