Οι λατρεμένες ημέρες της Φρίκης...

της Μαριας Σαμπατακακη, απο την Ελευθεροτυπια...

Η αμετροέπεια ορίζεται ως χαρακτηριστικό του βίου της νεότερης ελληνικής πολιτείας. Παρατήρηση, που έρχεται σε αντίφαση με την κληρονομιά της έννοιας του μέτρου, γεννημένης κάποτε σε τούτο το χώρο. Καθόλου παράδοξο ωστόσο το γεγονός, αν συνυπολογιστούν στις παραμέτρους διαμόρφωσης της νεοελληνικής mentalite διαφόρων τύπων επιρροές και επιδράσεις (ρωμαϊκή, οθωμανική κ.λπ.).

 Η υπερβολή αποτελεί εκδήλωση και συμπεριφορά που διαπερνά το σύνολο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Καθότι, όμως, η λαϊκή ρήση θέλει το ψάρι να βρομάει εκ της κεφαλής, ένα ανασκάλεμα στάσεων και δράσεων της εγχώριας μεταπολεμικής ελίτ (πολιτικής, οικονομικής κ.ο.κ.) απασχολεί το παρόν κείμενο. Κυρίως επειδή «οι μεγάλοι» αναλαμβάνουν ρόλο καθοδηγητή και διαμορφωτή του πλαισίου εντός του οποίου κινούνται «οι μικροί» (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι τελευταίοι περιφέρονται άνευ ευθύνης -ευθύνης, όχι συνενοχής- στην Ιστορία).
Πλείστα όσα παραδείγματα καταδεικνύουν ότι η υπερβολή αποτέλεσε το κυρίαρχο στοιχείο-υλικό στα χρόνια που δομήθηκε εκ νέου η Ελλάδα, πάνω στα αποκαΐδια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Στο φουλ ο αυταρχισμός, ο συντηρητισμός, η τυπολατρία, η βία, η ανισότητα, η υποτέλεια.
Στο πηδάλιο της ξέφρενης κούρσας βρέθηκε η ανώτατη πολιτειακή αρχή, το Στέμμα.
Στα πρόσωπα του βασιλικού ζεύγους Παύλου-Φρειδερίκης συναντήθηκαν επαυξημένες όλες οι «αρετές» των προγόνων της δυναστείας των Γλίξμπουργκ και προκατόχων του θρόνου: η φιλαργυρία του Γεωργίου Α', η ξεροκεφαλιά και η ισχυρογνωμοσύνη του Κωνσταντίνου Α', η ανασφάλεια και η καχυποψία του Γεωργίου Β'. Από κοντά, και η πάγια τακτική παρεμβατισμού (σε βαθμό ασφυξίας) στα πολιτικά πράγματα, καθώς και η νοσηρή εξάρτηση από τον ξένο παράγοντα.
Ανακαινίσεις των Ανακτόρων, υπέρογκα έξοδα άνευ απόδοσης λογαριασμού, διοργάνωση πολυτελών κρουαζιέρων με πλοίο του πολεμικού ναυτικού, ανεγέρσεις, αναπαλαιώσεις κτηρίων προκειμένου να χρησιμοποιηθούν απ' τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, αλλά και υποχρεωτικό μερίδιο από μεγάλες συμβάσεις που σύναπτε το ελληνικό Δημόσιο. Οταν π.χ. με σχετική συμφωνία το ελληνικό κράτος ανέκτησε την Κωπαΐδα απ' τους Βρετανούς, στη Φρειδερίκη παραχωρήθηκε κτίσμα στο σημείο για εξοχικό (το οποίο κατόπιν ανταλλάχτηκε με έκταση στον Ορχομενό).
Η ασυδοσία εκείνη είχε σαφέστατα επιπτώσεις στη δημόσια ζωή. Εφτιαξε ήθος και ύφος, που υιοθετήθηκε από σημαντικό τμήμα μιας μεγαλοαστικής τάξης που συναγελαζόταν με το Παλάτι και που έμαθε να λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Επλασε τις συνειδήσεις των πολιτικών προσώπων και δημιούργησε βλαπτικές νοοτροπίες. Επέτρεψε σε αλλοδαπά κέντρα να μεταχειρίζονται σαν ξέφραγη άμπελο τη χώρα, δίνοντας λίγο χαρτζιλίκι στους ιθαγενείς. Σφύριξε το σύνθημα για ένα «πάρτι διαφθοράς». Με θράσος η βασίλισσα ζητούσε (1953) απ' την κυβέρνηση να κατασκευάσει το δρόμο προς το Yachting Club του Πειραιά, προκειμένου να εξυπηρετηθεί το life style των Ανακτόρων, ενώ την ίδια στιγμή ζητήματα που άπτονταν της κρατικής πρόνοιας μετατρέπονταν σε ένα είδος κοσμικής φιλανθρωπίας-show. Κι ένας μηχανισμός που τον απάρτιζαν στελέχη των σωμάτων ασφαλείας, του στρατού και τον συνόδευαν οι ευλογίες της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, φρόντιζε για την εύρυθμη λειτουργία και προστασία του τερατώδους συστήματος.
Κατά τη Μεταπολίτευση, η αμετροέπεια της οποιασδήποτε εξουσίας δεν στάθηκε εφικτό να συμμαζευτεί κάπως. Κυρίως επειδή οι βασικοί πρωταγωνιστές της και σχεδιαστές του μεταπολιτευτικού περιβάλλοντος δεν προέκυψαν με παρθενογένεση το '74, αλλά είχαν γαλουχηθεί στο προαναφερθέν παρωχημένο μοντέλο «δημοκρατίας», πτυχές και εκφάνσεις του οποίου αναβίωσαν με χάρη και επιδεξιότητα.