Λούτσιο Μάγκρι. Ένας θάνατος

Red NoteBook ...

Του Νικόλα Σεβαστάκη

Ο Λούτσιο Μάγκρι, ιδρυτική φυσιογνωμία της αριστερής εφημερίδας Il Manifesto, και σημαντικός άνθρωπος του δημοκρατικού κομμουνισμού, πέθανε με υποβοηθούμενη ευθανασία στην Ελβετία. Και πάνω στο πτώμα του τα γνωστά κοράκια άρχισαν να κρώζουν: πέθανε ο «ουτοπιστής» γιατί –λένε- δεν άντεξε να βλέπει τον κόσμο να μην ακολουθεί την «ουτοπία του». Το έγραψε η Repubblica και το αναπαράγουν τα δικά μας αγράμματα μήντια.

Έτσι ξεμπερδεύουν με την Ιστορία αυτοί που άφησαν τους Μάγκρι για τους Μόντι. Έτσι επιλέγουν να συνεχίσουν το δρόμο τους οι δημοκράτες χωρίς δημοκρατία, οι αριστεροί χωρίς Αριστερά, οι τάχα Ευρωπαίοι χωρίς Ευρώπη ή με την Ευρώπη-τέρας της Μέρκελ, του Σαρκοζύ και των «τεχνοκρατών».

Ο Μάγκρι δεν πήγε με το ρεύμα. Υπερασπίστηκε μέχρι τέλους το δικαίωμα της αμφιβολίας χωρίς να ανανήψει, χωρίς να πετροβολήσει τη στράτευσή του, χωρίς να αναγνωρίσει την αυτού μεγαλειότητα τον καπιταλισμό ως αξεπέραστο ορίζοντα της ιστορικής ανθρωπότητας και της προόδου. Η «ουτοπία» του ήταν απλώς η ηθική και πολιτική του αξιοπρέπεια, η εμμονή του στους πολλούς λόγους που υπάρχουν για να εξεγειρόμαστε. Για εκείνους όμως που το μοναδικό τους πρόβλημα είναι η ανάκτηση της «αξιοπιστίας της χώρας» έναντι της Moody’s ή της Μόργκαν Στάνλευ, η «ανάκτηση της σοβαρότητας» στις αγορές, δηλαδή ο ρεαλιστικός μπερλουσκονισμός χωρίς τις παρτούζες του Μπερλουσκόνι, για όλους αυτούς ο Μάγκρι ήταν ένας άχρηστος. Γιατί συνέχιζε να θέτει τα ενοχλητικά ερωτήματα και να μην δίνει τις σωστές απαντήσεις. Γιατί δεν έγινε άλλος ένας πολιτευτής της άθλιας κεντροαριστεράς, αυτού του τσίρκου των διεθνών απατεώνων που σπεύδουν τώρα να κατασκευάσουν, μαζί με τη Δεξιά και την Ακροδεξιά, τη νέα καπιταλιστική οικονομική διακυβέρνηση ως αναμορφωτήριο των λαών.

Ο Μάγκρι έφτιαξε πράγματα. Έγραψε, μίλησε, απογοητεύτηκε, έδωσε τις μάχες του. Προσπάθησε μαζί με τους άλλους αυτής της ομήγυρης να περισυλλέξει τα καλύτερα στοιχεία του ιταλικού κομμουνισμού, επιχειρώντας να διαβάσει τους μετασχηματισμούς της εποχής και το νόημα μιας ιστορικής ήττας. Το στοίχημά του ήταν μελαγχολικό, όπως θα έλεγε ο άλλος νεκρός, ο Ντανιέλ Μπενσαϊντ. Αλλά ήταν και είναι στοίχημα στην υπηρεσία της ζωής όχι του θανάτου, στοίχημα ελευθερίας και όχι εθελόδουλο νεύμα. Ήταν και είναι το στοίχημα που μας πονά.

Το βέβαιο είναι ότι η ύστατη χειρονομία του έχει μια υψηλή ηθική αξία όπως ο βίος και η πολιτεία του. Το τέλος του σέβεται τη διαδρομή του και αποκαθιστά αυτό που ο Πιέτρο Ινκγράο γράφει στο υπέροχο βιβλίο του: Η σιωπή είναι πάντα πιο μπροστά. Σωπαίνεις, μα πραγματοποιείς την πράξη του να σωπαίνεις. Το να είσαι σιωπηλός είναι μια δράση και, επομένως, με τη σιωπή σου εκφράζεσαι [1].

Με αυτή την έννοια ας πούμε: ο Λούτσιο Μάγκρι σιώπησε. Για να μας προτρέψει, μέσα από τη σιωπή του, να ξαναπιάσουμε το χαμένο νήμα…

[1] Πιέτρο Ινγκράο, Η αγανάκτηση δεν αρκεί, (μετάφραση: Τόνια Τσίτσοβιτς, πρόλογος: Μιχάλης Ψημίτης), εκδόσεις Εύμαρος, σ. 39-40