Old Boy...
Oμολογώ ότι έχω διαψευστεί διπλά. Πρώτον δεν πίστευα ότι θα προκηρυχθούν τώρα εκλογές και δεύτερον αφού προκηρύχθηκαν πίστευα ότι η ψυχολογική τρομοκρατία θα έφτανε σε πρωτοφανή επίπεδα. Κι όμως, αντί για την ασταμάτητη απειλή του χάους στο οποίο θα πέσουμε αν δεν ψηφίσουμε τα σωστά κόμματα, ζούμε μάλλον βουβή προεκλογική περίοδο. Και δεν μπορώ να ταιριάξω αυτό το σκηνικό με το σκηνικό της προηγούμενης διετίας, δεν μπορώ κυρίως να το ταιριάξω με αυτό το όργιο που προηγήθηκε λίγο πριν ψηφιστεί το δεύτερο μνημόνιο, όταν το γάλα, τα φάρμακα, το πετρέλαιο και ο αέρας που αναπνέουμε θα εξαφανίζονταν άπαξ δια παντός, αν δεν πειθαρχούσαμε.
Τώρα ξαφνικά μας αφήνουν να αποφασίσουμε εμείς για την τύχη της χώρας; Τόσο εμπιστοσύνη μας έχουν; Τόσο εμπιστοσύνη έχουν πως όσο και να καταρρακωθούν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, θα καταφέρουν να σχηματίσουν μαζί κυβέρνηση για έναν τελευταίο γύρο, για μια τελευταία -κοινή αυτή τη φορά- παράσταση; Έχουν μετρήσει τα ποσοστά και έχουν αποφανθεί πως και στην χειρότερη εκδοχή τους βγαίνουν, έστω και οριακά; Έχουν καβάντζες σε μικρότερα κόμματα;
Γιατί δεν μας τρομοκρατούν αρκετά; Γιατί δείχνουν να μην μας φοβούνται; Επειδή υπάρχει τελικά το επαρκές εκείνο ποσοστό των ψηφοφόρων που φοβάται περισσότερο;
Άκουγα χθες στην τηλεόραση έναν δημοσκόπο να λέει ότι αυτές οι εκλογές είναι πρωτοφανείς επειδή σημειώνεται στις μετρήσεις απίστευτη κινητικότητα των ψηφοφόρων και δεν υπάρχει πλέον η διαχωριστική γραμμή δεξιάς - αριστεράς. Κι εμένα μου έχουν πει φίλοι και γνωστοί για το δίλημμά τους, και σε σένα θα έχουν πει φίλοι και γνωστοί για το δίλημμά τους, ίσως να είσαι κι εσύ ο ίδιος ένας από αυτούς που έχουν δίλημμα ανάμεσα στα πιο φαινομενικά ασύμβατα μεταξύ τους κόμματα. Πολλά από αυτά τα διλήμματα, ναι, είναι μεταξύ κατ' αρχάς δεξιών και κατ' αρχάς αριστερών κομμάτων ή και πολύ δεξιών και πολύ αριστερών κομμάτων. Τι σημαίνει όμως αυτό; Πως το στοιχείο που ξεχωρίζει σε αυτές τις εκλογές είναι η κατάργηση της διαχωριστικής γραμμής δεξιάς - αριστεράς; Μπούρδες.
Η διαχωριστική αυτή γραμμή έπαψε να υπάρχει δυο δεκαετίες τώρα. Υπήρχε μάλλον, αλλά αφορούσε τους πολύ λίγους που εξακολουθούσαν να ψηφίζουν αριστερά. Οι υπόλοιποι ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είτε με οπαδικά κατάλοιπα, είτε με τη δύναμη της συνήθειας, είτε αποσκοπώντας σε προσωπικά οφέλη. Ψήφιζαν θεωρώντας ότι η Ιστορία έχει τελειώσει, ότι η πολιτική είναι ένα είδος αυτονόητου μονόδρομου. Η τελευταία εικοσαετία μας γέμισε με απολιτίκ πολίτες. Όσο εύκολο ήταν για τους πολιτικούς που κυβερνούσαν να κυβερνούν, έτσι εύκολο ήταν και για τους πολίτες να ψηφίζουν ή να απέχουν.
Οι δύσκολες αποφάσεις για τους πολιτικούς ήρθαν το 2010. Οι δύσκολες αποφάσεις για τους πολίτες έρχονται το 2012. Ό,τι αποφάσισαν οι πολιτικοί έχει ένα κόστος. Αν υποτεθεί -που μπορεί για πάρα πολλούς από αυτούς να υποτεθεί βάσιμα- πως αποφάσιζαν ό,τι αποφάσιζαν χωρίς τύψεις και χωρίς ποτέ να προβληματιστούν αληθινά αν έπρεπε τηρήσουν άλλη στάση πλην της απόλυτης υπακοής, δεν παύει να ισχύει πως πήραν αποφάσεις που τους έβαλαν σε ένα δυνητικό κίνδυνο για το τομάρι τους.
Ήρθε η ώρα λοιπόν και για τον κάθε πολίτη να πάρει μια δύσκολη απόφαση. Ήρθε η ώρα που εξ αντικειμένου θα πάψει να ψηφίζει χαλαρά ή να απέχει χαλαρά. Η ζωούλα του έχει ανατραπεί και όλα αυτά τα οποία σνόμπαρε, όλα αυτά με τα οποία δεν ασχολιόταν επί δυο δεκαετίες επειδή «όλοι ίδιοι είναι» και επειδή «η ζωή είναι μικρή για να είναι θλιβερή», τον καλούν τώρα να ασχοληθεί. Και να αποφασίσει. Να αποφασίσει ανάμεσα σε δύο όχι πια ίδιους δρόμους. Nα αποφασίσει έχοντας μπροστά του ένα σαφές διακύβευμα: Είτε τη συνέχιση της απόλυτης υπακοής στις επιταγές των δανειστών, είτε τη ρήξη με τις επιταγές των δανειστών. Είτε τη συνέχιση ενός αποδεδειγμένα καταστροφικού προγράμματος επειδή όλες οι υπόλοιπες εναλλακτικές μοιάζουν πιο επικίνδυνες, είτε την ανάληψη του υπαρκτού κινδύνου επειδή αυτό κάνουν οι άνθρωποι όταν έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στο επικίνδυνο και στο βέβαια κακό: προτιμούν να εξαντλήσουν ό,τι δυνατότητες και ευκαιρίες έχουν -οσοδήποτε λίγες κι αν είναι- προκειμένου να αποτρέψουν το κακό. Κι αν δεν το αποτρέψουν, τουλάχιστον προσπάθησαν, τουλάχιστον δεν παραδόθηκαν αμαχητί.
Τα εκατομμύρια λοιπόν των πολιτών που μια ζωή ψήφισαν δικομματισμό και τώρα πια δεν θα ψηφίσουν ή και όσοι μια ζωή απείχαν και τώρα συνειδητοποιούν πως δεν τους παίρνει να απέχουν, είναι απόλυτα λογικό να προβληματίζονται ποιό ακριβώς κόμμα θα ψηφίσουν, είναι απόλυτα λογικό να αμφιταλαντεύονται ανάμεσα σε ανόμοια μεταξύ τους κόμματα.Όχι επειδή έπαψε δήθεν να υπάρχει η διαχωριστική ιδεολογική γραμμή δεξιάς - αριστεράς, αλλά επειδή πάρα πολλοί από αυτούς καλούνται να ψηφίσουν συνειδητοποιώντας για πρώτη φορά ότι τελικά υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές, ότι η πολιτική δεν είναι μονόδρομος, ότι η πολιτική είναι αποφάσεις όπου σταθμίζεις ανάμεσα σε αντίρροπες θεμελιώδεις επιλογές. Και τη θεμελιώδη πολιτική επιλογή τους την έκαναν: ΟΧΙ ΠΑΛΙ ΑΥΤΟΙ.
Αρκεί αυτό; Πώς στέκει να παλαντζάρει κανείς ανάμεσα σε τόσο διαφορετικούς ιδεολογικά πολιτικούς σχηματισμούς; Στέκει επειδή το πολιτικό κενό της τελευταίας εικοσαετίας δεν μπορεί να καλυφθεί από την μια στιγμή στην άλλη, στέκει επειδή ο απολιτίκ πολίτης δεν θα αποκτήσει στέρεο ιδεολογικό προσανατολισμό εν μια νυκτί, ακόμη κι αν πρόκειται για τη μακρά νύκτα της τελευταίας διετίας.
