Red NoteBook ...
Από την κατάσταση πολιορκίας στην κατάσταση διαρκούς εκτάκτου ανάγκης
Του Παύλου Δ. Κλαυδιανού
Κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει όσα ζούμε αυτές τις μέρες, τριάντα οκτώ χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, σαράντα τέσσερα χρόνια μετά την επιβολή της δικτατορίας. Να είναι τόσο πολύ κοντινές οι σημερινές ανάγκες του αγώνα των πολιτών, επομένως και των αριστερών, με τις τότε. Όσο και αν τα μέσα επιβολής ενός καθεστώτος περιορισμού – όλων – των δικαιωμάτων μας διαφέρουν, εντούτοις, η ουσία είναι η ίδια. Είναι η τρίτη φορά, μετά τη λήξη του εμφυλίου, που η Αριστερά βρίσκεται μπροστά στο καθήκον να αγωνιστεί για τη δημοκρατία. Τη δεκαετία του ’50 και ’60, χρειάστηκε να δώσει ως και αιματηρούς αγώνες για να λειτουργήσει στοιχειωδώς η δημοκρατία. Στη δικτατορία, για άλλη μια φορά, «άφησε» στην άκρη πάγιες θέσεις της, για να επικεντρώσει στην ανατροπή της Χούντας, στην αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Τώρα, μήπως δεν ισχύει το ίδιο; Αντιγράφω το Νικόλα Σεβαστάκη από την Εποχή της περασμένης Κυριακής: «Στην Αριστερά πέφτει ουσιαστικά το βάρος και η μεγάλη ευθύνη να πάρει πάνω της, με όλους τους τρόπους, το ζήτημα της δημοκρατίας απέναντι στον ολιγαρχισμό, στις παρωδίες βοναπαρτισμού, στη ‘μνημονιακή διακυβέρνηση’ ως απειλή για τα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα, τις λαϊκές ελευθερίες, την προοπτική επιβίωσης και αξιοπρέπειας των από κάτω». Διότι, προσθέτει, «η συνάντηση τεχνοκρατισμού και κοινωνικού αυταρχισμού στο όνομα της διαρκούς έκτακτης ανάγκης, ωθεί και στο άνοιγμα ενός καινούργιου κύκλου ριζοσπαστικών παρεμβάσεων με αιχμή την πραγματική δημοκρατία».
Θυμάμαι τότε, ιδίως τον πρώτο καιρό, πόσο δεν μας ικανοποιούσε, πόσο «λίγο» μας φαινόταν όταν η «γραμμή» που ερχόταν επέμενε στα εξής συνθήματα: «Κάτω η Χούντα», «Ζήτω η Δημοκρατία», «114», «Λευτεριά στους πολιτικούς κρατούμενους», «Έξω οι Αμερικάνοι» κ.τ.λ. Νέοι αριστεροί, φρεσκοστρατολογημένοι στο ιστορικό ΚΚΕ, χωρίς – στην αρχή – καμιά αμφιβολία ότι αυτό ολοκλήρωνε την αφετηρία μας να αγωνιστούμε για την πραγμάτωση των κομμουνιστικών οραμάτων μας, θέλαμε πολύ, μα πάρα πολύ περισσότερα. Δεν μας αρκούσαν. Θέλαμε να γράφουμε και «Ζήτω οι Βιετκόγκ», «Κάτω ο ιμπεριαλισμός», «Ζήτω ο κομμουνισμός», «Ζήτω η εργατική πρωτομαγιά», «Ζήτω τα 50χρονα του ΚΚΕ» και άλλα πολλά. Γράφαμε και από τη δεύτερη ομάδα συνθημάτων, είναι αλήθεια, αλλά η καρδιά της γραμμής ήταν πάντα η πρώτη ομάδα. Οι σύντροφοί μας, οι μεγαλύτεροι, από την καθοδήγηση μας τα εξηγούσαν ξανά και ξανά όλα αυτά και εμείς με την «πειθώ» εκ της πειθαρχίας προχωρούσαμε, υλοποιούσαμε, κρατώντας στο ακέραιο τις αμφιβολίες μας.
Τώρα, σαράντα τέσσερα χρόνια μετά, ύστερα από μια τραχιά και σισύφεια διαδρομή, με τη γεύση της ήττας, ιδιαίτερα πικρή για όσους όντας στην Ανανεωτική Κομμουνιστική πτέρυγα του κινήματος την είχαμε προβλέψει και είχαμε αποδυθεί σε ένα μάταιο αγώνα να την αποτρέψουμε, βρισκόμαστε ξανά μπροστά σε μια μεγάλη ιστορική δυνατότητα, αγωνιζόμενοι, να καλύψουμε πάρα πολλά, μεγάλο μέρος, ίσως, και αυτής της ήττας. Και επίσης βρισκόμαστε πάλι μπροστά στο ιστορικό καθήκον, εμείς οι αριστεροί, να «οργανώσουμε» αυτό τον αγώνα «για την ουσιαστική επανίδρυση της κοινωνικής και πολιτικής δημοκρατίας».
Μας τρομάζει, πρέπει να μας τρομάζει, η απάθεια, η νωχέλεια, η ολιγωρία, η αδιαφορία ότι σαράντα τέσσερα και τριάντα επτά χρόνια μετά την επιβολή της χούντας και την εξέγερση του Πολυτεχνείου αντίστοιχα μας έφερε μπροστά «στην άνευ προβληματισμού συμπερίληψη του ΛΑ.Ο.Σ. στους νομείς της εξουσίας», όπως εύστοχα σημείωνε σήμερα ο Παντελής στη στήλη του στην Καθημερινή. Όσο και αν είναι «ανακυκλωμένοι», όσο και αν διακρίνονται από μεγάλη δεξιότητα να «σβήνουν» το παρελθόν, είναι γνωστό το υπόβαθρο της ιδεολογίας τους κάποτε φασιστικό, κάποτε ακροδεξιό, ρατσιστικό, λαϊκίστικο. Όταν οι εκλεγμένοι, όποιοι και αν είναι αυτοί, αντικαθίστανται από τεχνοκράτες, για να είναι πιο «κουφοί» και «τυφλοί» προς όσα διεκδικούν οι «από κάτω» πιο επαρκείς και άτεγκτοι για να εφαρμόσουν όσα επινοούνται στις Βρυξέλλες. Όταν οι νέοι πρωθυπουργοί θεωρούν – και το προβάλλουν – ως συγκριτικό πλεονέκτημά τους ότι «δεν είναι πολιτικοί». Όταν προβάλλεται σαν προσόν για το Μόντι, νέο Πρωθυπουργό της Ιταλίας, ότι «δεν γνωρίζει και δεν θέλει να μάθει αν κάποιος είναι πιο αριστερός ή πιο δεξιός».
Κλείνοντας αυτό τον αναστοχασμό για το τότε, κάνοντας, αν θέλετε, αυτή την ιδιότυπη αυτοκριτική, υπό το φως των συμβάντων του τώρα, θέλω να προσθέσω ότι είχαμε και εμείς ένα «διαφορετικό ορίζοντα προσδοκιών για το μέλλον». Άσχετο αν τα πράγματα ήλθαν όπως ήλθαν. Και σήμερα είναι αναγκαίος όσο ποτέ. Διότι η δεύτερη πτυχή της σημερινής ιστορικής ευκαιρίας είναι ότι, εν μέσω κρίσης του καπιταλισμού και κατάρρευσης της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, ο σοσιαλισμός, δηλαδή προτάσεις από το δικό του οπλοστάσιο, προβάλλει ως εναλλακτικό σχέδιο σε επίπεδο κοινωνίας.
Από την κατάσταση πολιορκίας στην κατάσταση διαρκούς εκτάκτου ανάγκης
Του Παύλου Δ. Κλαυδιανού
Κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει όσα ζούμε αυτές τις μέρες, τριάντα οκτώ χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, σαράντα τέσσερα χρόνια μετά την επιβολή της δικτατορίας. Να είναι τόσο πολύ κοντινές οι σημερινές ανάγκες του αγώνα των πολιτών, επομένως και των αριστερών, με τις τότε. Όσο και αν τα μέσα επιβολής ενός καθεστώτος περιορισμού – όλων – των δικαιωμάτων μας διαφέρουν, εντούτοις, η ουσία είναι η ίδια. Είναι η τρίτη φορά, μετά τη λήξη του εμφυλίου, που η Αριστερά βρίσκεται μπροστά στο καθήκον να αγωνιστεί για τη δημοκρατία. Τη δεκαετία του ’50 και ’60, χρειάστηκε να δώσει ως και αιματηρούς αγώνες για να λειτουργήσει στοιχειωδώς η δημοκρατία. Στη δικτατορία, για άλλη μια φορά, «άφησε» στην άκρη πάγιες θέσεις της, για να επικεντρώσει στην ανατροπή της Χούντας, στην αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Τώρα, μήπως δεν ισχύει το ίδιο; Αντιγράφω το Νικόλα Σεβαστάκη από την Εποχή της περασμένης Κυριακής: «Στην Αριστερά πέφτει ουσιαστικά το βάρος και η μεγάλη ευθύνη να πάρει πάνω της, με όλους τους τρόπους, το ζήτημα της δημοκρατίας απέναντι στον ολιγαρχισμό, στις παρωδίες βοναπαρτισμού, στη ‘μνημονιακή διακυβέρνηση’ ως απειλή για τα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα, τις λαϊκές ελευθερίες, την προοπτική επιβίωσης και αξιοπρέπειας των από κάτω». Διότι, προσθέτει, «η συνάντηση τεχνοκρατισμού και κοινωνικού αυταρχισμού στο όνομα της διαρκούς έκτακτης ανάγκης, ωθεί και στο άνοιγμα ενός καινούργιου κύκλου ριζοσπαστικών παρεμβάσεων με αιχμή την πραγματική δημοκρατία».
Θυμάμαι τότε, ιδίως τον πρώτο καιρό, πόσο δεν μας ικανοποιούσε, πόσο «λίγο» μας φαινόταν όταν η «γραμμή» που ερχόταν επέμενε στα εξής συνθήματα: «Κάτω η Χούντα», «Ζήτω η Δημοκρατία», «114», «Λευτεριά στους πολιτικούς κρατούμενους», «Έξω οι Αμερικάνοι» κ.τ.λ. Νέοι αριστεροί, φρεσκοστρατολογημένοι στο ιστορικό ΚΚΕ, χωρίς – στην αρχή – καμιά αμφιβολία ότι αυτό ολοκλήρωνε την αφετηρία μας να αγωνιστούμε για την πραγμάτωση των κομμουνιστικών οραμάτων μας, θέλαμε πολύ, μα πάρα πολύ περισσότερα. Δεν μας αρκούσαν. Θέλαμε να γράφουμε και «Ζήτω οι Βιετκόγκ», «Κάτω ο ιμπεριαλισμός», «Ζήτω ο κομμουνισμός», «Ζήτω η εργατική πρωτομαγιά», «Ζήτω τα 50χρονα του ΚΚΕ» και άλλα πολλά. Γράφαμε και από τη δεύτερη ομάδα συνθημάτων, είναι αλήθεια, αλλά η καρδιά της γραμμής ήταν πάντα η πρώτη ομάδα. Οι σύντροφοί μας, οι μεγαλύτεροι, από την καθοδήγηση μας τα εξηγούσαν ξανά και ξανά όλα αυτά και εμείς με την «πειθώ» εκ της πειθαρχίας προχωρούσαμε, υλοποιούσαμε, κρατώντας στο ακέραιο τις αμφιβολίες μας.
Τώρα, σαράντα τέσσερα χρόνια μετά, ύστερα από μια τραχιά και σισύφεια διαδρομή, με τη γεύση της ήττας, ιδιαίτερα πικρή για όσους όντας στην Ανανεωτική Κομμουνιστική πτέρυγα του κινήματος την είχαμε προβλέψει και είχαμε αποδυθεί σε ένα μάταιο αγώνα να την αποτρέψουμε, βρισκόμαστε ξανά μπροστά σε μια μεγάλη ιστορική δυνατότητα, αγωνιζόμενοι, να καλύψουμε πάρα πολλά, μεγάλο μέρος, ίσως, και αυτής της ήττας. Και επίσης βρισκόμαστε πάλι μπροστά στο ιστορικό καθήκον, εμείς οι αριστεροί, να «οργανώσουμε» αυτό τον αγώνα «για την ουσιαστική επανίδρυση της κοινωνικής και πολιτικής δημοκρατίας».
Μας τρομάζει, πρέπει να μας τρομάζει, η απάθεια, η νωχέλεια, η ολιγωρία, η αδιαφορία ότι σαράντα τέσσερα και τριάντα επτά χρόνια μετά την επιβολή της χούντας και την εξέγερση του Πολυτεχνείου αντίστοιχα μας έφερε μπροστά «στην άνευ προβληματισμού συμπερίληψη του ΛΑ.Ο.Σ. στους νομείς της εξουσίας», όπως εύστοχα σημείωνε σήμερα ο Παντελής στη στήλη του στην Καθημερινή. Όσο και αν είναι «ανακυκλωμένοι», όσο και αν διακρίνονται από μεγάλη δεξιότητα να «σβήνουν» το παρελθόν, είναι γνωστό το υπόβαθρο της ιδεολογίας τους κάποτε φασιστικό, κάποτε ακροδεξιό, ρατσιστικό, λαϊκίστικο. Όταν οι εκλεγμένοι, όποιοι και αν είναι αυτοί, αντικαθίστανται από τεχνοκράτες, για να είναι πιο «κουφοί» και «τυφλοί» προς όσα διεκδικούν οι «από κάτω» πιο επαρκείς και άτεγκτοι για να εφαρμόσουν όσα επινοούνται στις Βρυξέλλες. Όταν οι νέοι πρωθυπουργοί θεωρούν – και το προβάλλουν – ως συγκριτικό πλεονέκτημά τους ότι «δεν είναι πολιτικοί». Όταν προβάλλεται σαν προσόν για το Μόντι, νέο Πρωθυπουργό της Ιταλίας, ότι «δεν γνωρίζει και δεν θέλει να μάθει αν κάποιος είναι πιο αριστερός ή πιο δεξιός».
Κλείνοντας αυτό τον αναστοχασμό για το τότε, κάνοντας, αν θέλετε, αυτή την ιδιότυπη αυτοκριτική, υπό το φως των συμβάντων του τώρα, θέλω να προσθέσω ότι είχαμε και εμείς ένα «διαφορετικό ορίζοντα προσδοκιών για το μέλλον». Άσχετο αν τα πράγματα ήλθαν όπως ήλθαν. Και σήμερα είναι αναγκαίος όσο ποτέ. Διότι η δεύτερη πτυχή της σημερινής ιστορικής ευκαιρίας είναι ότι, εν μέσω κρίσης του καπιταλισμού και κατάρρευσης της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, ο σοσιαλισμός, δηλαδή προτάσεις από το δικό του οπλοστάσιο, προβάλλει ως εναλλακτικό σχέδιο σε επίπεδο κοινωνίας.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου