Αλέξης Οικονομίδης, απο το Περιοδικο Χρονος...
Αλλά η οξύτητα του πολιτικού λόγου έμοιαζε συχνά αναντίστοιχη με την αναιμική κίνηση της κοινωνίας. Και η καταγραφή των εκλογικών προθέσεων, αμφίρροπη και χωρίς πνοή. Κούραση; Παραίτηση; Αποδοχή μιας συλλογικής ήττας και ενός μέλλοντος εξίσου σκοτεινού με το παρόν;
Μια κοινωνία που σώπαινε πεισματικά, απροσπέλαστη από τα συνήθη εργαλεία της πολιτικής έρευνας. Τι να αποτυπώσουν οι δημοσκοπήσεις, ακόμη και αχειραγώγητες, όταν η μεγάλη πλειονότητα των ερωτωμένων αρνείται καν να ερωτηθεί; Όταν, επίσης, οι νέες τεχνολογίες, οι καθιερωμένες πλέον συνήθειες και πρακτικές, η κρίση, μεταβάλλουν ριζικά τους τρόπους επικοινωνίας; Το μόνο ορατό στο εκλογικό σώμα, μια αχανής γκρίζα ζώνη, αδιαφανής όσο και το Σύμπαν στα πρώτα 300.000 χρόνια της ύπαρξής του. Και για τους πιο ευαίσθητους, «η μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων…»1.
Η ψήφος της Κυριακής τράβηξε την κουρτίνα για να αποκαλύψει, μέσα από τις ιδιομορφίες της αυτοδιοικητικής εκλογής και τα διαφορετικά σε διάρκεια και ένταση, βιώματα της κρίσης, εικόνες φωτεινές και σκοτεινές, επιλογές ανάτασης και εκδηλώσεις παρακμής, αντιφάσεις οξείες σε μια οριακά αντιφατική συνθήκη. Μια κοινωνία κατακερματισμένη, όπου η κοινωνική πόλωση εντείνεται γύρω από το βαθύ ρήγμα της λιτότητας, συνυπάρχοντας ταυτόχρονα με πολλαπλές άλλες διαχωριστικές γραμμές και αντίστοιχα διακυβεύματα: Κοινωνική συνοχή ή περιθωριοποίηση και αποκλεισμός; Κράτος δικαίου ή κράτος εξαίρεσης; Ελεύθερη από κοινού νομή των δημοσίων αγαθών ή παράδοσή τους στην άξεστη βουλιμία του ιδιώτη; Μεταρρύθμιση ή διάλυση; Δημοκρατία ή ολοκληρωτισμός; Πολιτική ή…;
Αποκαλύπτεται, επίσης, ένα πολιτικό σύστημα βαριά αποδιαρθρωμένο από τα εκλογικά αποτελέσματα του 2012, που κονιορτοποιείται ήδη σε μεγάλα τμήματά του. Που διατηρεί, ωστόσο, ισχυρά κατάλοιπα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, προσωπικούς μηχανισμούς και δίκτυα επιρροής. Και που μεταβαίνει επώδυνα προς την αναδιάταξή του, απροσδιόριστη ακόμη αλλά με αδιαμφισβήτητη την ισχυρή τάση συγκέντρωσης στα αριστερά. Με την Άκρα Δεξιά να ενισχύεται, στην αυθεντικά φυλετική και βίαιη εκδοχή της, αποκτώντας πλέον χαρακτηριστικά αναγνώρισης εαυτού και εκπροσώπησης. Και με ένα ζοφερό σύμπλεγμα (όπως το είπε ο Στρατής Μπουρνάζος) επιχειρηματικών συμφερόντων, οπαδικής χειραγώγησης, ακροδεξιών διασυνδέσεων και εκκλησιαστικού σκοταδισμού, να εισβάλλει στην πολιτική ζωή διεκδικώντας τον έλεγχο πόλεων και μελλοντικά… τι;
Το ερώτημα δεν είναι αν το αποτέλεσμα της Κυριακής ήταν θετικό και αισιόδοξο για την Αριστερά. Ήταν. Ούτε αν η αναγκαία στροφή είναι δύσκολη. Είναι. Το ερώτημα είναι αν, με τα σημερινά δεδομένα, μπορεί να υπάρξει στο ορατό μέλλον άλλη ευκαιρία, πέραν αυτής που προσφέρει η επόμενη Κυριακή.
1. Κ. Π. Καβάφης, «Σοφοί δε προσιόντων», Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος, Αθήνα 1984.
Πρώτες σκέψεις για το αποτέλεσμα στον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2014
Προηγήθηκαν μήνες αβεβαιότητας και αμηχανίας. Πρωτογενές πλεόνασμα,
έξοδος στις αγορές, έξοδος από την κρίση, success story… Και ο
αντίλογος, φυσικά: οικονομικά ερείπια, ανθρωπιστική καταστροφή, παγίωση
της κρίσης σε ένα νέο καθεστώς και σε μεγάλο βάθος χρόνου.Αλλά η οξύτητα του πολιτικού λόγου έμοιαζε συχνά αναντίστοιχη με την αναιμική κίνηση της κοινωνίας. Και η καταγραφή των εκλογικών προθέσεων, αμφίρροπη και χωρίς πνοή. Κούραση; Παραίτηση; Αποδοχή μιας συλλογικής ήττας και ενός μέλλοντος εξίσου σκοτεινού με το παρόν;
Μια κοινωνία που σώπαινε πεισματικά, απροσπέλαστη από τα συνήθη εργαλεία της πολιτικής έρευνας. Τι να αποτυπώσουν οι δημοσκοπήσεις, ακόμη και αχειραγώγητες, όταν η μεγάλη πλειονότητα των ερωτωμένων αρνείται καν να ερωτηθεί; Όταν, επίσης, οι νέες τεχνολογίες, οι καθιερωμένες πλέον συνήθειες και πρακτικές, η κρίση, μεταβάλλουν ριζικά τους τρόπους επικοινωνίας; Το μόνο ορατό στο εκλογικό σώμα, μια αχανής γκρίζα ζώνη, αδιαφανής όσο και το Σύμπαν στα πρώτα 300.000 χρόνια της ύπαρξής του. Και για τους πιο ευαίσθητους, «η μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων…»1.
Η ψήφος της Κυριακής τράβηξε την κουρτίνα για να αποκαλύψει, μέσα από τις ιδιομορφίες της αυτοδιοικητικής εκλογής και τα διαφορετικά σε διάρκεια και ένταση, βιώματα της κρίσης, εικόνες φωτεινές και σκοτεινές, επιλογές ανάτασης και εκδηλώσεις παρακμής, αντιφάσεις οξείες σε μια οριακά αντιφατική συνθήκη. Μια κοινωνία κατακερματισμένη, όπου η κοινωνική πόλωση εντείνεται γύρω από το βαθύ ρήγμα της λιτότητας, συνυπάρχοντας ταυτόχρονα με πολλαπλές άλλες διαχωριστικές γραμμές και αντίστοιχα διακυβεύματα: Κοινωνική συνοχή ή περιθωριοποίηση και αποκλεισμός; Κράτος δικαίου ή κράτος εξαίρεσης; Ελεύθερη από κοινού νομή των δημοσίων αγαθών ή παράδοσή τους στην άξεστη βουλιμία του ιδιώτη; Μεταρρύθμιση ή διάλυση; Δημοκρατία ή ολοκληρωτισμός; Πολιτική ή…;
Αποκαλύπτεται, επίσης, ένα πολιτικό σύστημα βαριά αποδιαρθρωμένο από τα εκλογικά αποτελέσματα του 2012, που κονιορτοποιείται ήδη σε μεγάλα τμήματά του. Που διατηρεί, ωστόσο, ισχυρά κατάλοιπα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, προσωπικούς μηχανισμούς και δίκτυα επιρροής. Και που μεταβαίνει επώδυνα προς την αναδιάταξή του, απροσδιόριστη ακόμη αλλά με αδιαμφισβήτητη την ισχυρή τάση συγκέντρωσης στα αριστερά. Με την Άκρα Δεξιά να ενισχύεται, στην αυθεντικά φυλετική και βίαιη εκδοχή της, αποκτώντας πλέον χαρακτηριστικά αναγνώρισης εαυτού και εκπροσώπησης. Και με ένα ζοφερό σύμπλεγμα (όπως το είπε ο Στρατής Μπουρνάζος) επιχειρηματικών συμφερόντων, οπαδικής χειραγώγησης, ακροδεξιών διασυνδέσεων και εκκλησιαστικού σκοταδισμού, να εισβάλλει στην πολιτική ζωή διεκδικώντας τον έλεγχο πόλεων και μελλοντικά… τι;
Το ερώτημα δεν είναι αν το αποτέλεσμα της Κυριακής ήταν θετικό και αισιόδοξο για την Αριστερά. Ήταν. Ούτε αν η αναγκαία στροφή είναι δύσκολη. Είναι. Το ερώτημα είναι αν, με τα σημερινά δεδομένα, μπορεί να υπάρξει στο ορατό μέλλον άλλη ευκαιρία, πέραν αυτής που προσφέρει η επόμενη Κυριακή.
1. Κ. Π. Καβάφης, «Σοφοί δε προσιόντων», Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος, Αθήνα 1984.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου