Σύμφωνα με το FAO, το ένα τρίτο των τροφίμων του πλανήτη καταλήγει στα σκουπίδια...

της Κλερ Προβόστ, μεσω της Προοδευτικης Πολιτικης...

Πεταμένες ντομάτες στην Ισπανία

Σύμφωνα με μια μελέτη που εξεδόθη την Τετάρτη (11/9) από τον «οργανισμό για τα τρόφιμα και τη γεωργία» (FAO) του ΟΗΕ, το ένα τρίτο των τροφίμων που παράγονται ετησίως για ανθρώπινη κατανάλωση πετιέται στα σκουπίδια.

Σχεδόν 1.3 δις τόνοι τροφίμων χάνονται και πετιούνται, λόγω της αναποτελεσματικής λειτουργίας της αλυσίδας κατανάλωσης των τροφίμων, αναφέρει η έκθεση, που βασίζεται στην έρευνα του «σουηδικού ινστιτούτου για τα τρόφιμα και τη βιοτεχνολογία» (Sik). Πέραν της αύξησης της τιμής των τροφίμων, η έρευνα αναφέρει πως ο περιορισμός στην σπατάλη τροφίμων θα μπορούσε να έχει «άμεσες και ευεργετικές» επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες όσον αφορά το επίπεδο διαβίωσης και τη διατροφική ασφάλεια σε ορισμένες από τις φτωχότερες χώρες.

Σύμφωνα με την έκθεση, η ετήσια σπατάλη τροφίμων κατανέμεται σχεδόν ισότιμα στις αναπτυγμένες και στις αναπτυσσόμενες χώρες, φτάνοντας αντίστοιχα τους 670 εκατομμύρια και τους 630 εκατομμύρια τόνους. Αλλά ενώ στις πλουσιότερες χώρες τα τρόφιμα σπαταλιούνται στο επίπεδο του καταναλωτή, το βασικό πρόβλημα στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι οι προβληματικές υποδομές στην αποθήκευση, την επεξεργασία και τη συσκευασία, που δεν επιτρέπουν την μακροημέρευση των τροφίμων. Η σπατάλη στα τρόφιμα πλήττει επίσης το εισόδημα των μικρών καλλιεργητών και αυξάνει τις τιμές για τους φτωχούς καταναλωτές των αναπτυσσομένων κρατών, επισημαίνει η έκθεση.

Ο μέσος Ευρωπαίος και βορειοαμερικανός καταναλωτής σπαταλάει μεταξύ 95 και 115 κιλά τροφίμων ετησίως, κυρίως φρούτα και λαχανικά. Αντιστρόφως, ο μέσος καταναλωτής της υποσαχάριας Αφρικής ή της νοτιοανατολικής Ασίας σπαταλάει μεταξύ 6 και 11 κιλά. Η έρευνα σημειώνει πως στις αναπτυσσόμενες χώρες η φτώχεια και τα περιορισμένα εισοδήματα καθιστούν εντελώς απαράδεκτη την σπατάλη τροφίμων. Γενικά, οι χαμηλόμισθοι καταναλωτές και οι φτωχές χώρες αγοράζουν μικρότερες ποσότητες τροφίμων κάθε φορά.

Η σπατάλη τροφίμων από τους καταναλωτές στις πλούσιες χώρες (222 εκατομμύρια τόνοι) σχεδόν ισούται με ολόκληρη την παραγωγή τροφίμων στην υποσαχάρια Αφρική (230 εκατομμύρια τόνοι).

Αναζητώντας λύσεις στο πρόβλημα, η έκθεση επισημαίνει πως στο βορρά η μείωση της εξάρτησης από μεγάλα κέντρα λιανικής πώλησης σαν τα σούπερ-μάρκετ θα μπορούσε να περιορίσει την σπατάλη τροφίμων, και ζητάει να προωθηθεί η άμεση πώληση τροφίμων από τους παραγωγούς στους καταναλωτές. Επίσης ενθαρρύνει τους λιανέμπορους να συνεργαστούν με τις φιλανθρωπικές οργανώσεις ώστε να διανέμονται ποσότητες τροφίμων που μένουν μεν απούλητες, αλλά είναι απολύτως βρώσιμες και σε διαφορετική περίπτωση προορίζονται για τα σκουπίδια.

Στις αναπτυσσόμενες χώρες η έρευνα θεωρεί πως το κλειδί είναι η ενδυνάμωση της αλυσίδας διάθεσης στην παροχή τροφίμων, η προώθηση των επενδύσεων στις υποδομές και τις μεταφορές, παράλληλα με την αύξηση του ενδιαφέροντος για την αποθήκευση, την επεξεργασία και τη συσκευασία των τροφίμων.

Αν και οι τιμές τροφίμων έπεσαν ελαφρώς φέτος τον Μάρτιο, μετά από οκτώ μήνες διαδοχικών ανατιμήσεων, τον Απρίλιο το κόστος των τροφίμων ήταν κατά 36% μεγαλύτερο από ότι πέρσι τον ίδιο μήνα. Οι τιμές στο σιτάρι, το καλαμπόκι και τη σόγια έφτασαν στα επίπεδα ρεκόρ του 2008, όταν η παγκόσμια επισιτιστική κρίση είχε πυροδοτήσει ταραχές σε ολόκληρο τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Πριν ένα μήνα, η «παγκόσμιος τράπεζα» ανακοίνωσε πως η αύξηση στην τιμή των τροφίμων οδήγησε 44 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους στην ακραία φτώχεια. Ο πρόεδρος της «παγκοσμίου τράπεζας» Ρόμπερτ Ζέλικ (Robert Zoellick) πρόσθεσε πως φέτος, σε περίπτωση που δεν αναληφθεί άμεση δράση στην αύξηση της διάθεσης τροφίμων, άλλα 10 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να πέσουν κάτω από το εισοδηματικό όριο της απόλυτης φτώχειας (που είναι 0.93 ευρώ ημερησίως).

Αλλά όπως αναφέρει η έκθεση του FAO, «η παραγωγή τροφίμων χρειάζεται να αυξηθεί σημαντικά προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες του ευπορότερου και αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού... Σε έναν κόσμο με περιορισμένους φυσικούς πόρους (καλλιεργήσιμη γη, νερό, ενέργεια, λιπάσματα) που αναζητά απεγνωσμένα τις φθηνότερες δυνατές λύσεις για να παράγει επαρκείς ποσότητες ασφαλών και θρεπτικών τροφίμων για όλους, ο περιορισμός στην σπατάλη των τροφίμων δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται όταν καθορίζουμε τις πολιτικές μας προτεραιότητες».

---

H Claire Provost είναι δημοσιογράφος

One-third of the world's food goes to waste, says FAO
©The Guardian