Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου 2012

Terra incognita...

 Η Αυγή online...
Του Δημοσθένη Παπαδάτου - Αναγνωστόπουλου
Κρίνοντας από τη συνέντευξη του Νίκου Δένδια στην Καθημερινή της Κυριακής (2.9.2012), μπορούμε να υποθέσουμε ότι η φετινή 4η Σεπτεμβρίου ήταν γι' αυτόν μια μέρα όπως όλες οι άλλες. Όμως, την περασμένη Τρίτη συμπληρώθηκαν οχτώ χρόνια από το αιματηρό πογκρόμ που ακολούθησε τον ποδοσφαιρικό αγώνα Αλβανίας - Ελλάδας στα Τίρανα και που κόστισε τη ζωή ενός Αλβανού μετανάστη στη Ζάκυνθο, καθώς και εκατοντάδες τραυματισμούς Αλβανών, Βούλγαρων και Ρουμάνων στην Αθήνα και σε κάθε γωνιά της χώρας όπου βρέθηκαν Αλβανοί - από το Ρέθυμνο μέχρι το Κιλκίς και από την Κέρκυρα μέχρι τη Ρόδο [1]. Στα οχτώ χρόνια που μεσολάβησαν, η ρατσιστική βία έχει γίνει πια μέρος της καθημερινότητας, για τον κ. Δένδια, ωστόσο, "ο 'χώρος' αποτελεί terra incognita", ενώ το ρατσιστικό έγκλημα είναι ακόμα αρκετά "πολύπλοκο" για να αντιμετωπιστεί.
Δεν είναι δύσκολο να αποδείξει κανείς την υποκρισία που κρύβουν αυτές οι τοποθετήσεις. Αν "κατά την άποψη της κυβέρνησης η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση συνολικής ανατροπής της κοινωνικής δομής από το μεταναστευτικό" (απάντηση Ν. Δένδια σε ερώτηση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Γ. Ντόλιου για τον "Ξένιο Δία", 23.8.2012), τι πιο λογικό από το να οργανώνονται και να εξοπλίζονται "αγανακτισμένοι" χουλιγκάνοι και τάγματα εφόδου για να αποτρέψουν την επαπειλούμενη ανατροπή; Κι αν τον τόνο στον δημόσιο λόγο δίνουν γραφίδες όπως του Χρήστου Πασαλάρη, που από την... αντιμνημονιακή Real News μας πληροφορεί ότι "δεχόμαστε μαζική εισβολή 'βαρβάρων', που έχουν υπερβεί τα 2.000.000" (βάσει ποιας μέτρησης άραγε;), ότι ανάμεσά τους δε "έρπουν αναρίθμητοι φονιάδες, διαρρήκτες, σωματέμποροι, χασικλήδες και πράκτορες" (2.9.2012), τότε τι πρόβλημα να υπάρχει με τη ρατσιστική βία; Αν μάλιστα δεν υπάρχει πρόβλημα, μήπως τελικά δεν υπάρχει και ρατσιστική βία;
Ο κ. Δένδιας δεν είναι τόσο ακραίος: αρκείται απλά στο να υποβαθμίζει το πρόβλημα, προεξοφλώντας ταυτόχρονα τη (μη) αντιμετώπισή του, καθ' ότι "πολύπλοκο". Εν τω μεταξύ, τα δημοσιεύματα του ξένου Τύπου πληθαίνουν, η δε νεοφασιστική Δεξιά μπορεί να συνεχίζει να δοκιμάζει τα όρια ανοχής του ελληνικού κράτους, καθώς αυτά αποδεικνύονται όλο και πιο ελαστικά - κάτι σαν τις κόκκινες γραμμές της επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου. Η επέκταση των επιθέσεων στην "προστάτιδα των λαθρομεταναστών" Αριστερά, εξάλλου, έχει μια γοητεία και πέραν της Χρυσής Αυγής.
Μήπως όμως η βία της νεοφασιστικής Δεξιάς είναι όντως τόσο πολύπλοκη όσο ισχυρίζεται ο κ. Δένδιας, σε πείσμα της "λαϊκίστικης" λογικής που συνηθίζει να απλοποιεί σύνθετες καταστάσεις; Μήπως, δηλαδή, παρά τις οφθαλμοφανείς συμπτώσεις στη συλλογιστική και τη ρητορική της κυβέρνησης και της Χρυσής Αυγής, η πρώτη προσπαθεί ειλικρινά να περιορίσει ένα φαινόμενο που ο ξένος Τύπος θεωρεί λιγότερο πολύπλοκο απ' ό,τι ο κ. Δένδιας, η Real News ή... η Ελεύθερη Ώρα;

Η θεωρία του "κοινωνικού θερμόμετρου"
Η υποτίμηση και η απώθηση της εγκληματικής ρατσιστικής δράσης, αλλά και η απροθυμία των κρατούντων να την αποδώσουν σε αυτούς που πλέον τη "διεκδικούν" ανοιχτά και ενυπόγραφα, στηρίζονται συχνά σε μια υπόθεση εργασίας που, είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα, διαβάζει την άνοδο βίας αυτής (και των φορέων της...) ως ένα είδος κοινωνικού "θερμόμετρου". Με αυτή την έννοια, η νεοφασιστική πολιτική βία, μια βία οργανωμένη και με στρατηγική πρόθεση, διαβάζεται ως αυθόρμητο κοινωνικό φαινόμενο που, προκειμένου να αντιμετωπιστεί, απαιτείται να "προσεχτεί" και να ληφθούν "άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα": να λειανθεί και να αναβαθμιστεί σε κρατική πολιτική αυτό που κάνουν οι νεοφασίστες "ιδιωτικά".
Όπως δείχνει, ωστόσο, η ευρωπαϊκή εμπειρία, η υιοθέτηση της πολιτικής ατζέντας της Ακροδεξιάς από τα κόμματα του "κέντρου", προκειμένου να οριοθετηθεί η βίαιη δράση της, για όποιους λόγους κι αν γίνεται (κατά κανόνα ψηφοθηρικούς), αποβαίνει πάντα υπέρ της πρώτης - συντηρητικοποιώντας περισσότερο το "κέντρο" και μετατοπίζοντας προς τα (ακρο)δεξιά συνολικά το πολιτικό σύστημα και την ιδεολογική ηγεμονία. Ακόμα περισσότερο, η ατιμωρησία των εγκληματικών πρακτικών αποχαλινώνει τους δράστες, θέτοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της πολιτικής.
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν βέβαια ότι στην ελληνική κοινωνία δεν υπάρχει "ζήτηση" ή/και "διαθεσιμότητα" για όσα διακηρύσσει η νεοφασιστική Δεξιά κατά των "λαθρομεταναστών και των πολιτικών". Η αντιμετώπιση, όμως, ενός κοινωνικού φαινομένου συνιστά διαφορετικής/διακριτής τάξης ζήτημα από την αντιμετώπιση της πολιτικής οργάνωσης και της άνωθεν καθοδήγησής του. Καθώς λοιπόν, ως προς το δεύτερο, η ολιγωρία του πολιτικού συστήματος είναι καταφανής, γίνεται ολοένα και πιο εμφανές (ή έστω θα έπρεπε) ότι τμήματα του συστήματος αυτού συμμετέχουν, έκαστο εφ' ω ετάχθη, στον εκφασισμό της πολιτικής και κοινωνικής ζωής στην Ελλάδα. Αυτός όμως είναι τελικά και ο λόγος που, όσο δεξιά και να αποφασίσει να πάει η Αριστερά σε ζητήματα όπως το μεταναστευτικό, θα ματαιοπονεί: οι αντίπαλοι θα βρίσκονται πάντα δεξιότερα, ενώ η πολιτισμένη ανθρωπότητα που δεν ανέχεται τον "πολιτισμό" των στρατοπέδων συγκέντρωσης, τη βιοπολιτική και το εθνοκίτς θα πιέζεται όλο και πιο ασφυκτικά.

Η "δομικά αναπόφευκτη" ασυδοσία της νεοφασιστικής δεξιάς
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, εξίσου αδιέξοδη είναι και μια συγκεκριμένη ανάγνωση του φαινομένου από την Αριστερά. Σύμφωνα με αυτήν, το "ένστικτο επιβίωσης" ενός καπιταλισμού σε κρίση, το έρεισμα των νεοφασιστών στους κρατικούς μηχανισμούς και οι εκλεκτικές συγγένειές τους με την παραδοσιακή δεξιά (εν προκειμένω: ελέω μετεμφυλιακής αντικομμουνιστικής εθνικοφροσύνης που σήμερα αναβιώνει, ιδίως στην ελληνική περιφέρεια), καθιστούν μάταιη την πίεση προς το κράτος, την κυβέρνηση και τα ΜΜΕ να θέσουν όρια στη βία και στον εκφασισμό. Μόλις πρόσφατα, η αστυνομία στη Γερμανία της Μέρκελ υλοποίησε έναν αντιναζιστικό "Ξένιο Δία", με 900 αστυνομικούς να κινητοποιούνται για την εξάρθρωση ρατσιστικών συμμοριών στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. Εκεί γιατί άραγε δεν ήταν τόσο "πολύπλοκο" ή "δομικά αναπόφευκτο"; Και τελικά σε ποιο στάδιο του ναζιστικού "ιερού πολέμου" αποφασίζει μια χώρα να παραμείνει ευρωπαϊκή και σε άλλα πράγματα εκτός από τον νεοφιλελευθερισμό;
[1] Αξίζει να διαβάσει κανείς την έρευνα του Γιάννη Γκολφινόπουλου για το γεγονός και, κυρίως, τη στάση των ελληνικών ΜΜΕ ("Έλληνας ποτέ... Αλβανοί και ελληνικός Τύπος τη νύχτα της 4ης Σεπτεμβρίου 2004", εκδ. Ισνάφι 2007).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ροη αρθρων