Τα χρέη διε­θνώς δεν θα μπο­ρούν πλέ­ον να α­πο­πλη­ρώ­νο­νται...

Συ­νέ­ντευ­ξη με τον Κώ­στα Βερ­γό­που­λο στην Εποχη...

Τη συ­νέ­ντευ­ξη πή­ρε ο Παύ­λος Κλαυ­δια­νός

Η ΛΑ­ΓΚΑΡ­ΝΤ ΤΡΑ­ΒΗ­ΞΕ ΤΟ ΣΚΟΙ­ΝΙ ΤΟΥ ΣΥ­ΝΑ­ΓΕΡ­ΜΟΥ

Η δια­φω­νία ΔΝΤ - ευ­ρω­ζώ­νης εί­ναι, πλέ­ον, έκ­δη­λη. Αφορ­μή η Ελλά­δα, αλ­λά α­φο­ρά την οι­κο­νο­μι­κή πο­λι­τι­κή για ό­λο τον Νό­το, την ευ­ρω­ζώ­νη. Τι βά­θος έ­χει κα­τά τη γνώ­μη σου;
Η δια­φω­νία ΔΝΤ και ευ­ρω­ζώ­νης δεν αιφ­νι­διά­ζει. Εδώ και τρία χρό­νια γνω­ρί­ζουν στο ΔΝΤ ό­τι το πρό­γραμ­μα σκλη­ρής και, υ­πο­τί­θε­ται, υ­πο­δειγ­μα­τι­κής λι­τό­τη­τας στην Ελλά­δα δεν βγαί­νει. Προ­κα­λεί με­γά­λη ύ­φε­ση, κα­τα­βα­ρά­θρω­ση της οι­κο­νο­μίας, με συ­νέ­πεια ο ά­με­σος στό­χος, να μειω­θεί το έλ­λειμ­μα, να α­πο­μα­κρύ­νε­ται, ε­νό­σω το Α­ΕΠ συρ­ρι­κνώ­νε­ται. Το δια­πί­στω­σε ξε­κά­θα­ρα προ διε­τίας ο Διευ­θυ­ντής Με­λε­τών του ΔΝΤ Ολι­βιέ Μπλαν­σά­ρ, αλ­λά και αρ­κε­τοί άλ­λοι σο­βα­ροί οι­κο­νο­μο­λό­γοι, α­κό­μη και α­ξιω­μα­τού­χοι του ΔΝΤ. Η ε­πι­μο­νή της ΕΕ να προ­τάσ­σει την ε­ξι­σορ­ρό­πη­ση των δη­μο­σιο­νο­μι­κών ι­σο­ζυ­γίων και την α­πο­πλη­ρω­μή των χρεών πά­σει θυ­σία, σύ­ρει στην ύ­φε­ση και στην κα­τα­στρο­φή ό­χι μό­νον την Ευ­ρώ­πη, αλ­λά και την πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μία. Σή­με­ρα, εί­ναι η πρώ­τη φο­ρά που παίρ­νει το πρό­βλη­μα, α­πό τους διά­φο­ρους α­ξιω­μα­τού­χους, η Γε­νι­κή Διευ­θύ­ντρια, η Λα­γκάρ­ντ, και αυ­τό κα­τα­γρά­φε­ται πλέ­ον ως ε­πί­ση­μη το­πο­θέ­τη­ση του ΔΝΤ.

Πού ο­φεί­λε­ται αυ­τή η αλ­λα­γή;
Ίσως στα συ­μπε­ρά­σμα­τα α­πό πρό­σφα­τη με­λέ­τη του ΔΝΤ για την Πα­γκό­σμια Οι­κο­νο­μία που δη­μο­σίευ­σε λί­γες μέ­ρες πριν ο Μπλαν­σάρ. Η α­νά­πτυ­ξη κα­τέρ­χε­ται προς το 3%, έ­να­ντι 6% - 7% άλ­λο­τε. Θυ­μί­ζω ό­τι πα­λαιό­τε­ρη με­λέ­τη του ΔΝΤ ε­κτι­μού­σε ό­τι, αν ο ε­τή­σιος ρυθ­μός α­νό­δου του πα­γκό­σμιου Α­ΕΠ κα­τέλ­θει κά­τω α­πό 3%, τό­τε θα σκά­νε κα­νό­νια σ’ ο­λό­κλη­ρο τον κό­σμο. Τα χρέη δεν μπο­ρούν να α­πο­πλη­ρώ­νο­νται με ρυθ­μό α­νά­πτυ­ξης κά­τω του 3%. Η Λα­γκαρ­ντ τρά­βη­ξε το σχοι­νί του συ­να­γερ­μού, για να ε­πι­ση­μά­νει το πρό­βλη­μα. Σ’ ο­λό­κλη­ρη την Ευ­ρώ­πη οι ρυθ­μοί α­νά­πτυ­ξης εί­ναι σή­με­ρα μη­δε­νι­κοί ή αρ­νη­τι­κοί. Η Ευ­ρώ­πη, α­πό πα­ρά­δει­σος της α­πα­σχό­λη­σης άλ­λο­τε, γί­νε­ται σή­με­ρα κοι­τί­δα της πα­γκό­σμιας α­νερ­γίας, με δε­κά­δες ε­κα­τομ­μύ­ρια ά­νερ­γων και ι­δίως στους νε­α­νι­κούς πλη­θυ­σμούς. Αυ­τή τη στιγ­μή το ΔΝΤ το­πο­θε­τεί­ται προς τη σω­στή κα­τεύ­θυν­ση.

Οφεί­λε­ται αυ­τό στο ό­τι οι α­να­δυό­με­νες χώ­ρες –Βρα­ζι­λία, Ινδία, Κί­να– α­πέ­κτη­σαν με­γα­λύ­τε­ρο βά­ρος στις υ­πο­θέ­σεις του Τα­μείου;
Όχι δεν εί­ναι αυ­τό. Μά­λι­στα, οι α­να­δυό­με­νες χώ­ρες, μπο­ρού­με να πού­με, κά­νουν λά­θος κρι­τι­κή. Η Βρα­ζι­λία, για πα­ρά­δειγ­μα, κα­ταγ­γέλ­λει τις Η­ΠΑ ό­τι με την πο­λι­τι­κή τους, τη δια­τή­ρη­ση ή­πιας α­νά­πτυ­ξης, διώ­χνουν κε­φά­λαια προς τις α­να­δυό­με­νες χώ­ρες, με κίν­δυ­νο να πε­ρι­πέ­σουν οι τε­λευ­ταίες σε πλη­θω­ρι­στι­κές πιέ­σεις! Το ί­διο κα­ταγ­γέλ­λει και η Κί­να. Ενώ το σω­στό θα ή­ταν οι α­να­δυό­με­νες, εάν ή­σαν πραγ­μα­τι­κά α­να­δυό­με­νες, να ε­πω­φε­λού­νται α­πό τις εισ­ροές ξε­νών κε­φα­λαίων και χρη­μα­το­δο­τή­σεων, κά­νο­ντας πρό­σθε­τες ε­πεν­δύ­σεις και αυ­ξά­νο­ντας τη ζή­τη­ση στην ε­σω­τε­ρι­κή τους α­γο­ρά. Να δουν την κρί­ση στον δυ­τι­κό κό­σμο ως ευ­και­ρία δί­κης τους α­νά­πτυ­ξης. Η ση­με­ρι­νή «στρο­φή» του ΔΝΤ υ­πα­γο­ρεύε­ται κυ­ρίως α­πό το φό­βο της διε­θνούς α­στά­θειας, που προ­κα­λεί η ε­κρη­κτι­κή αύ­ξη­ση της α­νερ­γίας, ό­πως ε­πί­σης και α­πό το προ­φα­νές εν­δε­χό­με­νο των χρε­ο­κο­πιών σε ε­κτε­τα­μέ­νη και μα­ζι­κή κλί­μα­κα και της μη α­πο­πλη­ρω­μής των χρεών. Οι φό­βοι αυ­τοί εί­ναι α­πό­λυ­τα τεκ­μη­ριω­μέ­νοι. Αντί­θε­τα, το σκε­πτι­κό της γερ­μα­νι­κής πο­λι­τι­κής, με θεω­ρη­τι­κό τον Σόι­μπλε, εί­ναι να συ­νε­χι­στεί η ύ­φε­ση, ό­τι δεν υ­πάρ­χει άλ­λος δρό­μος, διό­τι μό­νο έ­τσι θα ξε­πλη­ρω­θούν τα χρέη. Να υ­πο­βαθ­μί­ζε­ται, δη­λα­δή, το ε­πί­πε­δο ζωής στις υ­περ­χρεω­μέ­νες χώ­ρες, για να ξε­πλη­ρώ­νο­νται τα χρέη... Η α­πο­πλη­ρω­μή των χρεών, γί­νε­ται η ί­δια αι­τία ύ­φε­σης και η ύ­φε­ση στη συ­νέ­χεια ε­μπο­δί­ζει την α­πο­πλη­ρω­μή. Αυ­τό ο Σόι­μπλε το ο­νο­μά­ζει «α­νά­κτη­ση της ε­μπι­στο­σύ­νης» των α­γο­ρών. Ωστό­σο, δεν δια­νο­εί­ται ό­τι με τη συ­νε­χι­ζό­με­νη λι­τό­τη­τα και την ύ­φε­ση, τα κα­νό­νια θα σκά­νε και ου­δε­μιά α­νά­κτη­ση ε­μπι­στο­σύ­νης θα προ­κύ­πτει. Αφού η ε­μπι­στο­σύ­νη δεν εί­ναι πο­τέ ζή­τη­μα υ­πο­κει­με­νι­κό, των προ­σώ­πων, αλ­λά κα­τε­ξο­χήν α­ντι­κει­με­νι­κό, της κα­τά­στα­σης στην ο­ποία βρί­σκε­ται η πραγ­μα­τι­κή οι­κο­νο­μία.

Προς το πα­ρόν εί­μα­στε στις δια­πι­στώ­σεις και στην ά­σκη­ση πίε­σης. Μπο­ρεί ό­λα αυ­τά να εί­ναι και η α­παρ­χή μιας αλ­λα­γής πο­λι­τι­κής, αν ό­χι υ­πο­δείγ­μα­τος;
Διε­θνώς, βέ­βαια, ναι. Πί­σω α­π’ το ΔΝΤ βρί­σκο­νται οι Η­ΠΑ, που στη­ρί­ζουν τη θέ­ση ό­τι πρέ­πει τα προ­γράμ­μα­τα λι­τό­τη­τας να χα­λα­ρώ­σουν, ώ­στε να ε­πα­να­λει­τουρ­γή­σει η οι­κο­νο­μία. Ση­με­ρα η Γερ­μα­νία βρί­σκε­ται σε πο­λύ δύ­σκο­λη θέ­ση. Αντι­με­τω­πί­ζει τη διε­θνή α­πο­μό­νω­ση. Αυ­τός άλ­λω­στε εί­ναι ο λό­γος της ε­πί­σκε­ψης Μέρ­κελ στην Αθή­να: να βελ­τιώ­σει τη ει­κό­να της για να σπά­σει την α­πο­μό­νω­σή της. Ο φό­βος την έ­φε­ρε στην Αθή­να, ό­χι η ι­σχύς της. Όχι για να ε­πι­βά­λει κά­τι, αλ­λά να βελ­τιώ­σει την ει­κό­να της. Ήλθε α­πό θέ­ση α­δυ­να­μίας, ό­χι ι­σχύος και θα έ­πρε­πε η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση, αν υ­πήρ­χε, να ε­πω­φε­λη­θεί, έ­στω για μια φο­ρά, που της δό­θη­κε αυ­τή η ευ­και­ρία. Κι ό­μως, δεν ζή­τη­σε τί­πο­τε, ού­τε έ­λα­βε τί­πο­τε! Ού­τε συμ­με­τέ­χει στη συ­γκρό­τη­ση του με­τώ­που των χω­ρών του Νό­του. Ακό­μη και ο δε­ξιός Ρα­χόι και ο τε­χνο­κρά­της Μό­ντι προ­σπα­θούν να προω­θή­σουν ο κα­θέ­νας κά­τι. Ενώ βε­βαία η Ελλά­δα δεν προ­σκα­λεί­ται στις συ­να­ντή­σεις τους, α­φού θεω­ρεί­ται Μερ­κε­λι­κή! Η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση φλυα­ρεί πε­ρί της ε­πι­μή­κυν­σης, αλ­λά δεν διεκ­δί­κη­σε πο­τέ τί­πο­τα. Προ­φα­νώς, θέ­τει το ζή­τη­μα μό­νο με­τα­ξύ μας, για ε­σω­τε­ρι­κή κα­τα­νά­λω­ση.

Κα­τά τη γνώ­μη σου, πώς θα ε­ξε­λιχ­θεί αυ­τή η δια­φω­νία;
Όλοι οι σο­βα­ροί διε­θνείς πα­ρά­γο­ντες τάσ­σο­νται με την ά­πο­ψη Λα­γκάρ­ντ, α­κό­μη και ο γερ­μα­νός πρό­ε­δρος του Ευ­ρω­παϊκού Κοι­νο­βου­λίου, Μάρ­τιν Σουλ­τς. Ο Σόι­μπλε, βέ­βαια, πα­ρα­μέ­νει α­με­τα­κί­νη­τος, θεω­ρώ­ντας ό­τι η ύ­φε­ση εί­ναι ό­χι μό­νον α­να­πό­φευ­κτη, αλ­λά και ε­ξυ­για­ντι­κή... Όμως, εάν ή­ταν συ­νε­πής ως το τέ­λος της θεω­ρίας του, θα ό­φει­λε να γνω­ρί­ζει ό­τι η πα­ρα­τει­νό­με­νη ύ­φε­ση ο­δη­γεί ό­χι στην ε­ξυ­γίαν­ση, αλ­λά κα­τευ­θείαν στη χρεω­κο­πία, α­πό την ο­ποία οι πά­ντες ζη­μιώ­νουν, και βε­βαία πρώ­τοι α­πό ό­λους οι πι­στω­τές.


Ίσως εί­ναι το μοι­ραίο πα­κέ­το για την κυ­βέρ­νη­ση


Πα­ρα­κο­λου­θείς α­σφα­λώς τη δια­πραγ­μά­τευ­ση με την τρόι­κα για τα μέ­τρα. Πώς τη σχο­λιά­ζεις;
Όποιος υ­πο­γρά­ψει αυ­τό το πα­κέ­το, που α­πό τρι­μή­νου κυο­φο­ρεί­ται, θα έ­χει υ­πο­γρά­ψει την πο­λι­τι­κή κα­τα­δί­κη του. Επι­χει­ρεί­ται με διαρ­ροές στα ΜΜΕ να πει­σθεί η κοι­νή γνώ­μη, αλ­λά ου­δείς πεί­θε­ται και σε κα­μιά πε­ρί­πτω­ση. Το πα­κέ­το δεν εμ­φα­νί­ζε­ται, για­τί δεν μπο­ρεί να εμ­φα­νι­σθεί. Εί­ναι τό­ση η πο­λι­τι­κή δυ­σκο­λία, που πι­θα­νόν να εμ­φα­νι­σθεί κα­τά δό­σεις, με τον υ­πο­λο­γι­σμό ό­τι έ­τσι θα α­πο­κρυ­βεί η α­λή­θεια. Μπο­ρεί αυ­τό το πα­κέ­το να εί­ναι το μοι­ραίο και το κύ­κνειο ά­σμα της κυ­βέρ­νη­σης. Το ε­πι­χεί­ρη­μα εί­ναι ό­τι α­πό την έ­γκρι­ση του ε­ξαρ­τά­ται το μέλ­λον της χώ­ρας. Ωστό­σο, γί­νε­ται πια κοι­νή συ­νεί­δη­ση το α­κρι­βώς α­ντί­θε­το: με την έ­γκρι­ση του, η χώ­ρα κα­ταρ­γεί­ται και σβή­νει. Το μέλ­λον της χώ­ρας ε­ξαρ­τά­ται ό­χι α­πό την έ­γκρι­ση, αλ­λά α­πό την α­πόρ­ρι­ψή του. Και σε αυ­τό, πα­ρά τις κυ­βερ­νη­τι­κές δο­λι­χο­δρο­μίες, η ελ­λη­νι­κή κοι­νω­νία θα έ­χει συμ­μά­χους ό­χι μό­νον τους σο­βα­ρούς και εγ­γράμ­μα­τους οι­κο­νο­μο­λό­γους α­πό ό­λο τον κό­σμο, αλ­λά και ο­λό­κλη­ρη την ευ­ρω­παϊκή και διε­θνή κοι­νή γνώ­μη.