Αν με ρώταγες λοιπόν, θα έλεγα πως τώρα περισσότερο από ποτέ η διαχωριστική γραμμή έχει εμφανιστεί ξανά, πως σε όλη την Ευρώπη η δεξιά επελαύνει και σαρώνει με τα προγράμματα λιτότητας όλους τους λαούς, όχι μόνο το μαύρο ελληνικό πρόβατο, όχι μόνο τα γουρούνια του νότου, όλους, ακόμη και εκείνους που μας έδειχναν με το δάκτυλο. Όλους.
Θα έλεγα πως αν εδώ, στη χώρα που ξεκίνησαν τα προγράμματα και βρίσκεται σε θέση να αντιλαμβάνεται πρώτη τις συνέπειές τους,
όταν επιτέλους δόθηκε στη δημοκρατία ο λόγος, οι πολίτες απάντησαν στα οικονομικά διευθυντήρια των ελίτ ότι αυτό το πράγμα δεν δουλεύει, ότι η πορεία πρέπει να αναστραφεί, ότι ο προσανατολισμός πρέπει να πάψει να είναι αυτός του δεξιού μονόδρομου, ότι στην ζωή δεν υπάρχει μονόδρομος αλλά ελευθερία επιλογών,
τότε ο κάθε ένας και η κάθε μία από μας έχει την μοναδική ιστορική ευκαιρία με την ψήφο του όχι να αποξενώσει την Ελλάδα από την Ευρώπη, αλλά αντίθετα να καταστήσει την Ελλάδα την καρδιά της νέας Ευρώπης, την αφετηρία ώστε μέσω αυτής η δημοκρατία να αρχίσει επιτέλους να κλονίζει ένα ευρωπαϊκό οικοδόμημα που έχει αποστεί από τους πολίτες του και ενεργεί εις βάρος των πολιτών του.
Αριστερά λοιπόν, για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Αριστερά, για μια δημοκρατία όχι άβουλων και φοβισμένων ανθρώπων που αισθάνονται πολλοί μικροί για να αλλάξουν τη μοίρα τους, αλλά για μια δημοκρατία πολιτών που αναδέχονται κινδύνους, γιατί τίποτα που αξίζει στη ζωή δεν κατακτιέται χωρίς ρίσκο, γιατί η Ιστορία άλλαζε πάντοτε πορεία επειδή κάποιοι τολμούσαν.
Oμολογώ ότι έχω διαψευστεί διπλά. Πρώτον δεν πίστευα ότι θα προκηρυχθούν τώρα εκλογές και δεύτερον αφού προκηρύχθηκαν πίστευα ότι η ψυχολογική τρομοκρατία θα έφτανε σε πρωτοφανή επίπεδα. Κι όμως, αντί για την ασταμάτητη απειλή του χάους στο οποίο θα πέσουμε αν δεν ψηφίσουμε τα σωστά κόμματα, ζούμε μάλλον βουβή προεκλογική περίοδο. Και δεν μπορώ να ταιριάξω αυτό το σκηνικό με το σκηνικό της προηγούμενης διετίας, δεν μπορώ κυρίως να το ταιριάξω με αυτό το όργιο που προηγήθηκε λίγο πριν ψηφιστεί το δεύτερο μνημόνιο, όταν το γάλα, τα φάρμακα, το πετρέλαιο και ο αέρας που αναπνέουμε θα εξαφανίζονταν άπαξ δια παντός, αν δεν πειθαρχούσαμε.
Τώρα ξαφνικά μας αφήνουν να αποφασίσουμε εμείς για την τύχη της χώρας; Τόσο εμπιστοσύνη μας έχουν; Τόσο εμπιστοσύνη έχουν πως όσο και να καταρρακωθούν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, θα καταφέρουν να σχηματίσουν μαζί κυβέρνηση για έναν τελευταίο γύρο, για μια τελευταία -κοινή αυτή τη φορά- παράσταση; Έχουν μετρήσει τα ποσοστά και έχουν αποφανθεί πως και στην χειρότερη εκδοχή τους βγαίνουν, έστω και οριακά; Έχουν καβάντζες σε μικρότερα κόμματα;
Γιατί δεν μας τρομοκρατούν αρκετά; Γιατί δείχνουν να μην μας φοβούνται; Επειδή υπάρχει τελικά το επαρκές εκείνο ποσοστό των ψηφοφόρων που φοβάται περισσότερο;
Άκουγα χθες στην τηλεόραση έναν δημοσκόπο να λέει ότι αυτές οι εκλογές είναι πρωτοφανείς επειδή σημειώνεται στις μετρήσεις απίστευτη κινητικότητα των ψηφοφόρων και δεν υπάρχει πλέον η διαχωριστική γραμμή δεξιάς - αριστεράς. Κι εμένα μου έχουν πει φίλοι και γνωστοί για το δίλημμά τους, και σε σένα θα έχουν πει φίλοι και γνωστοί για το δίλημμά τους, ίσως να είσαι κι εσύ ο ίδιος ένας από αυτούς που έχουν δίλημμα ανάμεσα στα πιο φαινομενικά ασύμβατα μεταξύ τους κόμματα. Πολλά από αυτά τα διλήμματα, ναι, είναι μεταξύ κατ' αρχάς δεξιών και κατ' αρχάς αριστερών κομμάτων ή και πολύ δεξιών και πολύ αριστερών κομμάτων. Τι σημαίνει όμως αυτό; Πως το στοιχείο που ξεχωρίζει σε αυτές τις εκλογές είναι η κατάργηση της διαχωριστικής γραμμής δεξιάς - αριστεράς; Μπούρδες.
