Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011

Οι Παγκόσμιες Συνέπειες της Παρακμής των Η.Π.Α.

β.λ.ε.πο. - vlepo...

Του Immanuel Wallerstein

Απόδοση κειμένου Κάππα Γκρέκο

Πριν από μια δεκαετία, όταν εγώ και κάποιοι άλλοι μίλησαν για την παρακμή  των ΗΠΑ στο παγκόσμιο σύστημα, αντιμετωπιστήκαμε  στην καλύτερη περίπτωση με ένα συγκαταβατικό χαμόγελο για την αφέλεια μας.Δεν ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες η μοναδική υπερδύναμη, που εμπλέκονταν στρατιωτικά σε κάθε απομακρυσμένη γωνιά της γης, και επέβαλλε το δικό της τις περισσότερες φορές; Αυτή ήταν μια άποψη που ήταν αποδεκτή   σε όλο το μήκος του πολιτικού φάσματος.

Σήμερα, η άποψη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παρακμάσει , έχουν επικίνδυνα παρακμάσει, είναι μια κοινοτοπία. Ο καθένας το  λέει, εκτός από μερικούς πολιτικούς των ΗΠΑ, που φοβούνται ότι θα κατηγορηθούν ,λες και δεν το ζούνε στην καθημερινότητά τους εκατομμύρια πολίτες ,αυτοί και οι οικογένειες τους  . Το γεγονός είναι ότι όλοι σχεδόν σήμερα πιστεύουν ότι η παρακμή αυτή είναι μια πραγματικότητα .
Αυτό  όμως που συζητήθηκε πολύ λιγότερο από το γεγονός αυτό , είναι το ποιες θα είναι οι συνέπειες αυτής της παρακμής παγκόσμια . Η παρακμή έχει σίγουρα τις ρίζες της στην οικονομία. Αλλά, η απώλεια ενός οιονεί μονοπωλίου γεωπολιτικής δύναμης, το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες κάποτε ασκούσαν , έχει σημαντικές πολιτικές συνέπειες παντού.
Ας ξεκινήσουμε με ένα ανέκδοτο που ειπώθηκε  στο τμήμα Επιχειρήσεων των New York Times, στις 7 Αυγούστου. Ένας διαχειριστής χαρτοφυλακίων στην  Ατλάντα "πάτησε το κουμπί πανικού" για λογαριασμό δύο πλούσιων πελατών του,  οι οποίοι του είπαν να πωλήσει το σύνολο των μετοχών τους και να επενδύσει  τα χρήματά τους σε ένα κάπως «σίγουρο»  αμοιβαίο κεφάλαιο. Ο διαχειριστής είπε ότι στα 22 χρόνια της επιχειρηματικής του δραστηριότητας ,κάτι παρόμοιο  δεν του είχε ξανασυμβεί. «Αυτό ήταν άνευ προηγουμένου.»Η εφημερίδα αυτό το  ονόμασε ως το  ισοδύναμο μιας πυρηνικής βόμβας για την Wall Street .Πήγε εναντίον της ιερής παραδοσιακής συμβουλής για  προσεκτικές κινήσεις  απέναντι στις διακυμάνσεις  της αγοράς.

Η Standard & Poors μείωσε την πιστοληπτική ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών από ΑΑΑ σε ΑΑ +, επίσης, «άνευ προηγουμένου». Αλλά αυτό ήταν μια πολύ ήπια δράση. Το αντίστοιχο γραφείο στην Κίνα, Dagong, είχε ήδη μειώσει την πιστοληπτική ικανότητα των ΗΠΑ από τον περασμένο Νοέμβριο στο Α +, και τώρα την έχει μειώσει σε Α-. Ο Περουβιανός οικονομολόγος, Oscar Ugarteche, έχει δηλώσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι  μια «μπανανία». Λέει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «έχουν επιλέξει την πολιτική της στρουθοκαμήλου», νομίζοντας ότι βλέπουν έναν εφιάλτη και όταν ξυπνήσουν θα είναι όλα όπως πριν.  Και στη Λίμα την περασμένη εβδομάδα, οι συγκεντρωμένοι  υπουργοί Οικονομικών των κρατών της Νότιας Αμερικής είχαν επείγον συζητήσεις  για τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο θα θωρακιστούν  από τις επιπτώσεις της αμερικανικής οικονομικής ύφεσης.
Το πρόβλημα για όλους είναι ότι είναι πολύ δύσκολα θα θωρακιστούν,  από τις συνέπειες της παρακμής των ΗΠΑ. Παρά τη σοβαρότητα της οικονομικής και της πολιτικής παρακμής τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν ένας γίγαντας στην παγκόσμια σκηνή, και ό, τι συμβαίνει εκεί μπορεί  ακόμα να δημιουργεί μεγάλα κύματα παντού.
Να είστε σίγουροι, ότι ο μεγαλύτερος αντίκτυπος της παρακμής των ΗΠΑ θα είναι και θα συνεχίσει να είναι στην ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολιτικοί και δημοσιογράφοι μιλούν ανοιχτά για την «δυσλειτουργία» της αμερικανικής  πολιτικής «σκηνής». Αλλά τι άλλο θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι, εκτός από δυσλειτουργική; Το πιο στοιχειώδες γεγονός είναι ότι οι πολίτες των ΗΠΑ είναι  έκπληκτοι από το γεγονός και μόνο της παρακμής. Δεν είναι μόνο ότι οι Αμερικανοί πολίτες υποφέρουν και οι ίδιοι σημαντικά από την ύφεση, και ότι φοβούνται πολύ ότι θα υποστούν ακόμα περισσότερα όσο  θα περνάει ο καιρός. Είναι ότι ήταν απόλυτα πεπεισμένοι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι το «εκλεκτό έθνος» που επιλέχτηκε  από τον Θεό ή από την ιστορία να είναι το έθνος μοντέλο στον κόσμο. Ακόμα ακούν  τον πρόεδρο Ομπάμα να τους διαβεβαιώνει ότι είναι μια χώρα με  ΑΑΑ βαθμολογία(αναφέρεται στην βαθμολογία που έχουν τα ομόλογα του αμερικάνικου δημοσίου).
Το πρόβλημα για τον Ομπάμα και για όλους τους πολιτικούς είναι , ότι πολύ λίγοι άνθρωποι εξακολουθούν να τους πιστεύουν. Το σοκ για την εθνική υπερηφάνεια και για την αυτοεκτίμηση του έθνους είναι τρομερό, καθώς και πολύ απότομο. Η χώρα δύσκολα ανταπεξέρχεται από αυτό το σοκ. Ο πληθυσμός ,δυστυχώς ,αντί να ψάχνει για τους πραγματικούς ενόχους ώστε να τους τιμωρήσει σκληρά , στην πραγματικότητα ψάχνει για αποδιοπομπαίους τράγους  . Η τελευταία ελπίδα φαίνεται να είναι να βρεθεί κάποιος να αναλάβει την ευθύνη, και ως εκ τούτου η θεραπεία είναι να αλλάξετε τους ανθρώπους που είναι στην εξουσία.
Σε γενικές γραμμές, οι ομοσπονδιακές αρχές φαίνεται να είναι αυτές που κατηγορούνται  - ο πρόεδρος, το Κογκρέσο, και τα δύο μεγάλα κόμματα. Η ανασφάλεια  στο εσωτερικό μεγαλώνει ,και αυτό φαίνεται και από την αύξηση στις  πωλήσεις  όπλων και τις πιέσεις για μείωση της στρατιωτικής εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών στο εξωτερικό. Κατηγορώντας  για τα πάντα τους ανθρώπους στην Ουάσιγκτον οδηγούμαστε  σε πολιτική αστάθεια και σε τοπικούς  αγώνες αλληλοϋπονόμευσης , όλο και πιο βίαιους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι σήμερα, θα έλεγα, μία από τις  λιγότερο σταθερές πολιτικές οντότητες στο κόσμοσύστημα.
Το γεγονός αυτό καθιστά τις Ηνωμένες Πολιτείες όχι μόνο μια χώρα της οποίας οι πολιτικοί θεσμοί είναι δυσλειτουργικοί, αλλά και ότι δεν μπορεί να ασκήσει πολύ πραγματική δύναμη στην παγκόσμια σκηνή. Έτσι, υπάρχει μια σημαντική πτώση της εμπιστοσύνης  προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, και του πρόεδρού της, από τους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ στο εξωτερικό, και από την πολιτική βάση του προέδρου στο εσωτερικό. Οι εφημερίδες είναι γεμάτες από τις αναλύσεις των πολιτικών λαθών του Μπαράκ Ομπάμα. Ποιος μπορεί να διαφωνήσει με αυτό; Θα μπορούσα να απαριθμήσω εύκολα δεκάδες αποφάσεις του Ομπάμα οι οποίες είναι, κατά την άποψή μου, λάθος, δειλές, και μερικές φορές εντελώς ανήθικες. Αλλά αναρωτιέμαι κατά πόσον, αν είχε πάρει  όλες τις κατάλληλες αποφάσεις που οι υποστηριχτές  του νομίζουν ότι θα έπρεπε να γίνουν, θα είχαν κάνει τη μεγάλη διαφορά στο αποτέλεσμα. Η παρακμή των Ηνωμένων Πολιτειών δεν είναι αποτέλεσμα των  κακών αποφάσεων του Προέδρου τους, αλλά και των διαρθρωτικών αλλαγών στο κόσμοσύστημα. Ο Ομπάμα μπορεί να εξακολουθεί να είναι το πιο ισχυρό άτομο στον κόσμο, αλλά ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών δεν είναι ή δεν θα μπορούσε να είναι σήμερα τόσο ισχυρός όσο οι πρόεδροι του παρελθόντος.
Έχουμε εισέλθει σε μια εποχή έντονης, συνεχούς , και  με ταχύτατες διακυμάνσεις - στις συναλλαγματικές ισοτιμίες των νομισμάτων, στα ποσοστά της απασχόλησης, στις γεωπολιτικές συμμαχίες, στους ιδεολογικούς ορισμούς της κατάστασης. Η έκταση και η ταχύτητα αυτών των διακυμάνσεων οδηγεί σε αδυναμία βραχυπρόθεσμων προβλέψεων. Και χωρίς κάποια λογική σταθερότητα των βραχυπρόθεσμων (τρία χρόνια περίπου) προβλέψεων, η παγκόσμια οικονομία έχει παραλύσει. Ο καθένας θα πρέπει να είναι πιο προστατευτικός και εσωστρεφής. Και το βιοτικό επίπεδο θα μειωθεί. Δεν είναι μια όμορφη εικόνα. Και αν και υπάρχουν πολλές, πολλές θετικές πτυχές για πολλές χώρες, λόγω της παρακμής των ΗΠΑ, δεν είναι βέβαιο ότι, μέσα στο άγριο λίκνισμα του σκάφους του κόσμου, ότι άλλες χώρες θα είναι πράγματι σε θέση να αντλήσουν τα κέρδη που ελπίζουν από τη νέα αυτή κατάσταση.
Είναι καιρός για μια πιο νηφάλια ανάλυση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων, με πολύ καλύτερη αξιολόγηση  σχετικά με το τι η ανάλυση μας αποκαλύπτει, και να εντείνουμε τις πολιτικές μας δράσεις ,τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο στην προσπάθεια, κατά τα επόμενα 20-30 χρόνια,  να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμοσύστημα από αυτό που στο οποίο ζούμε όλοι σήμερα.

Πηγή : http://www.iwallerstein.com/world-consequences-decline/
*Για την τεχνική βοήθεια ευχαριστώ τον Σπύρο Μαρκέτο

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ροη αρθρων