Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2012

Ε. Τσακαλωτος: Η κυβέρνηση της αριστεράς θα βάλει «πάτο» στη λιτότητα...

απο την Εποχη...
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟ, Τη συνέντευξη πήρε  ο Στάθης Κουτρουβίδης
Πώς διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό γύρω από το κεντρικής σημασίας ζήτημα του φορολογικού;
Η κυβέρνηση με το φορολογικό αυτό σύστημα που προτείνει παρά τα όσα υποσχόταν, δεν φέρνει μια βαθιά, ουσιαστική μεταρρύθμιση, και βέβαια όχι σε μια προοδευτική κατεύθυνση.
Η κυβέρνηση πια δεν μπορεί να σκεφτεί μακροπρόθεσμα και με στρατηγικό τρόπο, πάει μέρα με τη μέρα, από δόση σε δόση. Κατά την άποψή μας, αυτό δεν γίνεται τυχαία, και όπως έγραφε και ο Τσαρλς Φορέλ από τη Wall Street Journal, «της Ελλάδας πάντα θα τις λείπουν λεφτά, λόγω των σταθεροποιητικών προγραμμάτων». Θα ήταν κάπως διαφορετικά τα πράγματα αν- ακόμα και με τη δική τους λογική- είχαν αρχίσει με μια φορολογική μεταρρύθμιση τον Μάρτιο του 2010, μολονότι και τότε για την αριστερά δεν θα ήταν αρκετό. Από τη στιγμή, όμως, που ξέσπασε η κρίση και ακολούθησε η ύφεση, η διεύρυνση της φορολογικής βάσης γίνεται πιο δύσκολη, καθώς η οικονομία έχει μπει σε φαύλο κύκλο και το δημόσιο πρέπει να εισπράττει από μια οικονομία που δεν παράγει, που βρίσκεται στα όρια της επιβίωσης.
Οι κυβερνώντες, αυτή τη στιγμή, δεν έχουν δείξει ότι θέλουν κάτι διαφορετικό. Αυτό για το οποίο έως τώρα τους κατηγορούμε, είναι ότι εφαρμόζουν ένα σχέδιο για φθηνή εργασία, υποβαθμισμένες κοινωνικές υπηρεσίες σε μια φθηνή χώρα και, δυστυχώς, η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται καθημερινά. Με αυτές τις τελευταίες προτάσεις το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι ελαφρύνουν εισοδηματικά τους χαμηλόμισθους, όσους δηλαδή δηλώνουν εισόδημα κάτω από 20.000 ευρώ. Αυτοί στη λογική τους κερδίζουν περισσότερο από την επιστροφή από ό,τι χάνουν από την έλλειψη του αφορολόγητου. Ωστόσο, οι 9 στις 10 περιπτώσεις που θα είχαν κάποια φοροαπαλλαγή από στεγαστικό δάνειο ή ιατρικές δαπάνες, θα είναι τώρα σε χειρότερη κατάσταση. Και με αυτές τις προτάσεις, πάντως, κερδίζουν, πάλι διάφοροι που έχουν πολλά σπίτια που τα ενοικιάζουν, διότι τα έσοδα από τα ενοίκια δεν πάνε στο φόρο εισοδήματος αλλά εντάσσονται σε ειδική κατηγορία, όπως και ο μικρέμπορας που πληρώνει πολύ λιγότερο φόρο, αν και το εισόδημά του είναι στην πραγματικότητα πολύ μεγαλύτερο (50.000 ευρώ).

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δική του πρόταση για τα φορολογικά;
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ σκιαγραφείται σε ένα τρίπτυχο. Θέλουμε να απλοποιήσουμε το σύστημα φορολόγησης, να γίνει πιο αποτελεσματικό - η έννοια της αποτελεσματικότητας δεν έχει να κάνει τόσο με τα έσοδα, αλλά με το να μην επηρεάζει τις αποφάσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, μόνο και μόνο επειδή έχουν χαμηλότερη φορολογία - και άρα, να το κάνουμε πιο δίκαιο. Ό,τι είναι εισόδημα, να φορολογείται ως εισόδημα και να καταρτιστεί επιτέλους το περιουσιολόγιο, ώστε να ξέρουμε τι περιουσιακά στοιχεία έχει ο καθένας και η καθεμία, και, μεσοπρόθεσμα, να φτάσουμε σε μια ισορροπία άμεσων και έμμεσων φόρων, στοιχεία που θα δημιουργήσουν όρους αναδιανομής και θα επιτρέψουν συνολικά να υπάρξει μια ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη της οικονομίας, και ειδικά σε συγκεκριμένους τομείς.

Η κυβέρνηση μετά τη δόση θεωρεί ότι έχει σταθεροποιήσει την κατάσταση και, όπως λέει, προσβλέπει στην ανόρθωση της οικονομίας.
Για να πει κανείς ότι έχει δίκιο η κυβέρνηση, χρειάζονται δύο βασικές προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι ότι το πρόγραμμα που εφαρμόζεται δεν θα δημιουργήσει ακόμα μεγαλύτερη ύφεση, όπως εμείς προβλέπουμε, και θα σταματήσει ο φαύλος κύκλος. Και εδώ υπάρχει πρόβλημα ακόμα και με τα στοιχεία που προβλέπονται από το ΔΝΤ και την ελληνική κυβέρνηση. Για παράδειγμα, όταν κόβεται 1% του ΑΕΠ σε οικονομίες όπως της Ελλάδας, δεν χάνονται 100 δισ. όπως λένε, αλλά 180 δισ.
Η δεύτερη προϋπόθεση αφορά στην οικονομική σταθεροποίηση της Ευρώπης. Οι αγορές έως τώρα το μόνο που έχουν αντιμετωπίσει θετικά, είναι ότι δεν μπορεί να ενισχύεται μια χώρα με 40 και αργότερα με 10 δισ., που αύριο μπορεί να πεταχτεί έξω από το σύστημα. Άρα, μέσα από αυτήν την επιλογή δήλωσαν ότι θέλουν να κρατήσουν τη χώρα στο ευρώ και στην ΕΕ. Αυτό είναι το μόνο θετικό ως τώρα. Το ζήτημα όμως είναι ότι, για να σωθεί το ευρώ, απαιτούνται ουσιαστικές αλλαγές στην Ευρώπη, που δεν έχουν αποφασιστεί, και δεν είναι προφανές ότι υπάρχει η πρόθεση να αποφασιστούν. Η τραπεζική ένωση που καθυστερεί, η λειτουργία μιας κεντρικής τράπεζας που θα χρηματοδοτεί τα κράτη μέλη με πολύ χαμηλά επιτόκια, όπως κάνει η Αμερική, με μεταβιβάσεις χρημάτων από το κέντρο προς τις περιφέρειες που υπολείπονται οικονομικά. Αν δεν γίνουν αυτά σύντομα, ακόμα και αν βελτιωθεί η κατάσταση, θα υπάρχει εκ νέου πρόβλημα.

Τι ισχύει με τον πλεόνασμα στον προϋπολογισμό;
Στο σχέδιο της τρόικας προβλέπει ότι για να σταθεροποιηθεί το σύστημα πρέπει να έχει πλεόνασμα 4,5% και ρυθμούς ανάπτυξης 3,5%, και μάλιστα συνδυαστικά, πράγμα που ούτε οι πιο αισιόδοξοι δεν το προβλέπουν. Το μόνο αισιόδοξο κατ’ αυτούς στοιχείο είναι ότι μπορούν να λένε: «Εμείς κάναμε ό,τι έπρεπε, κάντε κάτι και εσείς τώρα». Και αυτό δεν μπορεί παρά να είναι ένα νέο μελλοντικό κούρεμα. Το κούρεμα όμως, προϋποθέτει τα δύο σημεία τα οποία αναφέραμε παραπάνω.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για να γίνει ενιαίο κόμμα. Πώς βλέπεις μέχρι τώρα τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας;
Ήταν μια σημαντική και ουσιαστική εξέλιξη. Διότι ένας κόσμος κατάλαβε ότι χρειάζεται μια νέα αρχή, να χτίσουμε πάνω στα ήδη κεκτημένα. Σε αυτή την πορεία όλοι έχουν κάτι να πουν και να συμβάλουν με τον τρόπο τους. Είναι στο χέρι μας να φτιάξουμε κάτι πολλαπλασιαστικά και όχι μόνο αθροιστικά. Η Συνδιάσκεψη, από την άλλη, άφησε ουσιαστικά ανοιχτά πολλά ζητήματα, διότι δεν θα μπορούσε εκ των πραγμάτων να τα συζητήσει ένα τόσο μεγάλο σώμα. Επίσης, θετικό είναι ότι το πρόγραμμα δεν είναι κάτι κλειστό, αλλά μια ανοιχτή διαδικασία γόνιμου και αδιάκοπου προβληματισμού, στην οποία ο κόσμος, μπορεί να συνεισφέρει ισότιμα. Ένα ακόμα θετικό σημείο αυτής της διαδικασίας ήταν ότι επιβραβεύτηκαν άνθρωποι που σε όλο το προηγούμενο διάστημα έδωσαν τις δικές τους, μικρές και μεγάλες μάχες να διατηρήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ ζωντανό και να συμβάλουν με τη δική τους προβληματική στην πορεία του.
Όμως η αριστερά στο σύνολό της, πανευρωπαϊκά, δεν έχει βρει ακόμα πώς θα συγκροτήσει ένα οργανωτικό μοντέλο ελκυστικό για νέους ανθρώπους -που θα χαίρονται να συμμετέχουν- δημοκρατικό για όλα τα μέλη, και βέβαια αποτελεσματικό, ώστε η συμμετοχή όλων να επηρεάζει την πολιτική σε κεντρικό επίπεδο.

Εάν αναλάβει την κυβέρνηση της χώρας ο ΣΥΡΙΖΑ, θα συναντήσει πολύ μεγάλες δυσκολίες. Ποια μπορεί να είναι τα εσωτερικά και τα εξωτερικά του στηρίγματα σε αυτή την προσπάθεια;
Είναι προφανές ότι είναι δύσκολο, διότι δεν αμφισβητείς την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης των τελευταίων ετών, αλλά ολόκληρων δεκαετιών, από την ίδρυση σχεδόν της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Σκέψου μια χώρα να καταφέρει να ακυρώσει το πρόγραμμα λιτότητας, πόσο σημαντικό θα ήταν και για τις υπόλοιπες χώρες και για ολόκληρη την Ευρώπη. Ο στόχος μας, λοιπόν, είναι «να βάλουμε πάτο στη λιτότητα». Ό,τι αλλαγές και αν κάνουμε, το πιο φτωχό κομμάτι δεν θα χάσει άλλο εισόδημα και θα προσπαθήσουμε να ανατάξουμε την οικονομική του θέση. Μια κυβέρνηση της αριστεράς, λοιπόν, ακόμα και αν δεν επιμείνει ιδιαίτερα στα σοσιαλιστικά στοιχεία του προγράμματός της, σε αυτοδιαχειριστικά μοντέλα οικονομίας κτλ., θα πρέπει να είναι έτοιμη για μεγάλη σύγκρουση. Διότι διακυβεύεται μια στρατηγική, στην οποία οι ελίτ έχουν επενδύσει. Επίσης, η σύγκρουση θα είναι αναπόφευκτη εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν υπάρχουν μέσες λύσεις: Αν υπήρχαν θα τις είχαν διεκδικήσει οι δυνάμεις που βρίσκονται ήδη στην εξουσία και κυρίως η αριστερή εκδοχή τους (ΔΗΜΑΡ). Δεν υπάρχει χώρος στο σύγχρονο καπιταλισμό για παρόμοιες λύσεις και προτάσεις.

Ισχύει η δέσμευση ότι ένα από τα πρώτα νομοσχέδια θα είναι για την κατάργηση του μνημονίου;
Δεν εφαρμόζουμε καμία από τις επιπτώσεις των μνημονιακών συμβάσεων. Χρειαζόμαστε έναν οδικό χάρτη για να αποκαταστήσουμε τι επιπτώσεις του μνηονίου. Η ουσία είναι ότι το 1/3 της κοινωνίας δεν πρέπει να πληρώσει ούτε ένα ευρώ. Βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο και δεν μπορεί να πάει παρακάτω. Θα πρέπει να βελτιώσουμε τη θέση όσων έχουν πληγεί και να βρεθούν χρήματα για να ξεκινήσει η ανάπτυξη. Τώρα, αν αυτό γίνει με περισσότερους από ένα νόμο, δεν είναι το κρίσιμο. Μπορεί να γίνει με νόμους για τον κατώτερο μισθό, για τις εργασιακές σχέσεις, τις συλλογικές συμβάσεις, τη φορολόγηση του πλούτου κλπ).

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η διαφθορά από την αριστερά;
Ένα από τα «22 πράγματα» που επισημαίνουμε στο βιβλίο μας, (εκδόσεις ΚΨΜ), είναι και το κεφάλαιο για τη διαφθορά. Κατά τη γνώμη μας, η διαφθορά είναι απολύτως συμβατή με τον καπιταλισμό, και μάλιστα στην πιο προχωρημένη του μορφή, το νεοφιλελευθερισμό. Φαινόμενα διαφθοράς είναι πολύ συνηθισμένα στην καπιταλιστική οικονομία, ακόμα και σε αναπτυγμένες χώρες. Οι δείκτες που μιλούν για τη μεγάλη διαφθορά στη χώρα μας, λαμβάνουν υπόψη την κρατική διαφθορά και βασίζονται στις απόψεις των επιχειρηματιών, που δεν είναι οι πιο αντικειμενικές. Όταν λες, θα επεκτείνω τη σφαίρα της ιδιωτικής οικονομίας, σηματοδοτείς ακριβώς την ενίσχυση του προσωπικού συμφέροντος, διότι εκεί υπάρχουν γκρίζες ζώνες: ο καθένας επιτρέπεται να κερδίσει ό,τι μπορεί. Εάν δεν έχεις συλλογικούς θεσμούς, που θα επιβάλλουν διαφορετικά μοντέλα και αξίες εκτός του κέρδους και της ατομικής ιδιοτέλειας, που θα υπεραμύνονται του συλλογικού και του δημόσιου συμφέροντος τότε, το πρόβλημα της διαφθοράς θα διαιωνίζεται.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ροη αρθρων