Η διαχωριστική αυτή γραμμή έπαψε να υπάρχει δυο δεκαετίες τώρα. Υπήρχε μάλλον, αλλά αφορούσε τους πολύ λίγους που εξακολουθούσαν να ψηφίζουν αριστερά. Οι υπόλοιποι ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είτε με οπαδικά κατάλοιπα, είτε με τη δύναμη της συνήθειας, είτε αποσκοπώντας σε προσωπικά οφέλη. Ψήφιζαν θεωρώντας ότι η Ιστορία έχει τελειώσει, ότι η πολιτική είναι ένα είδος αυτονόητου μονόδρομου. Η τελευταία εικοσαετία μας γέμισε με απολιτίκ πολίτες. Όσο εύκολο ήταν για τους πολιτικούς που κυβερνούσαν να κυβερνούν, έτσι εύκολο ήταν και για τους πολίτες να ψηφίζουν ή να απέχουν.
Οι δύσκολες αποφάσεις για τους πολιτικούς ήρθαν το 2010. Οι δύσκολες αποφάσεις για τους πολίτες έρχονται το 2012. Ό,τι αποφάσισαν οι πολιτικοί έχει ένα κόστος. Αν υποτεθεί -που μπορεί για πάρα πολλούς από αυτούς να υποτεθεί βάσιμα- πως αποφάσιζαν ό,τι αποφάσιζαν χωρίς τύψεις και χωρίς ποτέ να προβληματιστούν αληθινά αν έπρεπε τηρήσουν άλλη στάση πλην της απόλυτης υπακοής, δεν παύει να ισχύει πως πήραν αποφάσεις που τους έβαλαν σε ένα δυνητικό κίνδυνο για το τομάρι τους.
Ήρθε η ώρα λοιπόν και για τον κάθε πολίτη να πάρει μια δύσκολη απόφαση. Ήρθε η ώρα που εξ αντικειμένου θα πάψει να ψηφίζει χαλαρά ή να απέχει χαλαρά. Η ζωούλα του έχει ανατραπεί και όλα αυτά τα οποία σνόμπαρε, όλα αυτά με τα οποία δεν ασχολιόταν επί δυο δεκαετίες επειδή «όλοι ίδιοι είναι» και επειδή «η ζωή είναι μικρή για να είναι θλιβερή», τον καλούν τώρα να ασχοληθεί. Και να αποφασίσει. Να αποφασίσει ανάμεσα σε δύο όχι πια ίδιους δρόμους. Nα αποφασίσει έχοντας μπροστά του ένα σαφές διακύβευμα: Είτε τη συνέχιση της απόλυτης υπακοής στις επιταγές των δανειστών, είτε τη ρήξη με τις επιταγές των δανειστών. Είτε τη συνέχιση ενός αποδεδειγμένα καταστροφικού προγράμματος επειδή όλες οι υπόλοιπες εναλλακτικές μοιάζουν πιο επικίνδυνες, είτε την ανάληψη του υπαρκτού κινδύνου επειδή αυτό κάνουν οι άνθρωποι όταν έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στο επικίνδυνο και στο βέβαια κακό: προτιμούν να εξαντλήσουν ό,τι δυνατότητες και ευκαιρίες έχουν -οσοδήποτε λίγες κι αν είναι- προκειμένου να αποτρέψουν το κακό. Κι αν δεν το αποτρέψουν, τουλάχιστον προσπάθησαν, τουλάχιστον δεν παραδόθηκαν αμαχητί.
Τα εκατομμύρια λοιπόν των πολιτών που μια ζωή ψήφισαν δικομματισμό και τώρα πια δεν θα ψηφίσουν ή και όσοι μια ζωή απείχαν και τώρα συνειδητοποιούν πως δεν τους παίρνει να απέχουν, είναι απόλυτα λογικό να προβληματίζονται ποιό ακριβώς κόμμα θα ψηφίσουν, είναι απόλυτα λογικό να αμφιταλαντεύονται ανάμεσα σε ανόμοια μεταξύ τους κόμματα.Όχι επειδή έπαψε δήθεν να υπάρχει η διαχωριστική ιδεολογική γραμμή δεξιάς - αριστεράς, αλλά επειδή πάρα πολλοί από αυτούς καλούνται να ψηφίσουν συνειδητοποιώντας για πρώτη φορά ότι τελικά υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές, ότι η πολιτική δεν είναι μονόδρομος, ότι η πολιτική είναι αποφάσεις όπου σταθμίζεις ανάμεσα σε αντίρροπες θεμελιώδεις επιλογές. Και τη θεμελιώδη πολιτική επιλογή τους την έκαναν: ΟΧΙ ΠΑΛΙ ΑΥΤΟΙ.
Αρκεί αυτό; Πώς στέκει να παλαντζάρει κανείς ανάμεσα σε τόσο διαφορετικούς ιδεολογικά πολιτικούς σχηματισμούς; Στέκει επειδή το πολιτικό κενό της τελευταίας εικοσαετίας δεν μπορεί να καλυφθεί από την μια στιγμή στην άλλη, στέκει επειδή ο απολιτίκ πολίτης δεν θα αποκτήσει στέρεο ιδεολογικό προσανατολισμό εν μια νυκτί, ακόμη κι αν πρόκειται για τη μακρά νύκτα της τελευταίας διετίας.
Αν με ρώταγες λοιπόν, θα έλεγα πως τώρα περισσότερο από ποτέ η διαχωριστική γραμμή έχει εμφανιστεί ξανά, πως σε όλη την Ευρώπη η δεξιά επελαύνει και σαρώνει με τα προγράμματα λιτότητας όλους τους λαούς, όχι μόνο το μαύρο ελληνικό πρόβατο, όχι μόνο τα γουρούνια του νότου, όλους, ακόμη και εκείνους που μας έδειχναν με το δάκτυλο. Όλους.
Θα έλεγα πως αν εδώ, στη χώρα που ξεκίνησαν τα προγράμματα και βρίσκεται σε θέση να αντιλαμβάνεται πρώτη τις συνέπειές τους,
όταν επιτέλους δόθηκε στη δημοκρατία ο λόγος, οι πολίτες απάντησαν στα οικονομικά διευθυντήρια των ελίτ ότι αυτό το πράγμα δεν δουλεύει, ότι η πορεία πρέπει να αναστραφεί, ότι ο προσανατολισμός πρέπει να πάψει να είναι αυτός του δεξιού μονόδρομου, ότι στην ζωή δεν υπάρχει μονόδρομος αλλά ελευθερία επιλογών,
τότε ο κάθε ένας και η κάθε μία από μας έχει την μοναδική ιστορική ευκαιρία με την ψήφο του όχι να αποξενώσει την Ελλάδα από την Ευρώπη, αλλά αντίθετα να καταστήσει την Ελλάδα την καρδιά της νέας Ευρώπης, την αφετηρία ώστε μέσω αυτής η δημοκρατία να αρχίσει επιτέλους να κλονίζει ένα ευρωπαϊκό οικοδόμημα που έχει αποστεί από τους πολίτες του και ενεργεί εις βάρος των πολιτών του.
Αριστερά λοιπόν, για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Αριστερά, για μια δημοκρατία όχι άβουλων και φοβισμένων ανθρώπων που αισθάνονται πολλοί μικροί για να αλλάξουν τη μοίρα τους, αλλά για μια δημοκρατία πολιτών που αναδέχονται κινδύνους, γιατί τίποτα που αξίζει στη ζωή δεν κατακτιέται χωρίς ρίσκο, γιατί η Ιστορία άλλαζε πάντοτε πορεία επειδή κάποιοι τολμούσαν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου