Μόλις ξύπνησα…
Οι πλατείες τώρα που χειμωνιάζει, δύσκολα θα γεμίσουν για λαϊκές συνελεύσεις. Αν βρέχει, όσο και να το θέλουν οι παραβρισκόμενοι, θα είναι δύσκολο να κάθεσαι στο κρύο και στη βροχή, όπως ήταν δύσκολο τον Αύγουστο να κάθεσαι στον ήλιο και στην αφόρητη ζέστη. Το θέμα είναι πως, όπως αποδείχθηκε, αν η μαζικότητα δεν αγγίξει τουλάχιστον το ένα εκατομμύριο ανθρώπους ή αν η στάση πληρωμών απέναντι στα αλλεπάλληλα χαράτσια που επιβάλλει η καθοδηγούμενη κυβέρνηση, η κοινωνία δεν θα μπορέσει ούτε να την βγάλει αυτόν τον χειμώνα, ούτε να αντισταθεί θέτοντας επιτέλους τα όριά της σε αυτή την άδικη αφαίμαξη μισθών και ζωών.
Οι παραδοσιακοί πολιτικοί σχηματισμοί, τα κόμματα, τα συνδικάτα και οι εκπρόσωποί τους, έχουν χάσει προ πολλού το κύρος τους και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Το δυστύχημα είναι πως μαζί με τα παραπάνω έχει χαθεί και η ίδια η εμπιστοσύνη του πολίτη στον εαυτό του και στη δύναμή του, και αυτό είναι που εκμεταλλεύονται οι αποτυχημένοι πολιτικάντηδες των δύο μεγάλων κομμάτων.
Οι πλατείες, και ιδιαίτερα η πλατεία Συντάγματος, με τη μαγιά που άφησαν στους κοινωνικούς αγώνες για δικαιοσύνη και άμεση δημοκρατία έχουν παίξει ήδη τον δικό τους ρόλο και τώρα θα πρέπει να ζυμωθεί το ψωμί της επόμενης μέρας. Προσωπική μου άποψη είναι πως μέσω των πλατειών και των γενικών συνελεύσεων, αλλά και μέσω της χρήσης των social media και γενικά του διαδικτύου μπορεί να στηθεί, αν όχι ένα νέο πολιτικό κίνημα, τουλάχιστον ένας ελάχιστος σκελετός δράσης για την επόμενη μέρα της χρεοκοπίας και των επακόλουθων εκλογών (ή αντίστροφα αν θελήσει η κυβέρνηση να εγκαταλείψει πρώτα το καράβι που κυβερνάται μέσω τηλεδιασκέψεων).
Όσοι βρέθηκαν στις πλατείες δεν έχουν ίδιες απόψεις, ούτε είχαν τις ίδιες αντιδράσεις και δράσεις σε όλο αυτό το διάστημα των κινητοποιήσεων. Υπήρχαν αυτοί που συζητούσαν για το πώς θα πάμε μπροστά, εκείνοι που έβριζαν και μούντζωναν και εκείνοι που έκαναν και τα δυο προσπαθώντας να ισορροπήσουν το θυμό τους. Υπήρχαν και κάποιοι που έκαναν την αυτοκριτική τους – και το γεγονός ότι ήταν λίγοι, θεωρώ πως ήταν μια από τις αδυναμίες του κινήματος αντίδρασης (και όχι αγανάκτησης όπως αρέσει στα ΜΜΕ να αποκαλούν τις κινητοποιήσεις). Όντας περισσότερο «κάτοικος» της κάτω πλατείας, θαρρώ πως εκεί υπήρχε μεγαλύτερη ωριμότητα και στις προτάσεις, αλλά και στις πρωτοβουλίες αλληλεγγύης και αγώνα από όσο στην πάνω πλατεία – που πολλές φορές όμως η μαχητικότητά της ήταν απαραίτητη, αφαιρώντας βέβαια κάποιες εθνικιστικές παραφωνίες.
Αν μπορούσαν να διαδηλώσουν τρία εκατομμύρια άνθρωποι στην Αθήνα, αν τα συνδικάτα έκοβαν τον ομφάλιο λώρο από τα κόμματα και τα μικροσυμφέροντα, αν οι φοιτητές ξεβολεύονταν από τις ΠΑΣΠ-ΔΑΠ και τις φωτοτυπίες των σημειώσεων, τότε θα μπορούσε εύκολα να πέσει και η κυβέρνηση και να προχωρήσουμε προς μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτή της ύφεσης με πρώτα θύματα όπως πάντα τους φτωχούς και τους μισθωτούς. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει και οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά θα αναφέρω τους σημαντικότερους. Ασυγκράτητη κρατική καταστολή, χειραγώγηση των ΜΜΕ, απογοήτευση και κόπωση των πολιτών από την συνεχή εξάντλησή του και βεβαίως τα απανωτά σοκ που έχει υποστεί. Σημεία καμπής για αυτή την διάχυτη απογοήτευση θεωρώ πως είναι τα συμβάντα στη Marfin και η ασύστολη βία, η καταστολή και τα χημικά του διημέρου 28-29 Ιουνίου. Τι κάνουμε όμως τώρα για το αύριο;
Είναι εμφανές πως όλα όσα υποστήριζε η Αριστερά από την αρχή της κρίσης –από την εκλογή της κυβέρνησης ΓΑΠ και μετά για να είμαστε ακριβείς- έχουν επιβεβαιωθεί. Η πτώχευση είναι αναπόφευκτη, αλλά δυστυχώς αυτοί που νιώθουν στο πετσί τους άμεσα τις επιπτώσεις αυτής της δημοσιονομικής κατάρρευσης είναι πάλι τα μεσαία και φτωχά οικονομικά στρώματα της κοινωνίας. Οι απειλές περί Αργεντινής που εκπέμπουν οι αντιπρόεδροι της κυβέρνησης σήμερα, ήταν βασικός πυλώνας της κριτικής που ασκούσε η Αριστερά στην πολιτική που εφάρμοζε η κυβέρνηση και η τρόικα όλους αυτούς τους μήνες και τότε την έλεγαν γραφική. Όμως σημασία δεν έχει ποιος έκανε τις σωστές προβλέψεις – το ότι ήταν σαφές ότι οδηγούμαστε στην πτώχευση και εκφραζόταν από πολλούς οικονομολόγους δεν σημαίνει ότι αυτοί ήξεραν ποιος είναι ο σωστός τρόπος για να ζήσουμε μετά ή για να αντιμετωπίσουμε την κρίση.
Αν απωθήσουμε τη δεξιά πολιτική που εφαρμόζεται τότε έχουμε δυο-τρεις προτεινόμενες επιλογές. Πτώχευση και στάση πληρωμών τόσο προς τα έξω, αλλά και καθυστέρηση πληρωμών προς το εσωτερικό αναγκαστικά αφού υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα, αλλά μένοντας στο ευρώ και συζητώντας για ολική ή μερική διαγραφή χρέους, είναι η μία άποψη. Μια άλλη άποψη ζητά να κάνουμε τα παραπάνω αλλά και να αποχωρήσουμε και από την ευρωζώνη. Αυτό όμως θα απαιτούσε μια κυβέρνηση που θα είχε στόχο να διαφυλάξει την εθνική περιουσία και να μην πουληθεί κοψοχρονιά από τους πεινασμένους πολίτες – και πάλι δηλαδή μια εκποίηση της περιουσίας των πολλών προς τους λίγους με άλλον τρόπο. Μια πιο μικρής απήχησης πρόταση, μιλά για επιστροφή σε μικρότερες κοινωνικές δομές, με αυτό-οργάνωση, αλληλεγγύη, αποανάπτυξη και στροφή στη γη και στην ολιγάρκεια και στην αμεσοδημοκρατία. Σίγουρα υπάρχουν και άλλες διαφοροποιήσεις ή και άλλες προτάσεις για τη διαχείριση της επόμενης μέρας. Υπάρχει και η κομμουνιστική εκδοχή του αρτηριοσκληρωμένου ΚΚΕ αλλά και ορισμένες όχι και τόσο γνωστές εκφράσεις του αριστερού/αναρχικού χώρου.
Το θέμα όμως είναι πως όποια απόφαση και να παρθεί για την επόμενη μέρα, πρέπει να παρθεί με τη σύμφωνη γνώμη των περισσότερων και όχι με την επιβολή εφαρμογής πολιτικών από οικονομικές ή πολιτικές ελίτ ή και ακραίους θεωρητικούς σχηματισμούς. Μόλις πτωχεύσουμε τα πράγματα για κάποιο διάστημα θα είναι πολύ δύσκολα. Αντί να κυνηγάμε μια γελάδα στα χωράφια και αντί να προσπαθούμε να ρίξουμε το ελικόπτερο με το οποίο θα δραπετεύουν οι υπεύθυνοι αυτής της κατάστασης, καλό θα ήταν να έχουμε φροντίσει ώστε να επικρατήσει η αλληλεγγύη και η οργάνωση για να σώσουμε ό,τι μπορούμε. Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου, κατά βάση, δεν πεινάει για περισσότερη δημοκρατία –αν συνέβαινε αυτό θα είχε εξεγερθεί και πριν την κρίση- ο κόσμος νοιάζεται για να έχει να ταΐσει τα παιδιά του, για να έχει δουλειά και να μην αποκτήσει τάσεις αυτοκτονίας, για να μπορεί να έχει όνειρα για ένα καλύτερο μέλλον. Ο κόσμος εξεγείρεται γιατί αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να έχει τίποτα από τα τρία αυτά πράγματα. Αν το κίνημα των πλατειών καταφέρει να εμφυσήσει στον κόσμο την πίστη ότι με αμεσοδημοκρατία, αξιοκρατία και αλληλεγγύη θα καταφέρει να τα έχει αυτά, τότε θα μπορέσει στην Ελλάδα να χτιστεί κάτι που δεν έχει χτιστεί σε καμία άλλη χώρα του κόσμου.
Στην Αργεντινή υπήρξαν περιπτώσεις που οι καταλήψεις εργοστασίων από τους εργάτες -όταν οι ιδιοκτήτες τους έβγαλαν όλα τα λεφτά τους στο εξωτερικό και εγκατέλειψαν και τη χώρα και τα εργοστάσια να ρημάζουν- κατάφεραν να πάρουν στα χέρια τους τις παραγωγικές αυτές δομές, να δουλέψουν όπως δούλευαν και να επιζήσουν. Όταν πολλοί από τα λαμόγια-εργοαστασιάρχες είδαν πως το πράγμα έχει ψωμί, γύρισαν να πάρουν πίσω τις «περιουσίες τους» αλλά με αγώνες, κοινωνικούς και δικαστικούς, έφαγαν πόρτα και οι εργάτες νίκησαν. Η Αργεντινή ήταν μια χώρα με τεράστια οικονομία και δεν περίμεναν οι πολίτες της ότι θα φτάσουν σε τέτοια σημεία. Δεν ήταν προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο. Όμως η Ελλάδα ποτέ δεν ήταν μια τέτοια χώρα. Όλοι έχουμε συγγενείς που ζουν στην Αυστραλία, την Αμερική ή τη Γερμανία και πολλοί νέοι ήδη έχουν φύγει για δουλειά στο εξωτερικό. Μπορεί να ζήσαμε κάποια χρόνια πιο χαλαρά αλλά στο συλλογικό υποσυνείδητο των πολιτών υπάρχει ακόμα ο Καζαντζίδης, η ξενιτιά, η φτώχεια και το φιλότιμο – όχι με την γραφική έννοια των ελληνικών ταινιών και των ελληναράδων, αλλά μιλώντας στην ουσία μιας αναπτυσσόμενης χώρας με την ψευδαίσθηση της ανεπτυγμένης.
Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο αλλά και γιατί η εμπειρία της Αργεντινής έχει καταγραφεί στη μνήμη όλων μας, οφείλει το κίνημα των πλατειών να δώσει λύσεις και προτάσεις για τη μέρα της πτώχευσης (πριν ή μετά τις εκλογές, δεν έχει σημασία) αλλά και για την επόμενη μέρα. Με πρωτοβουλία όλων όσων έτρεξαν αυτό το διάστημα τις συνελεύσεις στο Σύνταγμα και στις πλατείες της χώρας, ήρθε η ώρα να ξεκινήσουν και πάλι συνελεύσεις, οι οποίες από τη μία να είναι ιδρυτικές ενός ανεξάρτητου κινήματος και από την άλλη συντακτικές, για την προώθηση συγκεκριμένων προτάσεων όσων αφορά στην αλλαγή του Συντάγματος σε καίρια ή μη σημεία. Το να ζητάμε από την εξουσία και τους πολιτικούς που εκφράζουν τα συμφέροντα των πλουσίων και των επιχειρηματιών να εφαρμόσουν μια πολιτική για τους πολλούς, είναι ανεδαφικό. Πρέπει όλοι να βάλουμε το χέρι μας και το μυαλό μας για να πάρουμε την εξουσία μέσω των εκλογών. Ακόμα και πέντε εκατομμύρια άνθρωποι να βγουν στους δρόμους, και να πέσει η κυβέρνηση, και πάλι εκλογές θα προκηρυχθούν. Αν δεν έχουμε εμείς τους εκπροσώπους μας για την πολιτική διακυβέρνηση της χώρας, τότε πάλι με τα τερτίπια των εκλογικών νόμων, των ρουσφετιών και των απειλών, οι ίδιοι θα συγκυβερνήσουν. Να μην έχετε καμία ψευδαίσθηση πως δεν θα το κάνουν.
Το θέμα είναι πως ένα τέτοιο κίνημα, είτε κατέβει στις εκλογές, είτε υποχρεώσει υπάρχοντες πολιτικούς σχηματισμούς να ασπαστούν τις επιταγές του, θα πρέπει να υπάρχει, να δρα και να φέρνει καθημερινά παραδείγματα για τον κόσμο που θέλουμε. Ο κόσμος δεν καταλαβαίνει από θεωρίες, θέλει πράξεις, θέλει η αλληλεγγύη να μην είναι ιδέα, αλλά ψωμί στο τραπέζι του. Αν κατέβει στις εκλογές θα πρέπει να μην είναι προσωποπαγές, κανένα μέλος του να μην βρίσκεται σε δημόσιο αξίωμα για πάνω από ένα χρόνο και όλα τα μέλη του να είναι ανακλητά σε περίπτωση που δεν κάνουν αυτό για το οποίο τοποθετήθηκαν. Αυτά όλα βέβαια είναι λεπτομέρειες που δεν αρκεί ένα μανιφέστο ή οι ιδέες ενός ή περισσότερων ανθρώπων για να διευκρινιστούν. Θέλει μαζική συμμετοχή και συζήτηση, όπως κάνουν και οι Ισλανδοί μέσω ίντερνετ και έχουν βάλει τα γυαλιά σε όλους τους ευρωπαίους.
Είναι γεγονός πως για να ξεκινήσει αυτό το κίνημα θα πρέπει να τεθούν τουλάχιστον 3-4 βασικές ανθρωπιστικές αρχές στις οποίες θα πρέπει να συμφωνούν όλοι όσοι θελήσουν να συμμετέχουν και να το συνδιαμορφώσουν. Αναφέρω μερικά ενδεικτικά πράγματα, τα οποία θα πρέπει να συμπληρωθούν και να αλλαχθούν προς το καλύτερο από τις ίδιες τις συνελεύσεις:
Η τεχνολογία και η εύκολη πρόσβαση πολλών ανθρώπων ταυτόχρονα στο διαδίκτυο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί πολύ περισσότερο και με ακόμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Υπάρχουν εκατοντάδες άνεργοι, σκεπτόμενοι πολίτες που γνωρίζουν και από web design και από επεξεργασία βίντεο και εικόνων, αλλά και από προγραμματισμό που θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτό το επίπεδο.
Θα μπορούσε επίσης να νοικιαστεί (ή να παραχωρηθεί από κάποιον ο οποίος έχει έναν μεγάλο χώρο που δεν τον χρησιμοποιεί κατ’ άλλον τρόπο) από κοινού ένας χώρος ο οποίος θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως τόπος συνάντησης, τεχνολογικής υποστήριξης, αλλά και ανταλλαγής αγαθών, προϊόντων και υπηρεσιών από όλους και για όλους. Σε αυτή την περίπτωση θα ήταν χρήσιμο να συσταθεί ένας αστικός συνεταιρισμός ή απλά ένας συνεταιρισμός ή σύλλογος για να λύνονται γραφειοκρατικά ή άλλα ζητήματα.
Δεν θα ήθελα να μπω σε περισσότερες λεπτομέρειες ή προτάσεις γιατί όλο αυτό πρέπει να γίνει από τους πολλούς κι όχι από τους λίγους. Αυτό που θέλω να κάνω με αυτό το κείμενο είναι να καλέσω τους ανώνυμους πρωτεργάτες των πλατειών, τους απλούς ανθρώπους που κατάπιαν τα χημικά και έτρεξαν να σωθούν από τη βία της εξουσίας, τους ανθρώπους από όλη την Ελλάδα, αλλά και τους μετανάστες που ζουν κρυμμένοι για να γλιτώσουν από τους φασίστες και τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους τους, τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι το κοινό καλό είναι πάνω από το προσωπικό όφελος και πως δεν είναι όλα ευρώ και κέρδη, να ξαναβγούν στις πλατείες για να ζητήσουν πλέον συγκεκριμένα πράγματα. Τόσο για αυτονόητα όπως είναι η απλή αναλογική στις εκλογές, όσο και για περισσότερο δύσκολα και περίπλοκα.
Πρέπει μόνοι μας να βρούμε τις λύσεις που δεν μας δίνουν ή δεν θέλουν να εφαρμόσουν όσοι κυβερνούν τόσα χρόνια. Και αυτό θα γίνει μόνο με πράξεις και με απόφαση για αυτό τον στόχο ακριβώς και για τίποτα λιγότερο. Αν όλοι μαζί φτιάξουμε ένα πρόγραμμα-πρόταση για τη χώρα που ζούμε, θα πειστούν όλοι εκείνοι που δεν «ξέρουν τι να ψηφίσουν», που πιστεύουν ότι «όλοι ίδιοι είναι», που νομίζουν πως «ό,τι και να κάνουμε όλα θα γίνουν όπως τα θέλουν κάποιοι». Αντί να περιμένουμε να κάνουν επενδύσεις οι πλούσιοι για να δουλέψουμε όλοι σαν δούλοι των 500 ευρώ, ας συνασπιστούμε για να φτιάξουμε συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Αντί να διαμαρτυρόμαστε για το πόσο ακριβές είναι οι ντομάτες στα σουπερ μάρκετ, να φτιάξουμε δικές μας λαϊκές αγορές. Αντί να περιμένουμε κάποιον Μεσσία να επιβάλλει την αξιοκρατία, να πατήσουμε στο κεφάλι όποιον πάει να μας ξεγελάσει. Αντί να βρίζουμε τους εκμεταλλευτές ή τους φιλελεύθερους για τις ιδέες τους, να αρπάξουμε από τη φαρέτρα τους όσες ιδέες έχουν ψήγματα ισονομίας και ελευθερίας και να τα κάνουμε δικά μας. Τόσα χρόνια το ΠΑΣΟΚ κυβέρνησε κλέβοντας ιδέες από την Αριστερά και εφαρμόζοντας δεξιά πολιτική. Αντί να παραπονιόμαστε γιατί ένας δημόσιος υπάλληλος παίρνει 1200 ευρώ ενώ εμείς μόνο 800, να επιβάλλουμε δήμευση περιουσιών όλων όσων έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα και απαγόρευση πολιτικών δικαιωμάτων, να επιβάλλουμε δήμευση τουλάχιστον του 50% της περιουσίας των πολύ πλούσιων πολιτών υπέρ του κράτους ώστε να σώσουμε τη χώρα και τους πολίτες της.
Ιδέες μπορεί να υπάρχουν πολλές, μπορεί και να διαφωνεί κάποιος με τα μισά από όσα έγραψα εδώ, αλλά αν δεν μαζευτούμε να βρούμε μόνοι μας τι θέλουμε και πώς θα είμαστε οι περισσότεροι ικανοποιημένοι, πολύ απλά θα συνεχίζουν να αποφασίζουν άλλοι για εμάς. Και τότε δεν θα έχουμε καμιά δικαιολογία για ό,τι ακολουθήσει. Όλα πρέπει να ξεκινήσουν ΤΩΡΑ, προτού προλάβουν να διαλύσουν τον κοινωνικό ιστό και τρώμε ο ένας τις σάρκες του άλλου. Μην υποτιμάτε την πλατεία, μην υποτιμάτε τη δύναμή σας. Ελπίζω κάποιοι να συμφωνήσουν και τις επόμενες φορές να μιλάμε για το αύριο όλων μας χωρίς να είμαστε καθηλωμένοι στις οθόνες της ομαδικής μελαγχολίας και στους σιχαμένους (και καλοπληρωμένους) τηλεαστέρες των οκτώ.
Κατεβείτε όλοι στις πλατείες με τα θέλω σας στο στόμα!
Οι πλατείες τώρα που χειμωνιάζει, δύσκολα θα γεμίσουν για λαϊκές συνελεύσεις. Αν βρέχει, όσο και να το θέλουν οι παραβρισκόμενοι, θα είναι δύσκολο να κάθεσαι στο κρύο και στη βροχή, όπως ήταν δύσκολο τον Αύγουστο να κάθεσαι στον ήλιο και στην αφόρητη ζέστη. Το θέμα είναι πως, όπως αποδείχθηκε, αν η μαζικότητα δεν αγγίξει τουλάχιστον το ένα εκατομμύριο ανθρώπους ή αν η στάση πληρωμών απέναντι στα αλλεπάλληλα χαράτσια που επιβάλλει η καθοδηγούμενη κυβέρνηση, η κοινωνία δεν θα μπορέσει ούτε να την βγάλει αυτόν τον χειμώνα, ούτε να αντισταθεί θέτοντας επιτέλους τα όριά της σε αυτή την άδικη αφαίμαξη μισθών και ζωών.
Οι παραδοσιακοί πολιτικοί σχηματισμοί, τα κόμματα, τα συνδικάτα και οι εκπρόσωποί τους, έχουν χάσει προ πολλού το κύρος τους και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Το δυστύχημα είναι πως μαζί με τα παραπάνω έχει χαθεί και η ίδια η εμπιστοσύνη του πολίτη στον εαυτό του και στη δύναμή του, και αυτό είναι που εκμεταλλεύονται οι αποτυχημένοι πολιτικάντηδες των δύο μεγάλων κομμάτων.
Οι πλατείες, και ιδιαίτερα η πλατεία Συντάγματος, με τη μαγιά που άφησαν στους κοινωνικούς αγώνες για δικαιοσύνη και άμεση δημοκρατία έχουν παίξει ήδη τον δικό τους ρόλο και τώρα θα πρέπει να ζυμωθεί το ψωμί της επόμενης μέρας. Προσωπική μου άποψη είναι πως μέσω των πλατειών και των γενικών συνελεύσεων, αλλά και μέσω της χρήσης των social media και γενικά του διαδικτύου μπορεί να στηθεί, αν όχι ένα νέο πολιτικό κίνημα, τουλάχιστον ένας ελάχιστος σκελετός δράσης για την επόμενη μέρα της χρεοκοπίας και των επακόλουθων εκλογών (ή αντίστροφα αν θελήσει η κυβέρνηση να εγκαταλείψει πρώτα το καράβι που κυβερνάται μέσω τηλεδιασκέψεων).
Όσοι βρέθηκαν στις πλατείες δεν έχουν ίδιες απόψεις, ούτε είχαν τις ίδιες αντιδράσεις και δράσεις σε όλο αυτό το διάστημα των κινητοποιήσεων. Υπήρχαν αυτοί που συζητούσαν για το πώς θα πάμε μπροστά, εκείνοι που έβριζαν και μούντζωναν και εκείνοι που έκαναν και τα δυο προσπαθώντας να ισορροπήσουν το θυμό τους. Υπήρχαν και κάποιοι που έκαναν την αυτοκριτική τους – και το γεγονός ότι ήταν λίγοι, θεωρώ πως ήταν μια από τις αδυναμίες του κινήματος αντίδρασης (και όχι αγανάκτησης όπως αρέσει στα ΜΜΕ να αποκαλούν τις κινητοποιήσεις). Όντας περισσότερο «κάτοικος» της κάτω πλατείας, θαρρώ πως εκεί υπήρχε μεγαλύτερη ωριμότητα και στις προτάσεις, αλλά και στις πρωτοβουλίες αλληλεγγύης και αγώνα από όσο στην πάνω πλατεία – που πολλές φορές όμως η μαχητικότητά της ήταν απαραίτητη, αφαιρώντας βέβαια κάποιες εθνικιστικές παραφωνίες.
Αν μπορούσαν να διαδηλώσουν τρία εκατομμύρια άνθρωποι στην Αθήνα, αν τα συνδικάτα έκοβαν τον ομφάλιο λώρο από τα κόμματα και τα μικροσυμφέροντα, αν οι φοιτητές ξεβολεύονταν από τις ΠΑΣΠ-ΔΑΠ και τις φωτοτυπίες των σημειώσεων, τότε θα μπορούσε εύκολα να πέσει και η κυβέρνηση και να προχωρήσουμε προς μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτή της ύφεσης με πρώτα θύματα όπως πάντα τους φτωχούς και τους μισθωτούς. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει και οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά θα αναφέρω τους σημαντικότερους. Ασυγκράτητη κρατική καταστολή, χειραγώγηση των ΜΜΕ, απογοήτευση και κόπωση των πολιτών από την συνεχή εξάντλησή του και βεβαίως τα απανωτά σοκ που έχει υποστεί. Σημεία καμπής για αυτή την διάχυτη απογοήτευση θεωρώ πως είναι τα συμβάντα στη Marfin και η ασύστολη βία, η καταστολή και τα χημικά του διημέρου 28-29 Ιουνίου. Τι κάνουμε όμως τώρα για το αύριο;
Είναι εμφανές πως όλα όσα υποστήριζε η Αριστερά από την αρχή της κρίσης –από την εκλογή της κυβέρνησης ΓΑΠ και μετά για να είμαστε ακριβείς- έχουν επιβεβαιωθεί. Η πτώχευση είναι αναπόφευκτη, αλλά δυστυχώς αυτοί που νιώθουν στο πετσί τους άμεσα τις επιπτώσεις αυτής της δημοσιονομικής κατάρρευσης είναι πάλι τα μεσαία και φτωχά οικονομικά στρώματα της κοινωνίας. Οι απειλές περί Αργεντινής που εκπέμπουν οι αντιπρόεδροι της κυβέρνησης σήμερα, ήταν βασικός πυλώνας της κριτικής που ασκούσε η Αριστερά στην πολιτική που εφάρμοζε η κυβέρνηση και η τρόικα όλους αυτούς τους μήνες και τότε την έλεγαν γραφική. Όμως σημασία δεν έχει ποιος έκανε τις σωστές προβλέψεις – το ότι ήταν σαφές ότι οδηγούμαστε στην πτώχευση και εκφραζόταν από πολλούς οικονομολόγους δεν σημαίνει ότι αυτοί ήξεραν ποιος είναι ο σωστός τρόπος για να ζήσουμε μετά ή για να αντιμετωπίσουμε την κρίση.
Αν απωθήσουμε τη δεξιά πολιτική που εφαρμόζεται τότε έχουμε δυο-τρεις προτεινόμενες επιλογές. Πτώχευση και στάση πληρωμών τόσο προς τα έξω, αλλά και καθυστέρηση πληρωμών προς το εσωτερικό αναγκαστικά αφού υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα, αλλά μένοντας στο ευρώ και συζητώντας για ολική ή μερική διαγραφή χρέους, είναι η μία άποψη. Μια άλλη άποψη ζητά να κάνουμε τα παραπάνω αλλά και να αποχωρήσουμε και από την ευρωζώνη. Αυτό όμως θα απαιτούσε μια κυβέρνηση που θα είχε στόχο να διαφυλάξει την εθνική περιουσία και να μην πουληθεί κοψοχρονιά από τους πεινασμένους πολίτες – και πάλι δηλαδή μια εκποίηση της περιουσίας των πολλών προς τους λίγους με άλλον τρόπο. Μια πιο μικρής απήχησης πρόταση, μιλά για επιστροφή σε μικρότερες κοινωνικές δομές, με αυτό-οργάνωση, αλληλεγγύη, αποανάπτυξη και στροφή στη γη και στην ολιγάρκεια και στην αμεσοδημοκρατία. Σίγουρα υπάρχουν και άλλες διαφοροποιήσεις ή και άλλες προτάσεις για τη διαχείριση της επόμενης μέρας. Υπάρχει και η κομμουνιστική εκδοχή του αρτηριοσκληρωμένου ΚΚΕ αλλά και ορισμένες όχι και τόσο γνωστές εκφράσεις του αριστερού/αναρχικού χώρου.
Το θέμα όμως είναι πως όποια απόφαση και να παρθεί για την επόμενη μέρα, πρέπει να παρθεί με τη σύμφωνη γνώμη των περισσότερων και όχι με την επιβολή εφαρμογής πολιτικών από οικονομικές ή πολιτικές ελίτ ή και ακραίους θεωρητικούς σχηματισμούς. Μόλις πτωχεύσουμε τα πράγματα για κάποιο διάστημα θα είναι πολύ δύσκολα. Αντί να κυνηγάμε μια γελάδα στα χωράφια και αντί να προσπαθούμε να ρίξουμε το ελικόπτερο με το οποίο θα δραπετεύουν οι υπεύθυνοι αυτής της κατάστασης, καλό θα ήταν να έχουμε φροντίσει ώστε να επικρατήσει η αλληλεγγύη και η οργάνωση για να σώσουμε ό,τι μπορούμε. Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου, κατά βάση, δεν πεινάει για περισσότερη δημοκρατία –αν συνέβαινε αυτό θα είχε εξεγερθεί και πριν την κρίση- ο κόσμος νοιάζεται για να έχει να ταΐσει τα παιδιά του, για να έχει δουλειά και να μην αποκτήσει τάσεις αυτοκτονίας, για να μπορεί να έχει όνειρα για ένα καλύτερο μέλλον. Ο κόσμος εξεγείρεται γιατί αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να έχει τίποτα από τα τρία αυτά πράγματα. Αν το κίνημα των πλατειών καταφέρει να εμφυσήσει στον κόσμο την πίστη ότι με αμεσοδημοκρατία, αξιοκρατία και αλληλεγγύη θα καταφέρει να τα έχει αυτά, τότε θα μπορέσει στην Ελλάδα να χτιστεί κάτι που δεν έχει χτιστεί σε καμία άλλη χώρα του κόσμου.
Στην Αργεντινή υπήρξαν περιπτώσεις που οι καταλήψεις εργοστασίων από τους εργάτες -όταν οι ιδιοκτήτες τους έβγαλαν όλα τα λεφτά τους στο εξωτερικό και εγκατέλειψαν και τη χώρα και τα εργοστάσια να ρημάζουν- κατάφεραν να πάρουν στα χέρια τους τις παραγωγικές αυτές δομές, να δουλέψουν όπως δούλευαν και να επιζήσουν. Όταν πολλοί από τα λαμόγια-εργοαστασιάρχες είδαν πως το πράγμα έχει ψωμί, γύρισαν να πάρουν πίσω τις «περιουσίες τους» αλλά με αγώνες, κοινωνικούς και δικαστικούς, έφαγαν πόρτα και οι εργάτες νίκησαν. Η Αργεντινή ήταν μια χώρα με τεράστια οικονομία και δεν περίμεναν οι πολίτες της ότι θα φτάσουν σε τέτοια σημεία. Δεν ήταν προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο. Όμως η Ελλάδα ποτέ δεν ήταν μια τέτοια χώρα. Όλοι έχουμε συγγενείς που ζουν στην Αυστραλία, την Αμερική ή τη Γερμανία και πολλοί νέοι ήδη έχουν φύγει για δουλειά στο εξωτερικό. Μπορεί να ζήσαμε κάποια χρόνια πιο χαλαρά αλλά στο συλλογικό υποσυνείδητο των πολιτών υπάρχει ακόμα ο Καζαντζίδης, η ξενιτιά, η φτώχεια και το φιλότιμο – όχι με την γραφική έννοια των ελληνικών ταινιών και των ελληναράδων, αλλά μιλώντας στην ουσία μιας αναπτυσσόμενης χώρας με την ψευδαίσθηση της ανεπτυγμένης.
Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο αλλά και γιατί η εμπειρία της Αργεντινής έχει καταγραφεί στη μνήμη όλων μας, οφείλει το κίνημα των πλατειών να δώσει λύσεις και προτάσεις για τη μέρα της πτώχευσης (πριν ή μετά τις εκλογές, δεν έχει σημασία) αλλά και για την επόμενη μέρα. Με πρωτοβουλία όλων όσων έτρεξαν αυτό το διάστημα τις συνελεύσεις στο Σύνταγμα και στις πλατείες της χώρας, ήρθε η ώρα να ξεκινήσουν και πάλι συνελεύσεις, οι οποίες από τη μία να είναι ιδρυτικές ενός ανεξάρτητου κινήματος και από την άλλη συντακτικές, για την προώθηση συγκεκριμένων προτάσεων όσων αφορά στην αλλαγή του Συντάγματος σε καίρια ή μη σημεία. Το να ζητάμε από την εξουσία και τους πολιτικούς που εκφράζουν τα συμφέροντα των πλουσίων και των επιχειρηματιών να εφαρμόσουν μια πολιτική για τους πολλούς, είναι ανεδαφικό. Πρέπει όλοι να βάλουμε το χέρι μας και το μυαλό μας για να πάρουμε την εξουσία μέσω των εκλογών. Ακόμα και πέντε εκατομμύρια άνθρωποι να βγουν στους δρόμους, και να πέσει η κυβέρνηση, και πάλι εκλογές θα προκηρυχθούν. Αν δεν έχουμε εμείς τους εκπροσώπους μας για την πολιτική διακυβέρνηση της χώρας, τότε πάλι με τα τερτίπια των εκλογικών νόμων, των ρουσφετιών και των απειλών, οι ίδιοι θα συγκυβερνήσουν. Να μην έχετε καμία ψευδαίσθηση πως δεν θα το κάνουν.
Το θέμα είναι πως ένα τέτοιο κίνημα, είτε κατέβει στις εκλογές, είτε υποχρεώσει υπάρχοντες πολιτικούς σχηματισμούς να ασπαστούν τις επιταγές του, θα πρέπει να υπάρχει, να δρα και να φέρνει καθημερινά παραδείγματα για τον κόσμο που θέλουμε. Ο κόσμος δεν καταλαβαίνει από θεωρίες, θέλει πράξεις, θέλει η αλληλεγγύη να μην είναι ιδέα, αλλά ψωμί στο τραπέζι του. Αν κατέβει στις εκλογές θα πρέπει να μην είναι προσωποπαγές, κανένα μέλος του να μην βρίσκεται σε δημόσιο αξίωμα για πάνω από ένα χρόνο και όλα τα μέλη του να είναι ανακλητά σε περίπτωση που δεν κάνουν αυτό για το οποίο τοποθετήθηκαν. Αυτά όλα βέβαια είναι λεπτομέρειες που δεν αρκεί ένα μανιφέστο ή οι ιδέες ενός ή περισσότερων ανθρώπων για να διευκρινιστούν. Θέλει μαζική συμμετοχή και συζήτηση, όπως κάνουν και οι Ισλανδοί μέσω ίντερνετ και έχουν βάλει τα γυαλιά σε όλους τους ευρωπαίους.
Είναι γεγονός πως για να ξεκινήσει αυτό το κίνημα θα πρέπει να τεθούν τουλάχιστον 3-4 βασικές ανθρωπιστικές αρχές στις οποίες θα πρέπει να συμφωνούν όλοι όσοι θελήσουν να συμμετέχουν και να το συνδιαμορφώσουν. Αναφέρω μερικά ενδεικτικά πράγματα, τα οποία θα πρέπει να συμπληρωθούν και να αλλαχθούν προς το καλύτερο από τις ίδιες τις συνελεύσεις:
- Αποδοχή της ανθρώπινης ισότητας, συμπεριλαμβάνοντας επιτέλους και τους μετανάστες αφού ζουν και πεινάνε εδώ μαζί μας, αποκλείοντας κάθε μορφή εθνικού ή κοινωνικού ρατσισμού
- Ισότητα προσωπικότητας, γνώμης και ψήφου στις αποφάσεις που θα λαμβάνονται
- Συμμετοχή με ονοματεπώνυμο σε όλες τις αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες ώστε να αποφευχθούν διπλοεγγραφές και προσπάθειες αλλοίωσης των διαδικασιών από προβοκάτορες ή ασφαλίτες
Η τεχνολογία και η εύκολη πρόσβαση πολλών ανθρώπων ταυτόχρονα στο διαδίκτυο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί πολύ περισσότερο και με ακόμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Υπάρχουν εκατοντάδες άνεργοι, σκεπτόμενοι πολίτες που γνωρίζουν και από web design και από επεξεργασία βίντεο και εικόνων, αλλά και από προγραμματισμό που θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτό το επίπεδο.
Θα μπορούσε επίσης να νοικιαστεί (ή να παραχωρηθεί από κάποιον ο οποίος έχει έναν μεγάλο χώρο που δεν τον χρησιμοποιεί κατ’ άλλον τρόπο) από κοινού ένας χώρος ο οποίος θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως τόπος συνάντησης, τεχνολογικής υποστήριξης, αλλά και ανταλλαγής αγαθών, προϊόντων και υπηρεσιών από όλους και για όλους. Σε αυτή την περίπτωση θα ήταν χρήσιμο να συσταθεί ένας αστικός συνεταιρισμός ή απλά ένας συνεταιρισμός ή σύλλογος για να λύνονται γραφειοκρατικά ή άλλα ζητήματα.
Δεν θα ήθελα να μπω σε περισσότερες λεπτομέρειες ή προτάσεις γιατί όλο αυτό πρέπει να γίνει από τους πολλούς κι όχι από τους λίγους. Αυτό που θέλω να κάνω με αυτό το κείμενο είναι να καλέσω τους ανώνυμους πρωτεργάτες των πλατειών, τους απλούς ανθρώπους που κατάπιαν τα χημικά και έτρεξαν να σωθούν από τη βία της εξουσίας, τους ανθρώπους από όλη την Ελλάδα, αλλά και τους μετανάστες που ζουν κρυμμένοι για να γλιτώσουν από τους φασίστες και τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους τους, τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι το κοινό καλό είναι πάνω από το προσωπικό όφελος και πως δεν είναι όλα ευρώ και κέρδη, να ξαναβγούν στις πλατείες για να ζητήσουν πλέον συγκεκριμένα πράγματα. Τόσο για αυτονόητα όπως είναι η απλή αναλογική στις εκλογές, όσο και για περισσότερο δύσκολα και περίπλοκα.
Πρέπει μόνοι μας να βρούμε τις λύσεις που δεν μας δίνουν ή δεν θέλουν να εφαρμόσουν όσοι κυβερνούν τόσα χρόνια. Και αυτό θα γίνει μόνο με πράξεις και με απόφαση για αυτό τον στόχο ακριβώς και για τίποτα λιγότερο. Αν όλοι μαζί φτιάξουμε ένα πρόγραμμα-πρόταση για τη χώρα που ζούμε, θα πειστούν όλοι εκείνοι που δεν «ξέρουν τι να ψηφίσουν», που πιστεύουν ότι «όλοι ίδιοι είναι», που νομίζουν πως «ό,τι και να κάνουμε όλα θα γίνουν όπως τα θέλουν κάποιοι». Αντί να περιμένουμε να κάνουν επενδύσεις οι πλούσιοι για να δουλέψουμε όλοι σαν δούλοι των 500 ευρώ, ας συνασπιστούμε για να φτιάξουμε συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Αντί να διαμαρτυρόμαστε για το πόσο ακριβές είναι οι ντομάτες στα σουπερ μάρκετ, να φτιάξουμε δικές μας λαϊκές αγορές. Αντί να περιμένουμε κάποιον Μεσσία να επιβάλλει την αξιοκρατία, να πατήσουμε στο κεφάλι όποιον πάει να μας ξεγελάσει. Αντί να βρίζουμε τους εκμεταλλευτές ή τους φιλελεύθερους για τις ιδέες τους, να αρπάξουμε από τη φαρέτρα τους όσες ιδέες έχουν ψήγματα ισονομίας και ελευθερίας και να τα κάνουμε δικά μας. Τόσα χρόνια το ΠΑΣΟΚ κυβέρνησε κλέβοντας ιδέες από την Αριστερά και εφαρμόζοντας δεξιά πολιτική. Αντί να παραπονιόμαστε γιατί ένας δημόσιος υπάλληλος παίρνει 1200 ευρώ ενώ εμείς μόνο 800, να επιβάλλουμε δήμευση περιουσιών όλων όσων έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα και απαγόρευση πολιτικών δικαιωμάτων, να επιβάλλουμε δήμευση τουλάχιστον του 50% της περιουσίας των πολύ πλούσιων πολιτών υπέρ του κράτους ώστε να σώσουμε τη χώρα και τους πολίτες της.
Ιδέες μπορεί να υπάρχουν πολλές, μπορεί και να διαφωνεί κάποιος με τα μισά από όσα έγραψα εδώ, αλλά αν δεν μαζευτούμε να βρούμε μόνοι μας τι θέλουμε και πώς θα είμαστε οι περισσότεροι ικανοποιημένοι, πολύ απλά θα συνεχίζουν να αποφασίζουν άλλοι για εμάς. Και τότε δεν θα έχουμε καμιά δικαιολογία για ό,τι ακολουθήσει. Όλα πρέπει να ξεκινήσουν ΤΩΡΑ, προτού προλάβουν να διαλύσουν τον κοινωνικό ιστό και τρώμε ο ένας τις σάρκες του άλλου. Μην υποτιμάτε την πλατεία, μην υποτιμάτε τη δύναμή σας. Ελπίζω κάποιοι να συμφωνήσουν και τις επόμενες φορές να μιλάμε για το αύριο όλων μας χωρίς να είμαστε καθηλωμένοι στις οθόνες της ομαδικής μελαγχολίας και στους σιχαμένους (και καλοπληρωμένους) τηλεαστέρες των οκτώ.
Κατεβείτε όλοι στις πλατείες με τα θέλω σας στο στόμα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου