Red NoteBook ...
Της Μαρίνας Δημητριάδου
Ζώντας εδώ και λίγο καιρό εκτός Ευρώπης, συνειδητοποιώ όλο και περισσότερο ότι ο κυρίαρχος λόγος στην Ελλάδα (και την Ευρώπη) είναι τόσο ισχυρός που συνεχίζουμε να είμαστε μέρος του ακόμη κι όταν θέλουμε να είμαστε κριτικοί απέναντί του. Έχω διαβάσει πολλά ενδιαφέροντα κείμενα το τελευταίο διάστημα και θα ήθελα να συμβάλω με ματιά εκτός Ευρώπης.
Γράφω από το μακρινό Μεξικό που υφίσταται τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές εδώ και τρεις δεκαετίες, όπως άλλωστε και πολλά άλλα μέρη του πλανήτη. Όπου η αποικιοκρατία δεν τελείωσε ποτέ, καθώς σχεδόν όλος ο έγγειος πλούτος, η βιομηχανική παραγωγή και οι τράπεζες ελέγχονται από ξένες εταιρείες (σε μεγάλο βαθμό ευρωπαϊκές), αφήνοντας στους Μεξικανούς τις εξής «επιλογές»: τη δουλεία των μακίλας, το παραεμπόριο, την πορνεία και το εμπόριο ναρκωτικών. Όπου η κρίση έχει αποδιαρθρώσει πλήρως τον κοινωνικό ιστό παράγοντας μια βία που πλέον μοιάζει αυτοσκοπός και όχι μέσο, και όπου πρωταγωνιστούν κομμένα κεφάλια και αυτιά (εδώ δεν υπάρχει η υποκριτική απαγόρευση δημοσίευσης ανάλογων φωτογραφιών στις εφημερίδες, οπότε μπορεί να τις δει κανείς σε όλο τους το μεγαλείο).
Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που προωθούν αυτές τις πολιτικές σε όλο τον κόσμο (μέσω πολέμων, δικτατοριών, δολοφονιών κλπ) είχαν φροντίσει να διαφυλάξουν το εσωτερικό τους από την εφαρμογή τους: το κράτος πρόνοιας διαφυλάχτηκε ως δομή και αξία, παρά τις κάποιες ιδιωτικοποιήσεις∙ το ίδιο και η κοινοβουλευτική δημοκρατία από την αρπακτικότητα των «αγορών» και των «συμφερόντων» που την κατασπάραξαν σε άλλες περιοχές του πλανήτη, όπως και την «εθνική κυριαρχία» τους (αν την απέκτησαν ποτέ).
Οι χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης απολαμβάνουν εδώ και δεκαετίες έναν ένοχο πλούτο: τη δολοφονική αφθονία του καπιταλισμού που παραγόταν με τη στυγνή εκμετάλλευση του υπόλοιπου πλανήτη, αλλά και των περιθωριοποιημένων ομάδων της («παράνομων» μεταναστών της, για παράδειγμα). Η Ελλάδα είχε το κομμάτι της σε αυτή την εγκληματική πίτα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας ροκάνιζε τα κονδύλια (όπως και πριν, τα διάφορα σχέδια Μάρσαλ που είχαν την ίδια ένοχη προέλευση), εφαρμόζοντας παρόμοια πολιτική στα Βαλκάνια, αλλά και στο εσωτερικό της, εκμεταλλευόμενη τους δικούς της «παράνομους» μετανάστες.
Η Ελλάδα μέχρι τώρα ανήκε στο μπλοκ των ισχυρών που ποτέ δεν κατήγγειλαν παρόμοιες πολιτικές, ακριβώς επειδή επωφελούνταν από αυτές. Πλέον ήρθε η σειρά των ασθενέστερων από τους ισχυρούς: της Ελλάδας, που εξαρχής μπήκε σε αυτό το μπλοκ όχι για ιστορικούς και συναισθηματικούς λόγους (όπως θέλουν να πιστεύουμε), αλλά επειδή οι σύμμαχοί μας της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρειάζονταν χώρες με πρωτογενή και χωρίς τριτογενή παραγωγή, που σε μια μη προστατευτική οικονομία θα προσέφεραν τα προϊόντα τους και θα κατανάλωναν τα βιομηχανικά προϊόντα των εταίρων (υπό την Ευρωπαϊκή Ένωση επετεύχθη η πλήρης εξάρτηση της Ελλάδας με την εγκατάλειψη της υπαίθρου).
Δεν θα αναφερθώ στη φενάκη συνθημάτων του στυλ «είμαστε όλοι κάτι». Δεν θα μιλήσω για την ύποπτη αλληλεγγύη των υπόλοιπων λαών τη Ευρωπαϊκής Ένωσης που βλέπουν στην κρίση της Ελλάδας την απειλή και της δικής τους ένοχης αφθονίας (αλλιώς γιατί δεν λέμε «είμαστε όλοι Μεξικανοί», ας πούμε). Δεν θα μιλήσω ούτε για αυτή την ελεεινή φιλολογία του ποιος είναι ή δεν είναι Έλληνας (του «ελληνόμετρου», όπως το ονόμασε η Άντα Ψαρρά). Θα επικεντρωθώ στην αποπροσανατολιστικότητα παρόμοιων συνθημάτων: ακόμη και μέσα στην κρίση (που είναι απλά μια απαραίτητη λειτουργία του συστήματος του οποίου είμαστε μέρος) θέλουμε να είμαστε το κέντρο, τα πρώτα θύματα που παλεύουν ηρωικά απέναντι στο νεοφιλελευθερισμό (που τώρα ανακαλύψαμε). Δεν είμαστε τα πρώτα θύματα: είμαστε τα 35α, τα 52α, 64α. Αυτή η πρωτιά απλά βλέπει την Ευρώπη ως το κέντρο του κόσμου. Και είναι μια Ευρώπη που συνεχίζει να ασελγεί εις βάρος του υπόλοιπου πλανήτη χωρίς τύψη και χωρίς καταγγελία.
Ας αφήσουμε λοιπόν κατά μέρος τις φαμφάρες παρόμοιων συνθημάτων. Η κρίση συνιστά μια θαυμάσια ευκαιρία να αναστοχαστούμε τον τρόπο ζωής μας και την ένοχη αφθονία του∙ την ταύτιση της ελευθερίας με την ελευθερία στην κατανάλωση∙ την ποιότητα ζωής με την εγκατάλειψη της χειρονακτικής εργασίας (που ενώ δεν ήμασταν διατεθειμένοι να κάνουμε, την αξιολογήσαμε ως φτηνή και ανάξια κοινωνικής ασφάλισης)∙ το πολιτικό μας σύστημα που τόσο εύκολα μπορεί να υποδουλώνεται στις «αγορές» (τι πράγμα κι αυτό!) και που πλέον δεν χρειάζεται να κρατά ούτε τα προσχήματα (τις εκλογές που μας τις είχε πλασάρει ως το ύψιστο πολιτικό μας δικαίωμα για να αφαιρέσει την πολιτική από τη ζωή μας τα υπόλοιπα 3 χρόνια και 364 μέρες).
Υπό τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού, ένα κομμάτι του πλανήτη απολαμβάνει την άνετη ζωή του περιθωριοποιώντας ομάδες στο εσωτερικό του και μετατρέποντας άλλα κομμάτια του πλανήτη σε εύθραυστες δημοκρατίες, αποτυχημένα κράτη, εξαλείφοντας πρακτικές πρόνοιας, διατροφικής αυτάρκειας, προστασίας της ζωής, της υγείας, της εργασίας, της κατοικίας (σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά;). Αλλά όσο αυτά συνέβαιναν αλλού δεν τα ονομάζαμε κρίση (επίσης δεν ονομάζαμε κρίση την περιθωριοποίηση κομματιών της ελληνικής κοινωνίας, ως μέρος αυτής της διαδικασίας, ή τον πλήρη αποκλεισμό τους από αυτήν).
Δεν είναι κρίση λοιπόν αυτό που ζούμε: είναι η ώρα της αλήθειας. Κι αφού ζητήσουμε μια συγγνώμη από αυτούς που μέχρι τώρα εκμεταλλευόμασταν, ας αναζητήσουμε τη σοφία και την εμπειρία που έχουν αποκτήσει από τα 30 χρόνια που αντιστέκονται κατά του νεοφιλελευθερισμού που τους επιβλήθηκε, με τις ευλογίες ή την υποκριτική μας άγνοια.
Της Μαρίνας Δημητριάδου
Ζώντας εδώ και λίγο καιρό εκτός Ευρώπης, συνειδητοποιώ όλο και περισσότερο ότι ο κυρίαρχος λόγος στην Ελλάδα (και την Ευρώπη) είναι τόσο ισχυρός που συνεχίζουμε να είμαστε μέρος του ακόμη κι όταν θέλουμε να είμαστε κριτικοί απέναντί του. Έχω διαβάσει πολλά ενδιαφέροντα κείμενα το τελευταίο διάστημα και θα ήθελα να συμβάλω με ματιά εκτός Ευρώπης.
Γράφω από το μακρινό Μεξικό που υφίσταται τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές εδώ και τρεις δεκαετίες, όπως άλλωστε και πολλά άλλα μέρη του πλανήτη. Όπου η αποικιοκρατία δεν τελείωσε ποτέ, καθώς σχεδόν όλος ο έγγειος πλούτος, η βιομηχανική παραγωγή και οι τράπεζες ελέγχονται από ξένες εταιρείες (σε μεγάλο βαθμό ευρωπαϊκές), αφήνοντας στους Μεξικανούς τις εξής «επιλογές»: τη δουλεία των μακίλας, το παραεμπόριο, την πορνεία και το εμπόριο ναρκωτικών. Όπου η κρίση έχει αποδιαρθρώσει πλήρως τον κοινωνικό ιστό παράγοντας μια βία που πλέον μοιάζει αυτοσκοπός και όχι μέσο, και όπου πρωταγωνιστούν κομμένα κεφάλια και αυτιά (εδώ δεν υπάρχει η υποκριτική απαγόρευση δημοσίευσης ανάλογων φωτογραφιών στις εφημερίδες, οπότε μπορεί να τις δει κανείς σε όλο τους το μεγαλείο).
Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που προωθούν αυτές τις πολιτικές σε όλο τον κόσμο (μέσω πολέμων, δικτατοριών, δολοφονιών κλπ) είχαν φροντίσει να διαφυλάξουν το εσωτερικό τους από την εφαρμογή τους: το κράτος πρόνοιας διαφυλάχτηκε ως δομή και αξία, παρά τις κάποιες ιδιωτικοποιήσεις∙ το ίδιο και η κοινοβουλευτική δημοκρατία από την αρπακτικότητα των «αγορών» και των «συμφερόντων» που την κατασπάραξαν σε άλλες περιοχές του πλανήτη, όπως και την «εθνική κυριαρχία» τους (αν την απέκτησαν ποτέ).
Οι χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης απολαμβάνουν εδώ και δεκαετίες έναν ένοχο πλούτο: τη δολοφονική αφθονία του καπιταλισμού που παραγόταν με τη στυγνή εκμετάλλευση του υπόλοιπου πλανήτη, αλλά και των περιθωριοποιημένων ομάδων της («παράνομων» μεταναστών της, για παράδειγμα). Η Ελλάδα είχε το κομμάτι της σε αυτή την εγκληματική πίτα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας ροκάνιζε τα κονδύλια (όπως και πριν, τα διάφορα σχέδια Μάρσαλ που είχαν την ίδια ένοχη προέλευση), εφαρμόζοντας παρόμοια πολιτική στα Βαλκάνια, αλλά και στο εσωτερικό της, εκμεταλλευόμενη τους δικούς της «παράνομους» μετανάστες.
Η Ελλάδα μέχρι τώρα ανήκε στο μπλοκ των ισχυρών που ποτέ δεν κατήγγειλαν παρόμοιες πολιτικές, ακριβώς επειδή επωφελούνταν από αυτές. Πλέον ήρθε η σειρά των ασθενέστερων από τους ισχυρούς: της Ελλάδας, που εξαρχής μπήκε σε αυτό το μπλοκ όχι για ιστορικούς και συναισθηματικούς λόγους (όπως θέλουν να πιστεύουμε), αλλά επειδή οι σύμμαχοί μας της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρειάζονταν χώρες με πρωτογενή και χωρίς τριτογενή παραγωγή, που σε μια μη προστατευτική οικονομία θα προσέφεραν τα προϊόντα τους και θα κατανάλωναν τα βιομηχανικά προϊόντα των εταίρων (υπό την Ευρωπαϊκή Ένωση επετεύχθη η πλήρης εξάρτηση της Ελλάδας με την εγκατάλειψη της υπαίθρου).
Δεν θα αναφερθώ στη φενάκη συνθημάτων του στυλ «είμαστε όλοι κάτι». Δεν θα μιλήσω για την ύποπτη αλληλεγγύη των υπόλοιπων λαών τη Ευρωπαϊκής Ένωσης που βλέπουν στην κρίση της Ελλάδας την απειλή και της δικής τους ένοχης αφθονίας (αλλιώς γιατί δεν λέμε «είμαστε όλοι Μεξικανοί», ας πούμε). Δεν θα μιλήσω ούτε για αυτή την ελεεινή φιλολογία του ποιος είναι ή δεν είναι Έλληνας (του «ελληνόμετρου», όπως το ονόμασε η Άντα Ψαρρά). Θα επικεντρωθώ στην αποπροσανατολιστικότητα παρόμοιων συνθημάτων: ακόμη και μέσα στην κρίση (που είναι απλά μια απαραίτητη λειτουργία του συστήματος του οποίου είμαστε μέρος) θέλουμε να είμαστε το κέντρο, τα πρώτα θύματα που παλεύουν ηρωικά απέναντι στο νεοφιλελευθερισμό (που τώρα ανακαλύψαμε). Δεν είμαστε τα πρώτα θύματα: είμαστε τα 35α, τα 52α, 64α. Αυτή η πρωτιά απλά βλέπει την Ευρώπη ως το κέντρο του κόσμου. Και είναι μια Ευρώπη που συνεχίζει να ασελγεί εις βάρος του υπόλοιπου πλανήτη χωρίς τύψη και χωρίς καταγγελία.
Ας αφήσουμε λοιπόν κατά μέρος τις φαμφάρες παρόμοιων συνθημάτων. Η κρίση συνιστά μια θαυμάσια ευκαιρία να αναστοχαστούμε τον τρόπο ζωής μας και την ένοχη αφθονία του∙ την ταύτιση της ελευθερίας με την ελευθερία στην κατανάλωση∙ την ποιότητα ζωής με την εγκατάλειψη της χειρονακτικής εργασίας (που ενώ δεν ήμασταν διατεθειμένοι να κάνουμε, την αξιολογήσαμε ως φτηνή και ανάξια κοινωνικής ασφάλισης)∙ το πολιτικό μας σύστημα που τόσο εύκολα μπορεί να υποδουλώνεται στις «αγορές» (τι πράγμα κι αυτό!) και που πλέον δεν χρειάζεται να κρατά ούτε τα προσχήματα (τις εκλογές που μας τις είχε πλασάρει ως το ύψιστο πολιτικό μας δικαίωμα για να αφαιρέσει την πολιτική από τη ζωή μας τα υπόλοιπα 3 χρόνια και 364 μέρες).
Υπό τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού, ένα κομμάτι του πλανήτη απολαμβάνει την άνετη ζωή του περιθωριοποιώντας ομάδες στο εσωτερικό του και μετατρέποντας άλλα κομμάτια του πλανήτη σε εύθραυστες δημοκρατίες, αποτυχημένα κράτη, εξαλείφοντας πρακτικές πρόνοιας, διατροφικής αυτάρκειας, προστασίας της ζωής, της υγείας, της εργασίας, της κατοικίας (σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά;). Αλλά όσο αυτά συνέβαιναν αλλού δεν τα ονομάζαμε κρίση (επίσης δεν ονομάζαμε κρίση την περιθωριοποίηση κομματιών της ελληνικής κοινωνίας, ως μέρος αυτής της διαδικασίας, ή τον πλήρη αποκλεισμό τους από αυτήν).
Δεν είναι κρίση λοιπόν αυτό που ζούμε: είναι η ώρα της αλήθειας. Κι αφού ζητήσουμε μια συγγνώμη από αυτούς που μέχρι τώρα εκμεταλλευόμασταν, ας αναζητήσουμε τη σοφία και την εμπειρία που έχουν αποκτήσει από τα 30 χρόνια που αντιστέκονται κατά του νεοφιλελευθερισμού που τους επιβλήθηκε, με τις ευλογίες ή την υποκριτική μας άγνοια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου