Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου, απο την Αυγη...
Μπορεί η κυβερνητική πολιτική έναντι της τρόικας και της κοινωνίας να εξαντλείται σε αδέξια επικοινωνία, αφού αδυνατεί να διαχειριστεί την παραμικρή απόφαση χωρίς την άδεια των δανειστών, ωστόσο το κακοπαιγμένο θέατρο «αντίστασης» των τελευταίων εβδομάδων είχε κάποια χρησιμότητα. Για δύο κυρίως λόγους:
Πρώτον. Από την κυβέρνηση, και ιδιαίτερα από τον ακροδεξιόστροφο παρά τω πρωθυπουργώ πυρήνα, διέρρευσαν απίστευτοι λεονταρισμοί και σενάρια
που την εμφάνιζαν αποφασισμένη «να φτάσει στα άκρα» την αναμέτρηση με τους δανειστές. Ποια ήταν αυτά τα «άκρα»; Ο γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου κ. Μπαλτάκος χαρακτήρισε «μελανή σελίδα της Ιστορίας» τα Μνημόνια προκαλώντας ανατριχίλες στους ακραιφνείς μνημονιόφρονες, όπως η Ντ. Μπακογιάννη ή ο Γ. Στουρνάρας. Αλλά αυτή η «μπηχτή» δεν ήταν τίποτα μπροστά στις διαρροές ότι το επιτελείο του Μαξίμου εκπονούσε σχέδια ακόμη και για στάση πληρωμών, αν η τρόικα επέμενε σε νέα μέτρα και οι δανειστές δεν επέσπευδαν τις αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους. Οι υποβολείς αυτών των «ακροτήτων» δεν έχουν, βέβαια, ίχνος αξιοπιστίας, αλλά τα σενάρια που διέρρευσαν δείχνουν ότι δεν υπάρχουν αδιανόητες λύσεις και πολιτικές αποφάσεις ακόμη και για το αστικό μπλοκ, ιδιαίτερα όταν παίζεται η επιβίωσή του.
Δεύτερον. Πριν αλέκτορα φωνήσαι, τρις απαρνήσαντο. Ο Α. Σαμαράς δεν κατάφερε να κάνει «πολιτική διαπραγμάτευση» στις Βρυξέλλες με τους υψηλούς εκπροσώπους των δανειστών, ο Ντέισελμπλουμ παρέπεμψε στην τρόικα και η τελευταία επανέρχεται δριμύτερη για να κάνει αυστηρό έλεγχο προαπαιτούμενων, απορρίπτοντας ή παγώνοντας κατά βούληση νομοσχέδια και διατηρώντας στο τραπέζι την καυτή πατάτα των «νέων μέτρων» που ξορκίζει η κυβέρνηση.
Ακόμη και στην περίπτωση που το σκηνικό έντασης είναι προϊόν σκηνοθεσίας, με στόχο να εμφανιστεί ως «λύτρωση» ένας συμβιβασμός με ολίγη από «οριζόντια» και «στοχευμένα» μέτρα, ταυτόχρονα αποκαλύπτει μια πραγματικά αβίωτη σχέση ανάμεσα στον κυνισμό του κυρίαρχου μπλοκ στην Ε.Ε. και την υπόσταση της χώρας ως «κανονικού κράτους», σύμφωνα με τον νεολογισμό της προγραμματικής συμφωνίας Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ.
Η καταστροφή που έχει συντελεστεί στην οικονομική, την κοινωνική και την κρατική δομή της χώρας είναι μη αναστρέψιμη. Εξ ίσου μη αναστρέψιμη είναι η ισορροπία συμφερόντων - εθνικών και ταξικών- που επιβάλλει στην ηγεσία της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης να ρισκάρει το ακραίο πείραμα βίαιου μετασχηματισμού στην Ελλάδα.
Όπως αποκάλυψε, άλλωστε, ο επίτροπος Όλι Ρεν, το πείραμα δεν έχει ημερομηνία λήξης. Ακόμη και μετά τα Μνημόνια, προβλέπονται δεκαετίες επιτήρησης μέσω του δημοσιονομικού συμφώνου και της σύμβασης με τον ESM και πολλές «γενιές» οριζόντιων ή πλάγιων μέτρων μέχρις ότου αποπληρωθεί το 75% του χρέους. Στο μεταξύ θα έχει χαθεί παραγωγικά και κοινωνικά μια ολόκληρη γενιά. Ανθρώπων, όχι μέτρων.
Στην πραγματικότητα αποκαλύπτεται ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο διαπραγμάτευσης, πολιτικής ή τεχνοκρατικής. Μια στοιχειώδης ιεράρχηση προτεραιοτήτων από τις πολιτικές δυνάμεις που θέλουν να δώσουν τη μάχη επιβίωσης της κοινωνίας και της χώρας οδηγεί στον μονόδρομο ενός εκβιασμού, ανοικτού σε όλα τα ενδεχόμενα: Άρνηση αποπληρωμής του χρέους. Όχι γιατί η χώρα διεκδικεί το προνόμιο να είναι ο μπαταχτσής της Ε.Ε., αλλά γιατί απλά πρέπει να αποτρέψει την ανθρωπιστική καταστροφή.
Αν αυτή η βασική επιλογή συμπαρασύρει και τη σχέση με το ευρώ, ας πάει και το παλιάμπελο. Τέσσερα χρόνια συστηματικής διάλυσης του κράτους, λεηλασίας των εισοδημάτων, καταστροφής της εργασίας και εκθεμελίωσης της παραγωγικής βάσης (όλα με την ετικέτα των «μεταρρυθμίσεων»), έχουν σωρεύσει αποτελέσματα που υπερβαίνουν κατά πολύ αυτό που περιγραφόταν ως «καταστροφή» από μια στάση πληρωμών και έξοδο από το ευρώ.
Διαισθητικά ένα σταθερά διευρυνόμενο μέρος της κοινής γνώμης έχει προ πολλού ξεπεράσει αυτό το ψυχολογικό ταμπού. Όχι μόνο στην Ελλάδα. Οι ανησυχίες που διατυπώνει η ευρωπαϊκή νομενκλατούρα για άνοδο αυτού που αποκαλεί απαξιωτικά «ευρωσκεπτικισμό» στις επικείμενες ευρωεκλογές είναι ενδεικτικές της μαζικής χειραφέτησης των κοινωνιών της περιφέρειας από τα ταμπού. Εφόσον η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη εξελίσσονται σε απεχθή δυστοπία στην οποία τίποτα και κανείς δεν είναι ασφαλής, ποιο είναι το νόημα της ανοχής;
Εν ολίγοις, το βασικό δίλημμα πάνω στο οποίο στήθηκε όλη η διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης και το ελληνικό «πείραμα» επιστρέφει αδυσώπητο. Είναι σαν να έχουμε γυρίσει στον Απρίλιο του 2010, αλλά να έχουμε στη διάθεσή μας μια πλήρη εικόνα του οδικού χάρτη των καταστροφικών συνεπειών του συμβιβασμού με τους δανειστές και της υποταγής στον δικό τους εκβιασμό.
Όποιος τολμήσει να ξαναπαντήσει στο δίλημμα τολμηρά, ριζοσπαστικά και με προγραμματική πληρότητα εκτιμώ πως θα ανταμειφθεί γενναιόδωρα από μια κοινωνία που προς το παρόν είναι κολλημένη στην απελπισία. Ίσως αυτό είναι και το κρυφό μήνυμα των δημοσκοπήσεων, στις οποίες καταγράφεται ένας ατελής διπολισμός, με το 50% των πολιτών να διαχέεται ανάμεσα στην αδιευκρίνιστη ψήφο και τη συγκεχυμένη διαμαρτυρία.
Μπορεί η κυβερνητική πολιτική έναντι της τρόικας και της κοινωνίας να εξαντλείται σε αδέξια επικοινωνία, αφού αδυνατεί να διαχειριστεί την παραμικρή απόφαση χωρίς την άδεια των δανειστών, ωστόσο το κακοπαιγμένο θέατρο «αντίστασης» των τελευταίων εβδομάδων είχε κάποια χρησιμότητα. Για δύο κυρίως λόγους:
Πρώτον. Από την κυβέρνηση, και ιδιαίτερα από τον ακροδεξιόστροφο παρά τω πρωθυπουργώ πυρήνα, διέρρευσαν απίστευτοι λεονταρισμοί και σενάρια
που την εμφάνιζαν αποφασισμένη «να φτάσει στα άκρα» την αναμέτρηση με τους δανειστές. Ποια ήταν αυτά τα «άκρα»; Ο γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου κ. Μπαλτάκος χαρακτήρισε «μελανή σελίδα της Ιστορίας» τα Μνημόνια προκαλώντας ανατριχίλες στους ακραιφνείς μνημονιόφρονες, όπως η Ντ. Μπακογιάννη ή ο Γ. Στουρνάρας. Αλλά αυτή η «μπηχτή» δεν ήταν τίποτα μπροστά στις διαρροές ότι το επιτελείο του Μαξίμου εκπονούσε σχέδια ακόμη και για στάση πληρωμών, αν η τρόικα επέμενε σε νέα μέτρα και οι δανειστές δεν επέσπευδαν τις αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους. Οι υποβολείς αυτών των «ακροτήτων» δεν έχουν, βέβαια, ίχνος αξιοπιστίας, αλλά τα σενάρια που διέρρευσαν δείχνουν ότι δεν υπάρχουν αδιανόητες λύσεις και πολιτικές αποφάσεις ακόμη και για το αστικό μπλοκ, ιδιαίτερα όταν παίζεται η επιβίωσή του.
Δεύτερον. Πριν αλέκτορα φωνήσαι, τρις απαρνήσαντο. Ο Α. Σαμαράς δεν κατάφερε να κάνει «πολιτική διαπραγμάτευση» στις Βρυξέλλες με τους υψηλούς εκπροσώπους των δανειστών, ο Ντέισελμπλουμ παρέπεμψε στην τρόικα και η τελευταία επανέρχεται δριμύτερη για να κάνει αυστηρό έλεγχο προαπαιτούμενων, απορρίπτοντας ή παγώνοντας κατά βούληση νομοσχέδια και διατηρώντας στο τραπέζι την καυτή πατάτα των «νέων μέτρων» που ξορκίζει η κυβέρνηση.
Ακόμη και στην περίπτωση που το σκηνικό έντασης είναι προϊόν σκηνοθεσίας, με στόχο να εμφανιστεί ως «λύτρωση» ένας συμβιβασμός με ολίγη από «οριζόντια» και «στοχευμένα» μέτρα, ταυτόχρονα αποκαλύπτει μια πραγματικά αβίωτη σχέση ανάμεσα στον κυνισμό του κυρίαρχου μπλοκ στην Ε.Ε. και την υπόσταση της χώρας ως «κανονικού κράτους», σύμφωνα με τον νεολογισμό της προγραμματικής συμφωνίας Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ.
Η καταστροφή που έχει συντελεστεί στην οικονομική, την κοινωνική και την κρατική δομή της χώρας είναι μη αναστρέψιμη. Εξ ίσου μη αναστρέψιμη είναι η ισορροπία συμφερόντων - εθνικών και ταξικών- που επιβάλλει στην ηγεσία της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης να ρισκάρει το ακραίο πείραμα βίαιου μετασχηματισμού στην Ελλάδα.
Όπως αποκάλυψε, άλλωστε, ο επίτροπος Όλι Ρεν, το πείραμα δεν έχει ημερομηνία λήξης. Ακόμη και μετά τα Μνημόνια, προβλέπονται δεκαετίες επιτήρησης μέσω του δημοσιονομικού συμφώνου και της σύμβασης με τον ESM και πολλές «γενιές» οριζόντιων ή πλάγιων μέτρων μέχρις ότου αποπληρωθεί το 75% του χρέους. Στο μεταξύ θα έχει χαθεί παραγωγικά και κοινωνικά μια ολόκληρη γενιά. Ανθρώπων, όχι μέτρων.
Στην πραγματικότητα αποκαλύπτεται ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο διαπραγμάτευσης, πολιτικής ή τεχνοκρατικής. Μια στοιχειώδης ιεράρχηση προτεραιοτήτων από τις πολιτικές δυνάμεις που θέλουν να δώσουν τη μάχη επιβίωσης της κοινωνίας και της χώρας οδηγεί στον μονόδρομο ενός εκβιασμού, ανοικτού σε όλα τα ενδεχόμενα: Άρνηση αποπληρωμής του χρέους. Όχι γιατί η χώρα διεκδικεί το προνόμιο να είναι ο μπαταχτσής της Ε.Ε., αλλά γιατί απλά πρέπει να αποτρέψει την ανθρωπιστική καταστροφή.
Αν αυτή η βασική επιλογή συμπαρασύρει και τη σχέση με το ευρώ, ας πάει και το παλιάμπελο. Τέσσερα χρόνια συστηματικής διάλυσης του κράτους, λεηλασίας των εισοδημάτων, καταστροφής της εργασίας και εκθεμελίωσης της παραγωγικής βάσης (όλα με την ετικέτα των «μεταρρυθμίσεων»), έχουν σωρεύσει αποτελέσματα που υπερβαίνουν κατά πολύ αυτό που περιγραφόταν ως «καταστροφή» από μια στάση πληρωμών και έξοδο από το ευρώ.
Διαισθητικά ένα σταθερά διευρυνόμενο μέρος της κοινής γνώμης έχει προ πολλού ξεπεράσει αυτό το ψυχολογικό ταμπού. Όχι μόνο στην Ελλάδα. Οι ανησυχίες που διατυπώνει η ευρωπαϊκή νομενκλατούρα για άνοδο αυτού που αποκαλεί απαξιωτικά «ευρωσκεπτικισμό» στις επικείμενες ευρωεκλογές είναι ενδεικτικές της μαζικής χειραφέτησης των κοινωνιών της περιφέρειας από τα ταμπού. Εφόσον η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη εξελίσσονται σε απεχθή δυστοπία στην οποία τίποτα και κανείς δεν είναι ασφαλής, ποιο είναι το νόημα της ανοχής;
Εν ολίγοις, το βασικό δίλημμα πάνω στο οποίο στήθηκε όλη η διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης και το ελληνικό «πείραμα» επιστρέφει αδυσώπητο. Είναι σαν να έχουμε γυρίσει στον Απρίλιο του 2010, αλλά να έχουμε στη διάθεσή μας μια πλήρη εικόνα του οδικού χάρτη των καταστροφικών συνεπειών του συμβιβασμού με τους δανειστές και της υποταγής στον δικό τους εκβιασμό.
Όποιος τολμήσει να ξαναπαντήσει στο δίλημμα τολμηρά, ριζοσπαστικά και με προγραμματική πληρότητα εκτιμώ πως θα ανταμειφθεί γενναιόδωρα από μια κοινωνία που προς το παρόν είναι κολλημένη στην απελπισία. Ίσως αυτό είναι και το κρυφό μήνυμα των δημοσκοπήσεων, στις οποίες καταγράφεται ένας ατελής διπολισμός, με το 50% των πολιτών να διαχέεται ανάμεσα στην αδιευκρίνιστη ψήφο και τη συγκεχυμένη διαμαρτυρία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου