Του Χρήστου Λάσκου, απο το Κοκκινο Σημειωματαριο...
Σωστά τα λέει ο Λυκιαρδόπουλος. Όταν ζεις σε μια εποχή, στην οποία μόνον «άκρα» υπάρχουν, σε άκρο ανήκεις κι εσύ εν γένει και γνήσιε δημοκράτη. Διότι το «κέντρο» σήμερα είναι εμπράκτως στο άκρο του ενός άκρου, ως η κατεξοχήν εξτρεμιστική φράξια αυτών, που «τολμούν» στη νέα εποχή. Ο Κανέλλης και ο Πρετεντέρης είναι οι πραγματικοί κεντρώοι της περιόδου. Έχετε δει στη ζωή σας τίποτε εξτρεμιστικότερο; Περισσότερο λυσσασμένο και επιθετικό; Έχετε ή δεν έχετε, αυτό είναι το «κέντρο». Άλλοθι πια δεν υπάρχουν.
Πριν λίγες μέρες βρεθήκαμε ως αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ στην Ιερισσό, σε μια όμορφη και ενθουσιώδη εκδήλωση. Την πιο έντονη εντύπωση μου έκανε η παρέμβαση –από το μικρόφωνο– μιας πολύ ηλικιωμένης γυναίκας, η οποία καταράστηκε τον Σαμαρά, όχι για την γενική του πολιτική, όχι για τις αθλιότητες της κυβέρνησής του στις Σκουριές, αλλά για το γεγονός πως αναμοχλεύει γνήσια και ακραία εμφυλιοπολεμικές καταστάσεις. Πράγμα που αυτή, έχοντας ζήσει από μέσα τη δεκαετία του ’40, θεωρεί περισσότερο ασυγχώρητο και από την τρόικα και από το μνημόνιο και από …τον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό.
Μου έδωσε αφορμή, λοιπόν, αυτό για να σκεφτώ ξανά πάνω στις πραγματικές διαχωριστικές, που έχουν εμφανιστεί και εμπεδωθεί στην ελληνική κοινωνία τα τρία τελευταία χρόνια. Και τείνω να καταλήξω πως ο Σαμαράς έχει δίκιο στη στάση του! Και μαζί του ο Βενιζέλος και ο πάντα παρών Κουβέλης. Και αυτοί δίκιο βουνό έχουν. Η σαφής πεποίθηση από μέρους τους πως τα πράγματα είναι ακραία, οριακά, και άρα απολύτως μη συμβιβάσιμα, δείχνει μια ταξική συνειδητότητα, που πολύ καλό θα ήταν να επεδείκνυε με αντίστοιχη καθαρότητα και παρρησία και η δική μας πλευρά. Το γεγονός πως αυτό δεν συμβαίνει πάντα, κατά τη γνώμη μου είναι ένα σημαντικό μειονέκτημα που, αν δεν αρθεί, θα μας στοιχίσει πολιτικά και, επιπλέον, θα στοιχίσει βαρύτατα κοινωνικά στην πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας.
Θέλω να πω, ο πολεμικός τόνος στα τύμπανα του αντιπάλου δεν είναι σύμπτωμα μιας χύδην τακτικής στριμωγμένων «κεντρώων», ούτε αστοχία των κουτουρντισμένων ηγεσιών του ξυπόλητου τάγματος του μεσαίου χώρου, που συμπιέζεται αφόρητα σε μια δεδομένη πολεμική ατμόσφαιρα μεταξύ των «δύο άκρων», για την οποία ο ίδιος δεν ευθύνεται παρά έμμεσα. Ο πολεμικός τόνος των Φαήλων εκπροσωπεί με απολύτως γνήσιο τρόπο τις ευαισθησίες του συνόλου του κυβερνητικού φάσματος. Η κοινωνική ακροδεξιά της Διαμαντοπούλου, του Λοβέρδου ή των δημαριτών κρατικών στελεχών, τις ίδιες ευαισθησίες μοιράζεται. Ακριβώς τις ίδιες. Γιατί στις συνθήκες του απόλυτου κοινωνικού εξανδραποδισμού που ζούμε, οι εν γένει «δημοκράτες» μας τελείωσαν. Προσώρας ή για πάντα, θα το δείξει η ιστορία. Σίγουρα πάντως σήμερα τους πάτησε το τρένο. Και, από αυτήν την άποψη, η εκτεταμένη ξενηλασία, το κρέμασμα στα τσιγκέλια των οροθετικών γυναικών, οι ανακαταλήψεις των πόλεων, οι απολύσεις «επιόρκων», το πραγματικό –κοινωνικό– μίσος εναντίον όποιου αντιστέκεται, είναι απολύτως αντιπροσωπευτικές στάσεις του συνόλου του μνημονιακού πολιτικού φάσματος, «από όπου κι αν προέρχεται». Στις σημερινές συνθήκες «φιλελεύθεροι με την καλή έννοια» δεν μπορούν να υπάρξουν. Όπως και κάθε άλλη φορά στο παρελθόν, όταν τα πράγματα για την τάξη γινόταν πολύ επικίνδυνα –επί βενιζελικού ιδιωνύμου, επί γεροπαπανδρεϊκού ’44, επί σοφουλικού εμφυλίου κλπ- τα μέτωπα κρυσταλλώνονταν αυτομάτως και χωρίς πολλά πολλά.
Έτσι και τώρα. Όσο, λοιπόν, κι αν είμαστε ειρηνικοί και πράοι, η αντιμετώπισή μας από τις τρόικες είναι προδιαγεγραμμένη. Ας μην έχουμε την παραμικρή αυταπάτη και ας είμαστε, επομένως, περισσότερο έτοιμοι.
Ας θυμηθούμε τι μας λέει σχετικά ο Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος, και ας προβληματιστούμε βαθύτερα από ό,τι συνήθως το κάνουμε, είτε γιατί δεν το έχουμε είτε γιατί δεν προφταίνουμε: «[Θ]α θέλαμε να καλέσουμε τώρα όσους αλαφιάστηκαν από την «άνοδο της δημαγωγίας» και επισείουν τον κίνδυνο των «άκρων», να προχωρήσουν ένα βήμα ακόμα τη σκέψη τους και να προβληματιστούν λιγάκι πιο επώδυνα κοιτώντας βαθιά μέσα τους: Τι σημαίνει, λοιπόν, στην πραγματικότητα η κεντρώα καραμέλα «τα άκρα συναντώνται»; Σημαίνει ότι όταν «συναντώνται» δεν υπάρχει κέντρο –σε περιόδους κρίσης το κέντρο εξαερώνεται, αφομοιούμενο προς τα συγκρουόμενα (και όχι, βέβαια, «συνεργαζόμενα») άκρα. Η περίφημη «συνάντηση» των άκρων σημαίνει σύγκρουση των άκρων. Και τότε έχεις πρόβλημα δημοκράτη μου! Γιατί κάποτε φτάνει η στιγμή που πρέπει κανείς, πέρα από τις δημαγωγικές καταγγελίες της «δημαγωγίας», να κάνει ενώπιος ενωπίω τις κρίσιμες επιλογές του, να αποφασίσει σε τι θεό πιστεύει, τι θέλει και τι δεν θέλει -και ν’ απαντήσει στο ερώτημα: Εσύ που μιλάς με τόση αποστροφή για τα «άκρα», πού πατάς τελικά; Δηλαδή με ποια πλευρά είσαι; […] Το γεγονός, τώρα, ότι ο φασισμός γίνεται το όπιο των δυστυχισμένων δεν σημαίνει βέβαια ότι πρέπει να θεμελιώνει, να θωρακίζει, να εξαγιάζει την εξουσία των ολίγων –όμως τελικά έτσι γίνεται στην πράξη, όσο κι αν αυτό θλίβει κάποιες ευγενικές ψυχές της αστικής δημοκρατίας. Διότι αυτά είναι τα δεδομένα, αυτά είναι τα «άκρα» με τα οποία έχουμε να κάνουμε –και είναι ασυμφιλίωτα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου