alterthess ...
Νίκος Νικήσιανης
Τελικά, σε ποιον ανήκει το κίνημα και η Πλατεία Συντάγματος; Στο ΚΚΕ ή στην αναρχία; Πώς θα αποφασιστεί; Θα τις παίζουν σε κάθε πανεπιστήμιο και θα μαζέψει το σκόρ μια ανεξάρτητη αρχή για να αποφανθεί ή θα δώσουν ραντεβού για μια τελική μάχη στην επόμενη διαδήλωση (του Πολυτεχνείου πχ, χτύπα ξύλο);
Και εντάξει δε λέω, είναι και οι δύο μεγάλες δυνάμεις του κινήματος, αλλά οι «λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις» που συμβαίνει να μην ανήκουμε ούτε στο «λαό» που προστάτευε η περιφρούρηση του ΚΚΕ, ούτε στο «λαό» που εξέφραζε με το ζόρι η «εμπροσθοφυλακή» των αναρχικών, τι να κάνουμε; Να διαλέξουμε προστάτες;
Θα δυσκολευτούμε, γιατί μοιάζουν πολύ. Ευτυχώς δηλαδή που προχτές κρατούσανε παλούκια με διαφορετικά χρώματα, γιατί αλλιώς με τα κράνη δεν τους ξεχωρίζεις. Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε; Γιατί το ερώτημα πια, την επόμενη ημέρα, είναι τι σκατά να κάνουμε. Εντάξει, όλοι οι λογικοί άνθρωποι έχουν μάλλον συμφωνήσει ότι ήταν απαράδεκτο να προσπαθεί το ΚΚΕ να κάνει πριβέ διαδήλωση στο Σύνταγμα και έχουμε επίσης συμφωνήσει ότι ήταν δολοφονική η επίθεση των μπάχαλων. Έχουμε μοιράσει τις ευθύνες, τις ιεραρχήσαμε, αλλά αυτό δεν μας επιτρέπει να νιώθουμε καλύτερα για αυτό που έγινε.
Αν αυτοί δεν καταλαβαίνουν με τίποτα τι κακό κάνουν στο κίνημα, να πάρουμε και όλοι οι υπόλοιποι, ο καθένας με την ομάδα του, ένα σετ παλούκια και ένα σκασμό κοτρώνια και να τις παίζουμε όλοι μαζί, για να τους κάνουμε να σταματήσουν; Αν πιστεύουμε και ότι και από τις δύο πλευρές κυριαρχεί ο κρετινισμός, ο μιλιταρισμός, η υποκατάσταση και το καπέλωμα, αν πιστεύουμε ότι η απόφαση του ΚΚΕ να υπερασπιστεί με τη βία την αποκλειστικότητα του Συντάγματος και η διαρκή στάση των μπάχαλων να επικαθορίζουν με τη βία το τι γίνεται σε κάθε διαδήλωση είναι αμφότερες αντικοινωνικές και αντικινηματικές μέθοδοι, πώς τις αντιμετωπίζουμε στην πράξη;
Δυστυχώς λοιπόν, μάλλον δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε. Όλα τα κοινωνικά κινήματα έχουν από τη φύση τους τόσες πολλές αντιφάσεις που δεν μπορούμε να τις λύσουμε και να τα κάνουμε να μοιάζουν με το ζόρι σε αυτό που φανταζόμαστε εμείς ως ένα «σωστό κίνημα». Αυτό ακριβώς προσπάθησε να κάνει και το ΚΚΕ και το αναρχικό μπλόκ προχθές, ο καθένας με τον τρόπο του. Το ΚΚΕ πιστεύει ότι οι διαδηλώσεις σε αυτή τη φάση πρέπει να είναι ειρηνικές, να μην γίνει κάνενα ντου στη βουλή, να μη συγκρούονται με την αστυνομία (και ίσως, ακόμα περισσότερο, να συντάσσονται –τηλεοπτικά τουλάχιστον- με τη το ίδιο το ΚΚΕ). Οι αναρχικοί που την πέσαν στην περιφρούρηση πιστεύαν χοντρικά ακριβώς τα αντίθετα. Και έτσι, και οι δύο πλευρές κατέβηκαν προετοιμασμένες για πόλεμο μέχρις εσχάτων (αν και οι εσχατιές της βίας είναι σίγουρα πολύ πιο πέρα για αυτούς που πετάξανε μπουκάλια σε άλλους διαδηλωτές).
Όλες, μα όλες, ανεξαιρέτως οι υπόλοιπες κοινωνικές και πολιτικές τάσεις του κινήματος, σοφά ποιούσες, δεν υιοθέτησαν καμία από τις δύο στάσεις. Μπορεί να αγανακτήσαμε, να τσακωνόμασταν μεταξύ μας από το θυμό και την ένταση, αλλά δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα άλλο. Τι σημαίνει αυτό όμως; Ότι αν το ΚΚΕ σου απαγορεύει το δικαιώμα στη διαδήλωση για να κάνει τη κομματική του φιέστα για παράδειγμα, εσύ πρέπει να κάνεις την πάπια και να το υπομένεις;
Για να μιλάμε ευθέως, ναι. Η στάση αυτή επιβάλλεται από το ύστατο κριτήριο, που είναι η αποτελεσματικότητα του κινήματος απέναντι στο κράτος. Αν έχουμε αυτό στο μυαλό, και όχι την προάσπιση της κομματικής μας γραμμής (είτε αυτή είναι του ΚΚΕ, είτε της αναρχίας είτε οποιουδήποτε, μικρή σημασία έχει) θα μας φαινόταν αδιανόητο όχι μόνο να πετάμε μολότωφ ο ένας στον άλλο (αυτό είναι άλλης τάξης ζήτημα), αλλά ακόμα και να πιανόμασταν στα χέρια μπροστά στη Βουλή.
Θα λέγαμε δηλαδή απλά, δεν γαμιέται. Οπως ακριβώς είπε η τεράστια πλειοψηφία της διαδήλωσης, που ουδόλως εκφραζόταν από την «περιφρούρηση» ή την «εμπροσθοφυλακή», ο,τι και να φαντασιωνόταν και οι δυο πλευρές. Θα κράζαμε, θα γκρινιάζαμε, θα πιέζαμε με διαπραγματεύσεις και ο,τι άλλο μπορούσαμε, και θα περιμέναμε στο τέλος να βγάλει την κωλοομιλία της η Αλέκα για να φύγουν οι αλυσίδες του ΠΑΜΕ και να πάμε και εμείς στη Βουλή (ότι περίπου έγινε, σε μικροκλίμακα βέβαια, και στη Θεσσαλονίκη, αφού εδώ ευτυχώς δεν εμφανίστηκαν οι αυτόκλητοι εκφραστές της λαϊκής οργής, οι οποίοι είχαν κουραστεί από τα χθεσινά σπασίματα και τους καυγάδες με τους υπόλοιπους διαδηλωτές).
Και έτσι, αντί να συζητάμε για τις δολοφονικές συγκρούσεις που προκάλεσαν μερικές εκατοντάδες ζορό, θα συζητούσαμε για τις διαδηλώσεις μερικών εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων.
Βέβαια, είναι πιθανό ότι μέχρι να υποχωρήσει κάποτε το ΠΑΜΕ θα αναγκαζόταν οι υπόλοιποι να πορευτούν μακρύα από τη Βουλή. Σίγουρα κακό, αλλά όχι και τραγικό. Άλλωστε δεν υπήρχε μάλλον ούτε και σχέδιο, ούτε και η απαιτούμενη μαζικότητα για να γίνει την Πέμπτη το τελικό ντου, που θα έλεγε και η Αλέκα, και να τα καθαρίζαμε όλα (αν υπήρχε και το εμπόδιζε το ΠΑΜΕ, θα είχε γίνει απλούστατα μετά την αποχώρησή του). Ή μπορεί επίσης να αποχωρούσε όντως το ΠΑΜΕ, να έφταναν οι υπόλοιποι στη Βουλή και να ξεκινούσαν οι μπάχαλοι από μόνοι τους ένα γρήγορο πόλεμο με την Αστυνομία, η οποία θα εκκένωνε άμεσα την πλατεία (όπως και έγινε τελικά άλλωστε).
Και τα δυο σενάρια δεν είναι ευχάριστα. Δεν συγκρίνονται όμως με αυτό που έγινε. Για αυτό, δυστυχώς, θα χρειαστεί να υποφέρουμε υπομονετικά ακόμα και πρακτικές που μας φαίνονται ηλίθιες, αντικινηματικές, καπελωτικές ή ο,τι άλλο. Δεν σημαίνει ότι δεν θα προσπαθούμε να τις αντιμετωπίζουμε, ακόμα και με τη βία αν μπορούμε και χρειάζεται, χωρίς αυτό να κινδυνεύει να διαλύσει ολόκληρη πορεία. Ο κόσμος ξέρει, μακάρι οι οργανώσεις, όποιες και να είναι αυτές, άτυπες ή τυπικές, να τον εμπιστευόταν λίγο παραπάνω και να προσπαθούσαν να τον εκφράσουν λίγο λιγότερο.
Και το τελευταίο: οι αναρχικοί που επιτέθηκαν στο ΚΚΕ, του προσέφεραν τεράστια υπηρεσία. Σε τέτοιο βαθμό, που όπως θα έλεγε και η Αλέκα, λειτουργήσαν αντικειμενικά σαν πράκτορες του κόμματος. Πιεσμένη εδώ και μήνες από πολλούς απλούς διαδηλωτές που αντιδρούν όλο και περισσότερο στις χωριστές, κομματικές πορείες, η ηγεσία του κόμματος επιστράτευε αιωνίως το χαρτί της «περιφρούρησης» και της ασφάλειας απέναντι στους «κουκουλοφόρους», για τους οποίους ορκιζόταν ότι εχθρός τους δεν είναι το κράτος, αλλά το «λαϊκό κίνημα».
Χθες, ωστόσο, η ηγεσία αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να μείνει στο Σύνταγμα. Υπήρχε πια ο κίνδυνος να γίνει στην πράξη κοινή συγκέντρωση και ο κόσμος να γουστάρει. Άντε μετά να τον μαζέψεις ξανά στις χωριστές πορείες. Αν ο κόσμος έμενε στο Σύνταγμα και η Αστυνομία επιχειρούσε, με ή χωρίς αφορμή που όπως έδειξε δεν τη χρειάζεται πια, εκκένωση, άντε μετά να πείσεις ότι τα επεισόδια τα προκαλούν οι «κουκουλοφόροι» και η αστυνομία δεν επιτίθεται ποτέ στο ΚΚΕ γιατί φοβάται. Αναγκάστηκε λοιπόν να στήσει την τεράστια επιχείρησης περιφρούρησης της συγκέντρωσής του για να μην επιτρέψει σε κανένα να πλησιάσει. Μια τέτοια επιλογή όμως και εξέθετε το ΚΚΕ ακόμα περισσότερο, και ήταν επίφοβη να σπάσει στην πράξη, μέσα από την απλή κίνηση των ανθρώπων. Πόσο εύκολο θα ήταν να περιφρουρεί όλη την ημέρα ή να πάρει τον κόσμο του και να φύγει;
Ευτυχώς όμως για τον Περισσό, ήρθε ως από μηχανής θέος η επίθεση και τους έσωσε. Είχαν πια κάθε λόγο να πάρουν τον κόσμο τους και να φύγουν. Επιβέβαιώσε επίσης όλα τα προηγούμενα κομματικά στερεότυπα: οι «κουκουλοφόροι» είναι εχθροί του λαϊκού κινήματος (και μπορεί να είναι και παρακρατικοί ή ο,τι άλλο θες), αν πάμε σε κοινές πορείες θα μας χτυπάνε (και μετά -εξαιτίας τους- θα μας χτυπάει και η αστυνομία). Όποιοι τολμούσαν να μιλήσουν για κοινές πορείες μέσα στο ΚΚΕ θα το βουλώσουν ξανά για πολύ καιρό. Όλα τα πράγματα μπήκαν ξανά στη θέση τους και η Αλέκα χρωστά μια μεγάλη ανθοδέσμη με πολλά κόκκινα γαρύφαλλα σε όλους τους εμπνευστές –και ακόμα περισσότερο- τους υπερασπιστές της χθεσινής επίθεσης.
Νίκος Νικήσιανης
Τελικά, σε ποιον ανήκει το κίνημα και η Πλατεία Συντάγματος; Στο ΚΚΕ ή στην αναρχία; Πώς θα αποφασιστεί; Θα τις παίζουν σε κάθε πανεπιστήμιο και θα μαζέψει το σκόρ μια ανεξάρτητη αρχή για να αποφανθεί ή θα δώσουν ραντεβού για μια τελική μάχη στην επόμενη διαδήλωση (του Πολυτεχνείου πχ, χτύπα ξύλο);
Και εντάξει δε λέω, είναι και οι δύο μεγάλες δυνάμεις του κινήματος, αλλά οι «λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις» που συμβαίνει να μην ανήκουμε ούτε στο «λαό» που προστάτευε η περιφρούρηση του ΚΚΕ, ούτε στο «λαό» που εξέφραζε με το ζόρι η «εμπροσθοφυλακή» των αναρχικών, τι να κάνουμε; Να διαλέξουμε προστάτες;
Θα δυσκολευτούμε, γιατί μοιάζουν πολύ. Ευτυχώς δηλαδή που προχτές κρατούσανε παλούκια με διαφορετικά χρώματα, γιατί αλλιώς με τα κράνη δεν τους ξεχωρίζεις. Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε; Γιατί το ερώτημα πια, την επόμενη ημέρα, είναι τι σκατά να κάνουμε. Εντάξει, όλοι οι λογικοί άνθρωποι έχουν μάλλον συμφωνήσει ότι ήταν απαράδεκτο να προσπαθεί το ΚΚΕ να κάνει πριβέ διαδήλωση στο Σύνταγμα και έχουμε επίσης συμφωνήσει ότι ήταν δολοφονική η επίθεση των μπάχαλων. Έχουμε μοιράσει τις ευθύνες, τις ιεραρχήσαμε, αλλά αυτό δεν μας επιτρέπει να νιώθουμε καλύτερα για αυτό που έγινε.
Αν αυτοί δεν καταλαβαίνουν με τίποτα τι κακό κάνουν στο κίνημα, να πάρουμε και όλοι οι υπόλοιποι, ο καθένας με την ομάδα του, ένα σετ παλούκια και ένα σκασμό κοτρώνια και να τις παίζουμε όλοι μαζί, για να τους κάνουμε να σταματήσουν; Αν πιστεύουμε και ότι και από τις δύο πλευρές κυριαρχεί ο κρετινισμός, ο μιλιταρισμός, η υποκατάσταση και το καπέλωμα, αν πιστεύουμε ότι η απόφαση του ΚΚΕ να υπερασπιστεί με τη βία την αποκλειστικότητα του Συντάγματος και η διαρκή στάση των μπάχαλων να επικαθορίζουν με τη βία το τι γίνεται σε κάθε διαδήλωση είναι αμφότερες αντικοινωνικές και αντικινηματικές μέθοδοι, πώς τις αντιμετωπίζουμε στην πράξη;
Δυστυχώς λοιπόν, μάλλον δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε. Όλα τα κοινωνικά κινήματα έχουν από τη φύση τους τόσες πολλές αντιφάσεις που δεν μπορούμε να τις λύσουμε και να τα κάνουμε να μοιάζουν με το ζόρι σε αυτό που φανταζόμαστε εμείς ως ένα «σωστό κίνημα». Αυτό ακριβώς προσπάθησε να κάνει και το ΚΚΕ και το αναρχικό μπλόκ προχθές, ο καθένας με τον τρόπο του. Το ΚΚΕ πιστεύει ότι οι διαδηλώσεις σε αυτή τη φάση πρέπει να είναι ειρηνικές, να μην γίνει κάνενα ντου στη βουλή, να μη συγκρούονται με την αστυνομία (και ίσως, ακόμα περισσότερο, να συντάσσονται –τηλεοπτικά τουλάχιστον- με τη το ίδιο το ΚΚΕ). Οι αναρχικοί που την πέσαν στην περιφρούρηση πιστεύαν χοντρικά ακριβώς τα αντίθετα. Και έτσι, και οι δύο πλευρές κατέβηκαν προετοιμασμένες για πόλεμο μέχρις εσχάτων (αν και οι εσχατιές της βίας είναι σίγουρα πολύ πιο πέρα για αυτούς που πετάξανε μπουκάλια σε άλλους διαδηλωτές).
Όλες, μα όλες, ανεξαιρέτως οι υπόλοιπες κοινωνικές και πολιτικές τάσεις του κινήματος, σοφά ποιούσες, δεν υιοθέτησαν καμία από τις δύο στάσεις. Μπορεί να αγανακτήσαμε, να τσακωνόμασταν μεταξύ μας από το θυμό και την ένταση, αλλά δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα άλλο. Τι σημαίνει αυτό όμως; Ότι αν το ΚΚΕ σου απαγορεύει το δικαιώμα στη διαδήλωση για να κάνει τη κομματική του φιέστα για παράδειγμα, εσύ πρέπει να κάνεις την πάπια και να το υπομένεις;
Για να μιλάμε ευθέως, ναι. Η στάση αυτή επιβάλλεται από το ύστατο κριτήριο, που είναι η αποτελεσματικότητα του κινήματος απέναντι στο κράτος. Αν έχουμε αυτό στο μυαλό, και όχι την προάσπιση της κομματικής μας γραμμής (είτε αυτή είναι του ΚΚΕ, είτε της αναρχίας είτε οποιουδήποτε, μικρή σημασία έχει) θα μας φαινόταν αδιανόητο όχι μόνο να πετάμε μολότωφ ο ένας στον άλλο (αυτό είναι άλλης τάξης ζήτημα), αλλά ακόμα και να πιανόμασταν στα χέρια μπροστά στη Βουλή.
Θα λέγαμε δηλαδή απλά, δεν γαμιέται. Οπως ακριβώς είπε η τεράστια πλειοψηφία της διαδήλωσης, που ουδόλως εκφραζόταν από την «περιφρούρηση» ή την «εμπροσθοφυλακή», ο,τι και να φαντασιωνόταν και οι δυο πλευρές. Θα κράζαμε, θα γκρινιάζαμε, θα πιέζαμε με διαπραγματεύσεις και ο,τι άλλο μπορούσαμε, και θα περιμέναμε στο τέλος να βγάλει την κωλοομιλία της η Αλέκα για να φύγουν οι αλυσίδες του ΠΑΜΕ και να πάμε και εμείς στη Βουλή (ότι περίπου έγινε, σε μικροκλίμακα βέβαια, και στη Θεσσαλονίκη, αφού εδώ ευτυχώς δεν εμφανίστηκαν οι αυτόκλητοι εκφραστές της λαϊκής οργής, οι οποίοι είχαν κουραστεί από τα χθεσινά σπασίματα και τους καυγάδες με τους υπόλοιπους διαδηλωτές).
Και έτσι, αντί να συζητάμε για τις δολοφονικές συγκρούσεις που προκάλεσαν μερικές εκατοντάδες ζορό, θα συζητούσαμε για τις διαδηλώσεις μερικών εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων.
Βέβαια, είναι πιθανό ότι μέχρι να υποχωρήσει κάποτε το ΠΑΜΕ θα αναγκαζόταν οι υπόλοιποι να πορευτούν μακρύα από τη Βουλή. Σίγουρα κακό, αλλά όχι και τραγικό. Άλλωστε δεν υπήρχε μάλλον ούτε και σχέδιο, ούτε και η απαιτούμενη μαζικότητα για να γίνει την Πέμπτη το τελικό ντου, που θα έλεγε και η Αλέκα, και να τα καθαρίζαμε όλα (αν υπήρχε και το εμπόδιζε το ΠΑΜΕ, θα είχε γίνει απλούστατα μετά την αποχώρησή του). Ή μπορεί επίσης να αποχωρούσε όντως το ΠΑΜΕ, να έφταναν οι υπόλοιποι στη Βουλή και να ξεκινούσαν οι μπάχαλοι από μόνοι τους ένα γρήγορο πόλεμο με την Αστυνομία, η οποία θα εκκένωνε άμεσα την πλατεία (όπως και έγινε τελικά άλλωστε).
Και τα δυο σενάρια δεν είναι ευχάριστα. Δεν συγκρίνονται όμως με αυτό που έγινε. Για αυτό, δυστυχώς, θα χρειαστεί να υποφέρουμε υπομονετικά ακόμα και πρακτικές που μας φαίνονται ηλίθιες, αντικινηματικές, καπελωτικές ή ο,τι άλλο. Δεν σημαίνει ότι δεν θα προσπαθούμε να τις αντιμετωπίζουμε, ακόμα και με τη βία αν μπορούμε και χρειάζεται, χωρίς αυτό να κινδυνεύει να διαλύσει ολόκληρη πορεία. Ο κόσμος ξέρει, μακάρι οι οργανώσεις, όποιες και να είναι αυτές, άτυπες ή τυπικές, να τον εμπιστευόταν λίγο παραπάνω και να προσπαθούσαν να τον εκφράσουν λίγο λιγότερο.
Και το τελευταίο: οι αναρχικοί που επιτέθηκαν στο ΚΚΕ, του προσέφεραν τεράστια υπηρεσία. Σε τέτοιο βαθμό, που όπως θα έλεγε και η Αλέκα, λειτουργήσαν αντικειμενικά σαν πράκτορες του κόμματος. Πιεσμένη εδώ και μήνες από πολλούς απλούς διαδηλωτές που αντιδρούν όλο και περισσότερο στις χωριστές, κομματικές πορείες, η ηγεσία του κόμματος επιστράτευε αιωνίως το χαρτί της «περιφρούρησης» και της ασφάλειας απέναντι στους «κουκουλοφόρους», για τους οποίους ορκιζόταν ότι εχθρός τους δεν είναι το κράτος, αλλά το «λαϊκό κίνημα».
Χθες, ωστόσο, η ηγεσία αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να μείνει στο Σύνταγμα. Υπήρχε πια ο κίνδυνος να γίνει στην πράξη κοινή συγκέντρωση και ο κόσμος να γουστάρει. Άντε μετά να τον μαζέψεις ξανά στις χωριστές πορείες. Αν ο κόσμος έμενε στο Σύνταγμα και η Αστυνομία επιχειρούσε, με ή χωρίς αφορμή που όπως έδειξε δεν τη χρειάζεται πια, εκκένωση, άντε μετά να πείσεις ότι τα επεισόδια τα προκαλούν οι «κουκουλοφόροι» και η αστυνομία δεν επιτίθεται ποτέ στο ΚΚΕ γιατί φοβάται. Αναγκάστηκε λοιπόν να στήσει την τεράστια επιχείρησης περιφρούρησης της συγκέντρωσής του για να μην επιτρέψει σε κανένα να πλησιάσει. Μια τέτοια επιλογή όμως και εξέθετε το ΚΚΕ ακόμα περισσότερο, και ήταν επίφοβη να σπάσει στην πράξη, μέσα από την απλή κίνηση των ανθρώπων. Πόσο εύκολο θα ήταν να περιφρουρεί όλη την ημέρα ή να πάρει τον κόσμο του και να φύγει;
Ευτυχώς όμως για τον Περισσό, ήρθε ως από μηχανής θέος η επίθεση και τους έσωσε. Είχαν πια κάθε λόγο να πάρουν τον κόσμο τους και να φύγουν. Επιβέβαιώσε επίσης όλα τα προηγούμενα κομματικά στερεότυπα: οι «κουκουλοφόροι» είναι εχθροί του λαϊκού κινήματος (και μπορεί να είναι και παρακρατικοί ή ο,τι άλλο θες), αν πάμε σε κοινές πορείες θα μας χτυπάνε (και μετά -εξαιτίας τους- θα μας χτυπάει και η αστυνομία). Όποιοι τολμούσαν να μιλήσουν για κοινές πορείες μέσα στο ΚΚΕ θα το βουλώσουν ξανά για πολύ καιρό. Όλα τα πράγματα μπήκαν ξανά στη θέση τους και η Αλέκα χρωστά μια μεγάλη ανθοδέσμη με πολλά κόκκινα γαρύφαλλα σε όλους τους εμπνευστές –και ακόμα περισσότερο- τους υπερασπιστές της χθεσινής επίθεσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου