Του Βαγγέλη Γέττου, Αυγη...
Πολλές φορές, στην προσπάθεια μιας κοινωνίας να αναλύσει την κατάστασή της, οι ιστορικές συγκρίσεις φτάνουν σε παροξυσμό. Η διεθνής οικονομική επίθεση, με πρωτεργάτες τα γερμανικά κεφάλαια, κατά του ελληνικού λαού, παρομοιάζεται με νέα επέλαση των Γερμανών, η παραμονή της τρόικας στην Αθήνα συγκρίνεται με την εγκατάσταση της Κομαντατούρ, έχει δεν γίνει κοινότοπο το λαϊκό πια απόφθεγμα "ό,τι δεν μπόρεσαν να κάνουν με τα όπλα, το κάνουν με τα λεφτά" κ.ά.
Οι ιστορικές συγκρίσεις, ωστόσο, είναι χρήσιμες όταν διαβλέπουμε ότι η ανάλυση του τότε μπορεί να βοηθήσει την ανάλυση του σήμερα. Αντ' αυτού, πολλοί, τμημάτων της Αριστεράς μη εξαιρουμένων, αναλίσκονται σε μια σχεδόν αποκρυφιστική υποκατάσταση της τωρινής συγκυρίας από την τότε κατάσταση.
Παράγουν δηλαδή ένα ιστορικό θέαμα, άλλοι για να δραματοποιήσουν και άλλοι γιατί δεν έχουν τα εργαλεία για να εξηγήσουν το τώρα. Το δεδομένο είναι ότι ο ελληνικός λαός δεν έχει δεχθεί αντίστοιχο πλήγμα με το σημερινό από την Κατοχή και μετά. Αυτή είναι μια ενδεχομένως σωστή εμπειρική διαπίστωση η οποία όμως δεν πρέπει να παρασύρει τη σύγχρονη ανάλυση σε αταβιστικά σχήματα, για πολλούς λόγους που από πολλούς έχουν εξηγηθεί. Επίσης δεδομένο είναι ότι υπάρχουν ιστορικοί όροι-σημαίνοντα που μορφοποιούν και επισκιάζουν την ιστορική εξέλιξη διαχρονικά και των οποίων το νόημα, μέσα στο περιβάλλον της λαϊκής λογοτεχνίζουσας φρασεολογίας, ανανεώνεται. Επειδή δεν είναι όλοι πολιτικοί επιστήμονες ή ιστορικοί, στα μάτια της πλειοψηφίας π.χ. η σύγχρονη οικονομική δικτατορία είναι μια νέα Κατοχή. Επίσης, τα πρωτόγνωρου όγκου μεταναστευτικά ρεύματα από την Ασία δημιουργούν την εικόνα της νέας επέλασης των μουσουλμάνων, μετά τις τουρκικές και αραβικές αυτοκρατορίες.
Ας μου επιτραπεί λοιπόν να δανειστώ αυτά τα υπεραπλουστευτικά σχήματα για να πω ότι συμφωνώ με τον Παναγιώταρο στο ότι η χώρα ζει έναν νέο εμφύλιο. Στο πλαίσιο, λοιπόν, της ανανεούμενης σημασιοδότησης των ''αιώνιων εννοιών'' όπως Κατοχή, Εμφύλιος κ.λπ., πρέπει να ψάξουμε να βρούμε τι εννοούσε ο εν λόγω ναζί.
Ο Εμφύλιος έχει εγχαραχθεί στη συλλογική μνήμη ως μια ένοπλη αντιπαράθεση στρατιωτικών σωμάτων, άτακτων ή τακτικών από τη μία και εθνικού στρατού από την άλλη, πάντως, σύμφωνα με όλες τις αφηγήσεις, στρατιωτικών σωμάτων. Στην αντίληψη του νεοναζισμού, η στρατιωτική σύγκρουση είναι πάντα παρούσα με διάφορες παραλλαγές. Ίσως να μη διατίθενται πάντα μυδράλια και νάρκες, ωστόσο η οργανωμένη καταδίωξη μεταναστών, η σύγκρουση με αναρχικούς ή ακόμα και με τα ΜΑΤ γιορτάζονται από τους νεοναζί σαν μάχη, μία από τις πολλές που θα δοθούν στο πλαίσιο ενός ακήρυχτου ολοκληρωτικού κοινωνικού πολέμου.
Υπ' αυτή την έννοια, ναι, ένας νέος εμφύλιος είναι στα σπάργανα. Ο νέος εμφύλιος του δρόμου και του τρόμου στη γειτονιά, μπορεί να μην είναι τόσο εκκωφαντικός -για να επιστρέψουμε στις ανορθόδοξες συγκρίσεις- όσο οι αμερικάνικες ναπάλμ στον Γράμμο. Ο νέος εμφύλιος είναι πιο σκοτεινός, πιο καθημερινός από τις απόμακρες μάχες σε βουνά και λαγκάδια. Είναι πιο κοντά σε όλους μας. Ο νέος εμφύλιος που ακολουθεί με γραμμική ακρίβεια τη νέα κατοχή, στο μυαλό της Ακροδεξιάς συνίσταται στην αντιπαράθεση με κάθε μέσο με τους μετανάστες και τα κοινωνικά κινήματα. Οι παραστρατιωτικές οργανώσεις που εκπαιδεύονται σε πεδία βολής βαυκαλίζονται με την εξομοίωση του τακτικού,''κανονικού'' πολέμου με την κοινωνική ένταση που επικρατεί και θα αυξηθεί.
Ωστόσο, ακόμα η Ακροδεξιά δεν έχει ριχτεί ολοκληρωτικά στο παιχνίδι της διατήρησης του κοινωνικού καθεστώτος αλλά δρα στο θεσμικό λυκόφως. Δρα στις παρυφές του κράτους, μεταξύ μιας νομικής φθοράς και αφθαρσίας. Μέχρι να αναλάβουν οι Νεοναζί, οι μπάτσοι των ανάποδων γκλομπ και των βασανιστηρίων επέχουν το ρόλο προφητών. Η Χρυσή Αυγή και το μεγάλο φασιστικό κοινωνικό ρεύμα που οργανώνει είναι οιονεί σε πόλεμο, σε εμφύλια διαμάχη. Η ελληνική ακροδεξιά ιδεολογία διευρύνεται: στο εξ ορισμού μη εθνικόφρον σώμα της Αριστεράς προστίθεται το μη εθνικό φύλο των μεταναστών.
Ο λαός όταν λέει ''πόλεμος'', εννοεί σχετικά ακαθόριστα, άγριες και δυσεξήγητες καταστάσεις. Μνημόνιο, φασίστες, μετανάστες, αστυνομία, συμπλέκονται στο συλλογικό υποσυνείδητο σαν διαφορετικές λερναίες κεφαλές. Τα κεφάλια των Μνημονίων θα ξαναβγούν αν δεν καούν με αντιφασισμό.
Οι ιστορικές συγκρίσεις, ωστόσο, είναι χρήσιμες όταν διαβλέπουμε ότι η ανάλυση του τότε μπορεί να βοηθήσει την ανάλυση του σήμερα. Αντ' αυτού, πολλοί, τμημάτων της Αριστεράς μη εξαιρουμένων, αναλίσκονται σε μια σχεδόν αποκρυφιστική υποκατάσταση της τωρινής συγκυρίας από την τότε κατάσταση.
Παράγουν δηλαδή ένα ιστορικό θέαμα, άλλοι για να δραματοποιήσουν και άλλοι γιατί δεν έχουν τα εργαλεία για να εξηγήσουν το τώρα. Το δεδομένο είναι ότι ο ελληνικός λαός δεν έχει δεχθεί αντίστοιχο πλήγμα με το σημερινό από την Κατοχή και μετά. Αυτή είναι μια ενδεχομένως σωστή εμπειρική διαπίστωση η οποία όμως δεν πρέπει να παρασύρει τη σύγχρονη ανάλυση σε αταβιστικά σχήματα, για πολλούς λόγους που από πολλούς έχουν εξηγηθεί. Επίσης δεδομένο είναι ότι υπάρχουν ιστορικοί όροι-σημαίνοντα που μορφοποιούν και επισκιάζουν την ιστορική εξέλιξη διαχρονικά και των οποίων το νόημα, μέσα στο περιβάλλον της λαϊκής λογοτεχνίζουσας φρασεολογίας, ανανεώνεται. Επειδή δεν είναι όλοι πολιτικοί επιστήμονες ή ιστορικοί, στα μάτια της πλειοψηφίας π.χ. η σύγχρονη οικονομική δικτατορία είναι μια νέα Κατοχή. Επίσης, τα πρωτόγνωρου όγκου μεταναστευτικά ρεύματα από την Ασία δημιουργούν την εικόνα της νέας επέλασης των μουσουλμάνων, μετά τις τουρκικές και αραβικές αυτοκρατορίες.
Ας μου επιτραπεί λοιπόν να δανειστώ αυτά τα υπεραπλουστευτικά σχήματα για να πω ότι συμφωνώ με τον Παναγιώταρο στο ότι η χώρα ζει έναν νέο εμφύλιο. Στο πλαίσιο, λοιπόν, της ανανεούμενης σημασιοδότησης των ''αιώνιων εννοιών'' όπως Κατοχή, Εμφύλιος κ.λπ., πρέπει να ψάξουμε να βρούμε τι εννοούσε ο εν λόγω ναζί.
Ο Εμφύλιος έχει εγχαραχθεί στη συλλογική μνήμη ως μια ένοπλη αντιπαράθεση στρατιωτικών σωμάτων, άτακτων ή τακτικών από τη μία και εθνικού στρατού από την άλλη, πάντως, σύμφωνα με όλες τις αφηγήσεις, στρατιωτικών σωμάτων. Στην αντίληψη του νεοναζισμού, η στρατιωτική σύγκρουση είναι πάντα παρούσα με διάφορες παραλλαγές. Ίσως να μη διατίθενται πάντα μυδράλια και νάρκες, ωστόσο η οργανωμένη καταδίωξη μεταναστών, η σύγκρουση με αναρχικούς ή ακόμα και με τα ΜΑΤ γιορτάζονται από τους νεοναζί σαν μάχη, μία από τις πολλές που θα δοθούν στο πλαίσιο ενός ακήρυχτου ολοκληρωτικού κοινωνικού πολέμου.
Υπ' αυτή την έννοια, ναι, ένας νέος εμφύλιος είναι στα σπάργανα. Ο νέος εμφύλιος του δρόμου και του τρόμου στη γειτονιά, μπορεί να μην είναι τόσο εκκωφαντικός -για να επιστρέψουμε στις ανορθόδοξες συγκρίσεις- όσο οι αμερικάνικες ναπάλμ στον Γράμμο. Ο νέος εμφύλιος είναι πιο σκοτεινός, πιο καθημερινός από τις απόμακρες μάχες σε βουνά και λαγκάδια. Είναι πιο κοντά σε όλους μας. Ο νέος εμφύλιος που ακολουθεί με γραμμική ακρίβεια τη νέα κατοχή, στο μυαλό της Ακροδεξιάς συνίσταται στην αντιπαράθεση με κάθε μέσο με τους μετανάστες και τα κοινωνικά κινήματα. Οι παραστρατιωτικές οργανώσεις που εκπαιδεύονται σε πεδία βολής βαυκαλίζονται με την εξομοίωση του τακτικού,''κανονικού'' πολέμου με την κοινωνική ένταση που επικρατεί και θα αυξηθεί.
Ωστόσο, ακόμα η Ακροδεξιά δεν έχει ριχτεί ολοκληρωτικά στο παιχνίδι της διατήρησης του κοινωνικού καθεστώτος αλλά δρα στο θεσμικό λυκόφως. Δρα στις παρυφές του κράτους, μεταξύ μιας νομικής φθοράς και αφθαρσίας. Μέχρι να αναλάβουν οι Νεοναζί, οι μπάτσοι των ανάποδων γκλομπ και των βασανιστηρίων επέχουν το ρόλο προφητών. Η Χρυσή Αυγή και το μεγάλο φασιστικό κοινωνικό ρεύμα που οργανώνει είναι οιονεί σε πόλεμο, σε εμφύλια διαμάχη. Η ελληνική ακροδεξιά ιδεολογία διευρύνεται: στο εξ ορισμού μη εθνικόφρον σώμα της Αριστεράς προστίθεται το μη εθνικό φύλο των μεταναστών.
Ο λαός όταν λέει ''πόλεμος'', εννοεί σχετικά ακαθόριστα, άγριες και δυσεξήγητες καταστάσεις. Μνημόνιο, φασίστες, μετανάστες, αστυνομία, συμπλέκονται στο συλλογικό υποσυνείδητο σαν διαφορετικές λερναίες κεφαλές. Τα κεφάλια των Μνημονίων θα ξαναβγούν αν δεν καούν με αντιφασισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου