Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2012

Ένας ξεχασμένος μικροπωλητής....

Red NoteBoo...
Του Γρηγόρη Τσαρδανίδη
Ούτε εμπόριο ούτε παρεμπόριο, ας φτιάξουμε το δικό μας παιχνίδι
΄Οσα συμβαίνουν στο κέντρο της Αθήνας με το κυνήγι των μεταναστών (μικροπωλητών και μη) ελάχιστη σχέση έχουν με τους μικροπωλητές ή τους μετανάστες αλλά, κατά την άποψη μου, είναι κομμάτι μιας συστηματικής προσπάθειας της συγκυβέρνησης να μας αποπροσανατολίσει. Αντί να τα βάζουμε με τους κυβερνήτες, τη τρόικα, τους πλούσιους που μας έχουν καταστρέψει, να τα βάζουμε με τους μετανάστες, να συζητάμε μόνο για αυτούς, να τους θεωρούμε υπεύθυνους για όλα τα δεινά μας. Παλιό, έξυπνο και πετυχημένο κόλπο αφού είναι πολύ πιο βολικό για το καθένα να τα βάζει με τους αδύναμους παρά με τους ισχυρούς που τον δυναστεύουν.

Παρόλα αυτά νομίζω ότι θα είχε ενδιαφέρον να μιλήσουμε για το ίδιο το παρεμπόριο. Ένα θέμα μάλλον ταμπού για τους προοδευτικούς - ας πούμε- ανθρώπους καθώς από τη μία οφείλουν να καταδικάσουν αυτό και την ακραία εκμετάλλευση που ενέχει αλλά, παράλληλα, καταλήγουν να το ανέχονται καθώς αποτελεί έσχατο μέσο επιβίωσης για τους ίδιους τους εκμεταλλευόμενους.

Στο βίντεο που συνοδεύει το κείμενο, η κατάσταση παρουσιάζεται φυσικά ωραιοποιημένη. Φαντάζομαι η αστυνομία δεν θα ήταν τόσο επιεικής, ειδικά αν κρίνουμε από τις σημερινές της τακτικές που θυμίζουν παρακράτος ή μαφία (κουκουλωμένοι ασφαλίτες, πτυσσόμενα γκλοπ, λοστοί, δακρυγόνα, πολύ ξύλο, πούλημα προστασίας). Επίσης φαντάζομαι πως ούτε οι έμποροι δεν θα ήταν τόσο καλοκάγαθοι όσο αυτός στην ταινία. Τουλάχιστον για το σήμερα ξέρουμε ότι δεν είναι έτσι. Οι λαθρέμποροι βάζουν τους μικροπωλητές να προπληρώνουν το εμπόρευμα και το περιθώριο κέρδους που τους αφήνουν είναι ψίχουλα.

Παρότι ωραιοποιεί και διακωμωδεί τη κατάσταση (ή μάλλον ακριβώς γι΄ αυτό) το συγκεκριμένο απόσπασμα από το "Κάτι να καίει" του 1964 μπορεί μας οδηγήσει σε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα.

Γίνεται αντιληπτό ότι το παρεμπόριο δεν το έφεραν οι μαύροι όπως αρέσκονται να λένε διάφοροι κύκλοι. Το παρεμπόριο υπήρχε και θα υπάρχει σε κάθε περίοδο οικονομικής ανέχειας μεγάλων κομματιών του πληθυσμού. Οι άνθρωποι αυτοί (είτε λέγονται κινηματογραφικός Βουτσάς είτε Ahmet - καμία σημασία δεν έχει) καταλήγουν μικροπωλητές όχι από επιλογή με σκοπό να γίνουν πλούσιοι αλλά για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. "Τι τρώμε, τι τρώμε;" αναρωτιέται χαρακτηριστικά η Βλαχοπούλου στη ταινία.

Να θυμίσω ότι οι ταινίες όσο φανταστικές και να είναι μιμούνται την πραγματικότητα. Το 1961 ήταν η χρονιά που μετανάστευσαν οι περισσότεροι έλληνες στο εξωτερικό και μέχρι το 1966 η μετανάστευση συνέχιζε να είναι εξαιρετικά υψηλή. Σήμερα βλέπουμε ότι αρχίζει να διαμορφώνεται μια παρόμοια κατάσταση. Πολλοί με καταγωγή από Βαλκανικές χώρες επιστρέφουν εκεί ενώ οι μετανάστες από την Ασία και την Αφρική συνωστίζονται στα λιμάνια ψάχνοντας διαφυγή στην Ευρώπη ενώ κάποιοι ασιάτες (Πακιστάν π.χ.) κάνουν αιτήσεις για να επαναπατριστούν. Οι έλληνες, ως προνομιούχοι δυτικοί, έχουν τη δυνατότητα να φύγουν για τη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη χωρίς εμπόδια ενώ αυξανόμενες είναι οι αιτήσεις για Αμερική και Αυστραλία. Συμπεραίνουμε έτσι ότι, στις περιόδους υψηλής ανεργίας και ανέχειας, εκ των πραγμάτων θα αναπτυχθεί το παρεμπόριο: δεν πρόκειται για κάποιο μυστηριακό έθιμο της Ανατολής. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να σας θυμίσω και τις παρά-αγορές ληγμένων προϊόντων που ξεφυτρώνουν στις ΗΠΑ αλλά και στις μεγάλες Ευρωπαϊκές πόλεις αλλά και στην Αθήνα. Όσο λοιπόν υπάρχουν άνθρωποι διαθετιμένοι να αγοράσουν προϊόντα στη μαύρη αγορά καθώς η κανονική δεν μπορεί καλύψει τις ανάγκες τους τόσο θα υπάρχουν άνθρωποι διατεθιμένοι να τα πουλήσουν και καμία μορφής καταστολής δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό.

Οι ομοιότητες του τότε με το τώρα είναι πολλές, αλλά μήπως προσέξατε και μια βασική διαφορά; Πώς παρουσιάζονται οι μικροπωλητές στη ταινία, μια διάσημη mainstream ταινία της εποχής, και πώς παρουσιάζονται στα σημερινά mainstream δελτία ειδήσεων και εφημερίδες; Πώς φτάσαμε από τον συμπαθή κωμικό που ισχυρίζεται ότι "Δουλεία είναι! Κλέβουμε κανένανε;" στον μισητό “λαθρομετανάστη” μικροπωλητή που φταίει για τη πτώση του τζίρου σε ολόκληρη την Αττική, αν όχι σε όλη την Ελλάδα ;

Στο δια ταύτα λοιπόν: Το ζήτημα δεν είναι αν θα υπερασπιστούμε το εμπόριο ή το παρεμπόριο. Αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να αντισταθούμε επειγόντως ενάντια σε όλους αυτούς που μας καταστρέφουν το παρόν και το μέλλον και να διεκδικήσουμε το δικαίωμα μας σε μια αξιοπρεπή ζωή. Να φτιάξουμε ένα δίχτυ κοινωνικής προστασίας και να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο ώστε να μη μείνει κάνεις από εμάς μόνος του στη κρίση, είτε γεννήθηκε εδώ είτε όχι.  Να αναζητήσουμε τις αλληλέγγυες δομές εκείνες που θα ικανοποιούν τις δικές μας ανάγκες, που θα φέρουν την ισότητα και την ελευθερία, που θα μας επιτρέψουν να πάρουμε τη παραγωγή στα χέρια μας ισότιμα. Ούτε εμπόριο ούτε παρεμπόριο, ας φτιάξουμε το δικό μας παιχνίδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ροη αρθρων