ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ* απο την Αυγη...
Θεωρούν ότι για να έχει αξιοπιστία η πολιτική πρόταση της Αριστεράς θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα κοντό και ακαριαίο μπαμ. Ειδάλλως υπάρχει «συστημική συναλλαγή», ένας «πασοκισμός νέου τύπου» κ.λπ. Άλλοι θεωρούν ότι η «ευρωπαϊκή προοπτική» είναι μια μορφή γλυκομίλητης κριτικής, κάτι σαν δημόσιες σχέσεις με καλαίσθητη συνευθύνη, που «δεν πρέπει να κινδυνεύσει».
Άλλοι, πιο ωμά πραγματιστές, έχουν τη βαθιά πεποίθηση ότι το παιχνίδι της χώρας είναι χαμένο και ότι όποιος συμμαχήσει με επιθετική δουλοπρέπεια προς την τροϊκανή πολιτική, θα κερδίσει τουλάχιστον τη θέση του δεκανέα. Όλες οι φυλές της πολιτικής σκηνής εντοπίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ, η καθεμία από τη μεριά της, είτε μια λαϊκιστική αοριστολογία είτε μια επαναστατική υστέρηση είτε όλα τα ελαττώματα της μεταδικτατορίας. Στην πραγματικότητα, η έξη και η παθολογική δέσμευσή τους στην κάρπωση της εξουσίας είναι το κεντρικό πρόβλημά των παλαιών κομμάτων. Αυτό συγκροτεί και την τυφλή πολιτική τους. Αλλά αυτή η ηθική αδυναμία δεν αίρει το ανάστροφο πρόβλημα της νέας αναδυόμενης Αριστεράς.
Με τη λαϊκή υπερεπένδυση πάνω της, κινδυνεύει να καθηλωθεί σε μια ακαμψία, αφού κάθε μέρα οι όροι για την ανατροπή της δανειακής αιχμαλωσίας γίνονται δυσμενέστεροι, αλλά και κάθε στιγμή, οποιαδήποτε επεξεργασία και εκλογίκευση φαίνεται ως «νερό στο κρασί», ως συμβιβαστική στροφή. Η λογική ακολουθία στα επιχειρήματα και η σχεδιασμένη θέση φαίνονται αντι-γοητευτικές και έμμεσες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ συνθέτει μεν τη συλλογική απέχθεια, ακόμα κι αυτών που δεν είναι ψηφοφόροι του, αλλά ακριβώς αυτό δημιουργεί άκαμπτους ηθικούς και συναισθηματικούς όρους κάτω από τους οποίους συχνά αποπολιτικοποιείται το κρισιακό φαινόμενο νοούμενο ως απλά κακό, εισηγμένο από δωσίλογους κ.λπ., αλλά και οι αναλύσεις υπέρβασης. Και αυτοί που πιστεύουν σε μια επική σύγκρουση με τον οικονομικό εθνικισμό των Βορειοευρωπαίων και αυτοί που πιστεύουν στην τεχνική των αστερίσκων και των διορθωτικών παραγράφων, αλλά και οι αδίστακτοι, αιχμαλωτίζουν συχνά τον λόγο του ΣΥΡΙΖΑ είτε σε μια κοινότοπη αντιμνημονιακή ρητορική είτε σε μια αδύναμη λογιστική που εξαφανίζει αυτό που πράγματι φέρει ή ενεργοποιεί ή πρέπει να διατρέχει το νεαρό κόμμα:
Την απροσδόκητη, ελευθεριακή, μαρξιστική Αριστερά που ποιεί το Άλλο. Όλες οι ανατρεπτικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν και που είναι οι προϋποθέσεις ελέγχου της κατάστασης, θα συνοδεύονται από συγκρούσεις πολύ βίαιες. Η ανατροπή της μνημονιακής παραοικονομίας, δεν είναι ζήτημα μιας στιγμιαίας απόφασης, μιας μεγάλης επικής τομής, αλλά συνεχών διασυνδεδεμένων επεξεργασμένων ρηξιακών αποφάσεων και δράσεων. Παράδειγμα, για να αλλάξει το παραγωγικό πρότυπο στην αγροτική οικονομία, θα πρέπει να προσβληθεί η κοινή αγροτική πολιτική. Θα πρέπει να δοθούν μάχες νομικής και τεχνοκρατικής φύσης σε μακρύ χρόνο, αφού υπάρχουν παραλυτικές δεσμεύσεις, ειλημμένες μάλιστα σε χρόνο πολιτικά «κανονικό» από “κανονικούς” (και ανεπαρκείς) υπουργούς Γεωργίας. Αποφάσεις που κατέστρεψαν την αγροτική παραγωγή. Αποφάσεις (ή παραδοχές ) πολιτικών που δεν αντέταξαν τίποτα στην αποδομητική βουλιμία του Βορρά (αλλά και Νότιων συνευρωπαίων ανταγωνιστών).
Επιμένω στην αγροτική ανασυγκρότηση, γιατί το σχέδιο ελέγχου της κρίσης πρέπει να στοχεύει πρώτα στη λύση των άμεσων ζωτικών αναγκών τροφής, λιτής αυτάρκειας και αυτό ακριβώς το εγχείρημα, που απαιτεί κοινωνικές συμμαχίες, θα γίνει χωρίς την ΑΤΕ και θα καταναλώσει πολιτικούς, τεχνικούς, αλλά και πολιτισμικούς πόρους. Το ίδιο θα συμβεί, υπό εξαιρετικά δυσμενείς όρους, με τις άλλες, εν υπνώσει, παραγωγικές ζώνες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ έχει συλλάβει το πρόβλημα, έχει κατανοήσει την πολιτική, οικονομική και πολιτισμική προτεραιότητα της παραγωγής, μπλέκεται συχνά και αδέξια στη ρητορική λαϊκής προσδοκίας, η οποία είναι πολύτιμη μεν για να κρατηθεί το κοινωνικό σώμα, αλλά η σωτηριολογική παρανόησή της περισσότερο κακό κάνει και στην παράταξη και στην υπόθεση της ευρύτερης αριστερής στροφής και στην πρωτοφανή κυβερνητική πιθανότητα. Δουλεύουν ομάδες ή στελέχη πάνω σε τέτοια ζητήματα, αλλά συχνά με αργό ρυθμό και τις αρρυθμίες (ή βλακείες) από τα γνωστά προβλήματα των μηχανισμών και της αρρώστιας των νεοφερμένων φαντασιώσεων εξουσίας. Το θέμα της οργανωμένης διασποράς και εμβάθυνσης των πολιτικών συγκρούσεων για την παραγωγική ανασυγκρότηση, δεν είναι ένα επινόημα για να πάψει ο κόσμος να προσδοκά το μεγάλο μπαμ, αλλά για να εξορθολογίσει η παράταξη και η κοινωνία τη φύση του προβλήματος και να επιβληθεί με ρεαλισμό, μέτρο και τόλμη ένας δρόμος λύσης. Η προσδοκία συχνά ξεχειλώνει αντί να μεγεθύνει. Η νέα Αριστερά δεν πρέπει να καταληφθεί από την κούραση της υπέρμετρης ανάπτυξής της.
* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, αν. καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr
Άλλοι, πιο ωμά πραγματιστές, έχουν τη βαθιά πεποίθηση ότι το παιχνίδι της χώρας είναι χαμένο και ότι όποιος συμμαχήσει με επιθετική δουλοπρέπεια προς την τροϊκανή πολιτική, θα κερδίσει τουλάχιστον τη θέση του δεκανέα. Όλες οι φυλές της πολιτικής σκηνής εντοπίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ, η καθεμία από τη μεριά της, είτε μια λαϊκιστική αοριστολογία είτε μια επαναστατική υστέρηση είτε όλα τα ελαττώματα της μεταδικτατορίας. Στην πραγματικότητα, η έξη και η παθολογική δέσμευσή τους στην κάρπωση της εξουσίας είναι το κεντρικό πρόβλημά των παλαιών κομμάτων. Αυτό συγκροτεί και την τυφλή πολιτική τους. Αλλά αυτή η ηθική αδυναμία δεν αίρει το ανάστροφο πρόβλημα της νέας αναδυόμενης Αριστεράς.
Με τη λαϊκή υπερεπένδυση πάνω της, κινδυνεύει να καθηλωθεί σε μια ακαμψία, αφού κάθε μέρα οι όροι για την ανατροπή της δανειακής αιχμαλωσίας γίνονται δυσμενέστεροι, αλλά και κάθε στιγμή, οποιαδήποτε επεξεργασία και εκλογίκευση φαίνεται ως «νερό στο κρασί», ως συμβιβαστική στροφή. Η λογική ακολουθία στα επιχειρήματα και η σχεδιασμένη θέση φαίνονται αντι-γοητευτικές και έμμεσες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ συνθέτει μεν τη συλλογική απέχθεια, ακόμα κι αυτών που δεν είναι ψηφοφόροι του, αλλά ακριβώς αυτό δημιουργεί άκαμπτους ηθικούς και συναισθηματικούς όρους κάτω από τους οποίους συχνά αποπολιτικοποιείται το κρισιακό φαινόμενο νοούμενο ως απλά κακό, εισηγμένο από δωσίλογους κ.λπ., αλλά και οι αναλύσεις υπέρβασης. Και αυτοί που πιστεύουν σε μια επική σύγκρουση με τον οικονομικό εθνικισμό των Βορειοευρωπαίων και αυτοί που πιστεύουν στην τεχνική των αστερίσκων και των διορθωτικών παραγράφων, αλλά και οι αδίστακτοι, αιχμαλωτίζουν συχνά τον λόγο του ΣΥΡΙΖΑ είτε σε μια κοινότοπη αντιμνημονιακή ρητορική είτε σε μια αδύναμη λογιστική που εξαφανίζει αυτό που πράγματι φέρει ή ενεργοποιεί ή πρέπει να διατρέχει το νεαρό κόμμα:
Την απροσδόκητη, ελευθεριακή, μαρξιστική Αριστερά που ποιεί το Άλλο. Όλες οι ανατρεπτικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν και που είναι οι προϋποθέσεις ελέγχου της κατάστασης, θα συνοδεύονται από συγκρούσεις πολύ βίαιες. Η ανατροπή της μνημονιακής παραοικονομίας, δεν είναι ζήτημα μιας στιγμιαίας απόφασης, μιας μεγάλης επικής τομής, αλλά συνεχών διασυνδεδεμένων επεξεργασμένων ρηξιακών αποφάσεων και δράσεων. Παράδειγμα, για να αλλάξει το παραγωγικό πρότυπο στην αγροτική οικονομία, θα πρέπει να προσβληθεί η κοινή αγροτική πολιτική. Θα πρέπει να δοθούν μάχες νομικής και τεχνοκρατικής φύσης σε μακρύ χρόνο, αφού υπάρχουν παραλυτικές δεσμεύσεις, ειλημμένες μάλιστα σε χρόνο πολιτικά «κανονικό» από “κανονικούς” (και ανεπαρκείς) υπουργούς Γεωργίας. Αποφάσεις που κατέστρεψαν την αγροτική παραγωγή. Αποφάσεις (ή παραδοχές ) πολιτικών που δεν αντέταξαν τίποτα στην αποδομητική βουλιμία του Βορρά (αλλά και Νότιων συνευρωπαίων ανταγωνιστών).
Επιμένω στην αγροτική ανασυγκρότηση, γιατί το σχέδιο ελέγχου της κρίσης πρέπει να στοχεύει πρώτα στη λύση των άμεσων ζωτικών αναγκών τροφής, λιτής αυτάρκειας και αυτό ακριβώς το εγχείρημα, που απαιτεί κοινωνικές συμμαχίες, θα γίνει χωρίς την ΑΤΕ και θα καταναλώσει πολιτικούς, τεχνικούς, αλλά και πολιτισμικούς πόρους. Το ίδιο θα συμβεί, υπό εξαιρετικά δυσμενείς όρους, με τις άλλες, εν υπνώσει, παραγωγικές ζώνες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ έχει συλλάβει το πρόβλημα, έχει κατανοήσει την πολιτική, οικονομική και πολιτισμική προτεραιότητα της παραγωγής, μπλέκεται συχνά και αδέξια στη ρητορική λαϊκής προσδοκίας, η οποία είναι πολύτιμη μεν για να κρατηθεί το κοινωνικό σώμα, αλλά η σωτηριολογική παρανόησή της περισσότερο κακό κάνει και στην παράταξη και στην υπόθεση της ευρύτερης αριστερής στροφής και στην πρωτοφανή κυβερνητική πιθανότητα. Δουλεύουν ομάδες ή στελέχη πάνω σε τέτοια ζητήματα, αλλά συχνά με αργό ρυθμό και τις αρρυθμίες (ή βλακείες) από τα γνωστά προβλήματα των μηχανισμών και της αρρώστιας των νεοφερμένων φαντασιώσεων εξουσίας. Το θέμα της οργανωμένης διασποράς και εμβάθυνσης των πολιτικών συγκρούσεων για την παραγωγική ανασυγκρότηση, δεν είναι ένα επινόημα για να πάψει ο κόσμος να προσδοκά το μεγάλο μπαμ, αλλά για να εξορθολογίσει η παράταξη και η κοινωνία τη φύση του προβλήματος και να επιβληθεί με ρεαλισμό, μέτρο και τόλμη ένας δρόμος λύσης. Η προσδοκία συχνά ξεχειλώνει αντί να μεγεθύνει. Η νέα Αριστερά δεν πρέπει να καταληφθεί από την κούραση της υπέρμετρης ανάπτυξής της.
* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, αν. καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr
.webp)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου